Достапни линкови

Вести

Најголеми погранични судири меѓу Киргистан и Таџикистан во изминатите 30 години

Границата меѓу Киргистан и Таџикистан
Границата меѓу Киргистан и Таџикистан

Останува напната ситуацијата во спорната погранична област меѓу Киргистан и Таџикистан, откако беа убиени над 40 лица, меѓу кои и цивили, а десетици други се ранети, соопштија киргистанските власти. Ова се најголемите вакви судири во последните три децении.

Граничната служба на Киргистан денеска соопшти дека регистрирала движење на таџикистанска воена опрема во правец на границата и дека таџикистанските сили блокираат пат кој поврзува две киргистански области во регионот Баткен.

Таџикистанските трупи отворија оган врз станбени куќи кои претходно биле евакуирани во областа Леилек, додека граничните единици на Киргистан заземале одбранбени позиции. Нема коментар од таџикистанските власти за ваквите наводи.

Судирите започнаа на 28 април по насилниот спор меѓу жителите од двете страни на границата околу поставувањето на надзорни камери на пунктот за дистрибуција на вода во близина на таџикистанската енклава Ворух.
По околу 24 часа насилство, беше објавено дека е постигнато примирје. Ова беше едно од најтешките насилства во овој регион по распадот на Советскиот Сојуз во 1991 година.

Киргистанските власти соопшти дека се убиени 31 нивни државјани, а 154 други биле повредени. Властите соопштија дека околу 20.000 луѓе, главно жени и деца, биле евакуирани од селата во близина на границата.

Таџикистанските власти, каде има строга контрола врз информациите, соопштија дека девет нивни граѓани биле ранети, а двајца од нив биле пренесени во болница со прострелни рани. Сепак, дописниците на РСЕ од Таџикистан јавуваат дека најмалку 12 таџикистански државјани биле убиени, а десетици други биле повредени во насилството.

види ги сите денешни вести

Путин потпиша декрет дека нуклеарното оружје е последната мерка за заштита на суверенитетот

Владимир Путин, претседател на Русија
Владимир Путин, претседател на Русија

Рускиот претседател Владимир Путин потпиша декрет со кој нуклеарното оружје останува последната линија на одбраната.

Во новата уредба „Основи на геополитиката во областа на нуклеарното задржување“ се прецизирани параметрите под кои може да се користи ова оружје, пренесоа руските медиуми.

„Државната политика во областа на нуклеарното ограничување е од одбранбена природа, насочена кон одржување на потенцијалот на нуклеарните сили на ниво доволно за да се обезбеди нуклеарно ограничување и да се гарантира заштитата на суверенитетот и територијалниот интегритет на државата“, се наведува во документот.

Исто така, во него се додава дека нуклеарниот одговор може да се активира во случај на напад на Белорусија, по што ќе следи масовен напад од воени авиони, крстосувачки ракети, беспилотни летала и други авиони кои летаат над руските граници.

Потегот на Путин доаѓа само два дена откако медиумите објавија дека администрацијата на американскиот претседател Џо Бајден и дозволила на Украина да користи ракети со долг дострел за напади длабоко на руска територија.

Според извештаите, Бајден ја донел одлуката откако дознал дека војници од Северна Кореја наводно пристигнале во регионот Курск.

Руските власти предупредија дека таквите потези може да доведат до избувнување на Трета светска војна.

Шест лица, меѓу кои и едно дете, загинаа во нов руски напад врз Суми

Последици од руски ракетен напад во Суми
Последици од руски ракетен напад во Суми

Шест лица, меѓу кои едно дете, беа убиени, а 12 други беа ранети во текот на ноќта во нов руски напад во градот Хлухив во регионот Суми во Украина, објави воената администрација на регионот рано на 19 ноември.

Оттаму додаваат дека нападот бил насочен кон студентски дом во градот.

Властите соопштија дека спасувачките операции се во тек и дека се уште има луѓе под урнатините.

На 18 ноември, ракетен напад опустоши станбена зграда во градот Суми, 40 километри од руската граница, при што според властите загинаа 11 лица, меѓу кои две деца, а 89 беа повредени.

Русија ја почна инвазијата на Украина на 24 февруари 2022 година.

ЕУ и Северна Македонија ќе потпишат Договор за безбедносно и одбранбено партнерство

EU flags and North Macedonia flag
EU flags and North Macedonia flag

Министерот за надворешни работи и надворешна трговија Тимчо Муцунски денеска (19 ноември) во Брисел заедно со високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност Жосеп Борел ќе потпишат Договор за безбедносно и одбранбено партнерство меѓу Република Северна Македонија и Европската Унија.

Се очекува овој Договор за партнерство да ја зајакне отпорноста на земјата и да овозможи заедничко справување со безбедносните предизвици и поефикасна соработка во сферата на безбедноста и одбраната.

Церемонија на потпишување на Договорот, ќе се одржи на маргините на заседанието на Советот за надворешни работи на ЕУ на ниво на министри за одбрана, на кое ќе се расправа за поддршката на Унијата за Украина и за одбранбената подготвеност на блокот.

Инаку, како дел од досегашната соработка ЕУ во рамки на Европскиот мировен фонд (ЕПФ) во септември годинава одобри 13 милиони евра помош наменети за зајакнување на капацитетите и способностите на Армијата на Република Северна Македонија (АРСМ).

Доделените средства се наменети за набавка на технологии за разузнавање, надзор, извидување, електронско војување и сигнално разузнавање, на логистичка и инженерска опрема, како и на комуникациски и информациски системи, а со нив ќе се обезбеди и техничка обука за користење на опремата.

Како што соопшти Советот на ЕУ, овие средства ќе ги зајакнат македонските капацитети за нејзино учество во операциите и мисиите во рамки на заедничката безбедносна и одбранбена политика на Унијата, како и други меѓународни мисии и таа помош дополнително ја илустрира зголемената поврзаноста на блокот со земјава во областа на безбедноста и одбраната.

Преку Европскиот мировен фонд (ЕПФ), ЕУ финансира активности наменети за зајакнување на капацитетите на трети држави и регионални и меѓународни организации поврзани со воени и одбранбени прашања. Фондот е основан во март 2021 година со цел да овозможи финансирање на активности во рамките на заедничката надворешна и безбедносна политика на ЕУ, насочени кон спречување конфликти, зачувување на мирот и зајакнување на меѓународната безбедност и стабилност.

Почнува амандманска расправа за Предлог-буџетот за 2025

Салата во која се одржуваат седниците на Комисијата за финансирање и буџет (архивска фотографија)
Салата во која се одржуваат седниците на Комисијата за финансирање и буџет (архивска фотографија)

Со претрес по амандмани за Предлог-буџетот за 2025 година, денеска (19 ноември) треба да продолжи комисиската расправа во Собранито.

Расправата за Буџетот за следната година на собраниската Комисија за финансирање и буџет трае 10 дена и треба да заврши најдоцна до 30 ноември по што продолжува на пленарна седница.

За Предлог–буџетот за 2025 година се поднесени вкупно 308 амандмани од кои 204 од опозициската СДСМ. Согласно законот, Буџетот за 2025 година треба да биде изгласан до 31 декември.

На четвртиот ден од собраниската комисиска расправа со кој вчера беше исцпрен општиот претрес, пратениците од власта и опозицијата ги спротивставија ставовите. Според едните, буџетот е развоен и домаќински, а според другите е нереален, покажува немање визија и треба да се врати на доработка во Владата.

Со Предлог-буџетот за 2025 година, вкупните приходи се планирани на ниво од 358,8 милијарди денари, а расходите на ниво од 400,2 милијарди денари. Буџетскиот дефицит е проектиран во апсолутен износ од 41350 милиони денари или на ниво од 4 проценти од планираниот БДП, а се предвидува раст на економијата од 3,7 проценти.

Трамп го потврди планот за воведување вонредна состојба и депортација на мигрантите

Доналд Трамп
Доналд Трамп

Новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп потврди дека планира да воведе вонредна состојба поради безбедноста на границата и дека има намера да ја искористи американската војска за да изврши масовно депортирање на мигранти без документи.

Имиграцијата беше главното прашање во неговата изборна кампања, а Трамп вети дека ќе депортира милиони луѓе и ќе ја стабилизира границата со Мексико, откако рекорден број мигранти илегално влегле во земјата за време на администрацијата на претседателот Џо Бајден, пишува Франс прес.

На својата социјална мрежа „Truth Social“, Трамп сподели објава на конзервативен активист кој рече дека новоизбраниот претседател „е подготвен да воведе вонредна состојба и ќе користи воени средства за да ја запре инвазијата од времето на Бајден преку програмата за масовно депортирање“.

Освен што ја сподели објавата, Трамп напиша: „Вистина“.

Трамп се враќа на власт по победата на демократската потпретседателка Камала Харис на претседателските избори на 5 ноември.

Тој ги објави имињата на кандидатите за плановите на неговиот кабинет, од кои многумина се залагаа за цврст став кон мигрантите и го избра Том Хоман, поранешниот в.д. директор за имиграција и царинско спроведување (ICE) како највисок службеник задолжен за границата.

Хоман се појави на Националната конвенција на Републиканците во јули, кога им рече на поддржувачите:

„Имам порака за милионите илегални имигранти што Џо Бајден ги пушти во земјата: подобро почнете да се пакувате сега“.

Властите проценуваат дека околу 11 милиони луѓе живеат во САД без документи. Се очекува дека планот на Трамп за депортации би можел директно да погоди околу 20 милиони семејства, потсетува АФП.

Додека американската влада со години има проблеми во полициската контрола на јужната граница со Мексико, Трамп ги преувеличува овие грижи тврдејќи дека е во тек „инвазија“ на мигранти.

За време на кампањата, Трамп постојано ги критикуваше мигрантите кои влегуваат во земјата без потребните документи, користејќи запалива реторика дека странците ја „трујат крвта“ на Соединетите Држави и ја доведуваат во заблуда статистиката и политиките за имиграција, пренесува АФП.

Трамп не даде никакви детали за тоа како ќе ја спроведе репресијата против нерегуларната миграција, но за време на кампањата тој постојано ветуваше дека ќе го реактивира Законот за надворешни непријатели од 1798 година за да ги забрза депортациите.

Критичарите велат дека законот е застарен и посочуваат дека последен пат бил користен за време на Втората светска војна, кога Јапонците во САД биле затворени во логори за интернација без соодветна постапка.

Бројот на мигранти кои нередовно ја минуваат границата и се пресретнати од агенти на американската гранична патрола сега е ист како и во 2020 година, последната година од првиот мандат на Трамп. Рекорден број на нерегуларни гранични премини - 250 000 е забележан во декември 2023 година.

Четворица мртви, 18 ранети во израелски напад врз Бејрут

Бејрут, Либан
Бејрут, Либан

Во израелски воздушен напад врз населба во централен Бејрут во понеделникот (18 ноември) загинаа четири лица, соопшти либанското Министерство за здравство, втор ден по ред откако Израел гаѓаше цели во главниот град на Либан во неговата кампања против Хезболах.

„Чад се издигна од местото на нападот во областа Зукак ал Блат, на кратко растојание од централниот округ на Бејрут каде се наоѓа седиштето на либанската влада. Во нападот се повредени 18 лица“, соопшти Министерството.

Израел ги интензивираше своите бомбардирања на цели во и околу либанскиот главен град во текот на изминатата недела, ескалација што се совпаѓа со знаци на напредок во дипломатските напори предводени од САД за посредување за прекин на огнот.

Од крајот на септември, Израел успеа да му нанесе голема штета на Хезболах со атентат на неговиот водач Саид Хасан Насрала, со бомбардирање големи области на Либан со воздушни напади и испраќање војници во јужен Либан. Хезболах, од друга страна, продолжи да истрелува ракети кон северниот дел на Израел, каде сирените повторно се огласија во понеделникот.

Инаку Хезболах е и вооружена група и политичка партија која контролира голем дел од јужен Либан. ЕУ не го стави на црната листа неговото политичко крило, туку само вооруженото. Политичката партија Хезболах има места во либанскиот парламент.

Од почетокот на израелската офанзива против Хезболах, цел на серија воздушни напади беа јужните упоришта на групата во главниот град Бејрут.

Во неделата, Израел нападна цели во строгиот центар на Бејрут, при што загинаа десет луѓе во два напади, меѓу кои и портпаролот на Хезболах

Претседателот на Абхазија поднесе оставка

Абхазија, Сухуми (архивска фотографија)
Абхазија, Сухуми (архивска фотографија)

Претседателот на отцепениот грузиски регион Абхазија поднесе оставка по неколкудневните протести на опозицијата, пренесе ДПА повикувајќи се на Интерфакс, која цитира опозициски лидери кои воделе неколкучасовни преговори со владини претставници.

Како дел од постигнатиот договор, се очекува претседателот на Абхазија Аслан Бжанија и премиерот Александар Анкваб да ги потпишат своите писма со оставка во текот на ноќта.

Писмото со оставка на Бжанија беше објавено на каналот Телеграм на претседателската канцеларија денеска (19 ноември) во раните утрински часови.

Илјадници поддржувачи на опозицијата во петокот го окупираа парламентот во знак на протест против планираната ратификација на инвестицискиот договор со Русија. Предвидената собраниска седница не се одржа поради протестот.

Договорот, за кој противниците стравуваат дека ќе ја отвори вратата за руските олигарси да купуваат земјиште во популарниот, но економски проблематичен регион, предизвика големо негодување.

Опозициските демонстранти стравуваат дека инвестицискиот договор ќе им овозможи на руските олигарси да купуваат имот во популарниот, но релативно неразвиен регион и дека локалното население повеќе нема да може да си дозволи да живее таму.

Абхазија се прогласи за независна држава, заедно со грузискиот регион Јужна Осетија, по војната против Грузија во 2008 година во која Русија ги поддржа сепаратистичките сили.

Русија ги признава двата региони како независни држави, а западните држави сметаат дека Москва де факто има контрола врз двете територии.

Бжанија, поранешен офицер на советската разузнавачка агенција КГБ, се соочи со обвинувања дека „се продал“ на Москва.

Со неговата оставка се отвори пат за нови избори.

Путин го покани Вучиќ во Москва, пренесува РТС

Илустрација
Илустрација

Рускиот претседател Владимир Путин го покани српскиот претседател Александар Вучиќ да ја посети Москва на 25 мај следната година, кога ќе се одбележи 80-годишнината од победата во Втората светска војна, јави Српската радио-телевизија (РТС).

„Ве поканувам да учествувате на свеченостите по повод 80-годишнината од победата во Големата патриотска војна, што ќе се одржи во Москва на 9 мај 2025 година“, рече Путин.

На прашање на Радио Слободна Европа, од Кабинетот на претседателот на Србија ниту ја потврдија ниту ја демантираат таа информација.

Меѓу другото, Путин во поканата наведува дека е убеден оти зачувувањето на „сеќавањето на големата победа ќе ја зајакне заедничката определба“ за зголемување на „конструктивната соработка со цел да се обезбеди мир и безбедност на планетата“.
Претходно Путин го покани Вучиќ да се приклучи на Самитот на БРИКС што се одржа во октомври во рускиот град Казан. Сепак, Вучиќ не се одзва на поканата со образложение дека Србија во тој период ќе има важни гости.

Србија ја посети претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, како и лидерите на земјите од Европската унија - полскиот премиер Доналд Туск и грчкиот премиер Киријакос Мицотакис.

Делегација на Владата на Србија учествуваше на самитот на БРИКС, на кој беше поканет Вучиќ и кој се смета за одговор на Русија на изолацијата на Западот поради агресијата врз Украина.

Потпретседателот на Владата на Србија, Александар Вулин, додека присуствуваше на самитот како пратеник на претседателот на Србија, тогаш Вулин е под санкции на САД, меѓу другото и поради неговите блиски врски со Русија.

ЕУ одговори велејќи дека од сите земји кандидати „се очекува да се воздржат од контакти со Русија и нејзиниот претседател“.

Иако е кандидат за членство во Европската унија (ЕУ), Србија не се приклучи на санкциите против Русија поради нејзината инвазија на Украина и продолжи да одржува контакти со официјални лица во Москва.

Данска засади милијарда дрвја, 10 отсто од земјоделското земјиште претвора во шуми

Брегот во југоисточна Данска, 23 октомври 2021 година.
Брегот во југоисточна Данска, 23 октомври 2021 година.

Данските пратеници во понеделникот постигнаа договор за засадување милијарда дрвја и претворање на 10 отсто од земјоделското земјиште во шуми и природни живеалишта во следните две децении, во обид да се намали употребата на ѓубрива.

Владата рече дека договорот ќе доведе до „најголемата промена на данскиот пејзаж во последните 100 години“.

„Данската природа ќе се промени на начин каков што не сме виделе откако мочуриштата беа исушени во 1864 година“, рече Џепе Брус, шеф на министерството одговорно за спроведување на зелениот договор постигнат во јуни од страна на земјоделците, индустријата, синдикатите и еколошките организации.

Според договорот, 43 милијарди круни (6,2 милијарди евра) се наменети за купување земјиште од земјоделците во следните две децении, соопшти владата.

Шумите во Данска треба да се зголемат за 250.000 хектари, додека уште 140.000 хектари што моментално се одгледуваат на низините што ги оштетуваат климата мора да се претворат во природа. Во Данска, 14,6 отсто од земјиштето во моментов е покриено со шуми.

Договорот беше постигнат од трипартиската данска влада - составена од социјалдемократите, либералите и умерениот центар - и Социјалистичката народна партија, конзервативците, Либералната алијанса и Социјал-либералната партија.

Парламентарното гласање за договорот се смета за формалност.

Владата во јуни објави дека од 2030 година сточарите ќе бидат оданочени за стакленички гасови што ги испуштаат нивните крави, овци и свињи, што ќе ја направи Данска првата земја што го стори тоа во борбата против емисиите на метан, еден од најголемите придонесувачи за глобалното затоплување.

Селекторот на Косово ги поддржа играчите по напуштањето на натпреварот со Романија

Франко Фода, селектор на косовската фудбалска репрезентација
Франко Фода, селектор на косовската фудбалска репрезентација

Селекторот на машката фудбалска репрезентација на Косово Франко Фода им даде поддршка на своите играчи откако го напуштија теренот за време на неодамнешниот натпревар во Букурешт против Романија.

Фудбалерите излегоа од теренот во дополнителното време на 15 ноември поради скандирањата на домашните навивачи „Србија“, од која Косово се отцепи во 2008 година.

Косовскиот тим замина од истата причина за време на натпреварот помеѓу двата тима во септември 2023 година, но на крајот се врати.

УЕФА, управното тело на европскиот фудбал, треба да донесе одлука за ова прашање. Романија би можела да биде прогласена за победник со 3-0 во натпреварот од Лигата на нации. Беше 0-0 во моментот кога натпреварот беше прекинат.

Франко Фода, менаџерот на Косово, во коментарите објавени на 18 ноември рече дека секоја одлука на УЕФА е секундарна во однос на поддршката на неговите играчи.

„Се работи за нашата порака дека за вакво нешто нема место на стадионот. Се работи за соработка со почитување, тоа е поважно од резултатот“, изјави Фода за германскиот фудбалски магазин Kicker.
Тој рече дека романските играчи се обиделе да ги смират навивачите, но дека атмосферата не се променила и немало официјални најави на стадионот.

„Како Германец, јас сум селектор на Косово и ја прифаќам културата. Ги разбирам нив и моите играчи, па стојам 100 отсто зад оваа одлука“, рече Фода.

„Најважно е да се однесуваме едни со други со почит.

Фудбалерите на Косово се упатија кон соблекувалната во 92. минута, а натпреварот се водеше кон реми без голови, откако некои гледачи скандираа „Србија! за време на тепачка меѓу косовскиот капитен Амир Рахмани и романскиот напаѓач Денис Алибец.

Фудбалската федерација на Косово на 16 ноември предупреди дека ќе поднесе жалба до УЕФА за, како што рече, „провокации и расистичко однесување“ на романските навивачи за време на натпреварот.

Рахмани рече дека романските навивачи скандирале „Србија, Србија“ и „Косово е Србија“ и дека тој „најмалку три пати“ го информирал данскиот судија Мортен Крог дека неговиот тим ќе го напушти теренот.

Романскиот тим остана на теренот околу еден час пред судијата да одлучи да го прекине натпреварот откако косовските играчи одбија да се вратат.

Косово прогласи независност од Србија во 2008 година и го признаа повеќе од 100 земји, но не и Романија и другите четири земји на ЕУ, Шпанија, Кипар, Грција и Словачка.

Романската жандармерија соопшти дека 13 гледачи биле казнети по натпреварот, а на други девет им е забрането да влезат во спортски натпревар во период до една година.

Натпреварот не е првиот натпревар меѓу двата тима кој е проследен со инциденти.

За време на претходниот натпревар во Букурешт во септември 2023 година, романските навивачи извикуваа скандирања кон косовските играчи и развиле огромен транспарент со натпис „Косово е Србија“ на романски и српски јазик.

Натпреварот беше прекинат 50 минути, Романската фудбалска федерација беше казнета од УЕФА, а следниот натпревар Романија го одигра со само деца до 14 години дозволени на трибините.

Косовските навивачи исто одговорија на првиот натпревар од Лигата на нации одигран во Приштина оваа есен, а кој го доби Романија со 3-0. Тие свиреа за време на романската химна, скандираа расистички слогани, па дури и го нападнаа теренот. Инцидентите доведоа до тоа и Косовската федерација да биде казнета од УЕФА.

УЕФА соопшти дека ќе пренесе „повеќе информации во догледно време“.

Вчитај повеќе

XS
SM
MD
LG