Американскиот претседател Доналд Трамп денеска во Овалната соба ќе се сретне со српскиот претседател Александар Вучиќ и косовскиот премиер Авдулах Хоти, ќе присуствува на церемонијата на потпишување и ќе учествува на трилатералниот состанок, објави Белата куќа. Според Гласот на Америка, по средбата во Белата куќа, Вучиќ и Хоти, секој посебно, ќе се состанат со американскиот државен секретар Мајк Помпео во Стејт департментот.
Во соопштението од Белата куќа, што беше испратено доцна синоќа по локално време, не беше прецизирано што ќе биде потпишано, дали станува збор за договор или што ќе содржи договорот.
По првиот ден од преговорите во Вашингтон, Советот за национална безбедност објави дека делегациите на Косово и Србија постигнале напредок.
"Многу добра рунда разговори со лидерите на Србија и Косово. Економската нормализација значи работа за младите", рече домаќинот на средбата, Роберт О'Брајан, по втората рунда разговори во Белата куќа.
Претходно, по првиот круг, тој објави дека преговорите напредуваат и дека се фокусираат на зајакнување на економските врски.
Хоти: Ден за историја - Вучиќ: Признавањето повеќе не е тема
Додека српскиот претседател Александар Вучиќ тврди дека меѓусебното признавање повеќе не е „тема на разговор“ меѓу српската и косовската делегација во Вашингтон, премиерот на Косово, Авдулах Хоти, вели дека е направен голем чекор кон завршување на конечниот договор со Србија.
Хоти, по завршувањето на втората рунда разговори, рече дека „ова е историски ден и се очекува разговорите да бидат финализирани во петок“.
"Подетални информации ќе имате во петок, по завршувањето на разговорите. Договорот е да објавиме сè за што се договоривме во петок. Можам да ви кажам една работа. Штетни и неприфатливи договори за Косово никогаш не дошле од Белата куќа. Ние завршивме одлична работа. Напредок во економската соработка. Сè за што зборуваме со Србија, нашата цел е реципрочно признавање. Денес направивме еден голем чекор", рече Хоти.
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, истакна дека разговорите ќе продолжат и дека ќе види дали можат да постигнат договор.
„Првиот документ што го имавме беше насловен „Економска нормализација“. Претставници на САД ни предадоа документ до кој нашата страна сигурно немаше пристап (порано) и дека немате дозвола да го изнесете. Тој труд не беше лесен за нас и беше "Поента за заемно признавање“, што за нас не е новост. Реков дека не можеме да го прифатиме тоа и администрацијата на Трамп беше фер, тие сфатија дека не можеме да го прифатиме тоа", рече Вучиќ и им се заблагодари на американските домаќини за „подготвеноста да ги слушнат приговорите на Србија“.
И Иванка Трамп е на состанокот
Српскиот претседател потврди дека во еден момент дошла и Иванка Трамп, ќерката на претседателот Трамп, која е и советничка на американскиот претседател. Со Иванка Трамп се разговараше за развој на претприемништво на Балканот, особено за женското претприемништво во Белград и Приштина, рече Вучиќ, додавајќи дека постои можност таа да ја посети оваа област.
Тој додаде дека има многу добри предлози во врска со економијата и дека „присутни се сите од американската влада кои се занимаваат со финансии“.
Тврдења и деманти за понудените решенија
Специјалниот пратеник на американскиот претседател Ричард Гренел, кој со О’Брајан е домаќин на состанокот, негираше дека на Србија и е понудено признавање на Косово во договорот, информација претходно објавена од српскиот министер за финансии, Синиша Мали, кој е дел од српската делегација во Вашингтон, а што подоцна беше потврдено од Вучиќ.
Како одговор на твитот во кој се тврди дека на Србија ѝ е понудено да ја потпише независноста на Косово, Гренел кратко напиша дека тоа не е точно.
Кој што кажа пред состанокот?
Пред состанокот во Белата куќа, Гренел објави на Твитер дека политиката треба да се тргне настрана. Неколку часа пред најавениот почеток на разговорот, Гренел подвлече дека е фокусиран на млади луѓе.
Во порака на Инстаграм, пред состанокот, Вучиќ истакна дека Србија сака мир и дека „предавањето никогаш не било опција“.
"Ова нема да биде лесен состанок за нас. Во секој случај, подготвени сме! Ќе дадеме се од себе за да постигнеме компромис за важни економски прашања", рече српскиот претседател Александар Вучиќ пред состанокот.
Косовскиот премиер Хоти, пред состанокот, изјави дека со Србија не може да се водат други разговори, освен за реципрочно признавање.
„Верувам дека договорот што можеме да го постигнеме за економска соработка е чекор поблизу до конечното нормализирање меѓу двете земји и тоа значи само реципрочно признавање“, рече Хоти додека го напушташе хотелот на пат кон Белата куќа.
Кои се очекувањата?
Беше најавено дека инфраструктурните проекти ќе бидат теми на состанокот, како и дека се очекува финализирање на договорот за авио линија, железница и автопат меѓу двете земји. Писма со намери за овие прашања беа потпишани на почетокот на оваа година во Германија, со посредство на Ричард Гренел.
"Ние сме исклучиво фокусирани на спроведување на договорите за кои веќе сме договориле - за авиокомпанијата, железницата и автопатот. Овие договори ќе ни овозможат да градиме економски развој", им рече на новинарите во вторникот специјалниот советник на Трамп.
Тој додаде дека овие договори, кои сè уште не се спроведени, ќе се дискутираат и оваа недела, а потоа на дискусијата ќе бидат додадени дополнителни прашања „што ќе овозможат создавање работни места и економски развој“.
„Ќе тестираме дали постои желба од страните да разговараат за овие прашања. Мислам дека ќе го претставиме скоро секое прашање, но од нив ќе зависи дали сакаат да одат понатаму со тоа“, рече тој.
На две дена пред состанокот во Белата куќа, Гранел рече и: „Соединетите држави немаат таен план. Немаме што да бараме“.
