Вести
СОНК на нова средба во Владата
Претставници на Самостојниот синдикат за образование, наука и култура- СОНК предводени од претседателот Јаким Неделков во 16 часот ќе имаат средба во Владата. Неделков претходно на денешната прес-конференција изјави дека нема взаемен договор со ресорните министри за прекин на штрајкот на просветните работници и вработените во градинките.
„Има сигнал дека попладне ќе се сретнеме во Владата. Нашето очекување е во интерес на учениците, во интерес на децата во детските градинки, во интерес на родителите, во интерес на колегите кои штрајкуваат, да постигнеме договор во однос на зголемување на платите согласно Законот за минимална плата“, изјави Неделков.
Доколку нема договор, според Неделков, штрајкот продолжува и утре. Тој очекува да постигне и договор за динамика на пораст на платите во следните години.
На средбата ќе бидат присутни премиерот Димитар Ковачевски и министерот за образование и наука Јетон Шаќири, како и директорката на Европската конфедерација на синдикатите за образование (ETUCE), Сузан Флокен.
СОНК преговара од март со Владата за исполнување на нивното барање за зголемување на платите за 18,4 отсто. Синдикатот бара и усогласување на платите со минималната плата, која од минатиот месец е зголемена од 15.200 на 18.000 денари и дополнително минималната плата да биде основица со која ќе се множат коефициентите на сложеност на работни места.
види ги сите денешни вести
Проверка на лиценците двапати годишно, Владата усвои предлози за законски измени и дополнувања
Владата денеска (25 март)усвои предлози за измени и дополнувања на седум закони во надлежност на Министерството за транспорт и врски. Со нив, ќе се воведе обврска двапати годишно да се врши проверка на сите иматели на лиценци.
Имајќи ги предвид последните трагични случувања, како што посочуваат од Владата, целта е вршење почести контроли на сите иматели на лиценци, дозволи и одобренија односно овластувања.
„Имајќи предвид дека се издаваат многу лиценци, одобренија, дозволи или овластувања од страна на Министерството за транспорт овие законски измени имаат за цел да предвидат законска обврска двапати годишно да се врши таа проверка на сите иматели на лиценци издадени согласно Закон. Тоа секако не ја исклучува можноста да се вршат повеќе контроли односно почести од предвидените со закон“, соопшти владината прес-служба.
Дополнително, како што се посочува во соопштението, законските измени предвидуваат за следните контроли жалбата да не го одлага извршувањето односно суспензијата ќе оди веднаш.
Вицепремиерот Александар Николоски претходно информираше дека од досега исконтролираните над 3 100 лиценци во делот на градежното работење и урбанистичкото планирање, кај 479 е констатирано неправилно работење поради што ќе бидат одземени од правните лица.
„Целта не е да казнуваме, туку компаниите кои доброволно се согласиле на условите што ги предвидува законот, да ги исполнуваат. Феноменот е дека во моментот на поднесување на барањето ги исполнуваат условите, а потоа престануваат да ги исполнуваaт тие услови“, истакна вицепремиерот Николоски.
Тој најави дека листа ќе биде доставена до соодветните институции за натамошно постапување и оти со законски измени таквите контроли ќе бидат обврзувачки на секои шест месеци, а не како досега на доброволна основа.
Папата Франциск бил толку блиску до смртта што лекарите размислувале да го прекинат лекувањето
Поглаварот на Римокатоличката црква бил толку блиску до смртта во еден момент за време на неговата 38-дневна битка со пневмонија во болницата Џемели во Рим што неговите лекари размислувале да го прекинат лекувањето за да му дозволат да умре во мир, изјави шефот на медицинскиот тим на папата Франциск.
По респираторната криза на 28 февруари, кога папата за малку ќе се задушеше од повраќање, „постоеше реален ризик да не успее“, рече лекарот од болницата Џемели, Серџо Алфиери.
„Моравме да одлучиме дали да застанеме таму и да го пуштиме или да продолжиме со сите можни лекови и терапии, изложувајќи го на висок ризик од оштетување на другите органи. На крајот се одлучивме за втората опција“, изјави Алфиери за италијанскиот весник Кориере дела сера, пренесе Ројтерс.
Папата Франциск (88) во неделата (23 март) се врати во Ватикан по најтешката здравствена криза што ја доживеа во неговиот 12-годишен понтификат.
Тој беше примен во болница на 14-ти февруари поради бронхитис кој се разви во билатерална пневмонија, особено сериозна здравствена состојба за некој кој боледувал од плеврит како млад човек, а кај кого потоа хируршки бил отстранет дел од едното белодробно крило.
Ватикан во своите дневни извештаи за здравствената состојба на папата Франциск за време на неговиот престој во болница достави невообичаена количина на детали и информации, пишува Ројтерс.
За време на престојот во болницата, Светиот Отец помина низ четири „респираторни кризи“ кои се манифестираа како тешки напади на кашлање предизвикани од стеснување на неговите дишни патишта, кои потсетуваат на напади на астма.
Со цел Папата целосно да закрепне, лекарите наредиле двомесечен одмор по неговото пуштање од болница.
Не се знае колку ќе може да биде виден во јавноста во наредните денови.
САД и Русија ги завршија разговорите за Украина, но без заедничка изјава
САД и Русија ги завршија преговорите за делумен прекин на огнот во Украина, но страните не усвоија заедничка изјава како што се очекуваше.
Американските и руските претставници вчера (24 март) одржаа 12-часовни разговори во Саудиска Арабија како дел од напорите на американскиот претседател Доналд Трамп да стави крај на војната во Украина.
Рускиот сенатор рече дека Москва и Вашингтон не издале заедничка изјава поради позицијата на Украина, но не даде детали.
„Фактот што седеа 12 часа и наводно договорија заедничка изјава, која сепак не беше усвоена поради позицијата на Украина, е многу типичен и симптоматичен“, агенцијата Интерфакс ја цитира изјавата на Владимир Чижов.
Неговите коментари дојдоа откако Кремљ соопшти дека содржината на американско-руските разговори нема да биде објавена во јавноста и дека двете страни сè уште ги „анализираат“ резултатите.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека разговорите меѓу Москва и Вашингтон биле фокусирани на технички прашања.
Шефот на руската дипломатија Сергеј Лавров истакна дека меѓу темите што се разговарале е и безбедноста на поморскиот сообраќај во Црното Море, каде пристаништа имаат и Русија и Украина.
Лавров за државната новинска агенција ТАСС изјави дека Русија го поддржува продолжувањето на Црноморската иницијатива, договор што и овозможи на Украина безбедно да извезува жито. Русија го напушти овој договор во 2023 година.
Претходно, член на рускиот преговарачки тим изјави дека разговорите со американските претставници биле „интензивни“, но корисни.
„Разговаравме за сè. Тоа беше интензивен дијалог, не беше лесен, но многу корисен за нас и за Американците“, изјави Григориј Карасин за ТАСС денеска (25 март). „Беа разгледани многу проблеми“, додаде тој.
Извор од Белата куќа изјави за Ројтерс дека разговорите поминале „неверојатно добро“.
Во Саудиска Арабија, американските и украинските претставници одржаа нова рунда разговори во денеска. АФП го цитираше членот на украинскиот преговарачки тим кој вели дека „сите детали ќе бидат објавени подоцна“.
Трамп рече дека територијалните граници и потенцијалната американска сопственост на нуклеарната централа Запорожје во јужна Украина се дел од преговорите.
Минатата недела, американскиот претседател ја изнесе идејата САД да ја преземат контролата врз оваа електрана, која Русија ја зазеде на почетокот на војната.
Во исто време, и Русија и Украина продолжија да вршат напади.
Во рускиот ноќен ракетен напад врз украинскиот град Суми беа ранети повеќе од 90 луѓе, меѓу кои 23 деца.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски го осуди нападот како последен пример на „загуба, болка и уништување, нешто што Украина никогаш не го сакаше“.
Зеленски рече дека Русија е „единствениот ентитет што ја продолжува оваа војна и го мачи нашиот народ и целиот свет“.
„За да се принуди Русија да постигне мир, потребни се силни мерки и решителни акции“, рече Зеленски. „Подготвени сме да поддржиме секоја силна иницијатива што ја прави дипломатијата поефикасна.
Украинскиот министер за надворешни работи Андриј Сибиха напиша на мрежата Х дека нападот во понеделникот врз Суми покажа дека изјавите на Москва за мир се „празни“.
„Москва зборува за мир додека извршува брутални напади врз густо населените станбени области во големите украински градови“, напиша Сибиха.
За украинскиот напад извести и руската страна. Официјален претставник на окупираната украинска област Луганск изјави дека шест лица загинале во гранатирање на Краина, меѓу кои и новинар на рускиот весник „Известија“.
Весникот наклонет кон Кремљ го идентификуваше новинарот како Александар Федорчак, велејќи дека тој бил убиен „во регионот Харкив“. Рускиот канал Звезда, кој е спонзориран од Министерството за одбрана, објави дека неговиот снимател и возачот загинале додека снимале репортажа со Федорчак.
Кривична пријава за пет физички и едно правно лице за јавна набавка за обезбедување на наплатните рампи
Против пет физички и едно правно лице е поднесена кривична пријава за злоупотреби при јавна набавка за избор на фирма за физичко обезбедување на 14 натпатни рампи на Јавното претпријатие за државни патишта. Меѓу лицата против кои е поднесена кривичната пријава е и поранешниот директор на Јавното претпријатие за државни патишта Е.Р.
„Кривичната пријава е поднесена против Џ.Б. (54) од Кичево, Е.Р. (56) од Тетово, Е.Љ. (61) од Тетово, М.Б. (48) од Скопје и Д.З. (39) од Тетово и против правен субјект од Кичево. Против тогашниот управител на фирмата од Кичево и правното лице е поведена истрага за кривично дело „злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување на договор за јавнa набавкa или јавно-приватно партнерство“ од член 275-в од Кривичниот законик, додека за останатите четворица – тогашен директор на претпријатието, еден од потписниците на договорот и двајца надлежни за контрола на реализацијата, се води постапка за кривични дела кои опфаќаат злоупотреба на службена положба и овластување и фалсификување службени исправи“, информираат од Министерството за внатрешни работи и од Државното јавно обвинителство.
Станува збор за договор за јавна набавка склучен на 8.8.2022 година со кој осомничениот управител на агенцијата за обезбедување се обврзал две години да врши континуирано физичко обезбедување 24/7 на сите 14 наплатни станици на Јавното претпријатие за државни патишта. Иако согласно потпишаниот договорот бил должен, не се придржувал кон обврската и за целиот период од договорот вршел само делумно физичко обезбедување, најчесто само во прва смена, а фактурирал услуги како да било вршено 24/7 физичко обезбедување за целиот период на договорот се до неговото раскинување.
„Тогашниот директор на јавното претпријатие бил должен да се грижи за законитоста во работата и примената на прописите, статутот и другите акти, како и да врши контрола дали извршувањето на договорот за јавна набавка е во согласност со условите, но не ја извршил таа должност и го пропуштил должниот надзор над носителот на јавната набавка иако знаел дека физичкото обезбедување се врши само делумно“, велат од Обвинителството.
На овој начин, на осомничениот носител на набавката му е овозможено да прибави противправна имотна корист во износ од 46.918.079 денари.
Јавниот обвинител до Основниот кривичен суд Скопје достави предлог за определување мерка притвор за првиот осомничен, додека за останатите се предложени мерки на претпазливост.
Граничната полиција истражува како Додик ја преминал границата меѓу БиХ и Србија
Граничната полиција на Босна и Херцеговина, по налог на директорот Мирко Купрешаковиќ, спроведува истрага за преминувањето на државната граница од страна на Милорад Додик, претседател на ентитетот Република Српска, се вели во денешното (25 март) соопштението на оваа државна институција.
Додик ја премина границата меѓу Босна и Херцеговина и Србија еден ден претходно, кога отиде во Батајница, во близина на Белград, да ја одбележи годишнината од бомбардирањето на НАТО.
Претседателот, премиерот и претседателот на Собранието на Република Српска – Милорад Додик, Радован Вишковиќ и Ненад Стевандиќ се осомничени за напад на уставниот поредок, а по нив е распишана централна потерница, како што потврдија за Радио Слободна Европа на 17 март.
Доколку по некое лице биде издадена централна потерница, секоја од 16-те полициски агенции и одделенија во Босна и Херцеговина се бара да ги уапси.
„Се преземаат сите мерки и дејствија за утврдување на околностите и начинот на кој претседателот на Република Српска Милорад Додик ја преминал границата меѓу БиХ и Република Србија. Во врска со споменатиот настан, Граничната полиција на БиХ ќе го извести Обвинителството на БиХ и ќе соработува со сите органи за спроведување на законот“, се додава во соопштението.
Во Босна и Херцеговина, постојат три полициски агенции кои работат на државно ниво, по една на ниво на секој ентитет и по една во областа Брчко. Сите десет кантони во ентитетот на Федерацијата БиХ имаат и свои полициски сили.
Поради сложената државна структура, некои од нивните надлежности се преклопуваат.
Практично сите полициски агенции во државата меѓу своите надлежности имаат спречување на кривични дела, откривање на нивните сторители, истрага на кривични дела и соработка со надлежните обвинителства.
Граничната полиција на БиХ е одговорна за контрола на државната граница, за спроведување на законот за движење и престој на странци и за кривични дела насочени против граничната безбедност.
Палестинскиот оскаровец претепан од израелски доселеници на Западниот Брег
Израелски доселеници го претепаа Хамдан Балал, палестинскиот ко-режисер на документарниот филм „Нема друга земја“ кој доби Оскар, на окупираниот Западен Брег, во понеделникот (24 март), а потоа облеан во крв, беше приведен од израелската војска, велат активистите кои биле сведоци на инцидентот.
Десетици доселеници го нападнаа палестинското село Сусија во областа Масафер Јата, уништувајќи имот, објави активистичката група Центар за еврејско ненасилство.
Тие го нападнаа Балал, еден од четворицата режисери на документарниот филм награден со Оскар, и го тепаа додека главата не му искрвари, велат активистите.
Додека тој добиваше медицинска помош во собата за итни случаи, израелските војници го уапсија и него и уште еден Палестинец, се додава во соопштението.
Не се знае каде е однесен Балал.
„Нема друга земја“ годинава доби Оскар за најдобар документарен филм.
Ги прикажува напорите на населението во областа Масафер Јата да ја спречи израелската армија да ги уништи нивните села.
Филмот има четворица ко-режисери. Балал и Базел Адра се Палестинци и жители на Масафер Јата. Другите двајца ко-режисери се Израелци: Јувал Абрахам и Рејчел Сзор.
Лукашенко положи заклетва за седми мандат, групите за права алармираат за „противуставно“ владеење
Белорускиот претседател Александар Лукашенко положи заклетва за седми мандат на 25 март, додека групите за човекови права соопштија дека владеењето на авторитарниот лидер е „противуставно“.
Лукашенко освои над 86 отсто од гласовите на претседателските избори на 26 јануари, кои беа широко осудени како измама од западните земји.
„Тие се случија во услови на длабока криза за човековите права, во атмосфера на целосен страв предизвикан од репресија врз граѓанското општество, независните медиуми, опозицијата и сите неистомисленици“, се вели во заедничката изјава на 10 белоруски групи за права на 25 март.
Лукашенко положи заклетва за време на церемонијата во главниот град Минск.
Тој меѓудругото, изјави дека трупите на НАТО се на прагот на Белорусија и дека Западот прави се што може за да ја вовлече земјата во конфликт.
„Ескалацијата околу нас само се интензивира. Војниците на НАТО се на прагот од нашиот дом и прават се за да ја вовлечат Белорусија во конфликтот“, рече Лукашенко по церемонијата на инаугурација во Палатата на независноста во Минск.
Истиот ден, стотици поддржувачи на белоруската демократска опозиција одржаа митинзи низ Европа, вклучително и во Литванија, Полска и Чешка, за да го одбележат Денот на слободата на земјата.
На 25 март се одбележува годишнината од прогласувањето на независна Белорусија во 1918 година и традиционално се слави од белоруската опозиција, од кои многумина избегаа во егзил или беа затворени од режимот на Лукашенко.
На претседателските избори во јануари, на кои беше забрането присуството на меѓународните медиуми и западните набљудувачи, Лукашенко се натпреваруваше против четворица други кандидати, од кои сите ја поддржаа неговата влада и нејзината политика.
Лукашенко, кој е на власт три децении, ги отфрли сите критики за изборите, а истото го направи и Русија, најблискиот сојузник на Минск.
Во 2020 година, масовните протести избија по спорните претседателски избори кои го продолжија долгогодишното владеење на Лукашенко за уште еден мандат.
Изборите беа широко осудени како фалсификат од страна на Соединетите Држави, Европската Унија и другите меѓународни актери.
Протестите, на кои се бараше оставка на Лукашенко, беа дочекани со масовни апсења, наводни мачења и насилни репресии во кои загинаа неколку луѓе.
Втора награда „Никола Младенов“ за новинарот на РСЕ Клинчарски и пофалница за новинарката на РСЕ, Николовска
Новинарот на Радио Слободна Европа, Петар Клинчарски е добитник на втората награда за Најдобра истражувачка сторија на годинешниот конкурс за новинарски награди „Никола Младенов 2024“ за серијата истражувања за злоупотреби во Државна лотарија поврзани со јавните набавки и закуп на деловен простор.
Tимот новинари од емисијата „КОД“ ја доби првата награда за серијалот истражувачки стории за тендерите во енергетскиот сектор, објавени на ТВ Телма, додека на тимот на Истражувачката репортерска лабораторија (ИРЛ) му припадна третата награда за Најдобра истражувачка сторија за истражувањето „Украдени животи“, емитувано на МТВ1 и на веб-порталот на ИРЛ.
Уште во 2023 година, Радио Слободна Европа пишуваше за сомнителните тендери во Државна лотарија на луѓе блиски до тогашната власт, а подоцна објави и дека Државна лотарија закупила деловен простор во скопско Визбегово за потребите на Лотарија кои не биле соодветни и не биле согласно условите наведени во објавениот јавен повик, а цената за закупот била двојно повисока од реалната пазарна цена.
Според договорот за закуп, акционерското друштво се обврзало да исплати 2,6 милиони евра на „Хеј ДООЕЛ“ за рентање на простор во следните 10 години или по речиси 22000 евра месечна кирија. Компанијата го купила земјиштето и објектот неколку месеци пред да склучи договор со Државна лотарија.
Министерството за внатрешни работи во декември минатата година распиша меѓународни потерници за поранешниот вицепремиер Артан Груби и директорот на Државна лотарија, Перпарим Бајрами, кои се товарат за проневера на околу осум милиони евра од Државна лотарија за набавка на ВЛТ апарати. И Перпарим Бајрами и Артан Груби се недостапни за органите на прогонот.
Новинарката Билјана Николовска пак доби пофалница за истражувачката сторија „Made in Veles“: Трамп картички со „милиони“, која ги разоткрива шемите за финансисики измами со картички со ликот на Трамп.
По неколкумесечно истражување и инфилтрација во затворени групи на платформата Телеграм, Радио Слободна Европа идентификуваше 69 луѓе кои создале лажни понуди за продажба на дебитна картичка со ликот на американскиот претседател Доналд Трамп. Новинарите пронајдоа и 88 веб-страници кои беа активни во моментот на пишување на истражувањето, преку кои се нудат различни производи на, како што е посочено, „американските патриоти“. Од 69 креатори на слични производи за продажба, врз основа на податоците од социјалните мрежи, беше откриено дека најмалку 45 од нив како локација го поставиле градот Велес.
Пофалници за истакнат новинарски ангажман во категоријата Најдобра истражувачка сторија им беа доделени и на Мирослава Симоновска, Мери Јордановска и Антонија Јаневска, Александар Димитриевски, Александар Методијев и Сузана Мицева.
Наградите за најдобра истражувачка сторија МИМ ги доделува традиционално од 2001 година, а од 2013 година, наградата го носи името на починатиот новинар и сопственик на неделникот „Фокус“, Никола Младенов.
Постапката за разрешување на јавниот обвинител Коцевски засега се стопира
Премиерот Христијан Мицкоски денеска (25 март) изјави дека постапката за разрешување на јавниот обвинител Љупчо Коцевски во моментот ќе се запре до таму каде што се наоѓа.
„Во овој момент имајќи ја предвид чувствителната ситуација во општеството планираме таа постапка да ја застанеме таму каде што се наоѓа, затоа што цениме дека обвинителите кои што работат посебно на случајот што се случи во Кочани, треба да работат и да сработат, да им дадеме шанса да сработат. Јас кога кажав дека сме задоволни впрочем можев да видам дека постои една заедничка акција и работа помеѓу МВР и Јавното обвинителство кое што резултираше со 34 обезбедени лица коишто имаат и најмал сомнеж за поврзаност со овој случај“, рече Мицкоски.
Истакна дека тука нема да се застане и дека случајот ќе се проширува.
„Но исто така јавноста е чувствителна и на некои случаи од минатото кои ќе треба да видиме, да почекаме, Јавното обвинителство дали има амбиција и тука да констатира некои неправилности од минатото, и дали би можело можеби повторно можеби тие случаи да ги преразгледа па да видиме дали навистина сме сите за правда или таа правда треба да биде селективна. Да видиме дали навистина таа правда некогаш е добиена или таа правда била селективна, така што ние како влада го охрабруваме, тоа е работа на Обвинителството, не е наша како Влада, но го охрабруваме во таа насока да се движи и без разлика секој оној којшто направил било каква грешка и работел спротивно на законот да биде санкциониран“, рече Мицкоски.
Владата на 11 февруари 2025 година донесе одлука да поведе постапка за разрешување на државниот јавен обвинител Коцевски кој беше избран на оваа позиција пред една година, а неговиот мандат трае шест години.
Министерството за правда, постапувајќи по заклучокот од 50-та седница на Владата, го изготви Предлог-мислењето за разрешување на државниот јавен обвинител.
Претреси и други дејствија на истрагата за пожарот во Кочани
Во текот на вчерашниот ден и денеска (25 март) истражните тимови на Јавното обвинителство и Министерството за внатрешни работи координирано преземаат дејствија за обезбедување докази во истрагата во врска со трагичниот пожар во Кочани, информираат од Обвинителството.
„Извршени се претреси на пет локации во Кочани и во Скопје, при кои се одземени дополнителни електронски уреди и други докази за кои се издадени наредби за вештачење. Извршени се и распити на лица кои би можеле да имаат определени сознанија“, се вели во соопштението од ОЈО..
Во текот на денот, Јавното обвинителство ќе издаде наредба и до Управата за финансиска полиција за преземање определени дејствија поврзани со материјалното работење на повеќе правни субјекти, осомничените и други лица.
Вкупниот број осомничени за пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани засега е 34 физички лица.
Обвинителството претходно соопшти дека сите осомничени од 2012 година до 16 март 2025 година, заеднички, но секој од аспект на своето својство и надлежности, не постапиле по прописите за мерки за заштита и со тоа предизвикале опасност по сите.
Несреќата се случи во раните утрински часови во неделата (16 март) во дискотеката „Пулс“ каде настапуваше групата „ДНК“. Во пожарот животот го загубија 59 лица, а околу 200 беа повредени.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете