Смртоносната ракетна експлозија во Полска предизвикува страв од ескалација - но, исто така, го насочува центарот на вниманието кон бариерите за поширока војна. Пресудите за вина во судскиот процес MH17 се мрачни потсетници дека руската војна против Украина започна многу пред нивната инвазија во февруари. А ужасното видео служи како вознемирувачки знак за тоа каде е Русија денес, и каде може да се движи.
Еве некои од клучните случувања во Русија во текот на изминатата недела и некои од чекорите што следуваат.
Големата приказна
Претседателот Владимир Путин и другите функционери се обидоа да ја прикажат неиспровоцираната агресивна војна на Русија против Украина како конфликт со НАТО и Западот - и конфликт во кој Москва е во дефанзива, принудена да се бори или ризикува да го изгуби својот физички и културен суверенитет.
Мотивите зад таквото погрешно претставување изгледаат прилично јасни: дома - тоа е обид да се оправда војната и да се соберат Русите околу непријателот познат уште од Студената војна; за поширокиот свет - тоа е обид да се означи Русија како храбар бранител против доминацијата на САД.
Кремљ, исто така, ја искористи перспективата за ескалација на поширока војна - онаа што ја спротивставува Русија директно против НАТО и потенцијално вклучува нуклеарно оружје - за да се обиде да ги исплаши западните земји да ја намалат или отфрлат поддршката за Украина, отворајќи го патот на Путин таму да постигне барем некои од неговите цели.
Но, инцидентот на 15 ноември во кој проектил уби две лица во полско село во близина на границата со Украина, се чинеше дека ги покажа ограничувањата што служат за зауздување на потенцијалната ескалација, нагласувајќи нешто што честопати е замаглено од руската пропаганда: НАТО не е надвор од влегување во војна против Русија.
Не е јасно што точно се случи во Пржеводов. Полска и НАТО на 17 ноември рекоа дека најверојатно станува збор за украинска ракета на противвоздушна одбрана што ја предизвикала смртоносната експлозија, а САД го прифатија тој прелиминарен заклучок, додека Киев го оспори.
Она што е јасно е дека војната на Русија против нејзиниот западен сосед се прелеа во земја на НАТО за прв пат по големата инвазија на Украина на 24 февруари. Генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг истакна дека за тоа „не е виновна Украина“ и дека „Русија сноси крајна одговорност бидејќи ја продолжува својата нелегална војна против Украина“.
Руските власти го нарекоа инцидентот „провокација“ и посочија дека НАТО се спрема за борба.
„Инцидентот со наводниот „ракетен напад“ од Украина на полска фарма докажува само една работа: Водејќи хибридна војна против Русија, Западот се приближува до светската војна“, напиша на Твитер Дмитриј Медведев, сојузникот на Путин и поранешен премиер и претседател.
Но, како и со повеќето изјави за војната на Медведев, кој се трансформираше во антизападен критичар по инвазијата, немаше докази за поддршка на оваа теза.
Пред да се појави информација дека Украина ја истрелала ракетата, се зборуваше дека Полска се повикала на член 4 или дури член 5 - делови од договорот за НАТО кои предвидуваат колективни консултации и одбрана, соодветно - но се чини дека немало брзање да го стори тоа.
Сега кога Русија се смета за одговорна од Западот, но не и обвинета за истрелување на проектилот, инцидентот што е значаен барем на едно ниво може да заврши со мало влијание врз текот на војната.
Малку е веројатно дека ќе доведе до намалување на западната поддршка за Украина или промена на западната перцепција за намерите на Русија, но може да послужи како корисна вежба за НАТО, овозможувајќи и на Алијансата да размислува брзо и колективно на следниот знак за појава на криза.
Поголемата слика
Жртвите на проектилот во Полска беа единствените луѓе што беа убиени во земја на НАТО како директен резултат на руската инвазија на Украина од февруари. Но, тоа не беше првпат цивили од други земји освен Украина и Русија да бидат убиени како резултат на агресијата на Москва против Киев.
Тој факт беше подвлечен на 17 ноември, кога холандскиот суд осуди двајца Руси и Украинец за убиство, за нивната улога во смртта на 298 лица убиени кога патнички авион на пат од Амстердам кон Куала Лумпур беше соборен над територијата што ја држат силите поддржани од Русија во источна Украина во јули 2014 година.
Судот утврди дека проектил Бук донесен од Русија и истрелан од сили кои на крајот беа под руска контрола го собори летот MH17 на Малезија ерлајнс. Тројцата обвинети беа осудени во отсуство на доживотен затвор, додека четвртиот обвинет беше ослободен.
Ниту еден од обвинетите не присуствуваше на судењето. Тие се претпоставува дека се засолнети од Русија, која ја негира одговорноста за соборувањето на MH17, и покрај доказите, и издаде неколку тврдења со цел да се даде поинаква слика за она што се случи - некои од нив се чудни и сите отфрлени од судот.
Борбите што се случија по руската инвазија на Украина на 24 февруари често се нарекуваат „војна“, но всушност тоа е драматична ескалација на војната што избувна во Донбас – источните провинции Доњецк и Луганск – откако Москва го зазеде Крим и поттикна сепаратизам низ поголемиот дел од Украина.
Патниците и екипажот на MH17 се меѓу повеќе од 13.000 убиени луѓе меѓу времето кога изби конфликтот - три месеци пред да биде соборен Боингот 777 - и инвазијата во февруари. Болката и тагата што ги трпеа нивните роднини и пријатели повеќе од осум години повторно беа тука за време на носењето на пресудата.
Вистинската голема приказна
За многу луѓе во Украина, болката и тагата предизвикани од војната допрва почнуваат.
Смртоносниот инцидент во Полска се случи во време на некои од најинтензивните руски напади врз Украина, каде што Москва цели на енергетски објекти и друга витална инфраструктура, ги затемнува градовите и ги лишува цивилите од вода, струја и топлина додека се приближува зимата.
Руските сили, исто така, продолжија да убиваат цивили, често погодуваат куќи и станбени згради во селата, градовите и градовите низ целата земја.
Во Херсонската област, каде руските сили се повлекоа од регионалната престолнина минатиот викенд, а Украина повторно зазеде делови од територијата, се појавуваат докази за злосторствата на окупаторските трупи - исто како што се појавија по повлекувањето на Русија од северна Украина во пролетта, и делови од истокот во поново време.
Руското повлекување од Херсон ги зголеми надежите на Украина за повторно заземање на целата територија што Русија ја зазеде од 2014 година, потенцијално вклучувајќи го и Крим.
Но, изгледите за мир или дури и мировни разговори наскоро изгледаат мали, бидејќи „во моментов нема ништо сериозно да се преговара“, напиша на 12 ноември Марк Галеоти, извршен директор на консултантската компанија „Мајак интелиџенс“, во статија за лондонски Сандеј Тајмс.
„Иако Москва постојано тврди дека е подготвена да разговара, сè додека одбива да се заложи за враќање на окупираните територии, нема доволно заедничка основа за разговорите да станат значајни, особено затоа што прекинот на огнот со одржување на сегашните позиции би бил многу за предноста на Русите, давајќи им простор за да се регрупираат и повторно да се вооружат“, напиша Галеоти.
Руска приказна
„На крајот на краиштата, Путин веројатно не очекува да ја добие оваа војна на бојното поле. Напротив, со негирање на брзата победа на Украина и сигнализирање дека Русија е способна да ги искористи своите ресурси за да ја одржува војната на неодредено време, тој се надева дека ќе ја разниша подготвеноста на Западот да продолжи да го вооружува и финансира конфликтот“, додава тој.
Но, како што војната продолжува и се натрупуваат големите неуспеси, како што е повлекувањето од Херсон, Путин ризикува да има последици и дома - меѓу другото, од економските ефекти од војната што тој ја започна.
Додека вредноста на рубљата и БДП поминаа подобро отколку што многумина очекуваа кога Русија ја започна февруарската инвазија и Западот воведе нови санкции, повнимателниот поглед открива „дека штетата е всушност сериозна: руската економија е предодредена на долг период на стагнација“, напиша Константин Сонин, професор на Факултетот за студии за јавна политика на Универзитетот во Чикаго, во написот од 15 ноември во списанието „Foreign Affairs“.
Со оглед на тоа што државата ја заострува својата и онака задушувачка контрола врз приватниот сектор од инвазијата, но и „создавање нови центри за моќ“ со свртување кон приватни воени компании и регионални баталјони за да ја зајакне човечката сила во војната, Сонин прогнозира дека ќе дојде период на „децентрализирана корупција“, потсетувајќи на 1990-тите, турбулентната деценија што следеше по распадот на Советскиот Сојуз, која може да завладее.
Во таа ера, „руските сопственици на бизниси се потпираа на приватно обезбедување, мафијашки врски и корумпирани службеници за да ја задржат контролата врз новоприватизираните претпријатија“, напиша тој.
„Криминалните банди кои вработуваа ветерани од [советската] војна во Авганистан понудија „заштита“ на оној што ќе даде највисока понуда или едноставно ограбуваа профитабилни бизниси“.
„Платеничките групи што Путин ги создаде за да се бори во Украина ќе ја играат истата улога во иднина“, предвиде Сонин, додавајќи на Твитер дека ова може да изгледа „како [во] 1990-тите, но сепак со приватни војски наместо обични криминалци. Поискусни , подобро вооружени“.
Сè поистакната личност која добро би се вклопила во таа верзија на блиската иднина, и која може да одигра голема улога во остварувањето, е Евгениј Пригожин, човек близок до Кремљ кој изгледа дека бил длабоко вклучен во сè, од мешање во изборите во САД до руската воена интервенција во Сирија.
По долгогодишно негирање, Пригожин во септември призна дека го основал Вагнер, приватна воена група чии членови - сега вклучително и осуденици излегле од затвор - се борат во Украина. Пригожин, во меѓувреме, водеше политички пресметки со Министерството за одбрана и гувернерот на Санкт Петербург.
Ако блиската иднина на Русија вклучува вооружени паравоени сили кои играат позначајни улоги во економијата и внатрешните работи, видеото што беше објавено минатата недела на каналот Телеграм, во врска со Вагнер, даде страшен преглед на претстојната ера. Наводно покажува дека 55-годишниот регрут на Вагнер кој наводно пребегнал во Украина е убиен со чекан.
Во втората од двете изјави на видеото,Пригожин негираше дека Вагнер бил вмешан и - без основа или докази - сугерираше дека американското разузнавање стои зад тоа. Меѓутоа, во првиот, тој постојано намигнуваше во поддршка за наводното убиство и рече дека клипот требало да го носи насловот „A Dog Dies A Dog's Death“( Кучињата умираат од кучешка смрт).
Каде се вклопува Путин во оваа вознемирувачка, но веродостојна потенцијална иднина? Тоа се чини сè понејасно.
„И покрај некои избезумени шпекулации околу руската загуба на окупираната украинска област Херсон оваа недела, сè уште е рано да се предвиди кога и како претседателот Владимир Путин ќе ја предаде власта – дали тоа ќе биде затоа што е сменет, пензиониран или едноставно умрел во канцеларија“, напиша Галеоти во коментар за CNN, на 11 ноември.
Иако „засега, шансите за државен удар во палатата се малку поголеми од оние на Путин да биде соборен со протести на улиците“, напиша тој, „она што се случува е дека неговиот систем станува сè покршлив, губејќи ги ресурсите кои во минатото обезбедија отпорност за одговор на неочекувани предизвици“.
Каков и да е крајниот исход, „соништата на Путин за воспоставување на Русија како голема сила на грбот на нејзината воена сила се завршени, а исто така се завршени и неговите амбиции за обезбедување наследство како еден од големите државотворци на нацијата“, смета Галеоти.
„Неговата воена машина е скршена; економијата на неговата земја е со таква лузна што ќе бидат потребни години да се опорави; неговата репутација на геополитички нарачател е скршена. Путин-човекот сè уште се држи до власта со години, но Путин-легендата е мртов“, заклучува Галеоти.
