Ланфранко Чирило, Италијанец со руски пасош, првенствено е познат како архитект на „Путиновата палата“ во Геленџик. Руската истражувачка единица на Радио Слободна Европа, „Система“ откри дека портфолиото на Сирило вклучува уште еден голем проект: резиденцијата на Путин во анектираниот Крим.
Неговите врски со претседателски проекти може да доведат до сериозни последици за Чирило. Во Италија тој е обвинет за даночни злосторства, а во Русија компанија поврзана со него е „фатена“ во финансиска измама. И покрај сето ова, Чирило беше назначен за потпретседател на банката Сбербанк, каде што ќе раководи со проекти од повеќе милијарди долари.
На 1 август, додека светот внимателно ја следеше големата размена на затвореници меѓу Русија и Западот, Сбербанк објави кратко соопштение за печатот. Во него се споменува дека новиот потпретседател се приклучил на раководството на државната банка - прилично незабележителен настан. Сепак, објавата содржеше некои необични детали: назначениот имаше италијанско име и треба да раководи со новосоздадениот и нетипичен оддел за банката, „Изградба “. Претседателот на Сбербанк, Херман Греф, лично му посака добредојде на новиот член на тимот, истакнувајќи го неговото „одлично чувство за стил“ и го опиша како светски познат архитект со „портфолио од бројни ремек-дела“.
Ланфранко Чирило, италијанскиот архитект споменат во соопштението за печатот, навистина е познат низ целиот свет. Неговата најпозната креација е палатата во Геленџик, за која истражителите веруваат дека била наменета за Владимир Путин. Благодарение на ова „ремек дело“, новинарите често го нарекуваат Чирило - „архитект на Путин“.
Според зборовите на самиот архитект, токму поради неговата поврзаност со рускиот претседател, тој бил прогонуван од италијанските власти, кои во 2022 година го обвинија за даночно затајување и финансиска измама.
Додека истрагата во Италија продолжува, Чирило внимателно се преселил во Русија. Сепак, тој сè уште не може да се опушти. Како што дознава „Система“, Чирило го привлече вниманието и на руските даночни власти, а компанија поврзана со него е осомничена за даночна измама во износ од повеќе од 500 милиони рубљи (5,4 милиони долари). Даночните барања се поврзани со уште една резиденција на Путин на Црното Море, овој пат во анектираниот Крим.
Вистински московјанец
„Вистински руски работник, работам, ништо не сум згрешил. Јас сум роден московјанец“, вака Чирило се опиша себеси во 2016 година во интервју за ТВ каналот „Дожд“.
Да се нарече 65-годишниот Чирило Русин и Московјанец е многу: тој е роден во италијанскиот град Тревизо, дипломирал на Универзитетот во Венеција и првично работел со мебел и внатрешен дизајн во Италија. Чирило случајно заврши во Москва во 1993 година – откако пријател му најде клиент кој сакаше „мала дача“ (викендица) на Рубљовка.
„Како традиционален италијански авантурист, реков: во ред, ќе дојдам да видам. И така започна се“, раскажува Чирило.
Првиот клиент, кого Чирило го спомна само по име, Рустам, го запознал архитектот со претседателот на „Лукоил“, Вагит Алекперов, за кого требало да дизајнира стан. Потоа списокот на клиенти на Италијанецот се прошири за да ги вклучи корпоративните ентитети - „Лукоил“, „Гаспром“, „Новатек“ и нивните врвни менаџери. Неколку години по пристигнувањето во Москва, Чирило отвори канцеларија на Нови Арбат, а наскоро бизнисот почна да носи десетици милиони долари годишно.
Врв на работата на Чирило може да се смета палатата во Геленџик. Италијанецот не криеше дека ја дизајнирал резиденцијата, но одби да потврди дека е специјално дизајнирана за Путин.
Во 2014 година, Чирило доби руско државјанство со указ на Путин. Ова беше економски поволно, рече архитектот:
„Луѓето работат онолку колку што треба и плаќаат 13% данок: ако го избегнеш, ти си идиот“, вели архитектот.
Даночниот режим во неговата родна Италија не му се допадна на архитектот, а локалните даночни власти, пак, го осомничија Чирило за даночно затајување. Конфликтот го достигна својот врв во февруари 2022 година, кога, како дел од случајот за даночна измама, италијанската финансиска гарда ги пребара вилите на Чирило и заплени имот во вкупна вредност од 141 милион евра, вклучително и личен хеликоптер и слики од Пикасо, Сезан и Кандински.
Чирило, кој бил надвор од Италија за време на претресите, изјавил дека италијанските даночни власти не треба да имаат прашања за него, бидејќи тој живеел и работел во Русија повеќе од 30 години, каде што „секогаш плаќал даноци“. Сепак, се покажа дека и руските даночни власти може да имаат прашања и за архитектот.
Реновирање со последици
Во летото 2019 година, Владимир Путин остана на полуостровот Крим подолго од вообичаено, пишува „Вести.Крим“. Според државниот канал, рускиот претседател вршел увид во неговата ново реновирана резиденција.
„Специјалистите ја комбинираа поранешната дача на Михаил Горбачов и дачата на покојниот генерален секретар Леонид Брежњев во еден претседателски комплекс, изградија викендички за гостите на претседателот, хелиодром и пристаниште за јахти “ - вака „Вести. Крим“ ја опиша работата во резиденцијата.
Путин се насочи кон државните дачи бр. 6 и бр. 8 во селото Олива кај Форос. Областа потоа беше подложена на масовна реконструкција надгледувана од државно претпријатие Спетстрој. Структурите на Спетстрој беа одговорни за изградба на објекти за Министерството за одбрана и Роскосмос и изградба на „Палата на Путин“ во Геленџик. Како изведувач за реновирање на кримските дачи беше назначена „Стар-Југ“, на која и беше доверено нивното „подобрување“, уредување на територијата, па дури и избор на мермер.
Новиот сопственик, според „Вести“, бил задоволен од сработеното. Меѓутоа, набргу по посетата на Путин на Крим, даночните власти извршија рација во „Стар-Југ“. Инспекцијата ги опфати годините 2016-2019 година, периодот кога компанијата се занимаваше со реконструкција на државните дачи на Крим. Резултатите од истрагата беа неповолни за компанијата: даночните службеници ја прогласија компанијата за виновна за пренасочување средства и наметнаа дополнителни даноци и казни од 743 милиони рубли (8,4 милиони долари). Компанијата не се согласи со наодите на ревизијата и се обиде да ги оспори на суд.
Во што се сомневаат даночните власти и на чија страна е судот
Даночните власти открија дека дел од работите за реконструкција на државните дачи на Крим биле подизведувани од „Стар-Југ“ со изведувачи на кои „немале ресурси и средства за извршување на наведената работа“. Во реалноста, „Стар-Југ “ ја изврши целата работа, во која беа вклучени локални индивидуални претприемачи. Договорите со подизведувачите беа фиктивни и беа направени за да се минимизираат даноците и да се пренасочат средствата „на сметките на „техничките“ компании и поединци“, заклучија даночните власти.
Претставниците на „Стар-Југ“ негираа дека компанијата била вмешана во даночна измама и дека нејзини подизведувачи биле „компании создадени преку ноќ“. Случајот беше разгледан од три судови, при што последниот, Касациониот суд, застана на страната на даночните власти. „Стар-југ“ се обидува да ја обжали одлуката во Врховниот суд.
Ланфранко Чирило е наведен како трета страна во постапката. Сепак, архитектот не се појави на ниту едно рочиште. Тој во судските документи се споменува како сопственик на магацин во близина на Москва, каде што се доставувала стока за уредување на резиденцијата на Путин на Крим.
Во реалноста, Чирило и „Стар-Југ“ ги поврзува не само магацинот. Основачот и менаџерите на „Стар-Југ“ претходно работеле за Чирило, две негови компании работеле на проекти во Олива на Крим (каде се наоѓа резиденцијата на Путин), а еден од договорите бил со „Стар-Југ“.
Згора на тоа, некој го зачувал бројот на Чирило во Getcontact како „Ланфранко-Стар-Југ “ и во 2017 година, архитектот купил хеликоптер од „Стар-Југ “, истиот бренд што го заплениле италијанските органи на редот за време на рацијата во една од неговите вили во во 2022 година.
Хеликоптерот го чинеше Чирило 30 милиони рубљи (520.000 долари), иако две години претходно „Стар-Југ“ го купи за 105 милиони рубљи (1,6 милиони долари). Договорот беше оспорен од стечајниот управник на „Стар-Југ“ - од 2020 година (околу времето кога започна даночната контрола), откога компанијата е во стечајна постапка. Даночните власти го бараат не само имотот на банкрот, туку и на државното претпријатие под Спетстрој, кое беше одговорно за реконструкција на резиденцијата на Путин во Олива. Според документите, работата на „Стар-Југ“ на кримските државни дачи се уште не е прифатена од купувачот. Очигледно, затоа државното претпријатие има намера да врати 5,2 милијарди рубли (60 милиони долари) од изведувачот.
Ова е лоша вест за Чирило: тој може да се соочи со дополнителна одговорност за долговите на „Стар-Југ“. Ова го бара стечајниот управник на компанијата, а судот ќе го разгледа побарувањето откако ќе го утврди точниот износ на долгот кон даночните власти и државното претпријатие.
Колатерална жртва на војната
Главното „ремек дело“ на Чирило, кое наводно го дизајнирал за Путин, има комплицирана историја. Палатата во Геленџик била целосно погодена од мувла и морала целосно да се изгради, наведува истрагата на Алексеј Навални. Политичарот смета дека причината била тоа што палатата била дизајнирана со грешки.
Самиот Чирило тврдеше дека е одговорен за архитектурата и ентериерот, а не за градежништвото.
Според еден работник, работите за уривање на „Путиновата палата“ започнале во 2018 година. Најмалку три локации - државната дача бр. 6, куќа на плажа и чамец-имале недостатоци, според документите од стечајниот предмет на „Стар-Југ“. Отприлика во исто време, руските филијали на Чирило почнаа да се соочуваат со проблеми со државните власти.
Во есента 2018 година, Централната банка ја одзеде лиценцата на „Сојузни“ банката, која Чирило ја поседуваше заедно со сопругата на офицер на ФСО, Татјана Кузњецова, која исто така управуваше со „Палатата на Путин“.
Во летото 2019 година, судот нареди конфискација на куќа во московскиот регион од компанија во сопственост на Чирило, како што побара Росимушчество, федералната агенција за управување со државен имот. Претходно, судовите и го поддржаа и го отфрлија тужбеното барање, но по 2019 година, тие почнаа постојано да застануваат на страната на државната агенција.
Во 2021 година, даночните власти насилно го затворија архитектонското биро на Чирило поради неточни информации за неговата адреса. Во тоа време, италијанскиот архитект, речиси ги прекинал врските со Русија и се населил во Дубаи. Меѓутоа, откако италијанските власти го обвинија за шверц, фалсификување документи и затајување данок од 50 милиони евра, против него покренаа кривична постапка и го вклучија Интерпол во неговата потрага, Чирило се врати во Москва. Тој тврди дека „не направил ништо лошо“ и станал „колатерална жртва на војната во Украина“.
„Ме прогонуваат затоа што сум познат како архитект на Путин“, се пожали Чирило.
Среде раздорот со Италија, која руските власти ја сметаат за непријателска земја, богатството на Чирило во Москва брзо се подобрува. Во Сбербанк тој ќе го надгледува одделот со инвестиции од 10 милијарди долари и персонал од 36 000 вработени.
„Имаме 137 проекти во Русија, Индија и Кина. Градиме вили и хотели на Црното Море и одморалиште во Сибир во близина на монголската граница“, изјави Чирило за италијанскиот весник „Кориере дела сера“.
Новоименуваниот топ-менаџер на руската државна банка даде кратко телефонско интервју по повод неговото именување додека летуваше во анектираниот Крим.
Нешто повеќе од една недела по ова интервју на Чирило му се јави новинар на „Система“. Архитектот повторно бил на Крим, а повикот, како што вели, го фатил додека возел. Сепак, тој беше подготвен за кратко интервју на руски, но штом разговорот се сврте кон Сбербанк, врската беше прекината.
Меѓутоа, подоцна истата ноќ, Чирило повторно се појави и реши да се објасни во порака на англиски јазик. Во пораката тој се нарекува себеси „Рус“ и вообичаено ги критикува италијанските власти, кои наводно го прогонувале затоа што работел „за најпознатиот Русин“. Спомна вкрстување на патиштата со „Стар-Југ “, но тоа било само „консултација за општи прашања“ пред многу години“.
Сите други настани околу „Стар-југ“ немаат никаква врска со него, рече Чирило и нагласи дека во Русија не се отворени никакви кривични случаи против него.
„Работам во „Сбер“ затоа што сум професионалец и си ја знам работата. Ништо повеќе“, заклучува архитектот.
Во моментот до објавувањето на текстот, прес-службата на Сбер не одговори на прашањата на „Система“.
