Северна Кореја истрела балистичка ракета во неделата, соопшти војската на Јужна Кореја, неколку дена откако Пјонгјанг организираше вежби со боево гаѓање во близина на напнатата поморска граница со Југот, пренесе АФП.

„Северна Кореја истрела неидентификувана балистичка ракета кон Источното Море“, се вели во соопштението на Заедничката команда на Сеул од 14 јануари, осврнувајќи се на регионот познат и како Јапонско Море, не наведовувајќи дополнителни детали.

Јапонската крајбрежна стража соопшти дека „објект, потенцијално балистичка ракета, бил лансиран од Северна Кореја“, повикувајќи се на информации од Министерството за одбрана на земјата и ги предупреди бродовите да бидат претпазливи.

Последната ракетна проба на Северна Кореја беше интерконтиненталната балистичка ракета со цврсто гориво Хвасонг-18, која таа ја истрела во Источното Море на 17 декември.

Очигледниот тест доаѓа неколку дена откако Северна Кореја спроведе серија ретки вежби во близина на нејзината поморска граница со Јужна Кореја, што поттикна вежби и наредби за евакуација на некои јужнокорејски погранични острови.

Водачот Ким Јонг Ун претходно оваа недела го нарече Сеул негов „главен непријател“ и предупреди дека нема да се двоуми да го уништи Југот, додека ги обиколуваше големите фабрики за оружје.

„Конечно дојде историското време кога треба да ја дефинираме како најнепријателска држава кон Демократска Народна Република Кореја, ентитетот наречен Република Кореја (Јужна Кореја)“, објави официјалната корејска централна новинска агенција на Ким во средата на 10 јануари. .

Односите меѓу двете Кореи се на една од најниските точки во последните децении, откако Ким во Уставот го запиша постојаниот статус на земјата како нуклеарна сила и тестираше неколку напредни интерконтинентални балистички ракети.

Минатата година, Пјонгјанг, исто така, успешно лансираше извидувачки сателит во орбитата, откако доби, како што тврдеше Јужна Кореја, руска помош во замена за испорака на оружје за војната на Москва во Украина.

Ким исто така тестираше голем број напредни интерконтинентални балистички ракети (ICBM), вклучително и наводна верзија на цврсто гориво.

На политичките состаноци на Пјонгјанг на крајот на годината, Ким се закани со нуклеарен напад врз Јужна Кореја и повика на зајакнување на воениот арсенал на неговата земја пред вооружениот конфликт што тој предупреди дека може „да избие во секое време“.

Пјонгјанг се прогласи себеси за „неповратна“ нуклеарна сила во 2022 година и постојано повторуваше дека никогаш нема да се откаже од својата програма за нуклеарно оружје, која режимот ја гледа како клучна за својот опстанок.

Советот за безбедност на Обединетите нации донесе многу резолуции со кои се повикува Северна Кореја да ги прекине своите нуклеарни и балистички ракетни програми откако Пјонгјанг првпат изврши нуклеарен тест во 2006 година.

Германската министерка за надворешни работи, Аналена Баербок, која е во ненадејна посета на Киев, предупреди дека не треба да се наседнува на руската тактика за одложување на мировните преговори за ставање крај на војната во Украина.

Германската дипломатка во заминување, која е во посета на Украина по деветти пат откако Кремљ ја започна својата инвазија во февруари 2022 година, рече дека верува оти Киев е подготвен да потпише мировен договор по интензивните преговори предводени од Соединетите Држави.

„На претстојниот состанок на министрите за надворешни работи на НАТО, јасно ќе и ставиме до знаење на американската страна дека не треба да се занимаваме со тактиката на застој на Путин“, рече таа на 1 април во изјавата по пристигнувањето во Киев.

Нејзината изјава доаѓа откако американскиот претседател Доналд Трамп и се закани на Русија со нови царини за нафтените деривати доколку Москва ги блокира неговите иницијативи за прекин на огнот. Трамп, исто така, рече дека украинскиот лидер Володимир Зеленски ќе се соочи со „големи проблеми“ доколку не го потпише клучниот договор за ретки минерали со Вашингтон.

„Тој се обидува да се повлече од договорот за ретките минерали, а ако го направи тоа, ќе има проблеми, големи проблеми“, им рече Трамп на новинарите на 30 март во врска со украинскиот претседател.

„Се договоривме за ретките минерали. И сега тој вели, добро, знаете, сакам повторно да преговарам за договорот. Тој сака Украина да биде членка на НАТО, но тоа никогаш нема да се случи. Тој го разбира тоа“, додаде Трамп.

Украинската влада на 28 март објави дека сè уште размислува за нацрт-договор со САД за ретки минерали, по извештаите во медиумите дека Вашингтон неколку пати ги менувал условите на договорот.

Украинската министерка за економија Јулија Свириденко на владиниот состанок најави дека Киев ќе го формира својот став за договорот, но дека пратениците ќе го кажат својот став дури кога ќе се постигне консензус. Пред тоа, рече таа, јавна дискусија би била штетна.

Украина поседува значителни количини на ретки минерали. Овие суровини се високо ценети поради нивната употреба во одбранбената технологија, како и во уреди како што се компјутери, паметни телефони и батерии.

Украина и САД претходно овој месец се договорија да склучат сеопфатен договор за развој на ретките минерални ресурси во Украина. Напорите за постигнување договор пропаднаа на 28 февруари, откако Трамп и Зеленски вербално се судрија во Белата куќа.

Во меѓувреме, Трамп на 30 март рече дека ќе воведе секундарни тарифи меѓу 25 и 50 отсто за целата руска нафта, доколку почувствува дека претседателот Владимир Путин ги блокира неговите напори да стави крај на војната во Украина.

Трамп во телефонско интервју за Ен-Би-Си за време на викендот рече дека е „многу лут“ откако Путин повика на преодна влада во Украина што може ефективно да го собори украинскиот претседател Володимир Зеленски.

„Ако Русија и јас не можеме да постигнеме договор за запирање на крвопролевањето во Украина, и ако мислам дека за тоа е виновна Русија, а можеби и не е, но ако мислам дека е виновна Русија, ќе воведам секундарни царини за нафтата, целата нафта што доаѓа од Русија“, рече Трамп.

„Тоа би значело дека ако купувате нафта од Русија, не можете да работите во САД. Ќе има царини од 25 проценти за целата нафта, од 25 до 50 проценти за целата нафта“, додаде Трамп.

Тој истакна дека трговските мерки ќе бидат воведени во рок од еден месец, доколку не се постигне договор за прекин на огнот.

Чувствителниот дипломатски момент доаѓа откако Белата куќа на 25 март објави дека и Русија и Украина се согласиле на прекин на огнот и дозволиле пловење во Црното Море, како и дека се договориле да не се напаѓаат енергетските капацитети на другиот.

Кинеската војска денеска (1 април) соопшти дека започнала воена вежба во која учествуваат различни родови на војската околу Тајван, „за да послужат како остро предупредување и моќно одвраќање за тајванската независност“ и го нарече тајванскиот претседател Вилијам Лаи „паразит“.

Кина, која го смета Тајван за своја провинција, го зголемува политичкиот и воениот притисок врз островот во последниве години.

„Фокусот на вежбите е на практикување борбено патролирање на море и во воздух, воспоставување сеопфатна контрола, удар на морски и копнени цели и наметнување блокада на стратешките области и рути“, напиша Источната команда на кинеската армија на својот официјален профил на WeChat.

Тајванската војска соопшти дека внимателно ги следи вежбите, во кои учествуваше и кинескиот носач на авиони „Шандун“.

Овие вежби се одржуваат само две недели по големите маневри во средината на март кога Пекинг испрати голем број беспилотни летала и бродови на островот.

Кинеската канцеларија за прашања на Тајван објави дека вежбите биле насочени кон тајванскиот претседател Лаи Чинг-те.

„Лаи Чинг-те тврдоглаво инсистира на ставот за „независност на Тајван“, дрско нарекувајќи ја континенталната Кина „непријателска странска сила“ и ја претстави таканаречената „стратегија од 17 точки“ за да го поттикне антикинеското расположение“, соопшти кинеската канцеларија за прашања на Тајван.

„Нема да го толерираме или одобриме на кој било начин и мора одлучно да се спротивставиме и строго да ги казниме ваквите постапки“, додаваат од Канцеларијата.

Во средината на март, Лаи претстави стратегија од 17 точки чија цел е зајакнување на националната безбедност на Тајван.

Меѓу точките се дозволувањето случаи на шпионажа да се судат во воени судови, заострување на регулативите за имиграција за кинеските државјани кои бараат постојан престој.

Пекинг испраќа воени авиони и морнарички бродови кон Тајван на речиси секојдневна основа во обид да ја намали одбраната и моралот на Тајван, иако повеќето од 23-те милиони жители на Тајван го отфрлаат кинеското барање за суверенитет над островот.

Кина го зголеми опсегот на овие вежби во последниве години, од испраќање само борбени авиони до испраќање групи авиони, беспилотни летала и бродови.

Косовската полиција соопшти дека во зградата на Косовската пошта во Звечан експлодирала рачна граната, додека друга била активирана.

Заменик-директорот на косовската полиција за северниот регион, Ветон Елшани за Радио Слободна Европа изјави дека нема повредени, но дека е причинета материјална штета.

Знакот на Поштата на Косово во Звечан на оваа зграда беше поставен минатата недела.

Во него до мај 2024 година функционираше банката Поштенска Штедилница, која работеше во српскиот систем.

Истиот знак на Пошта на Косово беше поставен и во други општини со српско мнозинство на северот на Косово, во зградите каде што функционираа експозитурите на банката Поштенска штедилница.

Косовските власти ја затворија оваа банка, Поштата на Србија и другите институции кои работат во системот на Србија со образложение дека се нелегални, односно немале дозвола за работа. Ова наиде на незадоволство кај локалната српска заедница и критики од Меѓународната заедница.

Минатата година неколку експлозивни направи беа фрлени и врз косовските институции во општините на северот на Косово, додека косовските власти оценија дека „криминалните и терористичките напади“ имале за цел заплашување.

Европската Унија го поздрави формирањето на новата преодна влада во Сирија и изрази подготвеност за соработка со неа во справувањето со големите предизвици, изјави синоќа високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас.

Како што е наведено на официјалната веб-страница на ЕУ, Калас изјави дека аспирациите на сите Сиријци мора да бидат исполнети и дека Унијата ќе застане покрај сирискиот народ, обезбедувајќи новата влада да ги почитува своите обврски кон мирна и инклузивна транзиција.

„ЕУ ја повторува својата непоколеблива поддршка за транзициониот процес што го води и поседува самата Сирија – процес кој е мирен, инклузивен и кој ги опфаќа сите сегменти на сириското општество. Сеопфатната транзициска правда мора да обезбеди одговорност за сите злосторства и значително да придонесе за национално помирување“, изјави Калас.

Таа нагласи дека процесот инициран на Конференцијата за национален дијалог, одржана на 25 февруари, ќе има клучна улога во овој контекст.

„Клучно е сите надворешни актери целосно да го почитуваат единството, суверенитетот и територијалниот интегритет на Сирија. ЕУ ги осудува сите обиди за поткопување на нејзината стабилност и перспективите за мирна и инклузивна политичка транзиција“, рече Калас.

Министрите на новата сириска преодна влада пред два дена положија заклетва во Народната палата во Дамаск.

Британски, француски и украински високи воени претставници ќе одржат состанок во наредните денови за да дадат „реален импулс“ на напорите за јакнење на безбедноста на Украина, изјави портпаролот на британскиот премиер Кир Стармер.

Средбата, која има цел да ги разгледа следните фази на детално воено планирање, била договорена за време на телефонскиот разговор меѓу Стармер и украинскиот претседател Володимир Зеленски.

Состанокот следува по неодамнешната средба во Париз на т.н. „коалиција на подготвените“, која вклучува европски земји што ја поддржуваат Украина.

„Лидерите се согласија дека постои реален напредок во долгорочната поддршка за безбедноста на Украина“, изјави портпаролот на британскиот премиер.

Во одделно соопштение, Зеленски нагласи дека ја цени позицијата на Велика Британија во вршењето притисок врз Русија.

„Потребен е силен притисок за да се одврати Русија од ширење на војната. Ова е уште поважно сега, кога Москва се потсмева на обидите на нашите партнери да го придвижат мировниот процес“, изјави Зеленски.

Во исто време, Кремљ соопшти дека Русија и САД ги разгледуваат можните опции за мировно решение на војната во Украина.

Француската крајнодесничарска лидерка Марин Ле Пен изјави дека судската одлука со која ѝ се забранува да извршува изборни функции практично ја исклучува од трката за претседателските избори во 2027 година. Таа нагласи дека нема големи надежи дека нејзината жалба ќе биде разгледана пред изборите.

Според неа, забраната е „политичка одлука“.

„Да бидеме искрени, јас бев елиминирана, но вистината е дека елиминирани беа и гласовите на милиони Французи“, изјави Ле Пен за францускиот TF1.

Таа додаде дека ќе ги искористи сите правни средства за да ја поништи пресудата, по што би можела да ја разгледа можноста повторно да се кандидира.

Доколку не успее, 29-годишниот лидер на Национален собир, Жордан Бардела, може да биде нејзин кандидат за претседател.

„Жордан Бардела е голем адут за партијата, и тоа го велам одамна“, нагласи Ле Пен.

Таа истакна дека одлуката на судот претставува „практика која сме ја сметале за резервирана за авторитарни режими“ и дека милиони Французи се „восхитени“ од нејзината борба против „неправдата“.

Француски суд вчера донесе одлука според која Марин Ле Пен од десничарската француска партија Национален собир е осудена на четири години затвор поради проневера на средства од европски фондови.

Според одлуката, две од вкупно четирите години затвор ќе бидат условна казна. Судот пресуди и дека Ле Пен треба да добие петгодишна забрана за вршење јавна функција и треба да плати парична казна од 100.000 евра.

Бројот на загинати во земјотресот во Мјанмар достигна 2.065 лица. Повеќе од 3.900 лица се повредени, а над 270 се водат како исчезнати, јави Ројтерс повикувајќи се на државниот телевизиски канал на земјата.

Земјотресот со јачина од 7,7 степени според Рихтеровата скала, што го погоди Мјанмар во петокот, на 28 март е еден од најсилните во Мјанмар во изминатиот век.

Индија, Кина и Тајланд се меѓу соседите на Мјанмар кои испратија помошни материјали и тимови, заедно со помош и персонал од Малезија, Сингапур и Русија.

Соединетите Американски Држави ветија помош од 2 милиони долари „преку организациите за хуманитарна помош со седиште во Мјанмар“ и во соопштението наведоа дека тим за одговор при итни случаи од УСАИД, кој е подложен на огромни намалувања под администрацијата на Трамп, се распоредува во Мјанмар.

Предвидливото моделирање на Американската геолошка служба процени дека бројот на загинати во Мјанмар би можел да достигне 10.000 лица, а загубите би можеле да го надминат годишното економско производство на земјата.

Шест пациенти денеска се враќаат од странство, пет од Србија (тројца од КБЦ Ниш и двајца од ВМА Белград) и еден од Италија, соопшти Министерството за здравство. Тие ќе бидат примени во здравствени установи од кои биле испратени и согласно повредите.

Во однос на останатите пациенти во странство, кај дел има подобрување, а неколкумина се уште се интубирани и во потешка здравствена состојба.

Пациентите беа повредени во пожар во дискотеката „Пулс“ во Кочани на 16 март, при што загинаа 59 лица, а околу 200 беа повредени. Повеќе од половина од повредените беа испратени на лекување во странски медицински центри.

Во здравствените установи во државава остануваат 16 пациенти во добра општа состојба - по шест во Св.Наум Охридски и ГОБ 8 Септември и четири во приватните болници.

„И понатаму внимателно ја следиме состојбата на повредените пациенти и остануваме во постојана комуникација со медицинските тимови во земјата и странство, посветени на обезбедување најдобра можна нега за повредените од несреќата во Кочани“, соопштија од Министерството за здравство.

Трагедијата во Кочани предизвика низа протестни собири на граѓаните во Северна Македонија кои бараат правда и одговорност за пожарот во дискотеката.

Владата на Србија усвои Уредба за утврдување на Просторен план за инфраструктурен коридор на нафтовод од границата со Унгарија до Нови Сад во должина од 113 километри.

Просторниот план е донесен заради енергетската безбедност на Србија, се вели во Уредбата.

Гасоводот треба да биде изграден до 2028 година. Проценетата вредност на проектот е 157 милиони евра за српскиот дел од гасоводот.

Вкупниот капацитет на нафтоводот кој ќе се поставува под земја по целата должина е околу 5,5 милиони годишно, пишува во документот што го усвои српската Влада.

Според планот, интерконекцијата со Унгарија е лоцирана во близина на граничниот премин Хоргош на северот на Србија, а крајот на трасата на терминалот „Транснафта“ АД Панчево.

Во октомври 2022 година, Србија и Унгарија се договорија за изградба на нафтовод, што ќе ѝ овозможи на Србија да се снабдува со поевтина нафта од Урал со поврзување со рускиот нафтовод Дружба (Пријателство).

Властите во Белград одлучија да изградат дополнителна линија за снабдување со нафта кога Хрватска го забрани транспортот на руска нафта на крајот на 2022 година во согласност со санкциите на Европската унија против Русија поради нејзината инвазија на Украина.

Србија и Унгарија развија соработка во областа на енергетиката. Во јули 2023 година потпишаа договор за основање на заедничка компанија за трговија со гас.

Србија поради немање сопствени капацитети изнајмува складиште за гас од Унгарија.

Во исто време, овие две земји одржуваат односи со Пекинг и Москва, што наидува на незадоволство во Европската унија.

Шведска објави нов пакет воена помош за Украина во вредност од 16 милијарди круни (околу 1,6 милијарди долари), што е најголемиот пакет досега од оваа нордиска земја, рече Пал Џонсон, министер за одбрана на Шведска, јави Ројтерс.

Најголемиот дел од пакетот, 9,2 милијарди круни, ќе се состои од опрема што ќе биде купена во процеси предводени од шведската управа за одбранбен материјал, рече Џонсон на прес-конференција.

Владата на Шведска го зголеми буџетот за 2025 година на 40 милијарди круни од 25 милијарди проектирани претходно, за да се помогне во борбата на Киев против руската инвазија.