Вести
Папата ја осуди ескалацијата на насилството во Либан, бара интервенција од меѓународната заедница
Папата Франциск денеска ја осуди ескалацијата на насилството во Либан и апелираше до меѓународната заедница да направи се што е во нејзина моќ за да се стави крај на тоа Римокатоличкиот поглавар изрази жалење за ситуацијата во Либан, каде бомбашките напади предизвикаа уништување во последно време. денови.
„Се надевам дека Mеѓународната заедница ќе ги вложи сите можни напори да стави крај на оваа страшна ескалација“, рече Папата.
Од понеделникот, израелските воздушни напади се насочени кон упоришта на проиранското исламистичко движење Хезболах на југот и на истокот на Либан, како и во јужните предградија на Бејрут. Во нападите загинаа повеќе од 550 луѓе.
Во меѓувреме, либански Хезболах соопшти дека истрелал балистичка ракета кон Израел, а целта била седиштето на израелската разузнавачка служба Мосад, недалеку од Тел Авив Израелската армија соопшти дека ја пресретнала ракетата, и дека таа била првата време кога Хезболах гаѓаше цели во близина на Тел Авив.
„Во средата во 6:30 часот по локално време беше истрелана балистичка ракета „Кадер 1“, чија цел беше седиштето на Мосад во предградието на Тел Авив“, се вели во соопштението.
Исламистичката група додаде дека седиштето на Мосад е „одговорно за атентатот на лидерот на Хезболах и експлозијата на пејџери и воки-токи“ во Либан кои се случија пред една недела.
види ги сите денешни вести
Македонската армија ќе добие 13 милиони евра помош од ЕУ
Армијата на Република Северна Македонија (АРСМ), ќе добие 13 милиони евра помош во рамки на Европскиот мировен фонд (ЕПФ), одобри денеска (25 септември) Советот на ЕУ. Тие ќе бидат наменети за зајакнување на капацитетите и способностите армијата.
„Мерката за помош ќе ги зајакне капацитетите на Северна Македонија за нејзино учество во операциите и мисиите во рамки на заедничката безбедносна и одбранбена политика на ЕУ и другите меѓународни мисии“, соопшти Советот на ЕУ.
Како што јави дописникот на МИА од Брисел, во соопштението се нагласува дека оваа одлука дополнително ја илустрира зголемената поврзаност на ЕУ со земјава во областа на безбедноста и одбраната.
Согласно одлуката, ЕПФ ќе обезбеди технологии наменети за разузнавање, надзор, извидување, електронско војување и сигнално разузнавање, логистичка и инженерска опрема, како и комуникациски и информациски системи и техничка обука за користење на опремата.
Европскиот мировен фонд е основан во март 2021 година за финансирање на активности во рамките на заедничката надворешна и безбедносна политика на ЕУ насочени кон спречување конфликти, зачувување на мирот и зајакнување на меѓународната безбедност и стабилност.
Преку ЕПФ, ЕУ финансира активности наменети за зајакнување на капацитетите на трети држави и регионални и меѓународни организации поврзани со воени и одбранбени прашања.
Вучиќ: Нема лек за проблемите во Косово додека не се променат околностите во светот
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, во Њујорк, изјави дека нема ефективно решение за проблемот на Косово, додека, како што рече, не се променат околностите во светот и Србија не може да изнесе барања во согласност со меѓународното јавно право.
„Како што во современиот свет сè уште нема ефикасен лек за ракот, така е и за нашите проблеми во врска со Косово и Метохија. Да ги држиме работите под контрола и да можеме да живееме - тоа е наша обврска додека околностите во светот не се променат, кога ќе можеме да имаме барања во согласност со меѓународните норми на јавното право“, рече Вучиќ.
Еден ден претходно, за време на седницата на Генералното собрание на Обединетите нации (ОН), Вучиќ ги обвини западните земји за кршење на нормите на ОН и кршење на резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН и изјави дека во овој момент „нема правда за Србите на Косово“.
„Кога големите лидери овде зборуваат страсно и запаливо за потребата од украинска слобода, за почитување на ОН и нејзината Повелба, резолуција, се прашувам зошто не ја почитуваат Повелбата на ОН и Резолуцијата 1244 кога станува збор за територијалниот интегритет на Србија“, праша Вучиќ.
Тој исто така истакна дека Србија го поддржува територијалниот интегритет на Украина и дека „во ниту една секунда тоа не го довела прашање, ниту тоа ќе се случи“.
Вучиќ за време на своето обраќање во ОН рече и дека Србија ќе остане посветена на дијалогот со Приштина под покровителство на ЕУ.
Резолуцијата 1244 на Обединетите нации, на која се повикува Белград, стави крај на војната во Косово. Меѓу другото, го пропишува мандатот на мировната мисија на НАТО КФОР, со цел заштита на сите граѓани на Косово.
Српската полиција и југословенската војска се повлекоа од Косово во летото 1999 година по потпишувањето на Кумановскиот договор, со кој заврши бомбардирањето на НАТО врз СР Југославија.
Косово ја прогласи својата независност во 2008 година, која ја признаа Соединетите Американски Држави и поголемиот дел од Европската унија.
Зеленски: Путин сака да ги остави Украинците во мрак и студ
Украинскиот претседател, Володимир Зеленски, во обраќањето на Генералното собрание на Обединетите Нации, денеска (25 септември) во Њујорк, го потсети светот на несигурната состојба на енергетската инфраструктура на Украина, која е немилосрдно погодена од руските воздушни напади.
Опасноста следната зима да биде брутална за милиони Украинци е голема, рече тој.
„Путин сака да ги остави во мрак и студ оваа зима, принудувајќи ја Украина да страда и да се предаде. Замислете ја, ве молам, вашата земја со исчезнати 80 проценти од енергетскиот систем - со толку уништен дел од системот. Каков живот би бил тоа?“, истакна Зеленски.
Нуклеарната централа Запорожје, најголемиот и главен извор на електрична енергија во земјата, е окупирана од руските сили од март 2022 година, а зголемени се стравувањата дека може да има некаков вид на радиоактивно истекување како резултат на борбите.
За време на неговиот говор, Зеленски целосно го обвини рускиот лидер Владимир Путин за планирање напади врз нуклеарни централи.
„Не дај Боже, Русија да предизвика нуклеарна катастрофа во една од нашите нуклеарни централи. Радијацијата нема да ги почитува државните граници и за жал, различни нации би можеле да ги почувствуваат разорните ефекти“, рече украинскиот претседател.
Тој преупреди дека Москва ќе продолжи да се обидува да освојува територии надвор од нејзините граници и рече дека рускиот претседател Владимир Путин одлучил дека може „да прави што сака“.
“Мислам дека секој лидер, секоја земја што нѐ поддржува... гледа како Русија, земја која е повеќе од 20 пати поголема од Украина по територија, сè уште сака уште повеќе земја“, рече Зеленски.
Во својот говор, тој ги отфрли напорите на Кина и Бразил за ставање крај на руската војна во Украина.
„Кога некои предлагаат алтернативи, планови за договори со половина срце, таканаречени групи на принципи, тоа не само што ги игнорира интересите и страдањата на Украинците... не само што ја игнорира реалноста, туку и му дава на Путин политички простор да ја продолжи војната… Нема да ја зајакнете својата моќ на сметка на Украина“, порача украинскиот претседател во своето обраќање.
Кина се обидува да ги повика земјите во развој да се приклучат на мировниот план од шест точки што го издаде со Бразил, во мај.
Нивниот предлог повикува на меѓународна мировна конференција „одржана во вистинско време, признаена и од Русија и од Украина, со еднакво учество на сите страни, како и искрена дискусија за сите мировни планови“.
Зеленски ги повика глобалните лидери да застанат покрај неговата земја и да не бараат „излез“, туку „вистински, праведен мир“ по повеќе од две години војна.
Русија ја нападна Украина во февруари 2022 година. Девет месеци подоцна, Зеленски објави мировен план од 10 точки за праведен крај на војната врз основа на основачката Повелба на ОН и меѓународното право. Москва го отфрли планот.
ИОМ: Над 90.000 новораселени по нападите на Израел врз Либан
Најмалку 90.530 лица се пријавени како новораселени во Либан, а речиси 40.000 се во 283 засолништа, соопшти денеска (25 септември) Меѓународната организација за миграција (ИОМ).
Жители од северот на Израел и југот на Либан беа принудени да ги напуштат своите домови во текот на речиси една година судири меѓу Израел и либански Хезболах и други вооружени групи кои се борат против Израел.
Високиот комесаријат за бегалци на ОН (УНХЦР) во Либан изрази сериозна загриженост поради ескалацијата во Либан.
Вкупно 200.000 луѓе биле раселени во Либан откако проиранскиот Хезболах почна да испукува ракети кон северен Израел, на 8 октомври минатата година, соопшти денеска Канцеларијата на ОН за координација на хуманитарни прашања.
Од понеделникот, израелските воздушни напади се насочени кон упоришта на проиранското исламистичко движење Хезболах на југот и на истокот на Либан, како и во јужните предградија на Бејрут. Во нападите загинаа повеќе од 550 луѓе.
Во меѓувреме, либански Хезболах соопшти дека истрелал балистичка ракета кон Израел, а целта била седиштето на израелската разузнавачка служба Мосад, недалеку од Тел Авив Израелската армија соопшти дека ја пресретнала ракетата, и дека таа била првата време кога Хезболах гаѓаше цели во близина на Тел Авив.
Над 120 инспектори проверуваат дали се почитува одлуката за ограничени маржи
Повеќе од 40 тимови или повеќе од 120 инспектори од Државниот пазарен инспекторат (ДПИ), ротирани во различни градови, денеска (25 септември), проверуваат дали се почитува одлуката на Владата за ограничени профитни маржи за основните прехранбени производи. Ова го истакна директорот на ДПИ, Горан Трајковски на прес-конференција, одржана денеска (25 септември).
Тимовите на ДПИ денеска, рече тој, ги контролираат големите, а од утре ќе ги контролираат малите маркети и бурекчилниците. Задутре, пак, ќе се прават проверки кај трговците на големо. Ќе се проверува и дали во изминатиот период намерно биле покачени цените на производите.
Трајковски апелираше да се почитува одлуката, без обиди на заобиколување на каков било начин и потсети дека ДПИ постапува по Законот за трговија каде казните се високи и се движат од 2.000 до 10.000 евра.
„Вчера бев на терен и видов дека трговците на мало не си ја сфатиле сериозно одлуката и нејзината примена. Затоа, денеска сме на терен и ќе постапуваме по законските прописи и секој што не ја почитува одлуката денеска ќе биде казнет, а доколку има потреба во иднина ќе затвориме и дел од објектите што не ја почитуваат одлуката“, вели тој.
Нагласи дека вчера во маркетите не видел никаков обид да се означат производите со ознаката „помалку трошоци, повеќе за тебе“.
„Насоката од ДПИ е да има јасно видлива ознака и да се прегледа дали се во рамките на ограничената бруто профитна маржа од 10 проценти сите производи кои се опфатени со одлуката“, рече Трајковски.
По донесувањето на одлуката за ограничување на профитните маржи на прехранбените продукти, ДПИ е задолжен да ги контролира трговците на мало и на големо дали ја почитуваат одлуката што Владата ја донесе на вонредна седница на 20 септември.
Владата со ограничувањето на профитните маржи на околу 70 основни прехранбени производи очекуваше нивните цени да се намалат за 10 отсто. Согласно одлуката на Владата, трговците требаше да ги обележат намалените производи со ознаката „помалку трошоци, повеќе за тебе“.
Лимани: Состојбата со иселување на младите е многу сериозна
Бројките на млади кои би се отселиле од државата се аларм, посочи македонскиот министер за социјална политика, демографија и млади, Фатмир Лимани, на конференцијата „Од Словенија до Северна Македонија: Синергијата на образованието и бизнисот во Северна Македонија“, која се одржа денеска (25 септември).
Тој се повика на едно од последните истражувања на Фондацијата Вестминстер за учеството на младите во социјалниот и политичкиот живот во државата, кое покажува дека 62 отсто од младите би се отселиле доколку им се пружи шанса. Според Лимани, уште посериозно е тоа што 77 проценти не би се вратиле назад во државата доколку се отселат.
„Овие бројки, се алармот кој веќе е вклучен. Оваа состојба во која се наоѓа нашата држава е многу сериозна. И наша одговорност како Влада е да преземеме сериозни чекори веднаш, за да го смениме овој негативен тренд“, потенцира Лимани.
Помеѓу факторите кои влијаат на овие нивни одлуки, како што рече тој, се состојбите во образовниот систем, студентскиот стандард, здравството, како и можностите за вработување.
Отворањето на нови работни места за млади, преку поддршка за претприемништво и стартапи, грантови за млади претприемачи, обуки и менторски програми за развој на бизнис вештини, ги истакна како дел од главните приоритети.
„Ќе обезбедиме загарантирана понуда за работа за најдобрите студенти. Оваа мерка ќе придонесе кон намалување на невработеноста меѓу младите и да помогне во задржување на талентираните млади луѓе во земјата“, рече Лимани.
Според пресметките на државниот ревизор, од април годинава, околу 2.500 високообразовани кадри се иселуваат на годишно ниво, поради што загубите за државата се пресметуваат во стотици милиони евра.
Проценките на Светска банка, пак, покажуваат дека 40 отсто од високообразовниот кадар од Северна Македонија ја има напуштено државата.
Конференцијата на која присуствуваше Лимани беше организирана од Амбасадата на Република Словенија, Македонската студентска организација во Словенија и Друштвото на словенечки и македонски стопанственици.
ОПЕК ги зголеми прогнозите за побарувачката на нафта
Организацијата на земјите извознички на нафта (ОПЕК) ги зголеми своите среднорочни и долгорочни прогнози за глобалната побарувачка на нафта, предвидувајќи дека мотори на нејзиниот раст ќе бидат Индија, Африка и Блискиот Исток.
Во 2028 година, светската побарувачка на нафта треба да достигне 111 милиони барели дневно, објави ОПЕК во својата годишна прогноза, зголемувајќи ја минатогодишната проценка за 800.000 барели дневно.
За 2029 година се предвидува побарувачка од 112,3 милиони барели дневно.
Меѓу причините за зголемените прогнози, ОПЕК го наведува посилното економско опкружување во споредба со минатата година благодарение на намалувањето на инфлацискиот притисок и пониските трошоци за задолжување.
Рестриктивната монетарна политика ја забави активноста во водечките економии, што обично подразбира намалена потрошувачка на енергенси.
Зеленски разговарал со Столтенберг за патот на Украина кон НАТО
Украинскиот претседател Володимир Зеленски разговарал со генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг за потребата од зајакнување на украинската воздушна одбрана и за патот на Украина кон членство во Алијансата.
Зеленски на својот канал на Телеграм објави дека на состанокот одржан на маргините на Генералното собрание на Обединетите нации, му се заблагодарил на Столтенберг за неговата поддршка на Украина за време на неговиот мандат како генерален секретар на Алијансата, како и за напорите за обединување на светот во помагање на Киев и зајакнување на армијата на Украина, пренесоа украинските медиуми.
Украинскиот претседател изјави дека на средбата се разговарало и за фактот дека Украина треба што поскоро да добие покана за членство во НАТО, како и за важноста од навремено спроведување на сите договори од самитот на Алијансата одржан во јули во Вашингтон, т.е. земјите членки ги исполнуваат своите обврски околу доделувањето на 40 милијарди евра за следната година.
За средбата се огласи и Столтенберг, со објава на платформата X.
„Се согласуваме дека иднината на Украина е во НАТО. Ќе продолжиме да работиме заедно за да се доближиме до тој ден и да и помогнеме на Украина да успее во борбата за слобода“, напиша генералниот секретар на НАТО, Столтенберг.
За време на самитот на НАТО во Вашингтон, кој се одржа од 9 до 11 јули, лидерите на САД, Холандија, Германија, Италија и Романија најавија префрлање во Украина на пет стратешки системи за воздушна одбрана „патриот“, како и десетици тактички системи за противвоздушна одбрана.
Зеленски присуствува на 79. сесија на Генералното собрание на ОН во Њујорк, а денеска (25 септември) треба да се обрати пред учесниците на сесијата.
Работен ручек на лидерите на Западен Балкан со Борел во Њујорк
Високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност Жозеп Борел денеска (25 септември) во Њујорк, каде што се одржува Генералното собрание на ОН, ќе ги собере лидерите на Западен Балкан на традиционалниот работен ручек, соопшти Европската Комисија.
„В среда, високиот претставник Борел ќе биде домаќин на шестмина лидери од Западен Балкан на традиционалниот работен ручек“, се вели во соопштението на Комисијата, која претходно ги објави активностите на претставниците на ЕУ во ОН.
И минатата година Борел беше домаќин и на неформален состанок со лидерите на Западен Балкан на маргините на Генералното собрание на ОН во Њујорк.
Минатата недела пак во Брисел, претседателката на ЕК, Урсула Фон дер Лајен одржа работен состанок со лидерите на земјите од Западен Балкан на кој претставниците на земјите ја претставија својата реформска агенда, од чие исполнување ќе зависи дали ќе им бидат исплатени средствата од Планот за раст за Западен Балкан, кој го доделува ЕК.
При презентацијата на овој план, на земјите од регионот јасно им беше кажано дека доколку не спроведат реформи по една или две години, таа сума ќе биде распределена на други земји.
Гроси: Гледам волја кај Иран за повторно ангажирање за нуклеарното прашање
Генералниот директор на Меѓународната агенција за нуклеарна енергија на ОН (МААЕ), Рафаел Гроси, рече дека гледа поголема волја кај иранските власти по разговорите во Њујорк да се ангажираат позначајно со МААЕ кога станува збор за иранската нуклеарна програма.
Гроси изрази надеж дека во октомври ќе отпатува за Техеран на средби со ирански претставници.
Тој рече дека иранската нуклеарна програма продолжува да се развива со предвиденото темпо, поради што би сакал да ги забрза напорите во наредните недели да се постави основа за разговори меѓу Иран и западните земји за иранската нуклеарна програма.
Директорот на иранската организација за атомска енергија Мохамад Еслами на почетокот на овој месец изјави дека има планови Гроси да го посети Иран и дека иранскиот амбасадор во МААЕ се сретнал со Гроси во рамки на подготовките за посетата.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете