Вести
Гутереш до Трамп: Сега е време за единство
Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, го повика американскиот претседател Доналд Трамп да не го прекинува финансирањето на СЗО, истакнувајќи дека „сега не е време за тоа”. Реакцијата на првиот човек на ОН доаѓа откако Трамп нареди да се прекине американското учество во финансирањето на СЗО бидејќи е незадоволен од работата на оваа организација во текот на пандемијата на коронавирусот.
„Сега е време за единство, за соработка во меѓународната заедница, време е за солидарна заедничка работа и борба против вирусот и последиците од пандемијата“, рече Гутереш.
Трамп нареди да се прекине американското учество во финансирањето на СЗО бидејќи е незадоволен од работата на оваа организација во текот на пандемијата на коронавирусот. На прес конференција во Белата куќа тој синоќа кажа дека СЗО не ја исполни својата основна должност и дека за тоа ќе мора да одговара, пренесоа британските медиуми. Трамп ја обвини СЗО дека промовира „кинески дезинформации” за коронавирусот, што, како што оцени, веројатно доведе до поголема епидемија на вирусот отколку што во спротивно ќе се случеше.
САД се најголемиот донатор во СЗО. Минатата година оваа држава во СЗО дала повеќе од 400 милиони долари, што е околу 15 отсто од нејзиниот буџет.
види ги сите денешни вести
Сиљановска-Давкова и Радев разговараа за Кочани и евроинтеграциите на Северна Македонија
Претседателката на Северна Македонија, Гордана Сиљановска-Давкова денеска (4 април) в Софија оствари средба со бугарскиот шеф на државата Румен Радев, а главна тема на разговорот била трагедијата во Кочани. Но, се разговарало и евроинтеграциите на Северна Македонија кои се закочени поради спорот со Бугарија, за што, претседателката изјави дека се можни компромиси и очекува исчекор на тој план.
Радев, рече Сиљановска-Давкова, бил првиот претседател што и се јавил и понудил секаков вид помош по трагедијата во дискотеката „Пулс“ во Кочани ноќта меѓу 15 и 16 март во која загинаа 60 лица, а околу 200 беа повредени. Дел од повредените беа транспортирани за лекување во болницата „Пирогов“ во Бугарија.
„Ако бугарските граѓани во Софија, Пловдив, Варна со редови чекале за да дадат крв и да помогнат, јас имав должност прво да ги посетам повредените во болницата. Немам зборови и за министерот за здравство кој ме дочека, и за директорот на болницата и за професорката којашто беше таму, сретнав и македонски лекари кои работат во болницата. Имав прилика да ги видам и родителите. Добрата вест е дека има голем напредок, мислам дека уште поголем ќе биде деновиве. Тоа беше главната тема на средбата со Радев“, изјави Сиљановска-Давкова од Софија, пренесе државната агенција МИА.
За втората тема на разговорот – евроинтеграциите, претседателката изрази надеж.
Македонско – бугарските односи се нарушија откако во 2020 година Софија стави вето за старт на преговорите за влез на Северна Македонија во ЕУ, по што двете земји во 2022 со усвојување на францускиот предлог се согласија Скопје да ги продолжи евроинтеграциите откако во преамбулата од Уставот ќе ја вметне и бугарската заедница.
Сиљановска-Давкова од Софија денеска (4 април) рече дека не е време ниту место за ова, но со Радев заклучиле дека треба многу повеќе да се среќаваат, како тие, така и министрите, луѓето од култура, студентите итн. Компромиси, рече, се можни.
„Ние ги претставуваме граѓаните, мојот легитимитет извира од граѓаните и јас како професорка по уставно право не можам да заборавам на теоријата на мандатот – дека имам право да го правам тоа за што сум добила мандат на изборите од граѓаните, но се разбира дека тука се можни компромиси јас очекувам да исчекориме“, рече претседателката, пренесе МИА.
Сиљановска-Давкова е во Софија на покана на Радев и на кралот на Хашемитското Кралство Јордан, Абдула Втори, каде учествуваше на состанокот на шефови на држави и влади на „Акаба Процес Балкан III“.
Претседателката со Радев претходно одржаа средба во ноември 2024 на маргините на Конференцијата за климатски промени-КОП29 во Баку, Азербејџан.
Во септември 2024, неколку месеци откако во мај Сиљановска-Давкова ја презеде функцијата, тие имаа средба во Софија. Македонската претседателка тогаш беше во посета на Бугарија каде од публика го следеше настапот на Националната опера и балет со „Набуко“ од Џузепе Верди во Софија.
За време не престојот, таа имаше средба со Радев, но настанот предизвика контроверзии бидејќи бугарскиот претседател ја пречека и се фотографираа пред знамињата на Бугарија и ЕУ, а без македонско знаме. Тоа беше причина тогаш властите во Скопје да испратат и протестна нота до Софија.
УСАГМ укина дел од сателитското емитување на Радио Слободна Европа на руски јазик
Американската агенција за глобални медиуми (УСАГМ – USAGM) ги раскина договорите со два сателитски системи кои пренесуваат содржини на руски јазик произведени од Current Time, мрежа управувана од Радио Слободна Европа (РСЕ).
Ова доаѓа во услови кога се води битка за затворање на работата на голем број радиодифузери финансирани од САД.
На 4 април, Current Time објави дека емитувањето преку сателитските системи Astra и Eutelsat, повеќе не се одвива, по потегот на американската владина агенција која ја надгледува работата на РСЕ и Гласот на Америка. Current Time сè уште се емитува на сателитскиот систем Hotbird.
УСАГМ не даде објаснување за својата одлука.
Од Current Time, која беше означена како „непожелна организација“ од руското Министерство за правда, посочија дека публиката може да користи други дигитални средства за пристап до програмата, која продолжува да се произведува. Медиумот во моментов се фокусира на Русија, Украина, Централна Азија, Источна Европа и други региони.
Во обид да презентира независни и непристрасни вести и информации во 23 земји каде што емитува програма на 27 јазици, РСЕ допира до публика од речиси 50 милиони луѓе во држави како што се и Белорусија, Кина, Иран и Русија.
Потегот на УСАГМ да ги раскине договорите за сателитските системи доаѓа три недели по извршната наредба потпишана од американскиот претседател Доналд Трамп со која се повика во седум агенции – вклучително и во УСАГМ, да се направи редуцирање до „максимална мерка во согласност со важечкиот закон“.
Неколку часа по потпишувањето на извршната наредба, УСАГМ објави дека го прекинува финансирањето на РСЕ од Конгресот за буџетската 2025 година, која завршува на 30 септември.
РСЕ го смета потегот за незаконски и во моментов поради ова ја тужи УСАГМ.
На 25 март, американскиот суд го одобри барањето на РСЕ за привремена забрана за задржувањето на финансиите (TRO), пресудувајќи дека со тоа што го откажала грантот за РСЕ, УСАГМ постапила „произволно и каприциозно“. Следниот ден, УСАГМ испрати допис до РСЕ наведувајќи дека ја поништува објавата за прекин на финансирањето, но дека тоа „не го нарушува овластувањето на УСАГМ да го прекине грантот“.
РСЕ, кое беше принудено од 1 април да испрати голем дел од својот персонал на принуден одмор со намалена плата, сè уште чека официјална потврда од УСАГМ дека финансирањето на грантот ќе продолжи.
Застапниците на медиумските права го нарекоа потегот на Американската агенција за глобални медиуми „безобразен“ посочувајќи дека тоа е победа за авторитарните режими ширум светот.
Комитетот за заштита на новинарите на 1 април предупреди дека ова, исто така, изложува на ризик многу новинари кои работат за радиодифузерите како што е РСЕ.
„Новинарите поврзани со УСАГМ се соочуваат со сериозни закани, затворање и прогон во нивните земји поради известување за политички чувствителни теми“, се вели во писмото, кое го потпишаа ПЕН Америка, Репортери без граници и други. Во писмото се повикува американскиот Конгрес да преземе „итна акција“ за заштита на новинарите кои работеле за јавно финансираните медиуми.
„Нивната заштита е морална обврска и витален став за слободата на печатот и демократските вредности“, напишаа тие.
УСАГМ е независна американска владина агенција која го надгледува емитувањето на вести и информации на речиси 50 јазици за приближно 361 милион луѓе секоја недела.
Вкупното буџетско барање за УСАГМ за фискалната 2025 година беше 950 милиони американски долари – за финансирање на сите операции и капитални инвестиции.
Ова ги вклучува медиумите како што се РСЕ, Гласот на Америка, Радио Слободна Азија, Кубанскиот радиодифузен сервис (Радио Марти), Радиодифузните мрежи на Блискиот Исток (MBN) и Фондот за отворена технологија.
Гиновска: Нема цијанид неколку стотици пати над дозволеното во Крива Река
Загадување имало, но цијанид, неколку стотици пати над дозволеното во Крива Река, нема, тврди директорката на Државниот инспекторат за животна средина, Ивана Гиновска.
„Одговорно тврдам дека цијанид неколку стотици пати над дозволеното во Крива Река нема како што тврдеше градоначалникот на Крива Паланка на прес-конференција на 28 март“, изјави Гиновска на прес-конференција на 4 април порачувајќи дека кривично се одговара за ширење на паника кај населението.
Нејзината прес-конференција доаѓа откако на 14 март се случи еколошки инцидент во рудникот Тораница со кој управува компанијата БУЛМАК 2016 кога пукна цевка и се изли јамска вода во Тораничка Река, притока на Крива Река. Случајот предизвика загриженост во јавноста и остри реакции од еко-активистите.
По инцидентот, градоначалникот на Крива Паланка, Сашко Митовски, во јавноста презентираше две анализи од актедитирани лаборатории кои покажаа дека водата е загадена со тешки метали, вклучително и цијанид. Една од овие анализи беше направена по барање на Општината од страна на лабораторијата „Технолаб“, додека другата по барање на риболовното друштво „Мрена“ од Институтот за јавно здравје.
„Цијанид нема неколку стотици пати над дозволеното. Според нивните анализи има за десетици пати над дозволеното, а според анализите кои се направени од БУЛМАК нема цијаниди. Во анализите од Риболовното друштво ’Мрена‘ кои се направени во ИЈЗ не се испитувани цијаниди, а во извештаите кои ги имам јас кои се направени од акредитирана лабораторија која не е ни ’Еуромак‘, ни ’Технолаб‘ цијаниди во Крива Река има помалку од два“, објаснуваше Гиновска.
Сепак, таа призна дека загадување имало, но дали е тоа за кривична одговорност не знаеше да каже.
„Еколошкиот инцидент во рудникот Тораница нема да остане на половина пат и целосно ќе биде расчистен и ќе има правна разрешница. Според А интегрираната дозвола што ја има рудникот не смеело да им пукне цевка и да се излее вода во Тораничка Река за што веќе се казнети правното и одговорното лице. Загадување имало, се излеало јамска вода, но во какви размери е загадувањето и дали е за кривична одговорност не може пред време да прејудицираме“, рече директорката на Државниот инспекторат за животна средина.
Сета документација, Гиновска рече дека ќе биде предадена во Основното јавно обвинителство Куманово (надлежно и за подрачјето на Крива Паланка) кое веќе води предистрага за случајот.
За анализата од ИЈЗ, направена по барање на „Мрена“, вчера на прес-конференција зборуваше градоначалникот Митовски, соопштувајќи дека „водата во Крива Река е сериозно загадена и спаѓа во најлошата категорија на загадени води, неупотреблива за која било намена“.
Митовски посочи дека водата спаѓа дури во петата класа согласно уредбата за класификација што е најлоша категорија. Оловото, тврди, било присутно со 36,65 микрограми на литар во однос на максималната вредност 10 микрограми од дозволените на литар.
Повикувајќи се на анализата, Митовски кажа дека присуството на манган е 188,242 микрограми наспроти дозволените 50, на цинк 113,187 микрограми наспроти дозволените 100, на кадиум 2,158, наспроти 0,1 микрограм.
Матноста, презентираше градоначалникот, е 170 единици, а граничната вредност е 10.
Застрашувачки резултати тој сподели и на 28 март односно по претходната анализа направена од акредитираната лабораторија „Технолаб“. Како што рече тогаш, концентрацијата на олово во Крива Река е зголемено за неверојатни десет пати повеќе. Дополнително, посочи тогаш, за неколку стотици пати е зголемена концентрацијата на цијанид, фосфор и азот во Крива Река.
На прес-конференцијата на Гиновска, денеска реагираше и опозициската СДСМ од чиј редови доаѓа градоначалникот на Крива Паланка, обвинувајќи ја дека застанала „во заштита на предизвикувачите на еколошка катастрофа, наместо да застане во одбрана на животот и здравјето на граѓаните“.
Додик предлага воен сојуз со Србија и Унгарија
Претседателот на Република Српска (РС) Милорад Додик најави дека на 5 април на седница на Владата на овој босански ентитет ќе побара РС да испрати барање за вклучување во воениот договор со Србија и Унгарија.
„Република Српска никогаш не смее да прифати да биде дел од НАТО алијансата. Утре имаме проширена седница на Владата и ќе побараме да се вклучиме во воениот и безбедносен договор со Србија и Унгарија. Ние имаме право на тоа“, изјави Додик на 4 април од Бања Лука.
Според Уставот на Босна и Херцеговина, ентитетите како што е Република Српска, немаат надлежност да водат надворешна и воена политика, за што се надлежни само институциите на БиХ.
Според Уставот, секој ентитет може да склучува договори со држави и меѓународни организации, но со согласност од парламентот кој може со закон да предвиди и дека за одредени видови договори таква согласност не е потребна.
Исто така, ентитетите имаат право да воспостават и посебни паралелни односи со соседните држави, но во согласност со суверенитетот и територијалниот интегритет на Босна и Херцеговина.
Унгарската влада, предводена од Орбан, со години го насочува своето внимание на Република Српска, а не на цела Босна и Херцеговина. Таа ѝ помогна на владата на Додик со заем од унгарската државна банка.
До 2019 година, Орбан, неговата партија и функционери од неа, се среќаваа исклучиво со државни функционери во Босна и Херцеговина.
Првата средба меѓу Додик и Орбан во јуни 2019 го отвори теренот за „директни врски меѓу Унгарија и ентитетот РС“, како што ги нарече унгарскиот премиер, што подоцна прерасна во програма за економска соработка.
Во 2021 година, Орбан ја спречи германската иницијатива за воведување европски санкции против Додик за поткопување на институциите во БиХ, поради што, заедно со обвинувањата за корупција, тој е и на американската „црна листа“ со членовите на неговото семејство и врвот на владата на Република Српска.
Унгарија е единствената земја-членка на ЕУ која во мај 2024 во Генералното собрание на ОН застана на страната на позицијата на Србија и властите на РС и гласаше против резолуцијата за геноцидот во Сребреница.
Ибрахимовиќ: Рубио за годинава најави посета на Западен Балкан
Државниот секретар на Соединетите Американски Држави (САД), Марко Рубио, најави посета на Западен Балкан во текот на оваа година, соопшти министерот за надворешни работи на Црна Гора, Ервин Ибрахимовиќ.
Тој се сретна со Рубио на првиот ден од состанокот на министрите за надворешни работи на НАТО во Брисел.
„Краткиот, но значаен разговор за актуелни билатерални и регионални прашања, што го имав со американскиот државен секретар Марко Рубио, ќе го продолжиме во Подгорица за време на неговата посета на Црна Гора и регионот, која ми ја најави за оваа година“, објави Ибрахимовиќ на социјалната мрежа Икс.
Црногорскиот министер истакна дека размениле мислења за билатерални и регионални теми и ја истакнале важноста од континуиран дијалог и партнерство меѓу Црна Гора и САД, особено во контекст на заедничките безбедносни предизвици.
„Тие се согласија дека посетата (на Рубио) ќе претставува дополнителна можност за подобрување на билатералната соработка и потврдување на силните сојузнички односи меѓу двете земји“, се наведува и во соопштението на црногорското МНР.
Дека имал краток разговор со Рубио на маргините на состанокот на НАТО, вчера објави и министерот за надворешни работи и надворешна трговија на Северна Македонија, Тимчо Муцунски.
„Разменивме мислења за актуелни прашања од заеднички интерес, како и за соработката на билатерално ниво и во рамки на НАТО Алијансата. Се согласивме за важноста од натамошно интензивирање на политичкиот дијалог на високо ниво. Следуваат многу заеднички иницијативи“, соопшти Муцунски на социјалните мрежи.
Во Брисел се одржува дводневен состанок на министрите за надворешни работи на НАТО на кој меѓу другото ќе се одлучува дали членките ќе ги зголемат трошоците за одбрана од сегашните минимум два отсто од БДП.
Администрацијата на Трамп претходно ја промовираше идејата да се одвојуваат пет проценти од националните буџети, додека генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, бараше секоја земја членка да се обврзе да потроши најмалку 3,7 проценти од БДП за одбраната што е можно поскоро.
ООН: Сè поголем ризик од злосторства против човештвото во Појасот Газа
Високиот комесар на ООН за човекови права Волкер Турк предупреди дека постои сè поголем ризик од злосторства против човештвото во Појасот Газа, поради ескалацијата на конфликтот меѓу Израел и Палестинците.
На итен состанок на Советот за човекови права во Женева, Турк изјави дека „краткотрајното олеснување што го донесе примирјето е уништено, а Палестинците повторно се изложени на жестоки напади“.
Според податоците на Министерството за здравство во Газа, од 1 март израелските воени операции усмртиле повеќе од 1200 Палестинци, од кои најмалку 320 биле деца, се наведува во соопштението на ООН.
Турк изрази шокираност од убиствата на медицински и хуманитарни работници и побара итна, независна истрага. Тој нагласи дека во Газа не постојат безбедни места, бидејќи повеќе од половина од територијата е под задолжителна евакуација или е прогласена за забранета зона.
Истовремено, комесарот на ООН изрази загриженост за судбината на израелските заложници кои сè уште се во Газа и потсети дека Израел веќе еден месец има целосна блокада на хуманитарната помош, што го оцени како „колективна казна и потенцијална употреба на глад како воено средство“.
Тој предупреди и на зголемената агресивна реторика на израелските власти за анексија и поделба на териториите, што е спротивно на меѓународното право.
Мајнл-Рајзингер: Санкциите против Додик стапија на сила
Австриската министерка за европски и меѓународни прашања Беате Мајнл-Рајзингер на 4 април во Сараево изјави дека стапиле на сила санкциите наметнати од таа земја и Германија против претседателот на босанскиот ентитет Република Српска, Милорад Додик и уште две лица.
Воведувањето санкции го најавија во заедничката изјава Мајнл-Рајзингер и германската државна министерка за Европа и клима, Ана Лурман.
Санкциите му забрануваат на Додик да влезе во Австрија и Германија, како и на две други лица од врвот на Република Српска (РС).
Претседателот на РС, Милорад Додик и претседателот на Народното собрание на РС, Ненад Стевандиќ и премиерот Радован Вишковиќ се под истрага поради сомневање дека нивните активности го нарушиле уставниот поредок на Босна и Херцеговина.
По нив е распишана и централна потерница, бидејќи одбиваат да одговорат на повиците за сослушување во истрагата.
„Влезот и преминувањето низ Австрија веќе стапија на сила. Мислам дека е мудро да се поддржи деескалација и да се поттикне дијалог. Институциите на Босна и Херцеговина мора да ја решат оваа криза. Но, ние исто така имаме свои интереси кога некој ќе ја премине црвената линија“, рече Мајнл-Рајзингер по средбата со министерот за надворешни работи на БиХ Елмедин Конаковиќ во Сараево.
Таа посочи дека со забраната за влез на Додик, Австрија и Германија сакале „да изразат поддршка за земја чија иднина е во Европската Унија“.
„Мислам дека е јасно да се каже дека неодамнешните постапки на Милорад Додик се закана за стабилноста и уставниот поредок, како и за територијалниот интегритет на Босна и Херцеговина. Внимателно ја следиме постапката против него и свесни сме дека Додик ги игнорира тие постапки и неколку пати ја напушта земјата“, рече австриската министерка.
Министерот Конаковиќ истакна дека Додик „го урива правосудниот систем во Босна и Херцеговина“ и дека луѓето живеат во страв дека ситуацијата може да се влоши.
„Додик сега ја чека второстепената пресуда и го провоцира Обвинителството на Босна и Херцеговина и Судот на Босна и Херцеговина со тоа што не се појавува во новите случаи поведени против него“, рече Конаковиќ.
Владата во РС, предводена од прорускиот лидер Додик, се обидува да ги урне основните институции на Босна и Херцеговина преку низа неуставни одлуки и закони. Додик, заедно со членовите на неговото семејство и клучните политички соработници, веќе е на списокот со санкции на САД, а санкции воведе и Велика Британија.
Тој, исто така, одбива да ја прифати пресудата на Судот на Босна и Херцеговина со која во прв степен беше осуден на затворска казна од една година и шестгодишна забрана за политичко дејствување поради непочитување на одлуките на високиот претставник на Босна и Херцеговина.
Заедно со претседателите на Собранието и на Владата на РС, Ненад Стевандиќ и Радован Вишковиќ, Додик одбива да одговори на повиците на правосудните институции кои ги обвинуваат за кршење на уставниот поредок на БиХ, поради што пред половина месец беа по централната потерница во земјата, а се уште даваат отпор при апсењето.
Дополнително, РС се заканува со кривични пријави против оние кои живеат во тој ентитет и работат во институциите на БиХ, доколку не ги почитуваат барањата на мнозинството на Додик да ги напуштат државните институции.
Песков: Засега нема сигнал од европските земји за вклучување во мировните преговори за Украина
Рускиот претседател Владимир Путин не добил знак од европските држави дека сакаат да се вклучат во разговори за завршување на војната во Украина, соопшти Кремљ.
„Досега немаше никакви сигнали“, рече портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков во Москва, цитиран од државната новинска агенција ТАСС.
Песков се осврна на изјавите на финскиот претседател Александар Стуб, кој сугерираше дека една или две земји треба да преговараат со Москва во име на европските нации кои ја поддржуваат Украина, најверојатно, Франција или Обединетото Кралство досега ги преговараа земјите од Европа во Украина и Обединетото Кралство.
Русија и САД досега ги заобиколија европските земји во преговорите за можен крај на војната во Украина. На разговорите не беа поканети ниту европските земји, ниту самата Украина.
Во меѓувреме, Велика Британија и Франција го обвинија рускиот претседател Владимир Путин за одложување на мировните преговори во Украина и побараа тој веднаш да одговори на Соединетите Држави.
Во нашата проценка, Путин продолжува да одолговлекува, му рече британскиот министер за надворешни работи Дејвид Лами на својот француски колега Жан-Ноел Баро во седиштето на НАТО во Брисел.
Лами истакна дека наместо да се согласи со предлогот за прекин на огнот, рускиот лидер „продолжува да ја бомбардира Украина, нејзиното цивилно население, нејзините енергетски структури“.
„Те гледаме Владимир Путин, знаеме што правиш“, рече шефот на британската дипломатија.
Баро, од своја страна, рече дека Украина се согласила со условите за прекин на огнот уште пред три недели и дека сега Русија „му должи одговор на САД“.
Американскиот претседател Доналд Трамп изрази разочарување од неговиот руски колега и украинскиот претседател Володимир Зеленски, откако тој вети дека брзо ќе ја заврши војната.
Пожарот во Кочани зеде уште една жртва, почина еден од критично повредените пациенти
Министерот за здравство Арбен Таравари потврди дека има уште една жртва од трагедијата во Кочани. Починатиот, кој беше на лекување во Литванија, имал 40 отсто изгореници, а на 1 април му откажале бубрезите.
Според првичните информации, се работи за Александар Карадакоски, кој на хартија беше управител на дискотеката „Пулс“.
Овој пациент беше еден од четворицата пациенти кои беа во критична состојба.
„Од 1 април му откажа работата на бубрезите, практично беше ставен на дијализа. За жал, утрово ја добив лошата информација дека тој починал. Да се надеваме дека другите критични да им се подобри состојбата. Пациентот што почина, 40 отсто од телото му беше со изгореници. На крајот, главниот проблем беше инфекцијата која што ја добив поради огромна површина на рани кои ги имаше на телото. Да се надеваме дека другите критични ќе поминат подобро и да ни се вратат во државата“, рече Таравари по посетата на Здравствениот дом во Липково.
Извори од МНР за МИА информираат дека е започната процедурата за враќање на телото на пациентот.
Карадаковски, како управител на дискотеката, беше и меѓу осомниените во постапката што ја води Јавното обвинителство од каде информираа дека ќе ја запрат постапката против него.
„Основното јавно обвинителство Кочани по прибавување на официјалната документација за настапената смртна околност ќе донесе наредба за запирање на истражната постапка за него“, соопштија од Јавното обвинителство.
Ова е 60-тата жртва од пожарот во дискотеката во Кочани што се случи рано изутрина на 16 март. Повеќе од 200 луѓе беа повредени. Најголемиот дел од нив беа испратени на лекување во странство.
Почнува предизборната кампања во Романија, за претседателската функција се борат 11 кандидати
Во Романија денеска (4 април) официјално започна претседателската изборна кампања, а 11 кандидати ќе се натпреваруваат за функцијата шеф на државата. Кампањата се одвива во сенка на неодамнешната дисквалификација на кандидатот Калин Ѓоргеску, кој првично важеше за фаворит.
Актуелниот претседател Клаус Јоханис, кој во моментов нема уставно право за уште еден мандат, ги повика граѓаните да учествуваат во демократскиот процес и да изберат кандидат кој ќе ја одржи стабилноста на земјата.
Политичките аналитичари очекуваат неизвесна трка, бидејќи дел од гласачите на дисквалификуваниот Ѓоргеску сè уште не одлучиле кого ќе поддржат.
Изборите се закажани за 4 мај, а евентуален втор круг би се одржал на 18 мај.
За функцијата ќе се борат 11 кандидати, меѓу кои четворица независни и седум кандидати, поддржани од партии и коалиции. Изборите ќе се одржат по вторпат, откако на крајот на минатата година Уставниот суд на земјата го поништи првиот круг одржан во ноември и нареди изборниот процес да започне одново.
На претходните избори, пред вториот круг, закажан за 8 декември минатата година, се појавија сомнежи дека кандидатот Ѓоргеску, кој се пласираше на прво место, се користел со недекларирано финансирање и масовна онлајн кампања, зад која можеби стои Русија. Москва ги отфрли овие обвинувања. Врз основа на извештаи од разузнавањето, Уставниот суд на 6 декември го поништи резултатот од првиот круг и одлучи целиот процес да започне од почеток.
На неколку кандидати, меѓу кои Ѓоргеску, не им е дозволено учество во повторените избори оваа година. Меѓу нив е и крајно десничарската европратеничка Дијана Шошоака, на која ѝ беше забрането учество и минатата година поради ставови што го загрозуваат членството на земјата во ЕУ и НАТО.
За првпат во посткомунистичката историја на земјата, најголемата партија-Социјалдемократската (СДП), нема да има свој кандидат на изборите. Премиерот Марчел Чолаку-единствениот досегашен кандидат на СДП што не успеа да стигне до вториот круг, одби повторно да се вклучи во трката. Владејачката коалиција на СДП, Национално-либералната партија (НЛП) и Демократскиот сојуз на Унгарците во Романија (ДСУР) се определи за заеднички кандидат-поранешниот лидер на либералите Крин Антонеску.
Сепак, на гласачките ливчиња ќе се појави името на еден поранешен лидер на СДП-Виктор Понта, кој се враќа во трката за претседателската палата Котрочени по 10 години, овој пат како независен кандидат.
Елена Ласкони, претседателка на опозициската реформаторска партија „Сојуз за спас на Романија“ (ССР), која беше еден од финалистите на минатогодишните избори, ќе се натпреварува „во истиот коридор“ со градоначалникот на Букурешт Никушор Дан, кој ја основаше оваа партија, но подоцна ја напушти и сега влегува во трката како независен, посочува телевизијата Диџи 24.
Суверенистичките партии-Алијансата за обединување на Романците (АУР) и Партијата на младите луѓе (ПОТ), одлучија лидерката на ПОТ Анамарија Гаврила да се повлече од трката за да не ги дели гласовите, додека лидерот на АУР Џорџе Симион остана нивни заеднички кандидат.
Големото прашање на новите претседателски избори е кој од кандидатите ќе успее да ги привлече симпатизерите на Калин Ѓоргеску, кои според анкетите на јавното мислење од последните месеци се близу 40 проценти.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете