Вести
Петнаесет климатски aктивисти се залепија на германските автопати
Петнаесет климатски активисти се залепија на асфалтот на автопатите во Германија, предизвикувајќи сообраќаен метеж, во рамки на најновите протести со кои бараат закон против фрлањето храна и намалување на емисиите на стакленички гасови од земјоделството, објави Ројтерс.
Вкупно 252 демонстранти учествуваа во серијата блокади на патишта во последните две недели, од кои 69 се залепија за асфалтот со цел да го отежнат нивното отстранување, соопштија од германската група за климатски активисти „Последна генерација“.
Ројтерс објави и видео во кое се гледа како фрустрирани возачи излегуваат од своите автомобили и влечат некои од активистите надвор од патот за нивните дуксери и ранци.
Вкупно 42 активисти денеска учествуваа во блокадите на автопатите во Берлин и во југозападниот град Фрајбург, соопштија од „ Последна генерација“.
Полицијата во Фрајбург започна истрага против 11 лица, а берлинската полиција го проверуваше идентитетот на активистите и проверуваше дали може да бидат ставени во притвор.
Портпаролката на берлинската полиција рече дека не може веднаш да каже колку луѓе се приведени од почетокот на протестите. Веб-страницата на климатската група објави дека 50 луѓе се во притвор во различни германски градови до петокот.
Активистите ја критикуваат одлуката на земјата да постигне климатска неутралност до 2045 година и појаснуваат дека веќе во 2030 година ќе се надмине затоплувањето од 1,5 степени (просечен пораст на глобалните температури).
„Владата не само што го прекршува меѓународното право, туку прави злосторство против човештвото со тоа што намерно се упатува кон свет потопол за 2, 3, 4 степени со милијарди умираат од глад", велат од групата.
види ги сите денешни вести
Започна мирниот собир на плоштадот во Скопје во чест на починатите во Кочани
Стотици граѓани се собираат на на плоштадот Македонија во Скопје за да им оддадат почит на 59 -те жртвите во пожарот во Кочани. Вечерта на 15 спрема 16 март во пожар во дискотеката „Пулс“ загинаа 59 млади луѓе, а над 180 се повредени.
Голем дел од пациентите кои се во критична состојба имаат проблеми со респираторните органи, а некои дури и оштетувања од превисока температура. Дел од нив се уште дишат со респираторна поддршка.
„Вашиот систем уби една цела генерација- иднината на Кочани,“ „Парите со крвави раце ги броите“ и „Немаше да има крв, ако беше се по закон“ се дел од паролите на транспрентите со кои граѓаните излегоа на мирниот собир.
Граѓаните во Скопје се одѕваа на повикот на социјалните мрежи под паролата „ Кој е следен?“, откако во изминативе два дена се организираат во повеќе градови мирни собири на кои палат свеќи, оставаа цвеќиња и се потпишуваат во „книги на жалост“ во спомен на починатите.
Вчерашниот мирен собир во Кочани, на кој дојдоа стотици граѓани, се претвори во протест на кој демонстрантите бараа правда и одговорност за како што рекоа „корумпираниот систем во кој живеат“. Дел од нив гневни го демолираа кафулето кое според изјавите на жителите било во сопственост на човекот кој ја менаџирал дискотеката „Пулс“. Дел од демонстрантите својот револт го изразија и пред општината Кочани, полицијата и судот.
Објектот кој многумина, па и министри го нарекоа „шупа“, а во кој се случи трагичниот настан, бил дивоградба изградена во 1999 година. Првично служел како текстилна работилница, а негова пренамена во кабаре не е пријавена. Легализиран бил во 2005 година. Реновиран е лани. Лиценца имал од Министерството за економија за која сега власта тврди дека е фалсификат и дека истекувала два дена пред да се случи пожарот.
Инаку за трагичниот настан до сега краткотраен притвор добија 16 луѓе, меѓу кои поранешен министер за економија, секретар во истото министерство екс директор на Државниот пазарен инспекторат, службеници и сопственикот на дискотеката.
Речиси третина дискотеки и кабареа работеле без валидна лиценца
Вкупно 22 угостителски објекти имале лиценца, а на 15 им била истечена, е исходот од 50-те контроли што ги спровеле инспекторите од Државниот пазарен инспекторат на 16 и 17 март. Угостителските објекти биле регистрирани како кабаре, ноќен клуб, диско клуб и за диско клуб на отворен простор. Масовната инспекција беше спроведена откако ноќта на 15 спрема 16 март во пожар што изби во кочанската дискотека „Пулс“ загинаа 59 луѓе, а над 180 се повредени.
„Со оглед дека овие угостителски објекти не работат деновиве поради денови на жалост, ДПИ ги обезбедил документите потребни за надзорот преку контакти со одговорните лица“, изјави владината портпаролка Марија Митева по седницата на Влада на која се разговарало за добиените информации за инспекцијата.
Митева додаде дека на цела територија на земјава се утврдени 22 угостителски објекти од овој сектор со валидни лиценци за вршење дејност, а 15 имале лиценци со истечена важност.
Од 13 објекти во Скопје, само два имале лиценци со важност за кабаре. Како што рече, осум биле истечени, а три воопшто немале лиценца.
Во Куманово има три објекти и сите со важечка лиценца за кабаре.
Штип, Виница и Делчево по еден објект регистриран како кабаре, сите со лиценца со важност.
Во Струмица има четири објекти – две лиценци со важност за диско клуб, една лиценца со важност за диско клуб на отворен простор и една истечена лиценца.
Во Гевгелија има еден објект со лиценца со важност за диско клуб. Битола се четири објекти – три се со важност за кабаре, една лиценца со важност за диско клуб на отворен простор.
Во Прилеп имаме два објекта и двата се со истечена лиценца. Кавадарци еден објект со лиценца со важност, Неготино еден објект со истечена лиценца.
Во Велес еден со важност за кабаре, Охрид четири објекти – две лиценци со важност, една лиценца за диско клуб, еден објект е без лиценца.
Кичево еден објект со важност за кабаре, Гостивар имаме еден објект со истечена лиценца, во Тетово шест објекти од кои за четири нема податок, а два се со истечена лиценца, информираше Митева.
Трамп и Путин телефонски разговараат за изгледите за прекин на огнот во војната во Украина
Американскиот претседател Доналд Трамп започна телефонски разговор со рускиот претседател Владимир Путин, додека тој се обидува да постигне прекин на огнот во војната во Украина, која ги исцрпи војниците и ресурсите на двете страни.
„Повикот се одвива добро и сè уште е во тек“, напиша Ден Скавино, заменик-шефот на кабинетот на Белата куќа, во објава на платформата за социјалната платформа Х на 18 март.
Трамп првпат ја соопшти информацијата за повикот доцна на 16 март за време на летот назад во Вашингтон од неговото одморалиште во Флорида.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави за новинарите во Москва на 18 март дека со разговорот се очекува да се допре до „голем број прашања“ околу односите меѓу САД и Русија, како и војната во Украина.
„Сакаме да видиме дали можеме да ја доведеме таа војна до крај. Можеби можеме, можеби не можеме, но мислам дека имаме многу добри шанси“, рече Трамп.
На прашањето за можните отстапки кои би можеле да бидат потребни за да се обезбеди прекин на огнот, Трамп рече дека „ќе зборуваме за земјиште. Ќе зборуваме за електрани“.
„Мислам дека имаме многу за тоа веќе дискутирано од двете страни, Украина и Русија“, изјави Трамп.
Трамп го постави приоритет во првите месеци од неговиот втор мандат да постигне договор за прекин на огнот во тригодишната војна во Украина.
По одржувањето на разговорите во Саудиска Арабија, украинските и американските власти на 11 март објавија дека Киев се согласил на 30-дневен предлог за прекин на огнот, во зависност од договорот на Русија.
Москва досега реагираше ладнокрвно на идејата, при што Путин предложи дополнителни услови, вклучително и замрзнување на испораките на американско оружје за Киев.
Во меѓувреме, висок руски функционер рече дека Москва ќе инсистира на Украина да не и се приклучи на НАТО и да остане „неутрална“ во каков било мировен договор, услови кои Киев долго време ги отфрла.
Една од првичните поплаки на Кремљ во оправдувањето на инвазијата во февруари 2022 година продолжува да биде едно од централните барања на Киев, а тоа е проширувањето на НАТО.
На 14 март, Путин рече дека секој договор треба да доведе до долгорочен мир кој се однесува на „основните“ причини за војната, очигледно повикување на проширувањето на НАТО и други случувања, за кои Путин тврди дека ја загрозиле безбедноста на Русија.
Во забелешките објавени на 17 март, рускиот заменик-министер за надворешни работи Александар Грушко изјави за рускиот весник „Известија“ дека „ ќе бараат безбедносните гаранции да станат дел од овој договор“.
„Дел од овие гаранции треба да биде неутралниот статус на Украина, одбивањето на земјите од НАТО да ја прифатат во алијансата“, рече тој.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски честопати нагласуваше дека за Киев да прифати каков било мировен договор, тој мора да има безбедносни гаранции за Украина од нејзините западни партнери, вклучително и евентуално членство во НАТО.
„Инсистирав [на членството на Украина во] НАТО, но знаете кои беа одговорите“, рече тој во февруари, сугерирајќи дека патот кон приклучување кон западната воена алијанса останува попречен.
На 16 март, американскиот државен секретар Марко Рубио во интервју за Си-Би-Ес рече дека конечниот мировен договор „ќе вклучува многу напорна работа, отстапки и од Русија и од Украина“, додавајќи дека би било тешко дури и да се започнат такви разговори „додека тие пукаат еден кон друг“.
Исто така, на 17 март, францускиот претседател Емануел Макрон и новиот канадски премиер Марк Карни се состанаа во Париз и „ја потврдија својата непоколеблива поддршка за Украина додека таа продолжува да се спротивставува на неоправданата руска војна за агресија“, се вели во заедничката изјава.
Во меѓувреме, Зеленски на 16 март го разниша своето воено раководство, назначувајќи го генерал-мајор Андриј Хнатов за нов началник на Генералштабот на Украина, на местото на генерал-полковник Анатолиј Бархилевич, додека Киев сака да го забрза темпото на реформи и реорганизација.
„Ние постојано ги менуваме вооружените сили за да ги направиме уште поборбено подготвени. За да го постигнеме тоа, го менуваме системот за управување и воведуваме јасни стандарди“, рече министерот за одбрана Рустем Умеров.
Во соопштението се вели дека Бархилевич, кој беше назначен на функцијата во февруари 2024 година, сега ќе биде генерален инспектор на Министерството за одбрана. Бархилевич го замени генерал-полковник Серхи Шаптала кога ја презеде функцијата во Генералштабот во 2024 година.
Европол: Криминалните банди стануваат поопасни поради вештачката интелигенција
Организираниот криминал напредува благодарение на употребата на вештачката интелигенција (ВИ) и другите нови технологии, објави во вторникот Европол. Експертите на европските полициски сили со седиште во Холандија гледаат „фундаментална промена“ во средствата, тактиките и структурите, јавува германската новинска агенција ДПА.
„Организираниот криминал дестабилизира сè повеќе општества, се повеќе се храни со интернет и е значително забрзан од вештачката интелигенција и другите нови технологии“, се наведува во извештајот.
Според Европол, вештачката интелигенција се користи во врска со сексуалната злоупотреба на деца.
Се фалсификуваат фотографии или филмови и се користат за уцена на деца. Гласовите и лицата, исто така, може да се направат да изгледаат измамнички реално со помош на вештачка интелигенција. Анализата на организираниот криминал ја објавува Европол на секои четири години.
„Тие се пофлексибилни и поопасни од кога било досега“, вели шефот на Европол, Кетрин Де Боле.
Еден јасен тренд е поголемото регрутирање млади луѓе од криминални банди, некои на возраст од 14 години. Тие се регрутирани на социјалните мрежи, на пример, за да извлечат пакети со кокаин од контејнери во пристаништата, но и за екстремни акти на насилство, вклучително и нарачани убиства, се наведува во извештајот.
Унгарија ја забрани „Парадата на гордоста“
Парламентот во Унгарија донесе закон со кој се забранува годишната „Парада на гордоста“ која се залага за правата на ЛГБТК заедницата и дополнително законски уреди заострување на ограничувањата за изразување на нехетеросексуален идентитет во јавноста, јавува германската новинска агенција ДПА.
Пратениците го усвоија предлогот на итна седница во вторникот, со 137 гласа „за“ и 27 „против“ во 199-члениот парламент. Мерката беше предложена од десничарската влада на унгарскиот премиер Виктор Орбан.
Гласањето предизвика протести во салата, каде што противниците на законот поставија димни бомби кога беше објавен резултатот.
Орбан го најави овој предлог во говорот во февруари, предупредувајќи ги организаторите „Парадата на гордоста“ дека подготовката за овогодинешната парада би била „губење време и пари“, затоа штоорганизаторите и учесниците може да се соочат со казни.
Властите планираат да користат технологија за препознавање лица за да ги идентификуваат прекршителите.
Оваа забрана е дел од законот познат како „закон за заштита на децата“ во Унгарија.
Иако настаните на гордоста не се експлицитно именувани, парламентарните дебати јасно покажаа дека тие потпаѓаат под новите ограничувања.
Унгарскиот Закон за заштита на децата од 2021 година веќе го забранува пристапот на малолетниците до информации за нехетеросексуалниот начин на живот. Книгите, филмовите и другите медиуми кои содржат ЛГБТК содржина не смеат да им бидат достапни на децата според законот.
Владата, дополнително подготвува уставен амандман со кој во Уставот ќе се дефинира секое лице како машко или женско, исклучувајќи го признавањето на небинарни поединци.
Од 2020 година, уставот на Унгарија пропишува дека мајка може да биде само жена, а татко може да биде само маж.
Мерките се дел од поширокиот притисок на владата на Орбан да ги ограничи правата на ЛГБТК, предизвикувајќи остри критики од групите за човекови права и Европската унија.
Мицкоски: Не правам ПР со посетите на повредените, одговарам на прашања
Целта не е „да прави ПР, туку за да излезам пред вас, да не се кријам и да зборувам отворено за сето она со кое се соочуваме“, одговори на новинарско прашање премиерот Христијан Мицкоски по реакцииите во јавноста за посетите на болнички соби во кои лежат повредените од пожарот во кочанската дискотека „Пулс“ каде загинаа 59 луѓе, а 180 се повредени.
Реакциите на социјалните мрежи и во јавноста настанаа по посетата на српскиот претседател Александар Вучиќ кој со толпа новинари и камери влезе во болничките соби на повредените кои се лекуваат во Србија.
Над 50 пациенти се испратени надвор од државата, од кои 9 пациенти се во Турција, во Бугарија 14 пациенти од кои 8 пациенти во Софија, 5 пациенти во Солун, 17 пациенти во Србија, како и 2 лица во Будимпешта и 4 лица во Романија, соопшти министерот за здравство Арбен Таравари.
Во Клинички центар моментално има 49 пациенти, а во ГОБ „8 Септември“ 18 пациенти, во Стара Градска болница 17.
Мицкоски изјави дека при посетата на пациентите повредени во пожарот во Кочани, коишто се хоспитализирани во Скопје ги запазил сите протоколи. Овој одговор следуваше на прашањето според кој протокол е дозволена посета на политичари, кога ни на семејствата не им е дозволена посета во ситуација кога е можно посетата да предизвика последици по кревкото здравје на повредените.
Мицкоски вели дека „има и такви коишто влегуваа со камери и слично“, но дека тој никаде не влегол со камери и нема намера да прави ПР од сето ова.
„Фотографиите се во тил, нема ниту едно лице, многу внимателно ги биравме фотографиите за да нема ниту едно лице. Не го правам тоа поради ПР, туку го правам за да излезам пред вас за да не се кријам и за да зборувам отворено за сето она со кое се соочуваме“, изјави Мицкоски по посетата на повредените во болницата „8-ми Септември“.
Тој смета дека неговата задача е преку медиумите да се обрати со пораки до граѓаните, кои се важни.
„Но, ако е тоа проблем, подготвен сум да сносам одговорност, додаде премиерот.
Премиерот апелираше до луѓето кои преживеале да се јават на матичен лекар на проверка на нивното здравје, поради можното вдишување на јаглерод диоксид.
Во пожарот кој настана ноќта меѓу 15 и 16 март, загинаа 59 луѓе и над 180 повредени.
Претседателот на Европската народна партија: ЕУ да го поддржи Радио Слободна Европа
Претседателот на Европската народна партија (ЕПП), Манфред Вебер, рече дека Европската Унија (ЕУ) треба да го поддржи Радио Слободна Европа како медиум кој ги промовира европските вредности - слобода, демократија, владеење на правото.
Вебер тоа го кажа во Подгорица, на конференцијата „Семејството на ЕПП во регионот на Западен Балкан“.
Тој оцени дека Црна Гора е лидер во процесот на пристапување во Европската унија (ЕУ), наведувајќи дека е „видлива посветеноста на Владата и на целото општество кон оваа цел“.
„Црна Гора и другите земји во регионот бараат интеграција заснована на заслуги и секој спротивен сигнал од наша страна треба да се избегне“, смета Вебер.
На новинарско прашање дали ЕУ треба да го поддржи Радио Слободна Европа откако претседателот на САД, Доналд Трамп потпиша извршна наредба да се скратат седум федерални агенции, вклучително и Американската агенција за глобални медиуми УСАГМ (USAGM), која меѓу другите го надгледува и Радио Слободна Европа/Радио Слобода (РСЕ/РЛ), Вебер рече дека тоа е пример колку се менува геополитичката ситуација.
„Верувам дека оние кои ги промовираат овие вредности, а тоа е Радио Слободна Европа во Прага, во Чешка, треба да бидат поддржани од Европската унија“, рече Вебер.
Тој се осврна и на буџетот потребен за работа на Радио Слободна Европа.
„Зборуваме за буџет од приближно 140 милиони евра, колку што е сегашното финансирање на РСЕ. Затоа, од моја перспектива, мора сериозно да бараме решение за да ги обезбедиме потребните средства. Тие ги бранат принципите за кои се залагаме“, рече тој.
Вебер кажа дека одлуките што ги носат не смеат да бидат краткорочни, туку „мора да се водат од она во што веруваме и за што се бориме“.
Вебер е претседател на ЕПП, најголемата група во Европскиот парламент, Европскиот совет и Европската комисија, од која потекнуваат претседателката на ЕК, Урсула фон дер Лајен и претседателката на ЕП, Роберта Мецола.
Некои членки на Европската унија почнаа да ја разгледуваат можноста за поддршка на Радио Слободна Европа по извршната наредба на Трамп.
Чешка, Полска, Летонија, Естонија и Литванија изразија поддршка за идејата, нагласувајќи дека затворањето ќе биде „подарок за противниците на Европа“ и дека затворањето ќе биде „непоправлива штета за демократските аспирации ширум светот“.
„Прекинот на финансирањето на РСЕ би бил „огромен подарок за американските непријатели“, рече претседателот и извршен директор на РСЕ, Стивен Капус на 15 март.
„Иранските ајатоласи, кинеските комунистички лидери и автократите во Москва и Минск ќе го прослават распаѓањето на РСЕ по 75 години. Давањето победа на нашите противници ќе ги направи посилни, а Америка послаба“, речеКапус во изјавата.
Радио Слободна Европа емитува програма во 23 земји на 28 јазици, со мисија да ги промовира демократските вредности и институции преку ширење информации и идеи.
Склад за гориво до изгорената дискотека во Кочани
Жителите на Кочани тврдат, дека сопственикот на дискотеката, кој веќе е во притвор имал голем резервоар за нафта близу дискотеката „Пулс“ во која настана пожарот во кој загинаа 59 луѓе. Сметаат дека е избегната поголема трагедија, бидејќи огнот не го зафатил и резервоарот. Прв оваа информација ја објави српскиот сајт Информер по што македонското обвинителство ја потврди информацијата.
„При увидот е констатирано дека постоел склад за гориво во близина на објектот. Сите други околности се испитуваат“, велат од обвинителството.
Од снимките кои ги објавуваат медиумите се гледа дека надворешна пумпна станица се наоѓа веднаш над дискотеката во ограден дел од куќа, а под земја се наоѓа складот кој е на исто ниво со објектот на дискотеката.
Инаку за пожарот во кој се повредени повеќе од 180 луѓе, во притвор за сега се 16 осомничени меѓу кои е и газдата на клубот. Загинаа 59 млади луѓе.
Пожарот настана од користење на пиротехнички сретства на настап на групата ДНК.
Вчера граѓаните протестираа пред куќата на сопственикот на дискотеката и го демолираа и другиот кафе бар кој го има во градот.
Мерц: Зголемувањето на трошоците за одбрана е нова ера на европската безбедност
Потенцијалниот германски канцелар Фридрих Мерц денеска (18 март) изјави дека планираното зголемување на германските трошоци за одбрана и економскиот раст претставуваат пресвртница за европската безбедност.
„Со години живееме во лажно чувство на сигурност“, рече Мерц во обраќањето пред Бундестагот, додавајќи дека „повоената мировна дивиденда одамна е исцрпена“ и дека на Германија и треба целосна ревизија на нејзините одбранбени способности.
Тој нагласи дека одлуката за зајакнување на одбранбената готовност претставува „прв голем чекор кон нова европска одбранбена заедница“, која би можела да вклучи и земји надвор од Европската Унија.
Мерц меѓудругото истакна дека 3 милијарди евра (3,3 милијарди долари) дополнителна помош за Украина би можеле да бидат доделени после петок, односно по гласањето во долниот дом на парламентот за масовниот план за трошење и олеснување на строгите фискални правила во земјата.
Партиите кои го туркаа пакетот рекоа дека ја имаат потребната поддршка за да се донесат мерките.
Тој, исто така, мора да помине и во Горниот дом или Бундесратот, каде што гласањето е закажано за в петок (21 март).
Мицкоски: Дали и колкава е одговорноста на градоначалникот, ќе утврди oбвинителството
Премиерот Христијан Мицкоски одговорајќи на новинарско прашање дали градоначалникот на Кочани ќе сноси одредена одговорност во врска со пожарот во дискотеката, најави дека истражните органи во текот на денот ќе ги проверат сите документи во Општината. Тој е на ставот дека никој нема да се заштитува и секој кој има каква било вина во врска со настанот, ќе одговара.
„Дали и колкава е одговорноста на градоначалникот, ќе утврди Обвинителството. Градоначалникот во својата оставка напиша дека стои на располагање за се. Не бега. Тука е. Денеска, колку што јас знам, истражните органи ќе влезат и во Општината. Ќе ги проверат сите документи. Ако вие сега пледирате дека тој е ВМРО-ДПМНЕ, па ние го штитиме, не, се лажете. Никого нема да штитиме. Свети ВМРО да биде, и јас да сум, родена сестра, брат да ми е, ќе одговара ако има каква било вина“, изјави Мицкоски по посетата на повредените од трагичниот пожар во Општина Кочани во ГОБ 8 Септември Скопје.
Како што посочи, кривична одговорност ќе има за сите, но не треба да се шпекулира, или да се креираат информации кои се косат со вистината.
Претходно, од Министерството за внатрешни работи ја потврдија информацијата дека денеска во зградата на општина Кочани се влезени претставници од надлежните институции кои треба да ја подигнат потребната документација во врска со надлежностите на општинската администрација околу дозволите и работењето на дискотеката „Пулс“.
Од Обвинителството засега нема официјална информација дали нивни обвинители се влезени во општинската зграда.
Градоначалникот на Кочани, Љупчо Папазаов вчера си поднесе неотповиклива оставка.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете