Амабасадорката на САД во Северна Македонија, Анџела Агелер, прашана за коментар во однос на поранешниот вицепремиер Артан Груби, кој како осомничен за случајот „Државна лотарија“ е во бегство, изјави дека нема коменетар во однос на тоа што се случува со Груби. Агелер порача оти е важно луѓето да бидат повикани на одговорност за нивните дела.

„Немам коментар во однос на тоа што се случува со Артан Груби. Не знам каде се наоѓа. Сметам дека е важно луѓето да бидат повикани на одговорност за нивните дела и се надевам дека тој (Груби) е еден од нив, изјави Агелер.

Во случајот со Државна лотарија, Груби и поранешниот директор на Државна лотарија, Перпарим Бајрами се осомничени како соизвршители на делото проневера во службата, додека уште четири други лица како членови на комисијата за јавни набавки се гонат за злоупотреба на службената положба и овластувања.

На 24 декември, Основниот кривичен суд Скопје одлучи дека притворот од 30 дена за поранешниот прв вицепремиер од ДУИ, Артан Груби, останува и тој ќе важи од денот кога тој ќе биде достапен за органите на прогонот.

Првичните информации во јавноста беа дека Груби се наоѓа во Косово, по што актуелниот вицепремиер Изет Меџити во интервју за албанската ТВ „Ора њуз“ кажа дека неговите информации се оти тој повеќе не е во Косово туку во Албанија.

Во однос на процедурата за разрешување на членови на Судски совет што се избираат во Собранието, исто така истакна дека треба да постои одговорност, но и процесот треба да биде транспарентен.

„Мислам дека јас и Амбасадата бевме многу јасни во однос на нашиот став за Судскиот совет и другите институции во рамките на правосудството. Повторно ќе кажам, треба да постои одговорност но и процесот треба да биде транспарентен, со цел граѓаните да разберат што се случува и зошто,“ рече Агелер.

Изборот на нов претседател на Судскиот совет е закажан за в петок на 3 јануари, соопштуваат од Советот.

Поранешната претседателка, Весна Дамева, пред еден месец поднесе неотповиклива оставка. Како причина за оставката, го наведе „немањето слух кај извршната и законодавната власт да се обезбеди брза и ефикасна правда, како и обидите за нарушување на нејзиниот интегритет од страна на високи функционери од власта“.

Климатските промени предизвикаа екстремни временски услови и рекордни горештини во 2024 година, предупреди Светската метеоролошка организација на ОН (СМО) на 30 декември, повикувајќи го светот да го напушти „патот кон уништување“.

Годината што заминува се очекува да биде најжешката во историјата, објави СМО.

Во исто време, емисиите на стакленички гасови достигнаа нови рекорди.

„Климатските промени се случуваат пред нашите очи речиси секој ден во форма на зголемена фреквенција и влијание на екстремни временски услови“, рече генералниот секретар на СМО, Селест Сауло.

Според неа, годинава имало рекордни врнежи од дожд и поплави, а во многу земји загинале голем број луѓе.

„Тропските циклони предизвикаа огромна човечка и економска штета, неодамна во францускиот прекуморски департман Мајот во Индискиот Океан“, соопшти агенцијата на ОН.

Таа додаде дека интензивните горештини зафатиле десетици земји, а температурите во неколку наврати надминувале 50 степени Целзиусови. Шумските пожари предизвикаа штети.

Долгорочната цел на Парискиот климатски договор од 2015 година беше да се ограничи глобалното затоплување и да се задржи зголемувањето на глобалната просечна температура далеку под два Целзиусови степени, по можност не повеќе од 1,5 степени.

Во ноември, СМО соопшти дека просечната температура на површинскиот воздух помеѓу јануари и септември била 1,54 степени над просекот од прединдустрискиот период измерен помеѓу 1850 и 1900 година.

Владимир Кецмановиќ, таткото на момчето кое изврши масовно убиство во мај 2023 година во основното училиште „Владислав Рибникар“ во Белград, на 30 декември беше осуден од Вишиот суд во Белград на 14,5 години затвор.

Со одлука на Вишиот суд, мајката на момчето Миљана Кецмановиќ е осудена на три години затвор.

Вишиот суд го осуди Немања Маринковиќ, инструкторот на стрелиштето каде, според обвинението, Владимир Кецмановиќ го однел синот на вежбање стрелање, на една година и три месеци затвор.

Пресудата е првостепена и осудените имаат право на жалба.

Малолетниот К.К., тогаш тринаесет годишен, лани на 3 мај, застрела девет ученици и еден обезбедувач, повреди уште пет ученици и наставник по историја.

Образложение на пресудата

Вишиот суд во Белград по изрекувањето на пресудата соопшти дека Владимир Кецмановиќ е прогласен за виновен за сторени кривични дела против општата безбедност и запуштање и злоупотреба на малолетно лице.

Тој изјави дека Миљана Кецмановиќ е осудена за сторено кривично дело запуштање и злоупотреба на малолетно лице, како и дека Немања Маринковиќ е осуден за сторено кривично дело давање лажна изјава.

Со истата пресуда обвинетата Миљана Кецмановиќ е ослободена од кривичното дело неовластено изработување, држење, држење и тргување со оружје и распрскувачки материи.

Судот соопшти дека на обвинетиот Владимир Кецмановиќ му е продолжен притворот, а дека на обвинетата Миљана Кецмановиќ и е продолжена мерката забрана за приближување, средба или комуникација со К.К., која може да трае се додека има потреба, најдоцна до правосилноста на пресудата, односно до обвинетиот се праќа на издржување кривична санкција.

За обвинетиот Владимир Кецмановиќ, изречена е безбедносна мерка одземање на оружје и муниција, а оштетените се упатени имотно побарување да го остварат во граѓанска постапка.

Вишиот суд соопшти дека против оваа пресуда е дозволена жалба до Апелациониот суд во Белград.

Родителите во обвинението беа обвинети дека нивниот малолетен син со пиштолот на татко му убил девет ученици и еден работник од обезбедувањето во училиштето „Владислав Рибникар“ и тешко ги ранил наставникот и петте ученици.

Заедно со Владимир и Миљана Кецмановиќ, обвинет е и инструкторот за стрелање на кој, според обвинението, Владимир Кецмановиќ му го однел синот.

Против ученикот кој го изврши масовното убиство нема кривична постапка. За делото не одговара пред законот бидејќи во моментот на делото имал помалку од 14 години.

На 20 декември, главниот обвинител на Вишото јавно обвинителство во Белград, Ненад Стефановиќ, побара од судот обвинетите да бидат осудени на максимални законски казни.

Обвинителот предложи за Владимир Кецмановиќ 12 години затвор за тешко дело против општата безбедност и три години затвор за кривично дело запуштање и малтретирање малолетно лице, односно единствена казна затвор од вкупно 14 години и 11 месеци.

Кецмановиќ е обвинет дека го обучувал својот 13-годишен син да ракува со оружје, како и дека не обезбедил услови за чување огнено оружје.

За Миљана Кецмановиќ обвинителот предложи две и пол години затвор за недозволено изработување, држење и носење оружје и три години за запуштање и злоупотреба на малолетно лице.

Обвинителот предложи максимална казна затвор од три години и за инструкторот за стрелање Немања Маринковиќ за кривично дело давање лажен исказ.

Студентот кој го извршил делото е во психијатриска болница од 3 мај 2023 година.

Тој беше сослушан во оваа постапка, а потоа беше продолжен обвинителниот акт против неговите родители за запуштање и малтретирање на малолетно дете.

Владимир Кецмановиќ цело време е во притвор, а на Миљана Кецмановиќ и е изречена забрана за приближување и комуникација со синот.

По барање на обвинителството, судењето беше затворено за јавноста за заштита на малолетници.

Завршена граѓанска постапка

Вишиот суд во Белград на 30 декември ја заврши судската постапка за нематеријална штета што ја покренаа 27 членови на семејствата на убиените ученици против родителите и ученикот кој ги изврши убиствата. На крајот од постапката, судијата рече дека пресудата писмено ќе биде објавена подоцна.

На 3 мај 2023 година, 13-годишниот ученик во основното училиште „Владислав Рибникар“ ги уби Бојана Асовиќ (11), Ана Божовиќ (11), Катарина Мартиновиќ (12), Мара Анѓелковиќ (13), Ема Кобиљски (13). ), Софија Негиќ (13), Андрија Чикиќ (14), Адријана Дукиќ (14), Ангелина Аќимовиќ (14) и Драган Влаховиќ (53).

Ден по пукањето во училиштето „Владислав Рибникар“, 21-годишниот Урош Блажиќ со автоматско оружје уби девет млади лица во селата Дубона и Мало Орашје кај Младеновац кај Белград.

Блажиќ на 12 декември беше осуден на максимална затворска казна од 20 години.

На 20 години затвор е осуден и неговиот татко Радиша Блажиќ за поседување нелегално оружје со кое неговиот син го извршил делото.

Американскиот претседател Џо Бајден денеска (30 декември) најави дополнителна безбедносна помош за Украина од 2,5 милијарди долари, додека ги користи последните недели на функцијата за да ја зголеми воената помош за Киев пред новоизбраниот претседател Доналд Трамп да ја преземе власта.

„Соединетите Држави ќе продолжат немилосрдно да работат за да ја зајакнат позицијата на Украина во оваа војна во остатокот од мојот мандат на функцијата“, вели Бајден во изјавата.

Најавата на Бајден вклучува воена помош од 1,25 милијарди долари извлечена од залихите на САД и 1,22 милијарди американски долари од пакетот на Иницијативата за безбедносна помош за Украина (УСАИ), последниот пакет на УСАИ во времето на Бајден на функцијата.

Според УСАИ, воената опрема се набавува од одбранбената индустрија или партнери, наместо да се црпи од американски залихи, што значи дека може да бидат потребни месеци или години за да пристигне на бојното поле.

Руската инвазија на Украина трае речиси три години, а неодамна Русите ги користеа севернокорејските трупи за да ја зајакнат својата борбена позиција.

„Севернокорејските сили доживуваат масовни жртви на првите линии на руската војна против Украина, при што 1000 нивни војници се убиени или ранети само во последната недела во рускиот регион Курск“, изјави во петокот портпаролот на Белата куќа Џон Кирби за новинарите.

Во изјавата, Бајден рече дека новата помош ќе и обезбеди на Украина „непосреден прилив на капацитети што таа продолжува да ги користи со голем ефект на бојното поле и долгорочно снабдување со воздушна одбрана, артилерија и други критични системи за оружје“.

Речиси три години од почетокот на војната, Вашингтон обезбеди 175 милијарди долари вкупна помош за Украина, но неизвесно е дали помошта ќе продолжи со тоа темпо под раководство на Трамп, кој ќе го замени Бајден на 20 јануари. Трамп рече дека сака да ја доведе војната до брз крај. За време на кампањата за претседателските избори, Трамп го доведе во прашање нивото на вмешаност на САД во конфликтот, сугерирајќи дека европските сојузници треба да сносат поголем финансиски товар.

Како што јавува Ројтерс, некои од неговите колеги републиканци, кои ќе ги контролираат и Претставничкиот дом и Сенатот почнувајќи од следниот месец, исто така се спротиставиле да испратат поголема помош за Киев.

Бајден рече дека Министерството за одбрана е во процес на испорака на стотици илјади артилериски куршуми, илјадници ракети и стотици оклопни возила „што ќе и помогнат на Украина во пресрет на зимата“.

Обезбедивме буџет за 1117 нови вработувања и 600 приватни специјализанти, а со почетокот на новата година ќе се објават конкурсите, се пофали денеска (30 декември) министерот за здравство Арбен Таравари, на брифинг со новинарите.

„Ова е дел од нашата стратегија за подобрување на кадровските капацитети во здравството. Се посветивме на детални анализи и подготовка на измени кои ќе донесат долгорочен напредок во здравството. Клучен аспект на оваа работа беше изработката на програма за интегрирање и функционална реорганизација на здравствените единици во јавното здравство. Преку оваа програма се стремиме кон рамномерна регионална распределба на медицинските установи низ целата земја“, рече министерот.

Таравари вели дека еден од најголемите проекти што е започнат, е спојувањето на јавните установи од Комплексот клиники „Мајка Тереза" во нов правен субјект Јавна здравствена установа Универзитетски клинички центар „Мајка Тереза" Скопје. Притоа додаде дека оваа иницијатива ќе обезбеди поефикасно управување и унапредување на здравствените услуги за сите граѓани.

Во врска со предизвиците во руралните подрачја, Таравари вели дека се планира воведување стимулативни мерки за привлекување здравствени работници да работат во овие средини.

Таравари информираше дека на полето на инфраструктурни инвестиции, се работи на модерни хируршки сали во ГОБ ,,8 Септември" и во Клиничка болница Тетово, потоа современ ургентен центар и педијатриски центар во Струмица, финализирање на проектот за болницата „Св. Еразмо" во Охрид со отворање во 2026 година, реконструкции на болниците во Велес, Гостивар, Прилеп, Демир Хисар, како и Центарот за цистична фиброза Козле.

„Наш приоритет остануваат КБ Штип и ОБ Кичево, за кои активно работиме на меѓувладин договор со заинтересираните страни. Во однос на легислативни промени, во пролет очекуваме усвојување на новиот закон за лекови, синхронизиран со европските стандарди, а до крајот на 2025 година финализација на законот за медицински средства“, рече министерот.

Здравствените власти посочија дека во соработка со Министерството за дигитална трансформација, интензивно се работело и на развивање конкретни решенија за модернизација на здравствениот систем, а до пролет очекуваат да има првични резултати и јасна насока за идната дигитализација.

Надлежен јавен обвинител до судијата на претходна постапка достави предлог за определување мерка притвор за четири лица, како и предлог за мерки за претпазливост за едно лице осомничени дека учествувале во дејствија криумчарење и фалсификување исправи и службени исправи.

Од Обвинителството информираат дека еден од нив не е достапен на органите на прогонот и за него притворската мерка ќе започне да се применува од неговото пронаоѓање и лишување од слобода.

Дополнително, за едно лице од осомничените во вчерашната акција веќе е распишана меѓународна потерница и по него се трага поради неговата инволвираност во друг сличен предмет со криумчарење луксузни возила кој го водеше Основното јавно обвинителство Скопје.

„Уште четири лица, македонски државјани, исто така се опфатени со постапката, меѓутоа во моментов не се неопходни мерки за нивно обезбедување. Единаесеттиот осомничен, пак, е државјанин на Република Грција и за него, со оглед на претходно воспоставената соработка меѓу Основното јавно обвинителство Скопје и грчките органи, кривичниот прогон ќе биде отстапен на Република Грција“, се наведува во соопштението од ОЈО.

Оттаму додаваат дека освен овие 11 осомничени, кривичната пријава на Министерството за внатрешни работи опфаќа уште две лица, меѓутоа нивните дејствија се опфатени во постапката што претходно ја водеше ОЈО Скопје, па пријавите за нив ќе бидат отфрлени.

Осомничените текот на 2021 и 2022 година, со лажни документи и преправени броеви на шасија, внесувале во земјава автомобили кои биле предмет на меѓународна потрага, како и автомобили за кои на друг начин ја избегнувале царинската контрола. Возилата тука ги регистрирале и дел од нив по неколкупати меѓусебно си ги препродавале за да го прикријат криумчарењето, по што ги отуѓувале на крајни корисници.

Меѓу осомничените има и службени лица-вработени во управни служби за регистрација на возилата.

Германската министерка за внатрешни работи Ненси Фезер рече дека планира да ги продолжи граничните контроли и по март 2025 година, наведувајќи го како причина за тоа, успехот во ограничувањето на нелегалната миграција и борбата против шверцот со луѓе.

Фезер рече дека контролите ќе бидат неопходни се додека Европската Унија значително не ја зајакне нејзината заштита на надворешните граници.

Германското Министерство за внатрешни работи одлучи да ги прошири граничните проверки на сите копнени граници на земјата во средината на септември за да ја ограничи нелегалната миграција.

Полицијата претходно привремено вршеше проверки долж границите на Германија со Полска, Чешка, Австрија и Швајцарија.

Проверките на копнените граници со Данска, Белгија, Холандија и Луксембург се нови.

Германија и сите нејзини соседи се членки на Шенген зоната, што нормално значи дека луѓето можат да ги преминуваат границите без никаква потреба од визи или проверки.

Шенгенските правила им дозволуваат на земјите повторно да ги воведат проверките на привремена основа. Германските гранични контроли се ограничени на шест месеци, но може да се обноват.

Контролите долж границата на Германија со Австрија, на пример, првпат беа воспоставени на привремена основа во 2015 година, но оттогаш се континуирани.

Според полициските податоци од ноември, во октомври биле откриени 6889 обиди за неовластено влегување. Од март до август, бројот бил помеѓу 7000 и 7800 секој месец, според Федералната полиција, а помал во јануари (6906) и февруари (5998).

Шефот на Светската здравствена организација (СЗО) Тедрос Аданом Гебрејесус денеска (30 декември) го повика Израел веднаш да ги прекине нападите врз болниците во Појасот Газа, откако во рок од само неколку дена беа извршени напади врз две болници во палестинската енклава.

Тедрос на платформата Х предупреди дека здравствениот систем во Појасот Газа повторно е под сериозна закана, повикувајќи го Израел да престане да ги напаѓа болниците бидејќи на Палестинците во енклавата им треба пристап до здравствена заштита.

Израелската војска соопшти дека цел на вчерашниот напад на болницата Ал Вафа во градот Газа биле милитанти на Хамас.

Нападот на болницата Ал-Вафаа се случи ден откако Израел ја заврши операцијата во болницата Камал Адван во северниот дел на Газа, напад за кој СЗО соопшти дека ги принудил пациентите и персоналот да ја напуштат зградата.

Израелската армија го уапси и директорот на оваа болница Хосам Абу Сафије, велејќи дека е осомничен дека е член на Хамас.

Од 6 октомври, Израел ги фокусира своите воени операции на северот на Газа, велејќи дека има за цел да го спречи Хамас да се прегрупира. Меѓутоа, израелската војска изврши воздушни напади и гранатирања и во други делови на палестинската енклава.

Вишото јавно обвинителство во Нови Сад поднесе обвинение против 13 лица, меѓу кои и поранешниот министер за транспорт Горан Весиќ и поранешната директорка на Инфраструктура на железницата на Србија, Јелена Танасковиќ, за уривање на бетонската настрешница на влезот на железничката станица во Нови Сад, кога загинаа 15 луѓе.

Вишото јавно обвинителство во Нови Сад соопшти дека поднело обвинение против тие лица во врска со трагичниот настан од 1 ноември годинава .

Наведено е дека - меѓу обвинетите е и Ј.Т. (Јелена Танасковиќ) поранешен в.д генерален директор на „ Инфраструктура на железница на Србија “ , Г.В. (Горан Весиќ) поранешен министер за градежништво, транспорт и инфраструктура, А.Д. (Анита Димовски) поранешен помошник министер во Министерството за градежништво, транспорт и инфраструктура и Н.Ш. (Небојша Шурлан) поранешен генерален директор на „Инфраструктура на железница на Србија“.

Тие се товарат за сторено кривично дело Тешко дело против јавната безбедност од член 288 ст.2 од Кривичниот законик.

Обвинението, е поднесено по завршување на истражната фаза од кривичната постапка со издавање на Наредба за завршување на истрагата.

Обвинението е поднесено до Вишиот суд во Нови Сад, придружено со целата документација собрана во текот на предистражната и истражната постапка, како и сите други докази кои го поткрепуваат постоењето на основано сомнение за поднесување обвинение.

Обвинителството побара продолжување на притворот за оние кои веќе се во притвор, како и враќање во притвор на оние кои моментално се на слобода, вклучително и поранешниот министер Весиќ.

Во уривањето на настрешницата на железничката станица во Нови Сад на 1 ноември, на лице место загинаа 14 лица, додека три беа тешко повредени. Подоцна почина уште еден од тројцата повредени.

Настрешницата се урна откако зградата на Железничката станица во Нови Сад беше свечено отворена во јули 2024 година по тригодишна реконструкција.

Суд во Белград денеска (30 декември) се очекува да ја соопшти пресудата против Владимир и Миљана Кецмановиќ, родителите на детето кое на 3 мај 2023 година со пиштол усмрти девет ученици и чувар во основното училиште „Владислав Рибникар“ во Белград, и рани уште пет ученици и наставничка.

Судот ќе донесе првостепена пресуда на која одбраната и обвинителството ќе имаат право на жалба до Апелациски суд.

Судскиот процес од самиот почеток е затворен за јавноста, но пресудата ќе биде јавно објавена.

Главниот јавен обвинител на Вишото јавно обвинителство во Белград, Ненад Стефановиќ, побара судот да изрече максимална затворска казна. Тој во завршниот збор му предложи на судот Владимир Кецмановиќ да биде осуден на затворска казна од 14 години и 11 месеци за кривични дела - тешко дело против општата безбедност и запуштање и злоставување малолетно лице.

Тој предложи и единствена затворска казна од пет години и пет месеци за Миљана Кецмановиќ за сторени кривични дела-недозволено производство, држење, носење и тргување со оружје и распрскувачки материи и запуштање и злоставување малолетно лице.

Предложена е максимална казна затвор од три години за инструкторот за стрелање Немања Маринковиќ за кривично дело давање лажен исказ.

Стефановиќ смета дека за брачниот пар Кецмановиќ нема олеснителни околности, туку само отежнувачки бидејќи не изразиле ниту каење ниту емпатија за жртвите