Вести
Адеми контра Села: 1300 Албанци се без државјанство, а не 7000
Пратеникот од ДУИ, Арбер Адеми, денеска на прес-конферецнија во Собранието ја демантираше Алијанса за Албанците и нејзиниот лидер Зијадин Села во врска со бројот на Албанци кои немаат македонско државјанство, објавувајќи податоци од 1991 до 2021 година.
„Во периодот од 1991 до 2021 година, односно за 30 години од независноста со македонско државјанство се стекнале 43.321 Албанец, а одбиени се 3.374 барања. Во постапка за државјанство се над 2.674 барања, од кои помалку од половина, односно помалку од 1.300 се од Албанци“, изјави Адеми.
Тој пред јавноста вети дека ќе го решат ова прашања, па дури и да се работи само за едно барање. Адеми ја обвини албанската опозиција во Собранието дека манипулира со бројот на лицата кои немаат државјанство за да добие ситни политички поени.
Интервју со лидерот на Алијанса за Албанците, Зијадин Села
Инаку денеска премиерот Зоран Заев одржува средба со лидерите на опозицијаЗијадин Села и Афром Гаши во врска со законот за државјанства и за обидите за одблокирање на Собранието. Лидерот на Алијанса за Албанците Зијадин Села, за Радио Слободна Европа, ги потврди зборовите на премиерот Заев дека со сведоци нема да се добие државјанство, туку со некаков документ со кој ќе се потврди дека лицето живеело во Северна Македонија.
види ги сите денешни вести
И српското Министерство за информации бара отстранување на материјали од погребот во Кочани
Српското Министерство за информации и телекомуникации денеска издаде јавно предупредување и побара од српските медиуми да ги отстранат фотографиите и снимките што „го нарушуваат достоинството на жртвите и нивните семејства“ од погребот на загинатите во пожарот во дискотека во Кочани, јави дописникот на МИА од Белград.
„Со таквото дејствување, бројни медиуми го нарушија достоинството на жртвите, предизвикаа вознемиреност кај нивните роднини и целата јавност, но и демонстрираа недостиг на свест за потребата од почитување на елементарните професионални стандарди“, се вели во соопштението на Министерството.
Министерството апелираше до медиумите да се придржуваат до законските одредби, професионалните и етичките стандарди при известувањето за прашања од јавен интерес. Тие укажаа на потребата од „зголемено новинарско внимание“ во случаите што вклучуваат теми што можат дополнително да ја вознемират јавноста.
Претходно македонската Влада упати апел до медиумите кои емитувале видео и фото материјали од погребот на жртвите во Кочани спротивно на препораките да ги отстранат содржините и да не ги шират.
И Независното здружение на новинари на Србија (НУНС) ги повика медиумите во државата што известуваат за погребот во Кочани веднаш да ги избришат фотографиите и да ги приспособат вестите на етички и професионални стандарди.
Законот за информации и медиуми го штити достоинството на лицето на кое се однесуваат информациите и затоа го повикаа Министерството за информации и телекомуникации да реагира на известувањето на порталите Република, Курир, Блиц, Ало, Телеграф и Мондо.
Здружение на македонски новинари ЗНМ ги повикува медиумските работници и уредници да не отстапуваат од воспоставениот протокол, да покажат почит и одговорност, да не објавуваат содржини кои можат да предизвикаат дополнителна болка и да се придржуваат до стандардите на етичкото новинарство.
Русија и Украина разменуваат нови напади
Русија и Украина повторно разменија интензивни воздушни напади рано на 20 март, откако американскиот претседател Доналд Трамп и неговиот украински колега Володимир Зеленски телефонски разговараа во услови на интензивни дипломатски напори да се стави крај на најголемиот и најсмртоносниот конфликт во Европа од Втората светска војна.
Двајцата лидери разговараа на 19 март, по телефонскиот разговор меѓу Трамп и рускиот претседател Владимир Путин еден ден претходно, и откако Украина се согласи со американскиот предлог за триесетдневен прекин на огнот.
Путин и Трамп не успеаја да се договорат за целосен прекин на борбите, кои се веќе четврта година, иако Путин прифати запирање на ударите врз украинската енергетска и цивилна инфраструктура.
За време на повикот на 19 март, кој Белата куќа го опиша како „фантастичен“, Трамп вети дека ќе размисли за купување повеќе противвоздушни ракетни системи „Патриот“ за Украина, додека Зеленски исто така се согласи да не ги таргетира руските енергетски капацитети 30 дена.
Украина се бори да ги заштити своите градови од руски напади поради недостаток на противвоздушна одбрана, а Зеленски напиша дека уште еден бран напади во текот на ноќта покажа дека коментарите на Путин се само „пропаганда“.
„Руските напади врз Украина не престануваат, и покрај нивните пропагандни тврдења. Речиси сто или повеќе беспилотни летала се лансираат секој ден и секоја ноќ, заедно со тековните ракетни напади. Со секое такво лансирање, Русите му го откриваат на светот нивниот вистински став кон мирот“, напиша Зеленски во објавата на 20 март на мрежата Х.
Украинските воздухопловни сили на 20 март соопштија дека противвоздушната одбрана соборила 75 од 171 беспилотни летала лансирани од Русија за време на ноќните напади, додека 63 други беспилотни летала биле пренасочени од нивните цели, користејќи електронски системи.
Украинската национална полиција соопшти дека најмалку 10 лица се повредени во ноќен воздушен напад врз градот Кропивницки во централна Украина, меѓу кои и четири деца.
Во нападот беа оштетени станбени згради и приватни куќи. Неколку повредени лица се хоспитализирани по укажаната итна медицинска помош.
Во меѓувреме, Русија објави дека во текот на ноќта соборила 132 украински беспилотни летала, а властите во Саратовската област потврдија дека е запален аеродромот во близина на градот Енгелс, во кој се наоѓа стратешка база на бомбардери.
Украинската војска потврди дека извршила напад врз базата.
Зеленски, пак, пристигна во Норвешка на 20 март, додека интензитетот на мировните разговори продолжува да расте.
„Норвешка ја поддржува Украина во нејзината борба за одбрана и придонесува за напорите за постигнување траен, праведен мир во земјата. Очекувам конструктивни дискусии за тоа како Норвешка најдобро може да и помогне на Украина и на краток и на долг рок“, изјави норвешкиот премиер Јонас Стора.
Барањето на Киев за безбедносни гаранции е во срцето на шатл-дипломатијата меѓу Украина, Русија и САД за да се обезбеди мировен договор.
Зеленски сака каков било конечен мировен договор да вклучува западни безбедносни гаранции за Украина за да ја одврати Русија од повторно инвазија, но Трамп досега одбиваше да ги обврзе Соединетите држави на одбраната на земјата.
ЕУ вети дека ќе продолжи да ја вооружува Украина во услови на преговори за прекин на огнот
Лидерите на Европската унија (ЕУ) ветија дека ќе продолжат да обезбедуваат воена поддршка за Украина и покрај тековните руски напори во преговорите за запирање на испораките на оружје од Запад за Киев.
На собирот во Брисел на 20 и 21 март, лидерите на ЕУ се очекува да ги усвојат заклучоците од самитот во кои се наведува дека „Европската унија го поддржува пристапот „мир преку сила“, кој бара Украина да биде во најсилна можна позиција, со свои силни воени и одбранбени капацитети како клучна компонента“.
Во текстот, кој го виде Радио Слободна Европа, се нагласува и дека тие „остануваат посветени, во координација со партнерите и сојузниците, да обезбедат дополнителна сеопфатна поддршка за Украина и нејзиниот народ, додека таа го користи правото на самоодбрана од руската агресија“.
Средбата во Брисел доаѓа два дена по телефонскиот разговор меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин, во кој беше договорена 30-дневна пауза во нападите врз енергетската инфраструктура.
Сепак, само неколку часа по повикот, Украинските железници потврдија дека руските беспилотни летала ја гаѓале енергетската инфраструктура поврзана со железничкиот систем во регионот Дњепропетровск.
Текстот на ЕУ обично бара едногласна согласност од сите 27 земји-членки, но дипломатите од унијата, кои зборуваат под услов да останат анонимни, рече дека Унгарија, која долго време се залага за помирувачки тон кон Кремљ, ќе бара изземање. Слично нешто се случи и на самитот на ЕУ одржан претходно овој месец.
Земјите од Европската унија досега беа исклучени од преговорите што се водат во Саудиска Арабија, но во документот се нагласува дека „Европската унија и нејзините земји-членки ќе придонесат за мировниот процес и ќе помогнат да се обезбеди праведен и траен мир за Украина, што е во интерес и на Украина и на цела Европа“.
Сепак, не се споменува именувањето на претставник на Унијата за преговорите. Во Брисел се шпекулира дека за таа улога би можеле да се земат предвид поранешната германска канцеларка Ангела Меркел и актуелниот фински претседател Александар Стуб.
Текстот исто така не содржи директни референци за присуството на европска војска на теренот за да го надгледува потенцијалниот мировен договор, идеја која францускиот претседател Емануел Макрон постојано ја застапуваше, но која Москва досега ја отфрла.
Брисел, сепак, стои на две други позиции кои се чини дека администрацијата на Доналд Трамп ги нуди како дел од преговорите со Москва: олеснување на санкциите против Кремљ и одговорност за воени злосторства.
Унијата неодамна ги продолжи визните забрани и замрзнувањето на имотот за 2.400 компании и поединци, вклучително и Путин, што тие ги воведоа во трите години од почетокот на руската инвазија на Украина. ЕУ наведува дека „останува подготвена да го зголеми притисокот врз Русија, вклучувајќи дополнителни санкции и зајакнување на спроведувањето на постоечките мерки“.
Околу 200 милијарди евра руски средства остануваат замрзнати, главно во Белгија. Средствата треба да останат блокирани „додека Русија не престане со својата агресија врз Украина и не ја надомести штетата предизвикана од оваа војна“.
Земјите-членки, исто така, додадоа дека инсистираат на „целосна одговорност за воените злосторства и другите најтешки злосторства извршени во врска со руската агресија врз Украина“.
Ова доаѓа откако Вашингтон ја објави својата намера да се повлече од Меѓународниот центар за гонење на злосторства за агресија против Украина, група основана од западните земји во 2022 година за да собира докази против одговорните за потенцијални воени злосторства.
Совет на Европа: Длабоко сме загрижени поради наводите за употреба на звучни топови во Србија
Известувачите за Србија на Парламентарното собрание на Советот на Европа (ПССЕ), Аксел Шефер и Викторија Тиблом изјавија дека се загрижени поради порастот на тензиите во Србија и наводите за употреба на звучно оружје на мирните демонстрации на 15 март во Белград.
Новинарите известија дека протестот бил главно мирен, но дека за време на петнаесетминутниот комеморативен молк се слушнал „вознемирувачки звук“, кој предизвикал „мало стампедо“.
Тие додаваат дека има извештаи за лица кои добиваат лекарска помош поради повреди предизвикани од „звучен топ кој можеби бил употребен за разбивање на собирот“.
„Ние сме длабоко загрижени за овие наводи и ги повикуваме властите да ги расветлат и да обезбедат итна медицинска и психолошка помош на сите жртви“, се вели во соопштението.
Студентите на блокадата, кои повикаа на протест инсистирајќи на утврдување одговорност за уривањето на бетонска настрешница во Нови Сад, ги обвинија властите за употреба на звучен топ за време на 15-минутниот молк за 15-те загинати.
На обвинувањата им се придружија и дел од опозициските партии и невладините организации.
Властите во Србија ги негираат обвинувањата.
Известувачите на СЕ, исто така, ги повикаа властите во Србија да „избегнат употреба на насилство“ и да одговорат на барањата на демонстрантите.
„Многу сме загрижени поради ескалацијата на тензиите во земјата, што доведе до демонстрации во Белград во кои учествуваа најмалку 100.000 луѓе. Ова беше еден од најголемите собири во историјата на Србија“, се вели во соопштението на 20 март, пренесе Бета.
Тие додаваат дека „тврдењата во врска со наводната употреба на LRAD или други присилни мерки се целосно лажни и ризикуваат да ја доведат јавноста во заблуда“.
Повеќе од четири месеци во Србија траат масовни протести предводени од студенти кои ги блокираат факултетите на државните универзитети.
Првото барање на студентите во блокадата е да се објави комплетната документација за реконструкцијата на Железничката станица во Нови Сад, за да се утврди одговорноста за несреќата.
Покрај граѓаните што ги собираат на протестите, зад нивните барања застанаа и универзитетски професори, просветни работници, земјоделци, адвокати, актери...
Тројца пациенти од пожарот во Кочани попладнево однесени на лекување во Турција
Уште три лица од пожарот во Кочани ќе се лекуваат во Турција, информираат попладнево од турската амбасада.
Три млади лица денеска со авион биле пренесени во болницата „Чам и Сакура“ во Истанбул.
Турскиот амбасадор во земјава Фатих Улусој ги придружувал повредените на Меѓународниот аеродром, при нивното заминување од Скопје.
Моментално во Турција се лекуваат вкупно 12 повредени. Од нив, половина се во болницата „Чам и Сакура“ во Истанбул, додека другата половина во болницата „Билкент Шехир“ во Анкара.
Пациентите кои се лекуваат во болниците во Северна Македонија и надвор од државата се во стабилна состојба и повеќето се подобруваат. Од 20 пациенти што биле критични, денеска 10 се потешки, но и тие се надвор од животна опасност. Ова на 20 март го соопшти министерот за здравство Арбен Таравари.
Во домашните клиники се лекуваат 72 пациенти, а надвор од државата 101 пациент. Од оние што се хоспитализирани во земјава, тројца се вчера веќе испишани, а утре се планира да бидат испишани уште тројца.
„Надвор од државата се 101 пациент, вчера се испратени помал број пациенти, денеска има понуди од повеќе држави, но ќе видиме, можеби максимум 10 да се испратат, а можеби и не“, рече Таравари.
Пред да бидат пуштени на домашно лекување, на повредените од пожарот во Кочани кои се лекуваат во земјата ќе им се направат токсиколошки анализи. Тоа е одлука на Кризниот штаб при Министерството за здравство, а испитувањата ќе ги прават искусни токсиколози.
Владата алармира медиумите кои објавија видео и фото материјали од семејствата да ги отстранат
Здружение на македонски новинари ЗНМ ги повикува медиумските работници и уредници да не отстапуваат од воспоставениот протокол, да покажат почит и одговорност, да не објавуваат содржини кои можат да предизвикаат дополнителна болка и да се придржуваат до стандардите на етичкото новинарство.
Ова доаѓа откако неколку странските медиуми емитувале експлицитни фотографии и снимки од ожалостените семејства.
И македонската Влада упати апел до медиумите кои емитувале видео и фото материјали од погребот на жртвите во Кочани спротивно на препораките да ги отстранат содржините и да не ги шират.
Во овие тешки моменти, како што велат од Владата, уште еднаш го повторувааат упатениот апел до медиумските екипи кои присуствуваат на денешниот погреб на жртвите од трагичниот пожар кој настана во кочанската дискотека да се придржуваат до етичките принципи.
Најголем дел од медиумите, според Владата, не емитуваат и шират фотографии и видеоматеријали од семејствата на настраданите, а оние кои објавиле такви содржини уште еднаш апелираме да се придржуваат до етичкото информирање.
„Чувствителноста на трагедијата и личната болка на семејствата во овој момент не треба да биде мета на сензационализам, емотивни наративи, фотографии и видеа. Ги повикуваме медиумите да ги почитуваат приватноста и достоинството на семејствата и во никој случај со медиумското известување не треба да се предизвика лично вознемирување и вознемирување на јавноста. Уште еднаш упатуваме апел до медиумите да пренесуваат проверени факти, да избегнуваат шпекулации и дезинформации, да ја запазуваат приватноста на семејствата на жртвите, се вели во соопштението од Владата.
И Независното здружение на новинари на Србија (НУНС) ги повика медиумите во државата што известуваат за погребот во Кочани веднаш да ги избришат фотографиите и да ги приспособат вестите на етички и професионални стандарди, јави дописникот на МИА од Белград.
Законот за информации и медиуми го штити достоинството на лицето на кое се однесуваат информациите и затоа го повикаа Министерството за информации и телекомуникации да реагира на известувањето на порталите Република, Курир, Блиц, Ало, Телеграф и Мондо.
НУНС смета дека денешното известување на повеќе српски медиуми што објавија потресни и вознемирувачки фотографии е длабоко неморално и неприфатливо.
„Би сакале да истакнеме дека Кодексот на новинарите на Србија експлицитно забранува известување за погреби на приватни лица и дека новинарите се должни да ја почитуваат приватноста, достоинството и интегритетот на луѓето и да ги заштитат нивните права. Известувањето за погреби и објавувањето фотографии не е во јавен интерес“.
Објавувањето фотографии и видеа од гробни места, членови на блиско семејство и приватни моменти е директно кршење на препораките за етичко известување и нарушување на достоинството на лицата за кои станува збор.
Путин му нуди „практична соработка“ на лидерот на Сирија за стабилизирање на состојбата во земјата
Рускиот претседател Владимир Путин испрати порака до лидерот на Сирија, Ахмед ал Шара, со поддршка на напорите за стабилизирање на земјата, потврдувајќи ја подготвеноста на Москва за „практична соработка“ со Сирија за ова прашање, соопшти Кремљ.
„Рускиот претседател Владимир Путин испрати порака до шефот на сириската држава Ахмед ал Шара, во која ги поддржа напорите за што поскоро стабилизирање на ситуацијата во земјата во интерес на обезбедување на нејзиниот суверенитет, независност, единство и територијален интегритет“, изјави денеска (20 март) портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.
Според него, во пораката до Ал Шара, Путин ја потврдил и подготвеноста на Русија да развие „практична соработка“ со сириското раководство за сите прашања на агендата.
„Потврдена е непоколебливата подготвеност на Русија да развие практична интеракција со сириското раководство за целиот спектар на прашања од билатералната агенда со цел зајакнување на традиционално пријателските руско-сириски односи“, рече Песков.
Неодамна Европската Унија (ЕУ) вети 5,8 милијарди евра за помош на новите сириски власти, кои се соочуваат со хуманитарни и безбедносни предизвици по падот на Башар ал Асад.
Ветувањата дадени вечерта на 17 март на собирот во Брисел се помалку од минатогодишните 7,5 милијарди евра грантови и заеми, а претставниците на ЕУ како главен фактор ги наведоа кратењата на американската помош.
Хајат Тахрир ал-Шам, групата што го собори Асад, е прогласена за терористичка организација од ОН, но ЕУ сака да соработува со новите власти се додека тие ги одржат ветувањата дека транзицијата ќе биде инклузивна и мирна.
Според ОН, Сирија изгубила 40 години развој поради војната и ќе и треба најмалку една деценија да се врати во предконфликтната состојба, а поради економската криза речиси целото население живее под прагот на сиромаштија.
Калас: За да го одвратиме агресорот, мора да ја зајакнеме одбраната
Ако инвестираме доволно во одбраната и ако ги зајакнеме одбранбените капацитети, со тоа ќе го одвратиме агресорот од напади, порача Каја Калас, високата претставничка на ЕУ за надворешни работи и безбедносна политика пред почетокот на денешниот Самит на Европската Унија во Брисел (20 март).
„Ако не го правиме тоа, слабоста го повикува агресорот да не нападне. Затоа мора да направиме повеќе за да не дозволиме да се случи тоа“, додаде Калас.
Таа истакна дека ја поздравува најавата на американскиот претседател Доналд Трамп дека САД се обидуваат да обезбедат дополнителна противвоздушна одбрана за Украина, додавајќи дека тоа е исклучително важно, па затоа на денешниот Самит ќе се разговара за тоа што ЕУ може повеќе да направи за поддршка на Киев, но и за сопствената одбрана.
„Ако ги слушате изјавите на лидерите, тогаш поддршката е голема и тоа треба да се види и со дела, со бројки, со реална муниција што и е потребна на Украина. Затоа, навистина се надевам дека тоа ќе го придвижиме напред“, рече Калас, додавајќи дека ако лидерите на ЕУ имаат резерви кон преземањето долгорочни обврски, тогаш треба да донесат одлуки на краток рок за непосредните потреби на Украина.
Таа потсети на предложената инцијатива за воена поддршка на Украина, која, како што рече, во голема мерка е во согласност со барањата на украинскиот претседател Володимир Зеленски, за муниција во вредност од пет милијарди евра.
„Треба да почнеме со конкретни чекори, не само зборови, туку и навистина да и помагаме на Украина, бидејќи колку што таа е посилна на бојното поле, толку ќе биде посилна на преговарачката маса“, рече Калас, додавајќи дека со нетрпение очекува од Зеленски да ги чуе неговите впечатоци од вчерашниот разговор со Трамп.
Високата претставничка на ЕУ додаде и дека на Самитот ќе се разговара и за конкурентноста и потребата од зголемени инвестиции во одбраната, како и за Белата книга за одбраната на Европа, што вчера ја презентираше Европската комисија.
ЕУ би можела да го одложи првиот сет царини против САД до средината на април
Европската Унија би можела да го одложи воведувањето на првиот сет на контрамерки против Соединетите Држави поради царините што претседателот Доналд Трамп ги воведе за челик и алуминиум до средината на април, изјави денеска (20 март) европскиот комесар за трговија Марош Шефчовиќ.
Европската Комисија предложи повторно воведување царини од 4,5 милијарди евра (4,9 милијарди долари) американски производи на 1 април, по што ќе следува воведување дополнителни 18 милијарди евра царини за американски стоки од 13 април.
„Сега размислуваме да го усогласиме тајмингот на двете групи контрамерки на ЕУ за да можеме да се консултираме со земјите-членки за двете листи истовремено, а тоа исто така ќе ни даде дополнително време за преговори со нашите американски партнери“, рече Шефчовиќ на сослушувањето во Европскиот парламент.
Претседателката на ЕК неодамна изрази подготвеност за натамошни преговори и „смислен дијалог“ со нејзините американски соговорници бидејќи смета дека „во свет полн со геополитички и економски неизвесности, не е во наш заеднички интерес да ги оптоваруваме економиите со царини“.
Ноќта меѓу 11 и 12 март стапија на сила царините за увоз на челик и алуминиум во САД.
Мерката го зголемува паушалот за челик и алуминиум што влегуваат во САД на 25 проценти и ги елиминира сите ослободувања на земјата од давачките.
Европската Унија и Соединетите Држави се меѓусебни најголеми трговски партнери. Тие имаат најголеми билатерални трговски и инвестициски односи во светот и ги уживаат најинтегрираните економски односи во светот.
Состојбата на повредените генерално стабилна, тројца пуштени на домашно лекување
Сите пациенти кои се лекуваат тука и надвор од државата се во стабилна и добра состојба, повеќето се подобруваат, а од вкупно 20 критични, 10 се потешки, но и тие се стабилни и надвор од животна опасност, соопшти денеска (20 март)министерот за здравство Арбен Таравари.
Како што изјави Таравари, во државава се лекуваат 72 пациента, а на лекување надвор се 101.
Од оние што се лекуваат во земјава, тројца се вчера веќе испишани, а утре се планира да бидат испишани уште три.
„Од идната недела се надевам ќе ве известуваме за тоа колку пациенти го продолжуваат лекувањето дома и за такви што ќе се враќаат од странските држави“, изјави Таравари.
Според него, од пациентите во државава, 34 се на Клинички центар, 15 се во ГОБ „8 Септември“, во Градската општа болница се хоспитализирани 11, а во Штип е еден пациент. Од приватните клиники, во „Систина“ се згрижени 7 пациенти и во „Жан Митрев“ четворица.
Министерот додаде дека возачот на Итната медицинска помош кој почина по трагичната несреќа во Кочани, а превезе голем број пациенти ќе биде постхумно одликуван.
„Тој ден сите работевме повеќе од 20 часа. Јас немам информација колку часа возачот работел, меѓутоа неспорно е дека направил огромна работа со превозот на пациенти. Како министер за здравство планирам следната недела да го викнам неговото семејство и постхумно да го одликувам“, изјави Таравари.
Во пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани загинаа 59 млади луѓе, а 155 беа повредени.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете