Молдавската влада на 6 јануари соопшти дека ќе обезбеди природен гас за 14 локалитети во отцепениот регион Трансдњестар, поддржан од Москва, бидејќи жителите таму страдаат низ бруталната зима откако руските резерви беа прекинати на Нова година.

Станува збор за населени места кои се веќе приклучени на молдавската мрежа. Прекинот беше резултат на одбивањето на Украина да го продолжи транзитниот договор со рускиот државен гасен гигант Газпром, бидејќи Киев и неговите западни партнери се обидуваат да ја лишат Москва од профитот, кој се користи за финансирање на војната во Украина.

Дури и пред прекинот на 1 јануари, Гаспром соопшти дека го прекинува снабдувањето со Молдавија поради спорот за долгот. Русија вели дека Молдавија и должи повеќе од 700 милиони долари. Кишињев тврди дека се работи за околу 9 милиони долари.

Трансњестар, отцепената територија на источниот брег на Днестар во Молдавија, има руски војници на своја почва и управува со тој регион со поддршка на Москва по војната што избувна со распадот на Советскиот Сојуз во раните 1990-ти.

Молдавските власти на 6 јануари објавија дека ќе повикаат руски дипломат по обвинувањата за влошување на ситуацијата во Трансњестар поради стравувањата од целосно прекин на електричната енергија во регионот.

Министерството за надворешни работи во Кишињев соопшти дека „силно ја демантира опасната дезинформација што ја шири амбасадата на Руската Федерација во Република Молдавија, која сака да ја оттргне одговорноста за кризата што ја создаде самата Москва“.

„Ние цврсто ги осудуваме овие лажни изјави, кои имаат за цел да го поделат молдавското општество и да го прикријат вистинското потекло на енергетската криза [во Трансдњестар]“, се вели на својата веб-страница.

Десетици илјади семејства веќе се без гас за загревање во сепаратистичката енклава, која се соочува со ниски температури. Луѓето беа принудени да горат дрва или да се греат со електрични греалки.

Земјотрес со јачина од 2,2 степени според Рихтеровата скала утрово бил регистриран Северна Македонија. Сеизмолошката опсерваторија известува дека епицентарот се наоѓа на 130 километри југоисточно од Скопје.

Според податоците од сеизмолошките станици инсталирани ширум територијата на земјата, земјотресот бил почувствуван во југоисточните делови на Македонија со интензитет од III степени според Европската макросеизмичка скала.

Нема информации за причинета материјална штета или други последици од земјотресот.

Папата Франциско ја именуваше првата жена на чело на една од клучните канцеларии во Ватикан, назначувајќи ја италијанската калуѓерка Симона Брамбила за Префект (раководител) на одделот задолжен за сите верски редови на Католичката црква.

Иако жените претходно беа назначени на други позиции во канцелариите во Ватикан, досега ниту една жена не е назначена за Префект на Дикастерија (собрание) на Светата столица, централното раководно тело на Католичката црква.

59 годишната италијанската калуѓерка Симона Брамбила (59) на оваа позиција ќе го замени кардиналот Жоао Браз де Авиз, бразилски прелат кој ја водеше канцеларијата од 2011 година.

Сестра Брамбила ја извршуваше функцијата секретар на истата Дикастерија од 7 октомври 2023 година, а сега таа станува првата жена назначена за Префект на дикастеријата на Светата столица, пренесува новинската агенција Ватикан њуз (Vatican News).

Сестра Симона Брамбила има богато искуство, вклучително и мисионерско дело во Мозамбик. Пред да се приклучи на Институтот за мисионерски сестри Консолата, таа беше професионална медицинска сестра и беше на чело на институтот од 2011 до 2023 година.

Папата го назначи и шпанскиот кардинал Анџело Фернандез Артиме за „Проперфект“ на одделот.

Прес-службата на Ватикан соопшти дека Брамбила ќе го води одделот, но веднаш не даде детали за тоа како двајцата службеници ќе ги поделат должностите.

Меѓу другите назначувања, папата Франциско претходно именуваше жени на две позиции во канцеларијата за развој на Ватикан, канцеларијата за семеен живот и канцеларијата за медиуми.

Тој ја именуваше Барбара Јата за првата жена на чело на Музеите на Ватикан во 2016 година.

Денеска не очекува променливо облачно време. По котлините утрово беше магливо со ниска облачност. Во овие делови студеното време ќе се задржи и преку ден. Се очекува во останатите делови од земјата да има сончеви периоди и да биде релативно топло време. Можно е да дува слаб до умерен ветер од јужен правец.

Минималната температура ќе се движи во интервал од -2 до 5°C, а максималната од 7 до 15°C.

Најниска температура измерена утрово беше во Берово -3, додека највисока во Маврови Анови 4 степени. Највисока снежна покривка е забележана на Попова Шапка со висина од 43 сантиметри и 38 на Маврови Анови.

Австрискиот претседател Александар Ван дер Белен изјави во понеделникот дека го задолжил лидерот на десничарската Партија на слободата (ФПО) Херберт Кикл да формира коалициска влада, откако не успеа обидот на центристите да формираат коалиција без ФПО.

„Го задолжив да започне преговори со конзервативната Народна партија за формирање влада“, рече Ван дер Белен во телевизиска изјава по средбата со Кикл.

Народната партија, единствениот потенцијален коалициски партнер на ФПО, веќе најави дека ќе се согласи на коалициски преговори со Кикл, пишува Ројтерс.

Во неделата, раководството на владејачката Австриска народна партија (ОВП) на вонреден состанок го избра поранешниот секретар Кристијан Штокер за привремен наследник на канцеларот Карл Нехамер, кој ја најави својата оставка еден ден претходно по неуспешните преговори за формирање нова влада без далечната право.

Нехамер за време и по изборната кампања рече дека неговата партија нема да соработува со лидерот на екстремната десница Кикл, бидејќи тој е премногу теоретичар на заговор и безбедносна закана за државата, но тој остана отворен за соработка со другите делови на ФПО. .

Екстремно десничарската партија на изборите во септември освои околу 29 отсто од гласовите, а анкетите покажуваат дека оттогаш нејзината популарност е зголемена и дека побегнала за десет процентни поени од ОВП и социјалдемократите.

ОВП и ФПО споделуваат слични ставови за различни прашања, особено во однос на миграцијата.

Капетанот и уште еден член на екипажот на запленетиот танкер се осомничени дека минатиот месец оштетиле електричен кабел во Балтичкото Море се грузиски државјани.

Грузиската агенција за поморски транспорт изјави за РСЕ на 6 јануари дека, според регистарот на бродот и „релевантните партнерски агенции“ во Финска, двајцата се членови на екипажот на „Игл С“, кој беше приведен од финските власти минатиот месец за да обезбеди финансиска компензација. за штета предизвикана од прекин на подморскиот кабел Естлинк 2.

Кабелот меѓу Финска и Естонија ненадејно беше исклучен од мрежата на 25 декември заедно со телекомуникациските линии. Авионот „Игл С“ е задржан од финските власти и се наоѓа во финските води во Балтичкото Море во очекување на истрага.

Инцидентот, еден од неколкуте откако Русија ја започна својата целосна инвазија на Украина во февруари 2022 година, предизвика загриженост ширум Европа дека енергетската и комуникациската инфраструктура се цел на напад како дел од она што експертите и политичарите го нарекуваат хибридна војна на Русија со западните земји.

„Претставник на грузиската амбасада веќе комуницирал со нив (двајцата членови на екипажот)“, соопшти Грузиската агенција за поморски транспорт.

„Ќе го чекаме заклучокот од истрагата и ќе разговараме за понатамошните чекори според резултатите“, додадоа тие.

Инспекторите рекоа дека нашле трага на морското дно долга неколку десетици километри, што укажува дека бродот влече сидро, но тие сè уште не го пронашле сидрото.

Сопственикот на бродот, „Каравела“ (Caravella LLC FZ) со седиште во Обединетите Арапски Емирати, претходно побара од финските власти да го ослободат бродот. Компанијата не одговори на барањето на Фингрид за заплена на бродот.

Москва рече дека заплената на бродот од Финска не е работа на Русија.

НАТО најави дека ќе го зголеми своето воено присуство во Балтичкото Море по оштетувањето на Естлинк 2 и слични инциденти во Балтичкото Море од руската инвазија на Украина во февруари 2022 година.

Истиот ден, на 26 декември, кога финските власти ја презедоа контролата врз Игл С, Европската комисија соопшти дека неименуваниот товарен брод осомничен за намерно оштетување на електричните и интернет каблите во Балтичкото Море бил дел од руската „флота во сенка“.

Лошата состојба на овие бродови, исто така, предизвика загриженост за еколошки катастрофи.

Инспекторите рекоа дека штетата можеби е предизвикана од намерно влечење на сидрото на бродот.

Кремљ соопшти дека нема никаква врска со бродот што го заплени Финска. Редовно негира вмешаност во некој од многуте инциденти поврзани со инфраструктурата во регионот на Балтичкото Море.

Судењето на поранешниот француски претседател Никола Саркози започна во понеделникот поради наводно незаконско финансирање на неговата претседателска кампања во 2007 година од страна на тогашниот либиски лидер Моамер Гадафи.

Саркози, кој беше претседател од 2007 до 2012 година, не им се обрати на новинарите кога пристигна во судот во Париз, пишува Асошиетед Прес. Тој негира дека сторил нешто лошо.

Случајот Либија, најголемиот и можеби најшокантниот од неколкуте скандали со Саркози, треба да трае до 10 април, а пресудата се очекува подоцна.

Саркози се соочува со обвиненија за пасивна корупција, незаконско финансирање кампања, прикривање на проневера на јавни средства и криминален заговор, што предвидува казна затвор до 10 години.

Судскиот процес вклучува уште 11 обвинети, меѓу кои и тројца поранешни министри. Француско-либанскиот бизнисмен Зиад Такиедин, обвинет дека има улога на посредник, побегна во Либан и не се очекува да се појави на суд во Париз.

Саркози ги очекува сослушувањата „одлучно“, се вели во изјавата на неговиот адвокат Кристоф Ингрејн.

„Нема либиско финансирање на кампањата“, се вели во соопштението.

Случајот изби во март 2011 година, кога една либиска новинска агенција објави дека владата на Гадафи ја финансирала кампањата на Саркози во 2007 година.

Самиот Гадафи во интервју рече: „Благодарение на нас тој ја доби претседателската функција. Му ги обезбедивме средствата што му овозможија да победи“, без да ја прецизира сумата или други детали.

Официјалната цена на кампањата на Саркози во 2007 година беше 20 милиони евра.

Саркози е осуден во два други случаи - но се чини дека либискиот е оној кој најверојатно значително ќе влијае на неговото наследство.

Највисокиот француски суд, Касациониот суд, минатиот месец ја потврди пресудата против Саркози за корупција и трговија со влијание додека тој беше шеф на државата.

Тој е осуден на една година домашен притвор со електронска нараквица за следење. Случајот бил откриен кога истражните судии прислушувале телефонски разговори за време на истрагата во Либија.

Во февруари минатата година, апелациониот суд во Париз го прогласи Саркози за виновен за нелегално финансирање на кампањата во неговата неуспешна кандидатура за реизбор во 2012 година.

Полицијата во Охрид информира дека синоќа во 21:30 часот, 50 годишна охриѓанка пријавила дека пред нејзиниот дом било опожарено патничко возило „БМВ Икс3“.

На терен интервенирала екипа на територијалната противпожарна единица, пожарот бил изгаснат, а повредени нема. Увид на самото место извршила екипа од СВР Охрид, а по наредба на јавен обвинител возилото било однесено во кругот на СВР Охрид.

Здружението на новинари на Македонија (ЗНМ) информира дека опожареното возило е во сопственост на дописничката на онлајн медиумот „Сакамдакажам.мк“ од Охрид, Сузана Вренцоска, како и дека постојат индиции оти се работи за намерно подметнат пожар.

Од ЗНМ најостро го осудуваат инцидентот и го повикуваат МВР да спроведе брза и темелна истрага за утврдување на сите детали и мотиви за овој тежок инцидент.

„Овој случај укажува на загрижувачки тренд на зголемени ризици со кои се соочуваат новинарите во земјава. Дополнително, ова не е изолиран инцидент. Во октомври 2024 година беше запалено и возилото на колегата Благој Серсемов, уредник на локалната телевизија и онлајн медиум М-нет од Штип. Иако мотивите за овие напади сè уште не се утврдени, важно е да се истакне дека ваквите инциденти, доколку немаат правна разрешница, може да создадат чувство на несигурност меѓу новинарите и да ја поткопаат нивната работа во служба на јавниот интерес“, посочуваат од ЗНМ.

Истовремено ги повикуваат надлежните институции да преземат итни и конкретни мерки за целосно расветлување на двата случаи, а сторителите мора да бидат идентификувани и соодветно санкционирани.

„Недозволиво е да постои неказнивост и да се создава простор за шпекулации во јавниот дискурс. Брзото дејствување е од клучно значење за зачувување на слободата на изразување и за спречување на самоцензура кај новинарите“, стои во реакцијата на ЗНМ.

Украинската војска започна нова офанзива во руската област Курск, која според аналитичарите може да го одвлече вниманието на Москва од другите области, давајќи му предност на Киев во услови на зголемени очекувања дека наскоро би можеле да започнат преговорите за прекин на огнот.

Американскиот институт за проучување на војната во извештајот објавен доцна на 5 јануари соопшти дека украинските сили ги продолжиле офанзивните операции во најмалку три насоки во Курската област и дека направиле „тактички напредок“.

Размерите на сегашната офанзива и дали таа ќе доведе до промени на линијата на фронтот остануваат нејасни, но американскиот државен секретар Антони Блинкен истакна дека позицијата на Украина во Курск е клучна за можните идни мировни преговори меѓу Москва и Киев.

„Нивната позиција во Курск е важна бидејќи тоа е секако нешто што може да влијае на какви било преговори што би можеле да се случат следната година“, им рече Блинкен на новинарите за време на посетата на Сеул на 6 јануари.

Украинските воени агенции и руските блогери известија за интензивни борби во Курск, каде што украинските војници првпат влегоа во ненадеен напад на 6 август. Оттогаш, тие се спротивставуваат на руските обиди целосно да ги протера.

Рускиот воен аналитичар Јан Матвеев изјави за украинската служба на РСЕ на 6 јануари дека новиот напад како дел од операцијата Курск најверојатно е насочен кон краткорочни, а не кон долгорочни цели.

„Тешко е да се претпостави дека украинските сили имаат доволно резерви за да заземат големи области во регионот Курск, вклучувајќи го и самиот Курск“, рече тој.

„Тие можат да се обидат да го прошират своето упориште пред преговорите. Освен тоа, таков напад ја принудува одбранбената страна, во овој случај Русија, да акумулира дополнителни сили, што ги ослабува можните напади на другите делови на фронтот“, додаде Матвеев.

Шефот на кабинетот на украинскиот претседател, Андриј Јермак изјави дека „има добри вести од регионот Курск“ и дека Русија „го добива она што го заслужува“.

Според руските провоени извештаи на Телеграм, кои внимателно го следат и документираат развојот на фронтот, нападот се изведува со помош на оклопни возила, возила за чистење мини и системи за електронско војување, за кои се вели дека успешно се спротивставуваат на руските беспилотни летала.

Видеата на интернет, наводно, покажуваат конвои на украински воени возила кои брзо се движат низ областите покриени со снег во регионот Курск.

Каналот МИГ Росиј тврди дека украинската армија постигнала „локални успеси“, велејќи: „Ова не се бавни маневри на мали диверзантски групи, туку за целосен обид за напад“.

РСЕ не можеше самостојно да ги потврди извештаите.

Руските сили, поддржани од распоредувањето на илјадници севернокорејски војници, напредуваа, но не успеаја целосно да ги дислоцираат украинските војници.

Наводно, офанзивата била започната од окружниот центар Суџа, кој е под украинска контрола од август, во правец на Болшое Солдацкое, кој се наоѓа на околу 70 километри од градот Курск, административниот центар на регионот.

Руското Министерство за одбрана во соопштение наведе дека одбило украински напад кај селото Бердин, на околу 15 километри од границата.

Околу половина од територијата заземена во почетната офанзива е повторно заземена од август, но Киев сè уште ја држи Суџа и околу 500 квадратни километри руска територија.

Во ноември, Украина објави дека нејзините сили се судриле со севернокорејските војници во областа Курск, а украинските власти тврдеа дека севернокорејските сили претрпеле големи загуби.

Распоредувањето на севернокорејските трупи уследи по прекуграничната офанзива на Украина, која рускиот претседател Владимир Путин ја осуди како „голема провокација“.

Генералштабот на Украина во соопштение на 6 јануари соопшти дека руските сили изгубиле 1.550 војници во последните 24 часа. Тие не дадоа повеќе детали.

Случувањата се случуваат во пресрет на инаугурацијата на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп на 20 јануари, кој претходно изјави дека завршувањето на војната во Украина ќе биде приоритет на неговиот прв ден на функцијата.

Кит Келог, идниот пратеник на Трамп за Украина и Русија, доби задача да ги води преговорите за ставање крај на војната и исто така рече дека потенцијалните разговори за прекин на огнот би можеле да започнат веднаш штом Трамп ќе ја преземе функцијата.

Во интервју за Фокс њуз во декември, Келог рече дека војната може да биде „решена во следните неколку месеци“.

Блинкен не ги коментираше реалните операции на украинските војници во Курск, но рече дека ако и кога конечно почнат преговорите, на Киев сепак ќе му требаат „соодветни безбедносни гаранции“ против Путин.

„Во одреден момент ќе има прекин на огнот. Според Путин, тоа нема да значи „играта е завршена. Неговите империјални амбиции остануваат, а она што ќе се обиде да го направи е да се одмори, обнови и на крајот повторно да удри“, рече Блинкен.

Централниот дел на Соединетите Американски Држави (САД) го зафати снежно невреме кое донесе обилни врнежи, силен ветер и ниски температури, а отежнат е и патниот и воздушниот сообраќај.

Предупредување за времето е на сила за околу 60 милиони луѓе во областа од Канзас до Њу Џерси или за 30 држави погодени од големата зимска бура.

Невремето може да донесе обилни снежни врнежи и најниски температури во повеќе од една деценија.

Вонредна состојба е на сила во најмалку седум држави, вклучувајќи ги Канзас, Мисури, Западна Вирџинија и делови од Њу Џерси.

Силен снег може да падне на подрачјето од јужниот дел на Охајо до Вашингтон, а Кентаки и Западна Вирџинија се под предупредување за замрзнат дожд.

Поради невремето откажани се околу 2.200 летови, а 25.000 се одложени. Многу патишта се затворени. Училиштата се затворени во областа Вашингтон, Индијана, Кентаки и Западна Вирџинија.

Властите ги предупредуваат жителите да не ги напуштаат своите домови освен ако тоа е апсолутно неопходно. Патиштата понекогаш се покриени со дебел слој мраз, а некои места се без струја поради паднатите дрвја.

Бурата наречена Блер се движи кон исток од централниот дел на САД.

Во меѓувреме, предупредувањата за торнадо се на сила во јужниот дел на САД, особено во сојузните држави Арканзас, Луизијана, Мисисипи и Алабама.

Снежната бура ќе се пресели од копно на море во вторник навечер по американско време, но се очекува многу ниски температури да останат најмалку до вторник.