На конвенцијата, републиканците ќе го прикажат Доналд Трамп како маченик и некој што се жртвува за доброто на земјата, вели за Радио Слободна Европа Метју Далек, професор на Универзитетот Џорџ Вашингтон, за Радио Слободна Европа (РСЕ).
„Трамп веројатно политички ефективно ќе го искористи обидот за атентат врз него за да го зајакне својот имиџ кој многу луѓе го сметаат за привлечен. Сликата на навистина силен човек, некој кој е неуништлив, злобно напаѓан и обвинет за секакви работи, но тој го прави тоа за нив, тој го преживува нападот, мислам дека токму тоа сега ќе стане централна карактеристика на конвенцијата и на кампањата што ќе продолжи“, посочува Далек.
Тој додава дека овој „страшен обид за атентат никогаш не се случува во вакуум“.
„Имаше толку многу политичко насилство, без разлика дали тоа се овие масовни пукања во Бафало, Ел Пасо или Питсбург, или 6-ти јануари(во 2021 година кога беше нападот врз Капитол во Вашингтон), уште повеќе во Шарлотсвил во 2017 година. Се чини дека насилниот екстремизам е во подем и во таа смисла се чини дека постојниот политички центар не се држи баш најдобро“, оценува Далек во интервју за РСЕ.
Тој смета дека Трамп поттикнал влошување на ситуацијата, но очигледно дека тоа не е единствената причина.
„Тој секако беше извршител на некое политичко насилство во изминатата деценија. Без разлика дали ги поттикнуваше своите поддржувачи да ги тепа демонстрантите или велеше дека би сакал да ги претепа. Тој исто така зборуваше за мигрантите кои ја трујат крвта на земјата, нели? Се разбира, тука се и теориите на заговор кои кружат, вклучително и работи како Теоријата на голема замена, тогаш на 6-ти јануари, се разбира, кога им кажа на своите следбеници дека мораат да ја вратат контролата врз нивната земја и да се борат како во пекол.
Тој верува дека е понасилна реториката на екстремната десница во американската политика.
„Но, се разбира, никој нема ексклузивен монопол на оваа реторика, па мислам дека понекогаш доаѓа од левицата. А потоа, се разбира, имате социјални медиуми, за кои сите знаеме дека некако ја поттикнуваат оваа сè потоксична средина. Така што, мислам дека земјата е во прилично опасна ситуација. Неодамнешните анкети покажуваат дека има изненадувачко малцинство од секоја страна што верува дека политичкото насилство е оправдано, што е многу загрижувачко“, заклучува Далек.
Атентатите нужно не ја зголемија поддршката за нападнатите
Како нападот врз Трамп ќе влијае на продолжувањето на изборната кампања за претседател?
Па, сигурно ќе продолжи да има излив на сочувство и поддршка (за Трамп) и, се разбира, осуда на обидите за атентат и општо политичкото насилство, но тешко е да се предвиди што ќе се случи на среден и долг рок .
Имено, во случаите на убиства на претседатели или кандидати во 20 век, тоа не секогаш се претворало во излив на политичка поддршка за нив.
Теди Рузвелт, кој славно преживеа куршум во градите, повторно се кандидираше за претседател (по два мандати во Белата куќа), но не победи на тие избори.
Хари Труман беше цел на атентатор во 1950 година. Луѓето шпекулираа дека тоа ќе создаде симпатии и ќе ги зголеми шансите на Демократската партија на среднорочните избори таа година, но тоа помина доста лошо.
Значи, воопшто не е јасно што ќе се случи сега. А потоа, другиот дел од приказната е дека насилството обично раѓа насилство, нели?
По насилен напад, ситуацијата не се смирува баш така. Така, мислам дека овој напад на некој начин ја турка земјата во поопасна состојба во следните неколку месеци.
Американската демократија дополнително се дестабилизираше
Значи, вие сте загрижени за состојбата на американската демократија? Овој настан, според вас, ја истакнува нејзината несигурна природа?
Па, мислам дека американската демократија е често прилично нестабилна. Но, мислам дека во текот на изминатата деценија беше дополнително дестабилизирана, потсетувајќи на ситуацијата во 1960-тите.
Прашањата кои доминираат очигледно се сосема различни. Сите играчи се сосема различни, нели? Соединетите Држави станаа поинаква земја во однос на недостигот на стабилност, нивото на политичко насилство и, се разбира, овој ужасен обид за атентат никогаш не се случува во вакуум.
Имаше толку многу политичко насилство, без разлика дали се тоа масовни пукања во Бафало, Ел Пасо или Питсбург, или 6 јануари 2021 година во нападот на Капитол во Вашингтон, Шарлотсвил во 2017 година.
Се чини дека насилниот екстремизам е во пораст. И во оваа смисла, се чини дека постоечкиот политички центар не се држи баш најдобро.
Трамп поттикна насилство, но тој не е единствената причина
Дали Трамп е причината за оваа ситуација или нејзиниот симптом?
Па, не би рекол дека тој самиот го поттикнал обидот за атентат. Не би било фер да се сугерира тоа. Но, тој секако беше извршител на некое политичко насилство во текот на изминатата деценија. Без разлика дали ги охрабрувал своите поддржувачи да ги претепаат демонстрантите или изјавил дека би сакал да ги претепа.
Исто така, тој зборуваше за мигрантите кои ја трујат крвта на земјата, нели?, за теориите на заговор кои се шират наоколу, вклучително и работи како Теоријата на голема замена.
Откако Пол Пелоси (сопругот на Ненси Пелоси, поранешната претседателка на Претставничкиот дом од редовите на Демократската партија) беше толку жестоко нападнат од човек со чекан, Трамп се шегуваше за тоа. Потоа, на 6 јануари, се разбира, кога им кажа на своите поддржувачи дека мораат да ја вратат контролата врз нивната земја и да се борат како во пекол.
Сеако дека тој поттикна влошување на ситуацијата, но очигледно не е единствената причина. Некои други идеи? Секако дека постои традиција и веројатно растечко ниво на екстремизам кај левицата, што води до насилство.
Секако, реториката на екстремната десница во американската политика е побунтувачка. Но, се разбира, никој нема ексклузивен монопол на оваа реторика, па мислам дека понекогаш доаѓа и од левицата.
И тогаш, се разбира, имате социјални медиуми, за кои сите знаеме дека ја поттикнуваат оваа сè потоксична средина. Затоа верувам дека земјата е во прилично опасна ситуација. Неодамнешните анкети покажуваат дека има изненадувачко малцинство од секоја страна кое верува дека политичкото насилство е оправдано, што е многу загрижувачко.
Нема промена во контролата на оружјето
Кога станува збор за контролата на оружјето, не сум слушнал многу да се зборува за тоа во оваа изборна кампања. Фокусот е ставен на возраста на претседателот Џо Бајден и прашањето за абортусот. Дали нападот врз Трамп сега ја прави контролата на оружјето клучно прашање, нешто што демократите можат да го искористат?
Не знам. Мислам, ставовите на луѓето се толку строго врзани со прашањето за оружјето. Видовме ужасни ситуации, па прашањето е, што треба да се промени во однос на политиката за оружје, ако убивањето деца во основните училишта со оружје, не е доволно?
Мислам дека овој или кој било друг напад нема да ги промени ставовите на луѓето. Можеби сега поседувањето на пиштол ќе добие одредена важност, но мислам дека нема да биде пресудно. Не очекувам да се сменат ставовите на републиканците и демократите за него.
Демократите засега ќе го откажат рекламирањето. Што мислите за таа стратегија? Досега зборуваа дека Трамп е закана за демократијата. Зарем во иднина нема да инсистираат на тој став? Дали е премногу опасно во овој момент?
Па, секогаш кога ќе се случи вакво нешто, мислам дека кандидатите и кампањите го откажуваат своето рекламирање. Тоа е нешто што се очекува и има смисла. Тие нагласуваат дека не се трудат да бидат некултивирани и да го искористат овој страшен настан.
Кога станува збор за реториката на демократите, треба да почекаме и да видиме како Трамп ќе реагира. Дали ќе обвини, како и во минатото, некаква радикална левица и таканаречените „штетници“, „ѓубриња“ - го знаете јазикот што го користеше...
Па ќе треба да видиме како ќе реагира, колку е насилен неговиот јазик. Моја претпоставка е дека на среден рок реториката веројатно ќе биде релативно непроменета, што знам дека звучи малку лудо, но, знаете, не изгледа дека овие настани суштински ја менуваат структурата на насилната реторика.
Нападот е дел од пошироката култура на насилство
Колку е важно потеклото на овој стрелец или неговите политички определби? Не знаеме многу за него. Само затоа што има 20 години, тој очигледно е регистриран како републиканец, но дал 15 долари на либералниот PAC.
Мислам дека тоа е важно. Помалку се работи за политичката припадност, сама по себе, а повеќе за верувањата. Често, многу луѓе брзаат да им припишат ментална болест на напаѓачите, дека тие се пореметени.
Тоа е еден вид аргумент дека луѓето не се убиваат со пиштоли, туку од луѓе и дека напаѓачите во такви ситуации се фанатици. Но, овој аргумент не важи за огромното мнозинство обиди за претседателски атентат, историски, и веројатно не важи ниту во овој случај.
Обично овие луѓе се инспирирани или охрабрени од реториката и идеите со кои доаѓаат во контакт. Тоа е дел од пошироката култура на политичко насилство. И во таа смисла, тие всушност, се суштински дел од американската политичка традиција.
Очигледно, грдиот дел и повеќето од нас посакуваат да не постои. Но, не можеме да затвориме очи пред она што се случуваше во земјава во изминатите неколку векови. Затоа, мислам дека е важно да се обидеме да утврдиме што се обидувала да направи оваа личност.
Но, на пример, вториот напаѓач на Џералд Форд - кој беше убиен двапати во рок од 17 дена, во септември 1975 година беше во суштина антивоен радикал кој веруваше дека со тоа ќе започне револуција и на тој начин ќе го прекине крвопролевањето во Виетнам. Значи, овие луѓе се мотивирани од идеи во оптек и не би бил изненаден ако тоа се покаже и во случајот со нападот на Трамп.
Прашањето за возраста на Бајден нема да исчезне
Дали пукањето ќе го оттргне вниманието од прашањето за возраста на Бајден? Или ќе биде спротивното? Дали тоа ја покажува виталноста на Трамп на 78-годишна возраст дека можел да го издржи овој напад?
Па, секако за поддржувачите на Трамп, овие негови слики ќе бидат еден вид „светлосна кула на Теди Рузвелт“, кула на силата, а тој маченик за повисока кауза. Така што мислам дека ова навистина ќе ја зајакне поддршката на оние луѓе кои веќе го поддржуваат, кои се дел од движењето МАГА.
Кога станува збор за возраста на Бајден, мислам дека е малку веројатно дека проблемот ќе исчезне, бидејќи тоа беше константа во досегашната кампања. Можеби обидот за атентат ќе потисне други теми, давајќи му на Бајден одреден политички одмор, наспроти секојдневните повици за негова оставка.
Но, за многу поддржувачи на Трамп и Бајден, мислам дека овој настан нема суштински да го поколеба електоратот да гласа против Бајден, бидејќи тие мислат дека тој е премногу стар и неподобен да биде претседател. Мислам дека загриженоста ќе остане и на некој начин ќе се засили дека им треба помлад кандидат за да го порази Трамп.
Така што таа дебата ќе згасне привремено, но не и трајно, дали Бајден треба да се повлече како партиски кандидат за претседател на САД.
Кога станува збор за интензитетот на кампањата, дали таа ќе забави на краток рок поради безбедносната проверка или е само уште една пречка на патот?
Да, мислам дека нема да забави за долг временски период. Трамп веќе рече дека ќе ја одржи конвенцијата во Милвоки. Ќе има привремена пауза.
Демократите сигурно ќе молчат барем неколку дена. Но, би бил изненаден ако паузата трае подолго. Особено ако републиканците на конвенцијата ги обвинат демократите дека се некакви радикални комунисти кои ја уништуваат земјата одвнатре, замислувам дека демократите ќе сакаат да одговорат на тоа. Така што едноставно не гледам пат за почеток на некаков вид разговори за мир и соработка во следните неколку недели.
Републиканците ќе го прикажат Трамп како маченик за повисока цел
Како републиканците ќе го искористат овој настан за време на конвенцијата? Дали обидот за атентат ќе биде главна тема?
Мислам дека ќе биде, тоа ќе биде фокусот на конвенцијата. Ќе го прикажат Трамп како маченик и некој што се жртвува за доброто на земјата. Трамп најверојатно ќе го искористи ова политички ефективно за да го зајакне својот имиџ, кој многу луѓе го сметаат за привлечен.
Сликата на навистина силен човек, некој кој е неуништлив, жестоко напаѓан и обвинет за разни работи, но ете тој тоа го прави за нив, го преживува нападот. Мислам дека сега ќе стане централна карактеристика на конвенцијата и на кампањата напред.
Тајните служби не можат да го спречат секој инцидент
Се споменува дека тајната служба „потфрлила“ во саботата. Трамп ја критикуваше таканаречената длабока држава. Значи, дали на некој начин ќе се фокусира на работата на безбедносните служби? Или е опасно да ја криткува полицијата затоа што тие најмногу го поддржуваат?
Па, мислам дека тоа е покомплицирано прашање. Едно е ако Трамп го осуди и оцрнува ФБИ за упад во неговиот дом. Меѓутоа, друга работа е кога агентите на Тајната служба всушност ги ризикуваат своите животи за да го заштитат. Кога станува збор за длабоката состојба, може да се каже дека Бајден стои зад ова, нели?
Трамп често прибегнува кон теории на заговор. Значи тоа не би го занемарил. Се разбира, тоа е апсурдно. Но, не мислам дека тој ќе ја критикува тајната служба која го штити него и неговото семејство.
Тајната служба има исклучително тешка работа. Земјата е преплавена со оружје. Имате 20-годишник кој поседува оружје дизајнирано да убива луѓе.
Затоа, на тајната служба и е тешко да го спречи секој инцидент. Не велам дека нема вина, но без оглед на минатите децении, колку и да беше агресивна Тајната служба, луѓето најдоа начин да се приближат и да го застрелаат претседателот.
Ова е вистината и во случајот со Теди Рузвелт, Френклин Рузвелт, Хари Труман, Џералд Форд, Роналд Реган. Значи, тајните служби не се семоќни како Бог. Тие не можат да сторат сè со оглед на мноштвото закани и презаситеноста од евтино оружје што ги преплави Соединетите Држави.
