Интерпелациите за министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и за неговиот заменик Астрит Исени не поминаа во Собранието.

Мнозинството пратеници, гласаа „против“. Балансот од гласањето за интерпелацијата за Тошковски беше седум „за“ и 63 „против“, а за Исени четири „за“ и 62 „против“.

Покрај за нив, претходно парламентот не даде поддршка ниту за интерпелациите за вицепремиерите Изет Меџити и Иван Стоилковиќ.

Сите интерпелации се поднесени од страна на пратениците од Европскиот фронт предводен од ДУИ и во нив преовладува наративот дека се потфрлило со справување со меѓуетничките тензии.

Исто така, во сите пратениците од ДУИ ги споменуваа инцидентите што се случија за време на прославите за Денот на албанското знаме – 28 Ноември, кога беше сквернавено државното, македонско знаме, а потоа имаше и палење на албанското.

Меѓутоа, најголем дел од парламентарните партии и од власта и од опозицијата уште пред седницата се изјаснија дека нема да ги прифатат интерпелациите поднесени против четворицата актуелни владини функционери.

СДСМ ја напушти седницата со образложение дека нема потреба од нови поделби по етнички основи.

Покрај за четворицата владини функционери, на собраниската седница на 10 јануари, на дневен ред беше и интерпелација на пратеничката од опозицискиот Европски фронт Илире Даути за функцијата што таа ја извршува во Собранието – претседателка на Комисијата за социјална политика.

Интерпелацијата за неа ја поднесе опозициската Левица, а во текот на седницата поддршка искажа и владејачките ВМРО-ДПМНЕ и ЗНАМ.

Интерпелацијата беше изгласана со 61 глас „за“ и 22 „против“.

Левица ја поднесе интерпелацијата бидејќи Даути одбива да го стави на дневен ред Законот за бранители кој беше поднесен од пратеничката и поранешна министерка за одбрана Славјанка Петровска од СДСМ.

Меѓутоа, од Кабинетот на претседателот на Собранието, Африм Гаши, се огласија дека гласањето за интерпелацијата на Даути нема правно обврзувачки последици за разрешување и нема правно дејство. Именувањата и разрешувањата, велат од Кабинетот, се уредуваат со други посебни процедури утврдени во Деловникот на Собранието, законите и Уставот.

Со седум гласа „за“ и 52 „против“ пратениците вечерта на 10 јануари, не дадоа поддршка ниту за интерпелацијата на вицепремиерот Иван Стоилковиќ.

Претходно не помина ниту интерпелацијата за првиот вицепремиер и министер за животна средина Изет Меџити – „за“ гласаа само тројца пратеници, а 64 беа „против“.

Покрај за нив, на дневен ред се и интерпелации за министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и неговиот заменик Астрит Исени.

За нив дискусијата и гласањето треба да завршат до полноќ.

Сите интерпелации се поднесени од страна на пратениците од Европскиот фронт предводен од ДУИ и во нив преовладува наративот дека се потфрлило со справување со меѓуетничките тензии.

Најголем дел од парламентарните партии и од власта и од опозицијата уште пред седницата се изјаснија дека нема да ги прифатат интерпелациите поднесени против четворицата актуелни владини функционери. СДСМ ја напушти седницата со образложение дека нема потреба од нови поделби по етнички основи.

Покрај за четворицата владини функционери, на собраниската седница на 10 јануари, на дневен ред беше и интерпелација на пратеничката од опозицискиот Европски фронт Илире Даути за функцијата што таа ја извршува во Собранието – претседателка на Комисијата за социјална политика.

Интерпелацијата за неа ја поднесе опозициската Левица, а во текот на седницата поддршка искажа и владејачките ВМРО-ДПМНЕ и ЗНАМ.

Интерпелацијата беше изгласана со 61 глас „за“ и 22 „против“.

Левица ја поднесе интерпелацијата бидејќи Даути одбива да го стави на дневен ред Законот за бранители кој беше поднесен од пратеничката и поранешна министерка за одбрана Славјанка Петровска од СДСМ.

Меѓутоа, од Кабинетот на претседателот на Собранието, Африм Гаши, се огласија дека гласањето за интерпелацијата на Даути нема правно обврзувачки последици за разрешување и нема правно дејство. Именувањата и разрешувањата, велат од Кабинетот, се уредуваат со други посебни процедури утврдени во Деловникот на Собранието, законите и Уставот.

На денот на инаугурација на Николас Мадуро како претседател на Венецуела, САД во петокот воведоа санкции за осум венецуелски функционери и ја зголемија наградата за апсењето на претседателот Николас Мадуро на 25 милиони долари.

Ова е трет мандат на Мадуро по спорните избори спроведени минатата година. Изборите се одржаа во јули, а и владејачката Социјалистичка партија и опозицијата тврдат дека победиле.

Денешните санкции се последни во низата што ги изрекува администрацијата во заминување на претседателот Џо Бајден против владата на Мадуро.

Меѓу новосанкционираните функционери се неодамна назначениот шеф на државната нафтена компанија на Венецуела ПДВСА, Хектор Обрегон, венецуелскиот министер за транспорт Рамон Веласкез, како и полициски и воени службеници.

Потегот на САД се совпадна со санкциите објавени од Обединетото Кралство и Европската унија против 15 венецуелски функционери, вклучително и членови на Националниот изборен совет и безбедносните сили. Канада, исто така, воведе нови санкции за Венецуела.

„Мадуро и неговите соработници ги продолжија своите репресивни дејствија во Венецуела“, рече Бредли Смит, претставник на американското Министерство за финансии.

Тој додаде дека САД и земјите партнери се солидаризираат со народот на Венецуела, за кој рече дека избрал „ново раководство“ и дека САД „го отфрлаат лажното тврдење на Мадуро за победа“.

Мадуро и неговите соработници отсекогаш ги отфрлаа санкциите од САД и другите земји, велејќи дека тие се нелегитимни мерки што претставуваат „економска војна“ дизајнирана да ја осакати Венецуела.

„Американската влада во заминување не знае како да ни се одмазди“, рече Мадуро за време на неговиот инаугуративен говор, без директно да ги спомене санкциите.

Тој и неговите сојузници ја фалат, како што велат, отпорноста на земјата на казнените мерки, иако ги обвинуваат санкциите за економските тешкотии со кои се соочува државата.

Изборните власти и највисокиот суд во земјата тврдат дека Мадуро, чии претходни претседателски мандати беа обележани со длабока економска и социјална криза, победи на минатогодишните претседателски избори, иако не објавија детални податоци.

Владата, која ја обвини опозицијата дека поттикнува фашистички заговори против неа, најави дека ќе го уапси опозицискиот претседателски кандидат Едмунд Гонзалес доколку се врати во земјата од егзил, а во пресрет на инаугурацијата приведе истакнати членови на опозицијата и активисти.

Опозицијата вели дека 75-годишниот Гонзалес победил убедливо. Таа ги објави своите анкетни податоци како доказ, добивајќи поддршка од владите ширум светот, вклучително и САД, кои го сметаат Гонзалес за новоизбран претседател. Меѓународните набљудувачи на изборите рекоа дека изборите не биле фер.

Мадуро (62) е на власт од 2013 година, а новите санкции од САД се објавуваат на нешто повеќе од една недела пред завршувањето на мандатот на Бајден. Новоизбраниот претседател Доналд Трамп ќе положи заклетва на 20 јануари.

Покрај санкциите, американската влада од 15 на 25 милиони долари ја зголеми наградата за информации што ќе доведат до апсење и осудување на Мадуро.

Во 2020 година, САД го обвинија Мадуро и други функционери за криминал со дрога и корупција. Мадуро ги отфрли обвинувањата.

Мадуро ја задржа власта и покрај силниот притисок од последователните американски влади, задржувајќи ја поддршката од венецуелската војска, како и од Кина, Русија и Иран.

Бајден го угости Гонзалес во Белата куќа претходно оваа недела, нарекувајќи го „вистински победник“ на изборите. Сепак, Трамп не се сретна со Гонзалес, оставајќи ја средбата на еден од неговите идни високи соработници.

За време на неговиот прв мандат, од 2017-2021 година, Трамп водеше кампања за „максимален притисок“ против Мадуро, наметнувајќи најстроги санкции за јужноамериканската земја, вклучително и за нејзината нафтена индустрија.

Бајден накратко укина некои ограничувања од времето на Трамп, но потоа ги врати, велејќи дека венецуелскиот лидер не го исполнил ветувањето за фер демократски избори.

Останува нејасно како Трамп ќе се справи со Венецуела во вториот мандат. Односот на Трамп го комплицира загриженоста за имиграцијата, актуелно внатрешно прашање на САД. Трамп рече и дека на САД не им е потребна венецуелската нафта.

Едно од централните предизборни ветувања на Трамп беше масовната депортација на мигрантите без документи, од кои многу се од Венецуела, а нивното враќање најверојатно ќе бара соработка со венецуелските власти.

По краткото приведување на венецуелската опозициска лидерка Марија Корина Мачадо во Каракас пред инаугурацијата на Мадуро, Трамп објави изјава на социјалните мрежи во која вели: „Овие борци за слобода не треба да бидат загрозени“.

Владата на Мадуро негираше каква било вмешаност, велејќи дека опозицијата го организирала тоа за да обезбеди поддршка за Мачадо.

Палатата во која Мадуро положи заклетва и одржа жесток говор беше под силно обезбедување на полициски, воени и разузнавачки службеници. Толпа луѓе, од кои многумина носеа маици за поддршка на Мадуро, се собраа на соседните улици и на блискиот плоштад.

Мадуро ја обвини опозицијата дека се обидува да ја претвори неговата инаугурација во „светска војна“ и рече дека неуспехот на опозицијата да ја спречи инаугурацијата е „голема победа за Венецуела“.

Тој ги обвини надворешните сили за „напад“ на Венецуела, особено американската влада и вети дека ќе гарантира „мир и национален суверенитет“.

„Денес повеќе од кога било го чувствувам товарот на посветеноста, моќта што ја претставувам, моќта што ми ја дава Уставот. Не бев назначен од владата на САД, ниту од проимперијалистичките влади на Латинска Америка“, рече тој.

Со само три гласа „за“ и 64 „против“ не помина интерпелацијата за првиот вицепремиер и министер за животна средина Изет Меџити од коалицијата Вреди (ВЛЕН).

За да биде прифатена интерпелација во Собранието, „за“ треба да гласаат најмалку 61 пратеник.

Иницијативата за разрешување ја покрена опозицискиот Европски фронт предводен од ДУИ, но не доби поддршка од останатите парламентарни групи.

Најголемата опозициска партија СДСМ соопшти дека нема да ги поддржи интерпелациите и ја напушти денешната собраниска седница бидејќи смета дека „нема потреба од нови поделби по етничка основа“. Поддршка не даде ниту пратеничката група на Левица, како и партиите од владејачката коалиција – ВМРО-ДПМНЕ, Вреди и ЗНАМ.

Меџити од собраниската говорница во интерпелацијата препозна „срамен обид на ДУИ да се врати на власт“. Тој порача дека оваа партија треба да се реформира и да престане со „агресивноста, ароганцијата и подигнувањето на меѓуетничките тензии кои ги практикува изминатите шест месеци, откако е во опозиција“.

„ДУИ е во длабока криза, поделена, секој ден со агресивност сака да предизвика национални тензии. Албанците ве тргнаа од власт зашто сте барале од нив парцели да отворате казина и да се збогатите. Никој не ве почитува, ниту ви верува. Конфликтниот јазик со кој секојдневно ги труете граѓаните е доказ за вашиот клиентелизам, корупцијата ви е стандард, ги згаснавте независните медиуми и ги заменивте со партиски. Сакате да верувате во вашата лага дека вечно ќе останете на власт“, рече Меџити.

Интерпелацијата за него од собраниската седница ја образложи пратеникот и координатор на пратеничката група Блерим Беџети кој како клучна причина го наведе случајот од 28 ноември кога се одбележуваше Денот на албанското знаме кога беше сквернавено и македонското знаме. Беџети ги спомна и Балансерот, одлуките на Владата за бришење на дијаспората, како и Законот за јазиците, обвинувајќи го Меџити дека не сторил ништо за ниту едно од овие прашања, иако е на висока позиција во власта.

Во интерпелацијата што ја поднесоа пратениците од ДУИ и останатите партии од Европскиот фронт е наведено и дека Меџити потфрлил во справувањето со меѓуетничките тензии.

„Меџити, како прв заменик-претседател Албанец на Владата и претставник на албанскиот народ во Владата, е одговорен за управување со ситуациите кои се случуваат во земјата, вклучувајќи ги и меѓуетничките односи. Наместо да делува како гарант за мирот и меѓуетничката интеграција, тој не успеа да ги заштити интересите на албанската заедница и да придонесе за зачувување на општествената хармонија. Напротив, тој толерираше дискриминација и молчеше за повторените неправди кон оваа заедница“, пишува во интерпелацијата поднесена од ДУИ.

Меѓуетничките тензии и настаните од Денот на албанското знаме, преовладуваат и во наративот за интерпелациите што Европскиот фронт ги поднесе и за вицепремиерот Иван Стоилковиќ, министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и неговиот заменик Астрит Исени.

Сите се на дневен ред на денешната седница во Собранието. По интерпелацијата за Меџити, започна дискусијата за таа за Стоилковиќ. За сите се дискутира и гласа одделно. Гласањето треба да заврши најдоцна до полноќ.

Меѓутоа, исто како и за Меџити, очекувањата и за останатите се дека нема да добијат поддршка од мнозинството пратеници во Собранието.

Претходно, како прва точка на дневен ред на денешната седница беше интерпелација за пратеничката Илире Даути од Европскиот фронт која беше поднесена од Левица бидејќи како претседателка на Комисијата за социјална политика, демографија и млади одбива да закаже седница за Законот за бранители.

Оваа интерпелација беше изгласана со 61 глас „за“ и 22 „против“. Покрај Левица, поддршка дадоа и пратениците од ВМРО-ДПМНЕ и ЗНАМ.

Илјадници демонстранти протестираа во петокот во главниот град на Словачка, обвинувајќи го премиерот Роберт Фицо дека ја влече земјата кон Русија откако минатиот месец тој се сретна со рускиот претседател Владимир Путин среде спорот за гасот со Украина.

Словачка е во спор со Украина во врска со одлуката на Киев да го запре транзитот на руски гас низ украинска територија од 1 јануари, со цел да го прекине приходот што Москва го добиваше од протокот.

Словачка се залагаше за продолжување на транзитот на гас, а Фицо се сретна со Путин во Москва на 22 декември, откако украинскиот претседател Володимир Зеленски одби да го продолжи договорот за проток на гас низ Украина.

Патувањето на Фицо во Москва беше само трета посета на шеф на влада од земја членка на ЕУ откако Русија ја нападна Украина во февруари 2022 година.

„Словачка е Европа, ние не сме Русија“, порача еден од организаторите на протестот.

Демонстрантите вееја знамиња на Словачка и ЕУ, држеа натписи „Словачка е со Украина“ и извикуваа „Доста е со Русија!“ и „Срамота!“.

Организаторите проценуваат дека 15.000 луѓе се собрале во Братислава, исполнувајќи го централниот плоштад.

Фицо рече дека прекинот на гасот низ Украина ќе ја чини Словачка околу 1,5 милијарди евра поради загубите од такси за транзитните текови понатаму во Европа и поради повисоките цени на гасот.

Тој се закани дека ќе возврати со евентуално прекинување на хуманитарната помош за Киев, прекин на поддршката за украинските бегалци во Словачка или запирање на итното снабдување со електрична енергија за Украина во време кога Русија ја напаѓа електричната мрежа на Украина.

„Загрижена сум што нашата влада не насочува кон Русија и не е на страната на граѓаните“, рече 45-годишната Барбара Фанделова.

Фицо ја промени надворешната политика на Словачка, членка на ЕУ и НАТО, откако ја презеде власта во 2023 година, со зајакнување на односите со Русија и одбивање да обезбеди воена помош за Украина.

Во петокот, тој рече дека Путин ветил оти руски Гаспром ќе најде алтернативни начини за испорака на гас во Словачка.

Околу 13,5 милијарди кубни метри гас поминаа низ Украина минатата година, вклучително и околу три милијарди кубни метри наменети за Словачка.

ЕУ соопшти дека нема потреба од продолжување на транзитниот договор преку Украина и дека земјите што примаат руски гас имаат пристап до алтернативни испораки.

Украинското Министерство за надворешни работи во петокот соопшти дека проблемот лежи во Русија и неподготвеноста на „одредени политичари“ да ја намалат нивната зависност од Москва.

Илјадници луѓе се собраа пред романскиот парламент во петокот за да побараат одржување на вториот круг од претседателските избори, кој беше откажан од страна на Уставниот суд во декември, откако екстремно десничарскиот кандидат наклонет кон Москва, победи во првиот круг.

На протестот во Букурешт организиран од прорускиот кандидат Калин Георгеску, се бараше повлекување на судската одлука за поништување на претседателски избори додека траеше вториот круг на гласање, пренесува романскиот сервис на Радио Слободна Европа (РСЕ).

Во вториот круг, Горгеску требаше да се соочи со проевропската центристичка кандидатка Елена Ласкони.

Вториот круг се сметаше за референдум за идниот курс што ќе го заземе оваа земја членка на НАТО и ЕУ среде обвинувањата за руско мешање, што доведе до тоа илјадници Романци да излезат на улиците во поддршка на членството во евроатлантската заедница.

Одлуката на судот следуваше откако Врховниот совет за одбрана декласифицираше документи кои, наводно, докажуваат дека кандидатурата на Горгеску била поддржана од кампања водена од неименуван „државен актер“ со помош на социјалната мрежа Тик-Ток во кинеска сопственост.

Уставниот суд во својата одлука наведе дека изборниот процес „ќе продолжи во целост, при што владата ќе одреди нов датум за избор на претседател на Романија, како и нова календарска програма за спроведување на потребните активности“.

Протестот во петокот беше организиран од платформата ЕПАЦЕ, која соопшти дека има речиси 57.000 потписи за поддршка на барањето на Горгеску да се продолжи со вториот круг од изборите.

Новата коалициска влада во Романија положи заклетва на 23-ти декември по парламентарните избори што се одржаа три недели претходно.

Една од првите задачи на владата ќе биде да одреди датум за нови претседателски избори.

Десетици германски универзитети во петокот соопштија дека повеќе нема да ја користат социјалната мрежа Икс (поранешен Твитер) – во сопственост на најбогатиот човек во светот, Илон Маск, повикувајќи се на етички грижи.

Повеќе од 60 германски универзитети и академски институции во заедничко соопштение наведоа дека мрежата Иск сега е некомпатибилна со нивните принципи.

„Сегашната насока на платформата не е компатибилна со основните вредности на овие институции – отвореност кон светот, научен интегритет, транспарентност и демократски дискурс“, се вели во соопштението.

Маск ја презеде платформата во 2022 година, по што отпушти околу 80 отсто од нејзиниот персонал, вклучувајќи ги и вработените во тимовите за модерација на содржината.

Истражувачите велат дека социјалната мрежа се претворила во рај за дезинформации.

Во интервју за британскиот јавен радиодифузер Би-би-си во 2023 година, Маск ги бранеше промените што ги воведе наведувајќи дека тие се неопходни со оглед на тешките финансии на Твитер.

Тој, исто така, се опиша себеси како „апсолутист за слободен говор“, со попустлив став кон содржината на Икс.

Вчера (9 јануари), тој предизвика контроверзии во Германија со емитување на интервју со Алиса Вајдел, лидерка на екстремно десничарската партија Алтернатива за Германија (АФД).

Крила од оваа партија го привлекоа вниманието на домашната разузнавачка агенција на Германија поради можниот десничарски екстремизам.

Меѓу академските институции кои ја потпишаа изјавата за напуштање на Икс, се берлинскиот универзитет Хумболт и голем број факултети кои веќе престанаа да го користат Икс, како што е Слободниот универзитет во Берлин (Freie Universitaet).

„Промените на платформата Икс ја прават нејзината континуирана употреба неодржлива“, велат универзитетите, наведувајќи ја како пример употребата на алгоритми за поттикнување на „десничарската популистичка“ содржина.

Два универзитети во австрискиот град Инсбрук, исто така, се приклучија на изјавата, во која се вели дека повлекувањето од Икс „ги подвлекува напорите на институциите за комуникација заснована на факти и против антидемократските сили“.

Универзитетите се последните во низата германски институции кои објавија дека го напуштаат Икс.

Во четвртокот, Федералниот суд на правдата објави дека повеќе нема да објавува содржини на мрежата, исто како и неколку синдикати.

Во последниве месеци, други компании и организации, како што се фудбалскиот тим во Бундеслигата Сент Паули и гигантот од супермаркети Алди Норд, исто така го напуштија Икс.

Германската Влада соопшти дека засега не планира да престане да ја користи платформата.

Портпаролката на Владата Кристијане Гофман на прес-конференција во петокот рече: „Ние сме многу загрижени за тоа како се разви Икс, но во исто време мораме постојано да размислуваме како да допреме до луѓе до кои инаку не би можеле да допреме. Засега решивме да продолжиме да ги користиме нашите канали на Икс, но тоа е тековен процес на евалуација“.

Поради сопственичкиот удел на руската компанија Гаспром нефт, Нафтената индустрија на Србија (НИС) заврши на американската „црна листа“ со санкции, објави на 10 јануари Министерството за финансии на САД.

Компанијата НИС е санкционирана поради таканаречениот „секундарен ризик“, односно поради поврзаноста со рускиот Гаспром нефт.

Нафтената индустрија на Србија се најде на листата од шест компании кои се „во сопственост или поф контролира, делуваат или наводно дејствуваат за или во име, директно или индиректно, со Гаспром нефт“.

По објавата од американското Министерство за финансии, српскиот претседател Александар Вучиќ на прес-конференција на 10 јануари рече дека станува збор за „строги и сериозни санкции“ и дека се бара „целосно повлекување на Русија од сопственоста во НИС“.

„Тие не даваат можност од 49 проценти или помалку руски капитал“, рече Вучиќ.

Тој додаде дека пред Србија се поставени рокови за трансформација во сопственичката структура на НИС.

„Ќе имаме само 45 календарски денови за сите операции“, рече Вучиќ, додавајќи дека за тоа време „мора да се заврши потпишувањето на каков било договор со руската страна, како и да се заврши она што се нарекува ’затворање‘ (closing)“.

Според Вучиќ, по тој период санкциите ќе бидат воведени „во целост“.

Тој изјави дека НИС ќе може да работи само „редовно“ и дека трансформацијата на сопственоста мора да започне веднаш.

„Планот за трансформација на сопственоста мора да биде одобрен од OFAC (во рамките на Министерството за финансии на САД) и американската влада“, рече Вучиќ.

Тој посочи дека САД најавиле можност за консултации со Србија во врска со санкциите што, рече, „ќе го искористиме утре“.

Вучиќ додаде дека Велика Британија наскоро ќе се приклучи на санкциите.

Руската државна компанија Газпром нефт и нејзината матична компанија Газпром имаат мнозинска сопственост во НИС од 56,15 отсто од 2008 година, додека 29,87 отсто е во сопственост на Србија.

Американското Министерство за финансии соопшти дека презело сеопфатни мерки за исполнување на обврската на земјите од Г7 за намалување на руските енергетски приходи што се користат за војната против Украина.

Стејт департментот на САД воведе санкции за голем број бродови што пренесуваат нафта, руски трговци со нафта, добавувачи на нафта со седиште во Русија и руски енергетски службеници.

„САД преземаат сеопфатна акција против клучниот руски извор на приходи преку кој ја финансира својата брутална и нелегална војна против Украина“, наведе во соопштението министерката за финансии Џенет Јелен.

Стејт департментот, како што се наведува, исто така презема чекори за намалување на енергетските приходи на Русија со блокирање на два активни проекти за течен природен гас, голем руски нафтен проект и ентитети од трети земји кои го поддржуваат рускиот извоз на енергија.

Инаку, српската влада донесе одлука за формирање на Координативно тело за обезбедување на сигурно снабдување со нафта и гас поради, како што е наведено, потенцијалното воведување на американските санкции за НИС.

Во деновите пред воведувањето на санкциите, генералниот секретар на Здружението на нафтени компании во Србија, Томислав Миќовиќ, за Радио Слободна Европа (РСЕ) изјави дека потенцијалните санкции ќе влијаат на српскиот пазар на нафтени деривати, но дека има решенија за сите пречки кои би можеле да се јават и оти снабдувањето на пазарот нема да биде нарушено.

„Убеден сум дека овие санкции, доколку ги има, какви и да се, не се насочени против Србија. И затоа верувам дека ќе се најде решение за да се обезбеди сигурно снабдување на домашниот пазар“, изјави Миќовиќ за РСЕ.

Со 61 глас „за“ и 22 „против“ пратениците во Собранието изгласаа интерпелација за пратеничката, Илире Даути. Интерпелацијата за неа се однесува на функцијата претседателка на Комисијата за социјална политика, демографија и млади, а ја поднесе партијата Левица.

Пратениците од Левица бараа нејзино разрешување од Комисијата бидејќи одбива да го стави на дневен ред Законот за бранители.

Поддршка за интерпелацијата дадоа пратениците од владејачките ВМРО-ДПМНЕ и ДУИ. Вреди (Влен) гласаше против, а СДСМ не присуствуваше на седницата.

Покрај за Даути, на дневен ред на денешната собраниска седница сè уште четири интерпелации кои ги поднесе Европскиот фронт предводен од ДУИ, а се однесуваат на работата на вицепремиерите Изет Меџити и Иван Стоилковиќ, министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и неговиот заменик Астрит Исени.

Интерпелацијата за Даути како прва од дневниот ред, ја образложи пратеникот Сашко Јанчев од Левица кој рече дека Даути со нејзиното „несовесно, неодговорно, противуставно и противзаконско однесување“ го кочи Законот за бранители со тоа што не го става на дневен ред на Комисијата со која претседава.

Во текот на расправата беа изнесени различни ставови и обвинувања, а одговор на поднесената интерпелација даде и Илире Даути.

„Од каде и да гледате, ќе видите дека претседателката на Комисијата има право зашто ја сака вистината во целост. Таа е убедена дека ако се тргнат фрагменти од историјата, вистината останува половична, а со таква вистина не може да се гради иднина за граѓаните. Но прифаќам, и пратеничката има свои слабости. Таа е Албанка и треба да се соочи со разликите кои постојат не само во оваа институција … Таа е убедена дека за овие прашања се тргнува од човечноста и дека прво треба да бидеме луѓе, рече Даути.

Според неа, целта на оваа интерпелација била „да се демонстрација на сила и диктат кон работата на пратениците што размислуваат различно“.

Гласањето на интерпелацијата за неа, како што протолкувано во јавноста, значи дека пратениците ќе треба да предложат нов претседател на Комисијата за социјална политика, демографија и млади, која според распределбата во парламентот му припаѓа на опозицискиот Европски фронт, кој би требало да предложи нов претседател на ова собраниско тело.

Меѓутоа, пратеникот Халил Снопче од собраниската говорница рече дека тоа што поминала интерпелацијата не значи дека Даути нема да продолжи да биде дел од Комисијата.

За ова со соопштение се огласија и од Кабинетот на претседателот на Собранието, Африм Гаши, нагласувајќи дека гласањето за интерпелацијата на Даути нема правно обврзувачки последици за разрешување и нема правно дејство. Именувањата и разрешувањата, велат од Кабинетот, се уредуваат со други посебни процедури утврдени во Деловникот на Собранието, законите и Уставот.

Ова е прва пленарна седница на Собранието во 2025 година.

За интерпелациите на Меџити, Стоилковиќ, Тошковски и Исени се одлучуваше дополнително и за секоја се дискутираше и гласаше поединечно. Како што се очекуваше, сите четири беа отфрлени од Собранието.

Седницата заврши десетина минути по 23 часот. Според собранискиот Деловник, гласањето мораше да се случи најдоцна до полноќ.

Законот за бранители, кој беше причина за интерпелацијата на Даути, го поднесе пратеничката и поранешна министерка за одбрана Славјанка Петровска од СДСМ. Законскиот предлог ја доби поддршката во Собранието да оди по скратена постапка. Откако Даути како претседателка на Комисијата за социјална политика, млади и демографија не го стави законот на дневен ред, претседателот на Собранието Африм Гаши во неговото образложение посочи дека нема ингеренции да назначи друг член за да се одржи седницата затоа што Даути ја свикала седница согласно роковите.

Новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп нема да оди во затвор ниту ќе плати парична казна за кривичната осуда што ја доби за тајните исплати кон порно актерката Сторми Даниелс, одлучи судијата на денешното рочиште во Њујорк. Сепак, кривичната пресуда за вина ќе биде запишана во неговото досие.

Судијата Хуан Мершан со одлуката Трамп да биде ослободен го затвори случајот што е само неколку дена пред неговата инаугурацијата на 20 јануари.

Со давањето безусловно ослободување на Трамп, Мершан ја запиша пресудата за вина во неговото трајно досие без никакви други законски казни како затвор, парични глоба или условна казна.

Според законот, секое лице осудено за кривично дело во Њујорк мора да обезбеди примерок од својата ДНК за државната база на кривични дела, дури и кога пресудата е безусловно ослободување.

Трамп се изјасни за невин и најави дека ќе поднесе жалба на пресудата. Тој и неговиот адвокат преку видео врска присуствуваа на изрекувањето на пресудата. На ркраните во судница се појавија со две американски знамиња во позадина.

Во мај, Трамп беше прогласен за виновен за 34 кривични дела, откако поротата утврди дека тој лажно манипулирал со деловните досиеја за да прикрие наводна сексуална средба со порно ѕвездата Сторми Даниелс пред изборите во 2016 година.

Пред да биде изречена пресудата, тој рече дека судскиот случај бил „ужасно искуство“.

Појавувајќи се виртуелно од Флорида со неговиот адвокат Тод Бланш на екраните во судницата, Трамп рече дека е невин и не направил ништо лошо.

„Тоа беше политички лов на вештерки. Тоа беше направено за да се наруши мојот углед за да ги загубам изборите и очигледно не успеа. Јас сум целосно невин, не направив ништо лошо“, рече Трамп, кој не сведочеше за време на шестнеделното судење минатата година.

Судијата Мершан можеше да го осуди 78-годишниот републиканец најмногу до четири години затвор. Наместо тоа, тој избра казна која ги заобиколи болните уставни прашања и ефикасно го заврши случајот. Сепак, судијата се погрижи Трамп да биде првата личност осудена за кривично дело што ќе ја преземе претседателската функција.

Мершан рече дека, како и со секој друг обвинет, тој мора да ги земе предвид сите отежнувачки фактори пред да ја изрече казната, но правната заштита што Трамп ќе ја има како претседател е „фактор што ги надминува сите други“.

„И покрај извонредната широчина на овие законски заштити, моќта што тие заштити ја немаат е поништување на пресудата на поротата“, рече Мершан.