Вести
Бајден во посета на Азија, кинески воени маневри во Јужното Кинеско Море
Кина почна воени вежби во спорното Јужно Кинеско Море, во момент кога американскиот претседател Џо Бајден ја започнува посетата на Јужна Кореја и Јапонија, во чиј фокус е да се спротивстави на заканите од Пекинг кон земјите од тој регион.
Канцеларијата на Управата за поморска безбедност во јужната островска провинција Хаинан соопшти дека вежбите започнале во четвртокот на 19 мај и дека ќе траат до понеделник на 23 мај.
Најавено е дека на други пловни објекти ќе им биде забранет влезот во областа. Кина полага право на Јужнаото Кинеско Море во целост, а оваа клучна поморска рута е потенцијално жариште на конфликти во Азија.
САД не заземаат став за суверенитетот над областа, но инсистираат на правото на слободна пловидба и нивните воени бродови често минуваат во близина на милитаризираните острови контролирани од Кина, како дел од „слободните навигациски операции“.
Кина секогаш протестира против таквите мисии, обележувајќи ги како намерни провокации кои ги загрозуваат мирот и стабилноста. За да ги зајакне своите аспирации во областа, Кина гради писти и друга воена инфраструктура на островите што ги изгради на коралните гребени и атоли.
Брунеи, Малезија, Филипините и Тајван, исто така, претендираат на делови од Јужното Кинеско Море.
Од почетокот на мај, првиот кинески носач на авиони, Лиаонинг, е на мисија во Јапонското Море, која кинеското Министерствоза одбрана ја опиша како „рутинска обука во согласност со релевантното меѓународно право и практика, и дека не е насочена против било кој“.
Два кинески нуклеарни бомбардери со долг дострел Х-6 ја прелетаа областа во средата, јавуваат кинеските медиуми.
За време на посетата на Токио, Бајден ќе се сретне со лидерите на Индо-пацифичката стратешка алијанса позната како „Quad“, чии членови се САД и Австралија, Индија и Јапонија.
Четирите земји споделуваат загриженост поради сè поагресивната политика на Кина и зајакнувањето на нејзините вооружени сили.
Кина, од друга страна, го гледа формирањето на групата како дел од напорите предводени од САД да го попречат нејзиниот економски и политички подем и да ги спречат обидите да го врати самоуправниот Тајван под своја закрила.
Кинескиот министер за надворешни работи Ванг Ји во средата, за време на видео разговор со јапонскиот министер за надворешни работи Јошимас Хајаши, ги критикуваше негативните потези на Вашингтон и Токио против Пекинг.
„Забележително е дека и пред американскиот лидер да замине на турнеја, таканаречената заедничка јапонско-американска антикинеска реторика веќе го крева својот глас“, рече Ванг, како што соопшти кинеското Министерство за надворешни работи.
види ги сите денешни вести
Орбан и Радев си честитаа за договорот за испорака на руски гас и покрај санкциите
Бугарија ќе продолжи да обезбедува руски гас за Унгарија и покрај неодамна воведените американски санкции, кои го оневозможија плаќањето за испораките преку гасоводот „Турски тек“. Ова стана јасно од изјавите на унгарскиот премиер Виктор Орбан и бугарскиот претседател Румен Радев, кои завчера се сретнаа во Софија.
„Бугарија ќе продолжи да биде сигурен енергетски партнер и ќе придонесе за безбедноста на снабдувањето и диверзификацијата на нашите партнери од Централна Европа“, изјави Радев.
Средбата меѓу Радев и Орбан доаѓа по еден ден откако унгарскиот министер за надворешни работи Петер Сијарто објави дека земјата се согласила на изземање од санкциите наметнати од САД за руската Гаспромбанк поради плаќањата за испорака на природен гас.
Во ноември, американското Министерство за финансии воведе санкции за банката преку која се вршеа сите плаќања за гас според договорите со рускиот државен Гаспром. Унгарија и Бугарија пред една недела објавија дека нашле решение за плаќање на рускиот гас во рамките на „Турски тек“ што не ги нарушува американските санкции.
Неколку часа пред средбата меѓу двајцата во петокот, бугарскиот министер за енергетика Владимир Малинов изјави дека Бугарија ја добила траншата за транзит на гас од Гаспром за декември. Тоа беше првата исплата загрозена од санкциите.
„85% од нашата економија работи на гас. Ние се стремиме да го обезбедиме тоа преку Бугарија. Минатата година успеавме да увеземе 5,6 милијарди кубни метри гас преку Бугарија. Оваа година 7 милијарди [кубни метри] од гасот што го увезовме поминаа низ Бугарија, што покажува колку е клучна земја“, изјави Орбан.
Земјата е целосно зависна од испораките на руски гас, а Бугарија добива транзитни такси од Гаспром за транспорт на гориво долж продолжувањето на гасоводот „Турски тек“ низ територијата на земјата.
Санкциите наметнати од САД го загрозија снабдувањето и транзитот на гас преку гасоводот. Двете земји требаше да ги склучат првите зделки со Гаспром по воведувањето на санкциите на 20 декември.
Слободна Европа го контактираше Министерството за енергетика со прашања дали ослободувањето од санкциите што ги најави Унгарија важи и за Бугарија, како Софија ќе дополнително ќе плаќа за транзитот на рускиот гас и дали тоа досега се случило.
Портпаролот на министерството одговори дека се уште нема информации дали и како точно Бугарија ќе добие такси за транзит на гас преку „Турски тек“, дали земјата добила и ослободување од американските санкции, како и дали траншата е добиена од „Гаспром“ за месец декември.
Продолжението на гасоводот „Турски тек“ низ Бугарија беше изградено во времето кога премиер беше Бојко Борисов, со средства од националниот буџет на Бугарија.
Последователно, откритијата за планирањето, изградбата и работењето на гасоводот покажаа дека тој целосно им служи на Гаспром и Русија.
Софија не добива гас преку „Турски тек “, а единствената потенцијална придобивка од него се транзитните такси според договорот со „Гаспром“. Руската државна компанија има речиси целосно резервирано капацитет на гасоводот до 2035 година.
Прогласена тревога во Одеса и регионот
Во украинскиот град Одеса и регионот повторно е прогласена тревога поради извидувачки дрон во близина на градот, објави градоначалникот Генадиј Труханов на Телеграм.
„Постои голема закана од ракетен напад“, се вели во неговата порака.
Извидувачкиот дрон моментално се наоѓа меѓу двата украински града на Црното Море - Одеса и Черноморск, објавија локалните канали на Телеграм.
Локалните власти ги повикуваат сите граѓани да се засолнат во засолништата за бомби додека не прекине алармот.
Рано утрината на 20 декември Киев беше под напад на руски ракети. Како што соопштија локалните власти, во нападот загинале најмалку двајца, а биле оштетени и неколку згради, меѓу кои и зградата во која е сместена македонската амбасада во Киев.
Македонското МНР најостро ги осуди денешните руски ракетни напад врз Киев.
Од 1 јануари задолжително регистарски таблички со ознака НМК
Министерството за внатрешни работи ги потсетува граѓаните дека краен рок да ги заменат регистарските таблички со нови кои имаат ознака НМК или на истите да залепат налепница НМК е до 31 декември 2024 година.
„Тоа значи, регистарските таблички кои ја содржат буквената ознака МК (регистарски таблици со четири броеви) и регистарски таблици кои не ја содржат буквената ознака МК (со три бројки) треба да бидат променети со нови регистарски таблици кои ја содржат националната ознака НМК или на истите да се стави налепница со национална ознака НМК до 31.12.2024 година“, соопштија од МВР.
Налепници НМК граѓаните може да обезбедат во сите станици за технички преглед.
Покрај регистарските таблички, македонските граѓани имаат обврска да ги сменат и личните документи.
Обврската да се сменат личните документи за меѓународна употреба со новото уставно име произлезе од Преспанскиот договор потпишан во јуни 2018 година.
Договорот стапи на сила на 12 февруари 2019 година и во него беше предвидено рок од пет години за промена на документите.
ЕК предложи делумна суспензија на Договорот за визна либерализација со Грузија
Европската Комисија предложи суспензија на дел од Договорот за олеснување на визниот режим меѓу ЕУ и Грузија, со што би се укинал безвисниот режим за влез во Унијата за грузиските дипломати, службеници и нивните семејства кои поседуваат дипломатски и службени пасоши,
Доколку предлогот на ЕК биде одобрен, носителите на грузиски дипломатски и службени пасоши ќе мора да аплицираат за добивање виза за патување во ЕУ за краток престој до 90 дена.
Со суспензијата, грузиските иматели на дипломатски и службени пасоши нема да важат пониските такси за издавање визи.
„Оваа одлука нема да има негативно влијание врз контактите меѓу луѓето, бидејќи за грузиските државјани кои имаат обични пасоши ќе продолжи да важи визната либерализација за патување во ЕУ на краток престој“, соопшти Европската Комисија.
Ваквиот предлог на Комисијата е одговор на „насилната репресија од страна на грузиските власти врз мирните демонстранти, политичарите и независните медиуми“, која започна откако властите на 28 ноември објавија дека го суспендираат пристапниот процес во ЕУ до 2028 година.
„Покрај тоа, неодамнешното грузиско законодавство, вклучително и „за транспарентност на странското влијание“ (усвоено во мај 2024 година) и за „семејните вредности и заштита на малолетниците“ (усвоено во септември 2024 година), ги поткопува основните права кои се во сржта на вредностите на ЕУ. Усогласеноста со основните права, како што е ефикасно спроведување на политиките за антидискриминација, е клучен услов за да се добие визна либерализација“, посочува Комисијата.
Како резултат на „сериозното демократско назадување на Грузија“, Европскиот совет во јуни порача дека таквиот курс на Тбилиси де факто води кон запирање на пристапниот процес.
Согласно порцедурите на ЕУ, Европскиот совет треба да се произнесе за предлогот на ЕК за делумно суспендирање на Договорот за визна либерализација со Грузија, кој стапи во сила на 1 март 2011 година. Доколку Советот го одобри предлогот и откако тој ќе стапи во сила, земјите членки на ЕУ ќе треба да ги преземат потребните мерки согласно одлуката.
Во моментов ЕУ има безвизен режим со 64 земји и ентитети кои не се членки на Унијата. Нивните граѓаните можат повеќекратно да влезат и да престојуват во Шенген зоната вкупно до 90 дена во период од 180 дена.
Санацијата на главниот цевковод треба да заврши за помалку од 15 часа
Од утре (21 декември) рано наутро ќе почне акцијата за санација на главниот цевковод во Скопје. На терен на предвидените локации ќе работат Секторите ЕОК, Механизација и Водовод. Се очекува оваа операција да заврши за помалку од 15 часа, во кои најмногу време се одвојува за празнење и полнење на магистралниот водовод, соопшти денеска ЈП „Водовод и канализација“ - Скопје.
Оттаму посочуваат дека согласно Оперативниот план за санација на затварачите на градска водоводна линија Ф1600мм, Сектор Водовод превзема бројни оперативни активности за подготовка на луѓе, механизација, алат и пумпи.
„Во процесот на активности Сектор Водовод првично ќе направи проверка за исправноста на воздушните вентили, испусти и хидранти поставени по должината на цевководот Ф1600мм. По утврдување на состојбата и констатирање на нивната исправност Сектор Водовод со екипи составени од 6 пункта носители на работата со обезбедена испомош на конкретни работници од други пунктови ќе обезбеди сигурно празнење и полнење на системот“, се наведува во соопштението.
Од ЈП „Водовод и канализација“ - Скопје апелираат да се внимава со пренесувањето на информации и да не се предизвикува страв и паника кај граѓаните за неколкучасовното немање вода.
Во меѓувреме, Институтот за јавно здравје на Македонија (ИЈЗ) издаде и препораки за граѓаните во врска со најавениот недостиг на вода во наредниот период во Скопје.
За граѓаните се препорачува складирање на вода најмалку 4 литри вода по лице на ден, да се користи само за основни потреби како пиење, готвење и лична хигиена, да се користат средства за дезинфекција на раце ако нема достапна вода, да се готват оброци кои не бараат многу вода за подготовка и миење.
Инаку без вода ќе бидат најголем дел од населбите низ градот, освен Чаир, Бутел, Радишани, Пластичарска до Американска амбасада, Визбегово, Бардовци, Железара, Автокоманда висока зона, Ѓорче Петров од СП Планет, Сарај, Шутка, Топанско поле, Новоселски пат, населба Даме Груев, Кисела Јабука, Стопански двор, Волково и Орман.
За санирање на дефектот ќе биде запрена водата од главниот градски цевковод Ф-1600, заради реализација на претходно најавениот сложен оперативен план за санација на главниот цевковод.
Од Водовод потенцираат дека системска промена на пет децении стари затворачи и рехабилитација на хидротехничката опрема е потребна со цел зголемување на трајноста на водоводната мрежа и подобрување на нивото на притисок во водоводната мрежа.
Градоначалничката на Град Скопје, Данела Арсовска во врска со најавениот прекин рече дека нема да има потреба од дотур на вода, затоа што санацијата на дефектот нема да трае повеќе од една редовна санација на кој било друг дефект во градот.
МНР ги осуди ракетните напади врз Киев во кои е оштетена и зградата на македонската амбасада
Министерството за надворешни работи и надворешна трговија најостро ги осудува денешните ракетни напади на руската армија врз Киев.
Воедно, Министерството информираше дека при нападот е погодена и критичната инфраструктура во Голосеевскиот реон, вклучително и зградата каде што се сместени шест амбасади, меѓу кои и Амбасадата на Република Северна Македонија во Киев.
„При нападот нема повредени меѓу дипломатскиот персонал, но е причинета материјална штета на Амбасадата. Од страна на надлежните служби извршен е првичен преглед на штетите на лице место и веќе се работи на нивно санирање“, се наведува во соопштението од Министерството за надворешни работи и надворешна трговија.
Инаку локалните власти рано утрината на 20 декември соопштија дека најмалку две лица се повредени, а неколку згради биле оштетени во руски ракетен напад врз Киев.
„Украинските системи за противвоздушна одбрана одбиваат ракетен напад врз Киев“, соопштија градските власти и претставници на воздухопловните сили.
Очевидци изјавија дека слушнале повеќе експлозии по предупредувањето за ракетен напад врз градот.
САД се соочуваат со можно затворање на владата, отфрлен планот на Трамп за трошење
Владата на Соединетите Држави е на еден ден од останување без пари додека Конгресот се обидува да донесе краткорочен план за финансирање. Претставничкиот дом во четвртокот вечерта не успеа да го усвои ревидираниот план за трошење предложен од републиканците за да се избегне затворање на владата.
За усвојување беше потребно двотретинско мнозинство во Претставничкиот дом, но тој услов не беше исполнет. Дури 38 републиканци гласаа против, заедно со повеќето демократи.
Новоизбраниот претседател Доналд Трамп го поништи претходниот договор за финансирање што претседателот на републиканскиот Претставнички дом Мајк Џонсон го склучи со демократите. Осудата на Трамп на билатералниот договор следеше откако договорот беше силно критикуван и од технолошкиот милијардер Илон Маск.
Заменскиот закон одобрен од Трамп ќе го поврзе владиното финансирање со двегодишно суспендирање на лимитот на федералниот долг, што одредува колку владата може да позајми за да ги плати своите сметки.
Лидерот на малцинството во Претставничкиот дом, Хаким Џефрис го нарече предлогот „смешен“.
Претседателот на Претставничкиот дом сега мора да излезе со нов предлог, а часовникот отчукува, пишува Би-Би-Си.
Џонсон и републиканците во Претставничкиот дом воведоа поедноставен предлог-закон во четвртокот, но и тој потоа не успеа да се изгласа.
Не е јасно што ќе прави понатаму.
Се очекува пратениците да се вратат на своите работни места во петок наутро по американско време, што значи дека ќе имаат помалку од 24 часа пред потенцијалното затворање на владата.
Федералните агенции се потпираат на годишно финансирање за да работат.
Кога Конгресот нема да ги усвои 12-те сметки за трошење што го сочинуваат буџетот за трошење, тие агенции мора да ги намалат несуштинските функции. Суштинските услуги - како што се заштита на границите, болничка медицинска нега, спроведување на законот и контрола на летање - продолжуваат со работа. Но, многу федерални вработени би можеле да останат без плата.
Едно дете загинало во напад со нож во училиште во Загреб
Едно дете загинало во напад кој најверојатно бил извршен од 15 - годишник во основно училиште во Загреб.
Засега нема потврда од полицијата за таа информација. Медиумот се повикува од свои извори во загребска болница.
Според ХРТ, напаѓачот влегот во училиштето со нож и почнал да напаѓа деца од прво одделение. Засега не се знае дали жртвата и повредените се од тоа одделение или има и од други.
Премиерот Андреј Пленковиќ претпладнево изјави дека на местото на инцидентот има министри и изрази жалење до семејствата на повредените деца.
За петардите, само прекршочна одговорност за Дрин Ахмети
Дрин Ахмети нема да одговара кривично за превезувањето на пиротехничките средства. Од Основното јавно обвинителство (ОЈО) информираа дека против него ќе биде поведена прекшочна постапка. Оттаму појаснуваат дека тој со себе носел седум петарди и 15 кутии со ракети за огномет, а за таква количина не се налага кривична одговорност, туку поведување на прекршочна постапка.
„Предметниот пиротехнички материјал кој бил пронајден и одземен не е од поголемо количество кое може да иницира кривичен прогон и евентуална кривична одговорност, а во прилог на тоа говори и фактот што Министерството за внатрешни работи како надлежен орган за настанот достави известување, а не кривична пријава до обвинителството“, појаснуваат од ОЈО.
За случајот, издадена е Наредба до МВР-Биро за јавна безбедност-СВР Скопје со која Обвинителството побара поведување на прекршочна постапка против Ахмети согласно одредбите од Законот за заштита од експлозивни материи.
„За набавката на огнометот, Ахмети поседувал фактура од правно лице чија што дејност е продажба на пиротехнички средства, а за изведба на огнометот било ангажирано друго правно лице. Тој сепак не поседувал одобрение за пренос на пиротехничките средства како што налага Законот - нешто што претставува прекршок и за кои е предвидено да се води прекршочна постапка од страна на комисија во Министерството за внатрешни работи“, велат од Обвинителството.
Дрин Ахмети е внук на претседателот на ДУИ, Али Ахмети. Тој беше фатен со пиротехничките средства во неговиот автомобил за време на полициска контрола на 30 декември 2023 година. Неколку месеци претходно јавноста го запозна како косопственик на Трговскиот центар „Соравија“.
Покрај купувањето на Соравија преку компанијата „Тор индустрис“ , Дрин Ахмети преку друга негова компанија, „Еверест ЏД“ поседува и активна концесија за експлоатација на варовник во Зајас.
Вработените во ЈП „Улици и патишта“ бараат исплата на плата и К-15
Вработени во Јавното претпријатие „Улици и патишта“, денеска протестираат поради неисплатена плата и К-15.
Протестот се одржува пред канцелариите на администрацијата на Град Скопје, а е организиран е од Независниот синдикат во јавното претпријатие, при Конфедерација на синдикални организации на Македонија, КСОМ.
На оградата пред бараките на Град Скопје се поставени транспаренти на кои пишува „Бараме плата и К-15“ и „Сметката да се одблокира“.
Тие упатија порака до градоначалничката Данела Арсовска да се одблокира сметката на претпријатието, како и да добијат К-15.
Од електронската адреса на претпријатието утрово е испратено соопштение до медиумите во кое се вели дека протестот е политички мотивиран, со цел да се прави криза во сите јавни претпријатија на градот.
„Мицкоски пред да почне да прави штета на скопските претпријатија и Градот Скопје би требало да ги информира граѓаните дека вработените во ЈП „Улици и патишта“ имаат земено плата, па оттаму е нејасно зошто Синдикатот протестира. Истовремено треба да ги информира дека за линеарно зголемување на плата и К-15, како барање на Синдикатот, одлука носи Управниот одбор на претпријатието, чии членови се избрани токму од ВМРО-ДПМНЕ“, се вели во соопштението испратено од селекторската адресата на претпријатието.
Ова не е првпат вработените во ова претпријатие да реагираат на нередовната исплата на плати. Велат дека претпријатието има долг од 240 милиони денари кон добавувачите на материјали, но и дека се соочува со недостиг на основни средства за работа.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете