Вести
Села: Се изгласа иницијатива за разрешување на Таравари, ќе се одлучува на конгрес
По околу три часа дебата на членовите на Централното собрание на Алијанса за Албанците (АА), претседателот на ова партиско тело Зијадин Села соопшти е изгласана иницијатива за разрешување на актуелниот партиски лидер Арбен Таравари. За да се одлучува за разрешувањето, пак, повика конгрес на 18 февруари.
„Како резултат и последица на оваа одлука (прифаќањето на иницијативата), другата точка беше да се оди на конгрес кој ќе се држи на 18 февруари и на кој ќе се одлучува за иницијативата што ја донесе Централното собрание на Алијанса за Албанците, а тоа е разрешување на претседателот на партијата, господинот Таравари, поради грубо кршење на статутот на партијата и тоа што треба да направи како претседател на партија“, рече Села по состанокот одржан денеска, 10 февруари, во Скопје.
Тој пред медиумите тврдеше дека мнозинството членови на Централното собрание присуствувале односно имало вкупно 108. Од нив, 106 гласале за иницијативата за разрешување, еден имало против, а еден воздржан. Таравари, како што беше и најавено, не се појави.
„Чекавме да дојде претседателот на партијата, господинот Таравари таму каде што припаѓа и каде му е местото, а тоа е на ова Централно собрание како највисок орган помеѓу два конгреси. Не дојде“, рече Села.
Додека поддржувачите на Села дебатираа во Скопје на седница на Централното собрание, Таравари преку социјалните мрежи порача дека неговата кауза е промена, а упати и обвинувања за соработка на Села и неговите поддржувачи со ДУИ.
„Неуспешни се обидите на ДУИ и сценаристот (Артан) Груби да дефокусираат со тоа ’чија е партијата‘. Од денеска повеќе не се занимавам со оваа работа. Секој што има поплаки нека се обрати до судот. Нашата кауза е промената што започнува. 8 мај е секој ден се поблиску“, порача Таравари.
По завршувањето на настанот во Скопје, пак, тој во Гостивар беше дел од собир на симатизери и членови на Алијанса за Албанците кои го поддржуваат него.
„Главната порака е дека промените мора да дојдат во албанскиот блок после 24 години. Ние како партија, никој друг како Алијанса за Албанците нема заслуга да ја направи таа промена бидејќи најголем дел од нашето постоење сме опозиција и на 8 мај сигурно промената ќе се случи и нема кој ќе може да ја запре таа промена“, порача Таравари ноќта на 10 февруари.
Во однос на партијата, пак, рече дека неа никој не ја донел од дома, за да ја враќа и оти таа е на гласачите и на симпатизерите.
Јавните препукувања и поделбата на партијата на два табори почнаа откако Таравари се изјасни дека е за заеднички настап со опозициските партии од албанскиот блок кои се обединети под името Европски сојуз за промени. Дел од него се Билал Касами (Беса), Африм Гаши (Алтернатива) и Изет Меџити (Демократско движење) кој до пред неполна година беше функционер во ДУИ
„Мојот став секогаш ќе биде дека АА треба сама да оди на избори. Самостојна бидејќи во минатото Алијанса за Албанците беше издадена од сите овие политички партии каде господинот Таравари преку лично мислење сака да ја носи партијата во коалиција“, рече Села.
За можното враќање на чело на партијата, тој посочи оти тоа не е предмет на негова лична желба туку за тоа одлучуваат партиските органи. Со сличен одговор настапи и за тоа дали сепак е можно коалицирање со ДУИ.
„Толку важни одлуки за коалиции не се прават преку Фејсбук статуси и јавни дебати туку се зборува со членството на партијата, со потесното членство на претседателството и после се носи одлука во Централното собрание без да се излезе и да се направи шоу на социјалните мрежи“, рече Села.
Она за што беше категоричен, а што очекува да биде дел и од партискиот став е во преговорите по изборите, без разлика кој ќе биде мандатар за формирање нова влада, да се бара „прво да се случат уставните измени, па после да се оди на формирање влада“.
Додека Села отфрла соработка со албанската опозиција, Таравари планира следната недела да одржи состанок со нив и да одлучат за формирање официјална коалиција.
Несогласувањата околу тоа како треба да се позиционира партијата за претстојните парламентарни избори изминатите денови донесоа и физички напади помеѓу двата табори, како и оставање куршум во дворот од куќата на Арбен Таравари во Гостивар.
Таборот на Таравари, кој го бојкотираше денешното Центално собрание, во четвртокот (8 февруари) одржа консултативен состанок на истото партиско тело, но во Куманово. Од околу 130 членови, тогаш тврдеа дека на состанокот присуствувале 75. Од крилото на Села, пак, собирот во Куманово го оценија како нелегитимен потенцирајќи дека на состанокот имало помалку од 40 членови, а не 75.
Жестоките конфронтации доведоа и до разрешување на двајцата министри од АА кои го поддржаа Таравари – Фатмир Меџити кој го предводеше Министерството за здравство и Азир Алиу кој беше на чело на Министерството за информатичко општество и администрација.
Премиерот на техничката влада Талат Џафери објаснувајќи го предлогот за разрешување рече дека не ги спори нивната стручност и професионалност туку „според законот, не може да има два опозициски субјекта во состав на Владата и тоа е основната причина зошто е предложено разрешувањето“.
Меџити и Алиу беа разрешени синоќа пред полноќ, на 9 февруари, а нивните наследници на функциите се очекува да се изберат в понеделник, 12 февруари. Предложени се кадри од крилото на Зијадин Села – актуелниот директор на тетовската болница Илир Демири за министер за здравство, а Наим Бајрами кој е магистер по политички науки за министер за информатичко општество и администрација.
види ги сите денешни вести
Тројца загинати во израелски напад врз либанскиот град Сидон
Во израелски напад врз јужниот либански град Сидон загинаа тројца либански граѓани и беа ранети тројца војници, соопшти во четвртокот либанската армија, а малезиската влада соопшти дека шест членови на нејзините сили УНИФИЛ се повредени.
Во нападот бил удрен автомобил додека минувал на контролен пункт, а три лица кои биле во возилото загинале, се наведува во соопштението на армијата.
„Ранетите војници служеле на контролниот пункт, додека погодените припадници на УНИФИЛ биле во мировно возило на ОН кое во тој момент минувало низ контролниот пункт“, се наведува во соопштението на армијата.
Израелските сили и милитантната група Хезболах се судираат повеќе од една година, откако Хезболах почна да истрелува ракети преку границата кратко по смртоносниот напад на Хамас врз јужен Израел што ја предизвика тековната војна во Газа во октомври минатата година.
Хамас е прогласен за терористичка организација од страна на САД и ЕУ. Хезболах е и вооружена група и политичка партија која контролира голем дел од јужен Либан. ЕУ не го стави на црната листа неговото политичко крило, туку само вооруженото. Политичката партија Хезболах има места во либанскиот парламент.
Војната на либанскиот фронт значително ескалира од средината на септември, кога Израел започна масовно воздушно бомбардирање и копнена инвазија.
Најмалку 3000 луѓе загинаа, а околу 13500 се ранети во Либан, од кои околу четвртина се жени и деца, соопшти Министерството за здравство.
Во извештајот на либанската единица за одговор на кризи се наведува дека 361300 Сиријци и над 177800 Либанци преминале во Сирија меѓу 23 септември и 1 ноември за да избегаат од борбите.
Хезболах продолжува да испраќа десетици ракети и беспилотни летала кон Израел. Ракетите досега убиле 72 лица во Израел, од кои 30 војници, соопшти канцеларијата на Нетанјаху.
Мртви и ранети по новите руски напади на Харкив
Русија го продолжи притисокот врз градовите во Украина рано на 8 ноември, погодувајќи го јужниот регион Одеса и Харкив, вториот по големина град во земјата.
Најмалку едно лице загина, а најмалку 38 други, меѓу кои и едно бебе, се ранети, според регионалните власти.
„Во масовниот напад со беспилотни летала во текот на ноќта врз Одеса едно лице загина, а девет други се ранети“, соопшти Украинската служба за вонредни ситуации, додавајќи дека биле оштетени и станбени згради, деловни објекти, магацини и училиште.
„Харкив беше погоден втор ден по ред на 8 ноември“, објави градоначалникот Ихор Терехов.
Руски проектил погоди висококатница во градскиот кварт Салтив, при што беа повредени најмалку 25 лица, меѓу кои и едно 3-месечно бебе, рече Терехов.
Тој додаде дека биле оштетени и станбени згради и историски објекти.
Во регионот на Киев, при паѓање на остатоци од руска ракета повредени се четири лица, од кои две потешко, изјави регионалниот гувернер Руслан Кравченко.
Неколку израелски навивачи повредени во судирите во Амстердам
Пропалестински напаѓачи повредиле 10 израелски фудбалски навивачи во Амстердам, по што израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху нареди испраќање спасувачки авиони за израелските граѓани во Холандија, пишува „Тајмс оф Израел“.
Напаѓачи кои извикувале „Ослободете ја Палестина“ вчера ги нападнале навивачите на Макаби од Тел Авив во Амстердам, од кои двајца се исчезнати, а 10 се повредени, соопшти израелското Министерство за надворешни работи.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху нареди да се испратат два спасувачки авиони за помош на израелските граѓани по нападот во Амстердам.
Министерството за национална безбедност на Израел ги повика своите граѓани во Амстердам да останат во хотелите додека трае истрагата.
Според израелскиот министер за безбедност Итамар Бен-Гвир, нападите биле мотивирани од антисемитизам, а жртвите, како што навел, биле нападнати „со голема суровост само поради нивната еврејска и израелска припадност“.
Засега не е познато што точно го поттикнало нападот, а израелскиот министер за надворешни работи Гидеон Сар побарал од холандските власти да им помогнат на израелските граѓани безбедно да стигнат до аеродромот.
ДПА претходно јави дека по фудбалскиот натпревар во Лига Европа меѓу холандскиот прволигаш Ајакс Амстердам и Макаби Тел Авив синоќа се случиле жестоки судири меѓу пропалестински демонстранти и израелски навивачи.
Локалната полиција соопшти дека привела 57 лица, но не е откриена нивната националност или дали се фудбалски навивачи.
Путин му честиташе на Трамп за изборната победа
Рускиот претседател Владимир Путин денеска, 7 ноември, му честиташе на Доналд Трамп за неговата победа на претседателските избори во САД и рече дека Москва е отворена за разговори со новоизбраниот републикански претседател.
„Би сакал да ја искористам оваа прилика да му честитам за неговиот избор за претседател на САД“, рече Путин по неговиот говор на меѓународната конференција во црноморското одморалиште Сочи.
Трамп за време на кампањата рече дека може брзо да ја заврши војната во Украина доколку биде избран за претседател, но не наведе детали. Путин, пак, оцени дека изјавата заслужува внимание, додавајќи дека Русија е подготвена да разговара доколку Трамп сака да ги обнови контактите.
Путин, исто така, рече дека е импресиониран од тоа како Трамп, кој убедливо ја победи потпретседателката Камала Харис на изборите на 5 ноември, се справи со моментите по обидот за атентат во јули, опишувајќи го како храбар човек.
Трамп рече и дека е подготвен да разговара со Путин.
„Мислам дека ќе разговараме“, рече тој во интервју за NBC News.
Трамп изјави дека од утрото на 6 ноември односно откако прогласи победа, разговарал со „веројатно“ 70 светски лидери, но дека Путин не е меѓу нив.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, претходно денеска рече дека не може да ја исклучи можноста за разговори меѓу Путин и Трамп пред неговата инаугурација во јануари.
На новинарско прашање дали може да ја исклучи можноста за такви комуникации, Песков одговори: „Зошто? Не е исклучено. (Трамп) рече дека ќе му се јави на Путин пред инаугурацијата. Тоа се негови зборови“.
Тој мислеше на претходните изјави на Трамп за контакт со Путин пред да ја преземе функцијата.
Песков негираше дека имало каков било контакт меѓу руските власти и штабот на Трамп по изборите во САД.
„Не. Зошто би контактирале со нив“, одговори тој, дополнително појаснувајќи дека руската администрација не направила чекор за таков контакт.
Руски генерал-мајор почина во Украина
Генерал-мајорот во руската армија, Павел Клименко, почина во четвртокот во Украина, потврдија неговите сестри за публикацијата „Важни приказни“ на Телеграм.
Први веста за 47-годишниот Клименко ја пренесоа провоените блогери, иако сè уште не се познати околностите за неговата смрт, пишува рускиот сервис на Радио Слободна Европа.
Клименко беше обвинет дека организирал логор за измачување војници и дека земал пари од своите подредени во замена за нивно тргање од првите линии на фронтот.
Во истражувањето што го спроведе порталот Астра во август, беше наведено дека логорот за тортура организиран од Клименко бил за руски војници и се наоѓал на територијата на напуштен рудник во Доњецк.
Руските војници испратени таму биле принудени да се согласат да се борат во групи за напад, а офицери, задолжени за логорот, меѓу кои и Клименко, од нив изнудувале пари, објави Астра.
Клименко е осмиот руски генерал убиен во војната во Украина, чија смрт е потврдена од независни истражувачи или новинари.
Мицкоски: Со Макрон отворено разговаравме за одблокирање на патот кон ЕУ
Премиерот Христијан Мицкоски вели дека „продуктивна средба“ со претседателот на Франција, Емануел Макрон, денеска (7 ноември) во Будимпешта, на која разговарале за евроинтеграциите на Северна Македонија.
Средбата била одржана на маргините на самитот на Европската политичка заедница, чиј домаќин е Унгарија.
„Отворено разговаравме за одблокирање на патот на Македонија кон Европската Унија. Оптимист сум за нашата иднина, се бориме за нашите аргументи и вистината која е незаобиколива. Ќе дадеме се од себе да ги зачуваме државните и националните интереси“, напиша Мицкоски на социјалните мрежи по средбата со Макрон.
Во делегацијата со премиерот во Будимпешта се и министрите за надворешни работи и надворешна трговија и за европски прашања, Тимчо Муцунски и Орхан Муртезани.
Како што беше најавено од владината прес-служба, Мицкоски на самитот учествува и со обраќање на сесијата посветена на темата економска сигурност и меѓусебно поврзување.
Европската политичка заедница беше основана во 2022 година како меѓувладин форум за политичка и стратешка дискусија за иднината на Европа.
Првиот самит се одржа во октомври 2022 во Прага со учесници од 44 држави, како и претставници од Европскиот совет и Европската комисија.
Поделени најголемиот дел од ваучерите за инвертер клими
Во текот на денот (7 ноември) доделени се најголем дел од ваучерите за инвертер клима, тврдат од Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини.
Претходно денеска, кај спортскиот центар „Борис Трајковски“ во Скопје можеа да се забележат долги редици од граѓани како чекаат за да го подигнат ваучерот.
„Во рамки на процесот на доделување до 16 часот, само во Скопје беа доделени над 1.400 ваучери или над 75 отсто од вкупниот број. Иако на почетокот на денот беше забележана зголемена посетеност на граѓани, доделувањето се одвиваше непречено и во поголемиот дел од денот немаше долги редици“ велат од Министерството.
За ваучери аплицираа над 18.000 граѓани, а вкупно се предвидени само 6.182 ваучери. Граѓаните кои ги добија, можат да ги искористат најдоцна до 30 ноември.
Покрај во спортскиот центар „Борис Трајковски“, ваучерите се делеа и на други 30 локации низ државата.
„Според првичните информации од тимовите на Министерството, во повеќето градови како Струга, Радовиш, Штип, Кичево и други, граѓаните подигнале над 90 отсто од ваучерите, што е доказ за успешноста на овој начин на дистрибуција на ваучерите“, потенцираат од Министерството.
Министерката за енергетика Сања Божиновска претходно во изјава за медиумите рече дека е овозможена дополнителна флексибилност за граѓаните кои нема да можат да ги подигнат своите ваучери веднаш, тоа да го направат директно во просториите на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини.
Таа твдеше и дека ова е најдобар начин на доделување на ваучерите бидејќи граѓаните добитници треба да потпишат и договор, па ќе се изгуби многу време доколку се препраќа преку пошта.
Ваучерите се делеа преку два јавни повици – едниот за ранливи категории граѓани, а другиот за енергетска ефикасност. Повиците беа распишани уште во февруари и предизвикаа голем интерес кај граѓаните. Процесот го започна Министерството за економија, а доделувањето сега го организира новоформираното Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини.
Дел од граѓаните претходно, како што пишуваше и Радио Слободна Европа, реагираа дека се доцни со доделувањето на ваучерите. Делумно, застојот се должеше и на реорганизацијата на министерствата со која надлежноста за ваучерите се префрли од секторот економија во Министерството за енергетика.
Во Северна Македонија изминатите неколку години се спроведуваа проекти и од централната власт, но и во дел од општините, во рамки на кои се доделуваа субвенции за поставување клими и печки на пелети, со цел да се намали загадувањето на воздухот и да се мотивираат граѓаните да не се греат на дрва или на други материјали кои загадуваат.
Германија уапси Американец за шпионирање за Кина
Американски државјанин осомничен за шпионирање за Кина е уапсен во Германија, објави германското федерално обвинителство на 7 ноември, пренесе Асошиејтед прес.
Обвинителството соопшти дека осомничениот, кој беше идентификуван како Мартин Д., е уапсен во Франкфурт и дека се врши претрес во неговата куќа.
„Обвинетиот, кој до неодамна работел за вооружените сили на САД во Германија, е осомничен дека се согласил да дејствува како разузнавач на странска тајна служба“, се вели во соопштението.
Според истрагата на разузнавачка служба на Германија, на почетокот на оваа година, тој контактирал со кинески владини агенции и понудил да даде чувствителни информации за американската војска на кинеското разузнавање.
Осомничениот информациите ги добивал за време на неговата работа во Армијата на САД, се посочува во соопштението на обвинителството без да се дадат дополнителни детали.
Германската новинска агенција ДПА објави дека веројатно осомничениот не им дал никакви информации на кинеските власти пред неговото апсење.
Германските власти оваа година разоткрија неколку лица осомничени за шпионажа за Кина.
Минатиот месец, беше уапсен кинески државјанин обвинет за пренесување информации за воздушен товарен сообраќај на човек кој се сомничи дека шпионирал за Кина.
Во април, беше приведено лице кое работело за истакнат германски екстремно десничарски пратеник во Европскиот парламент, исто така под сомнение дека шпионирало за Кина.
Веста за ова апсење беше објавена откако претходно во одделен случај беа приведени тројца Германци осомничени за шпионирање за Кина и договарање пренос на информации за технологија со потенцијална воена употреба.
Лукашенко со нов бран помилувања на политички затвореници
Белорускиот авторитарен лидер Алаксандр Лукашенко помилува 31 лице, сите осудени според законот за „екстремизам“ во Белорусија.
Како што соопшти прес-службата на претседателот, од помилуваните две се жени, а 29 мажи. Исто така, 17 од нив имаат хронични заболувања, тројца се инвалиди, а 27 имаат деца.
Иако тие ќе бидат ослободени, нивните криминални досиеја нема да бидат избришани и, како што беше наведено, Министерството за внатрешни работи „ќе обезбеди контрола над нивното однесување“.
Оваа година, Лукашенко помилува 115 политички затвореници. Денешниот е пети бран помилување во последните месеци.
И покрај тоа, Белорусија останува дом на значителен број политички затвореници. Приближно 1.287 политички затвореници остануваат зад решетки, според Центарот за „Вјасна“.
Политичката клима во Белорусија останува тензична, а борците на човековите права пријавија масовни притворања низ целата земја по најавата за следните претседателски избори што ќе се одржат на 26 јануари 2025 година.
Од задушувањето на протестите кои следуваа по спорните претседателски избори во 2020 година, активистите за човекови права регистрираа 3.600 лица како политички затвореници.
Бајден повика на намалување на тензиите и вети мирна транзиција на власта
Американскиот претседател Џо Бајден денеска (7 ноември) порача дека ќе има мирна транзиција на власта откако републиканецот Доналд Трамп победи на претседателските избори и во јануари ќе се врати во Белата куќа.
Тој ги повика Американците на намалување на тензиите.
„Не можете да ја сакате својата земја само кога ќе победите. Не можете да го сакате соседот само кога се согласувате. Нешто на што можеме да се надеваме дека ќе го направиме, без разлика за кого гласаме, е да се гледаме не како противници, туку како сограѓани. Американци намалете ја температурата“, рече тој во своето прво појавување во јавноста по победата на Трамп над Камала Харис.
По изборите, сè уште не е јасно кој ќе ја има контролата над Претставничкиот дом во Конгресот – републиканското или демократското мнозинство, бидејќи во дел од сојузните држави сè уште не е познат победникот.
Републиканците ја презедоа контролата врз Сенатот, другиот дом на Конгресот.
Бајден рече дека разговарал со Трамп и го уверил дека ќе ја насочи неговата администрација да обезбеди „мирна и уредна транзиција“, бидејќи тоа е она што луѓето го заслужуваат.
Во 2020 година, Трамп одби да прифати дека ги загубил изборите од Бајден.
„Исто така, се надевам дека можеме да го решиме прашањето за интегритетот на американскиот изборен систем. Тој е фер и транспарентен. Може да му се верува, без разлика дали сте победиле или изгубиле“, рече Бајден.
Во обраќањето ден претходно, Камала Харис пред насобраната толпа во кампусот на Универзитетот Хауард во Вашингтон изјави дека му честитала на Доналд Трамп за изборната победа и му рекла дека ќе му помогне во транзицијата на власта.
„Признавам пораз, но не се откажувам од борбата што ја водев во кампањата. Борбата за слобода, правда. Тоа е борба од која никогаш нема да се откажам. Никогаш нема да се откажам од фактот дека Американците можат да ги остварат своите аспирации, во Америка каде жените имаат избор, каде училиштата и улиците се заштитени од оружено насилство“, рече таа.
Иницијативата за укинување на забраната за абортус беше дел од гласачките ливчиња во десет американски сојузни држави каде се одржаа референдуми за ова прашање. Поддржувачите на правата на абортусот триумфираа во седум, а ги загубија битките во три држави каде што остануваат на сила забраните за абортус.
Трамп не се приклучи на повиците за забрана на абортусот низ целата земја и рече дека како претседател, доколку биде реизбран, ќе одбие да го потпише федералниот закон што бара такво нешто, како и дека ова прашање е најдобро да се остави на секоја сојузна држава посебно.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете