Големите шумски пожари кои го опкружуваат Лос Анџелес, Калифорнија, се проширија на Холивуд Хилс, откако во другите пожари во областа загинаа најмалку пет лица, беа уништени стотици домови и исцрпени ресурсите за гасење пожари и залихите на вода.

Повеќе од 137 000 луѓе се евакуирани бидејќи сувите ветрови ги отежнуваат операциите за гаснење на пожарите и шумските пожари кои беснеат речиси непречено од вторникот во областите погодени од суша, пренесува Ројтерс.

Нов пожар избувна во Холивуд Хилс во средата вечерта (8 јануари), изјави началникот на пожарникарите Кристин Кроули, принудувајќи повеќе евакуации.

Бројот на пожари во округот Лос Анџелес се искачи на шест.Четири од нив се надвор од контрола, вклучително и два големи пожари на источната и западната страна на градот, кои продолжија да се шират во средата вечерта.

Шумски пожар во Холивуд Хилс изгоре 20 хектари во средата, соопшти пожарникарската служба на Калифорнија. Противпожарната служба во Лос Анџелес издаде наредба за евакуација на луѓе во област во Холивуд, каде што живеат познати имиња поврзани со филмската и забавната индустрија.

Внатре во тој простор е театарот Долби, каде што се одржуваат Оскарите. Објавувањето на номинациите за Оскар е одложено поради пожарот, соопштија организаторите.

Иако е релативно мал во споредба со другите, тој оган гори токму над булеварот Холивуд и Булеварот на славните. Преминувањето преку автопатот би го загрозило холивудскиот знак на ридот како и опсерваторијата Грифит, потсетува Ројтерс.

На западната страна на Лос Анџелес, пожарот на Пацифик Палисадес проголта 6406 хектари и стотици градби во ридовите меѓу Санта Моника и Малибу во вторникот, а го зафарти и кањонот Топанга додека не стигна до Тихиот Океан.

На исток, во подножјето на планините Сан Габриел, вториот пожар уништи уште 4289 хектари, 1000 објекти и уби најмалку пет лица, соопштија локалните власти.

Метеоролошката служба AccuWeather ја процени првичната штета и економската загуба на повеќе од 50 милијарди долари.

„Имаме работа со историска природна катастрофа“, рече Кевин Мекгован, началник за управување со итни случаи за округот Лос Анџелес.

Размерите и ширењето на пожарот ги исцрпиле противпожарните бригади.

Пожарникарите од шест други држави беа итно пренесени во Јужна Калифорнија, изјави началникот на пожарникарите во округот Лос Анџелес, Ентони Мароне.

Недостигот на вода предизвика пресушување на некои хидранти во луксузните Пацифички Палисади, изјавија официјални лица.

„Го доведовме системот до крај. Се бориме со пожарите со градските водни системи“, рече извршниот директор на Одделот за вода и електрична енергија во Лос Анџелес, Џенис Кинонес.

Пожарите избувнаа во особено чувствително време за Јужна Калифорнија, каде што нема значителни врнежи дожд со месеци.

Потоа следуваа силни ветрови, носејќи сув пустински воздух од исток кон крајбрежните планини и разгорувајќи шумски пожари, пренесува Ројтерс.

Научниците истакнуваат дека пожарите, кои избувнуваат надвор од традиционалната сезона на шумски пожари, го означуваат најновото екстремно време кое најверојатно дополнително ќе ескалира бидејќи глобалните температури продолжуваат да растат во наредните децении.

Американскиот претседател Џо Бајден, кој ги прогласи пожарите за голема катастрофа, му се придружи на гувернерот на Калифорнија Гевин Њусом во противпожарната станица во Санта Моника за да биде информиран за напорите за гаснење на пожарите.

Во последните денови на функцијата, Бајден го откажа претстојното патување во Италија за да се фокусира на координирање на федералниот одговор на шумските пожари, соопшти Белата куќа.

Европската Унија и порачува на Србија дека очекува од оваа земја да биде подеднакво посветена на европската перспектива на Босна и Херцеговина, како единствена, обединета и суверена земја како и сите други меѓународни партнери.

По повод учеството на претставници на државните институции на Србија на одбележувањето на неуставниот ден на босанско-херцеговскиот ентитет Република Српска (РС), од Брисел велат дека регионалната соработка и добрососедските односи се суштински дел од напредокот на патот кон европската интеграција.

„Треба да се избегнуваат дејствија и изјави кои негативно влијаат на добрососедските односи и придонесуваат за политички поделби“, се вели во реакцијата на прес-службата на ЕУ за Радио Слободна Европа.

Во Република Српска, 9 јануари се слави како Ден на РС.

Во одбележувањето на овој ден редовно учествуваат и претставници од Србија.

Годинава, меѓу другите, во име на Србија учествуваа премиерот на земјата Милош Вучевиќ, како и претседателката на Собранието, Ана Брнабиќ.

Во 2015 година, Судот на Босна и Херцеговина го прогласи овој датум за неуставен. Уставниот суд на БиХ не го оспори правото на Ден на РС, но утврди дека Денот на РС не може да биде 9 јануари.

И Европската Унија посочува дека одбележувањето на овој ден е противуставно.

„ЕУ нагласува дека мора да се почитуваат суверенитетот, територијалниот интегритет, уставниот поредок, вклучително и одлуките на Уставниот суд и меѓународниот идентитет на Босна и Херцеговина. ЕУ го повикува политичкото раководство на ентитетот Република Српска да се воздржи од провокативни реторика и акции за поделба, вклучително и поставување на прашањето за суверенитетот, единството и територијалниот интегритет на земјата“, се вели во одговорот на прес-службата на ЕУ.

ЕУ апелира до сите политички актери во Босна и Херцеговина да преземат решителна акција со цел да се спроведат потребните реформи на патот на ЕУ кон отворање на пристапните преговори со ЕУ.

Европската Унија ја повторува својата целосна посветеност за Босна и Херцеговина да се приклучи на Унијата како единствена, обединета и суверена земја.

По повод одбележувањето на тој ден, претходно говореше и високиот претставник во БиХ, Кристијан Шмит, кој оцени дека одбележувањето на 9 јануари како Ден на РС е јасно и директно непочитување на обврзувачките одлуки на Уставниот суд на БиХ, како и на одлуката на високиот претставник од 1 јули 2023 година

Исто така, Амбасадата на Соединетите Држави во Сараево изјави дека САД очекуваат органите за спроведување на законот и судските власти во БиХ да преземат брзи и решителни мерки за да го истражат секое прекршување на законот во врска со прославата на неуставниот Ден на РС.

Израелската војска соопшти дека тројца израелски војници загинале, а тројца се ранети во борбите во северниот дел на Појасот Газа.

Според првичната истрага на Израелските одбранбени сили (ИДФ), војниците биле погодени од голема експлозивна направа која експлодирала во тенк за време на операциите во Беит Ханун.

Според официјални извори, уште тројца израелски војници загинале, а неколку биле ранети во одвоени борби во изминатите два дена, а Израел загубил 401 војник во досегашната копнена офанзива против Хамас во Појасот Газа.

Хамас е прогласена за терористичка организација од САД и ЕУ.

Најмалку 45936 Палестинци се убиени, а 109 274 се ранети во израелските напади од 7 октомври 2023 година, според Министерството за здравство во Газа, кое е под контрола на Хамас.

Палестинските лекари, исто така, соопштија дека 30 луѓе биле убиени низ енклавата во изминатите 24 часа.

Агенцијата за патна инфраструктура на Бугарија (АПИ) има делумна вина за трагичната несреќа на автобусот на „Беса транс“ на автопатот Струма во 2021 година, во која загинаа 45 македонски државјани, пресуди Окружниот суд во Перник.

Според судот, АПИ е одговорна за 10% од настанатата штета и треба да и се наложи на секој од тужителите да им плати по 20 000 лева како надомест за нематеријална штета. Исто така, се признаваат околностите дека за предметната делница не е донесен акт 16 за автопат и затоа има статус на експресен пат, бидејќи делницата беше пуштена за сообраќај во 2007 година во фаза на акт 15, се вели во судската одлука.

Се наведува и дека возачот го возел автобусот со 106 километри на час, што е максималната брзина на делницата од 120 километри.

„При проектирањето на експресниот пат не биле испочитувани геометриските карактеристики. Проектираниот попречен наклон на кривината одговара на брзина од 90 километри на час, но нема поставено патна ознака Б26/90 километри на потребните места за ограничување на брзината“, додаваат од судот.

Несреќата на автопатот Струма се случи рано утрото на 23 ноември 2021 година, кај селото Боснек. Туристичкиот автобус во кој се наоѓаа 52 лица, удри во заштитната ограда на патот, се запали и целосно изгоре.

Автобусот, сопственост на компанијата „Беса транс“ од Северна Македонија, се враќал од Истанбул кон Скопје. Истрагата за несреќата ја водеше Националната истражна служба. Првичните заклучоци беа дека виновен е возачот на автобусот кој возел со голема брзина.

На 20 јануари 2022 година пред Окружниот суд Перник беше покрената граѓанска постапка за обезбедување докази во врска со инцидентот. Во август 2022 година роднините на настраданите поднеле барање за обештетување од 750 илјади евра против АПИ и Бугарската асоцијација на осигурување возила. Тезата на адвокатите на роднините на жртвите е дека во моментот на несреќата имало голем број технички неисправности на коловозот, погрешни ознаки и знаци, неквалитетни заштитни огради и асфалт, што влијаело на несреќата.

Во автобуската несреќа загинаа 45 лица, а седуммина беа повредени.

За случајот, кој се однесуваше на продолжено кривично дело „фалсификување на исправа“, Кривичниот суд во март годинава изрече една година и осум месеци казна затвор за сопственикот на „Беса Транс“, Беким Хаџиу, и парична казна од 800 000 денари, како и четиригодишна забрана за вршење на меѓународен превоз на правното лице.

Претходниот месец, Апелациониот суд ја укина првостепената пресуда за случајот „Беса Транс“ и предметот го врати на повторно судење.

САД мора да одржат воено присуство во Сирија за да ја спречат групата Исламска држава ИД повторно да се појави како закана по падот на владата на Башар ал Асад, изјави американскиот секретар за одбрана, Лојд Остин.

Таму се уште се потребни американски сили, првенствено за безбедност на камповите за десетици илјади поранешни борци на ИД и нивни семејства, рече шефот на Пентагон во едно од неговите последни интервјуа за американски медиуми.

Според различни проценки, меѓу 8000 и 10000 борци на групата се во камповите, а најмалку 2000 од нив се верува дека се многу опасни.

„Мојот став е дека ако Сирија е незаштитена, борците на ИСИС повторно ќе станат една од главните струи“, рече Остин во воздухопловната база Рамштајн во Германија, каде што пристигна да разговара за воената помош за Украина со околу 50 други партнерски земји.

Тој употребил друг акроним за групата Исламска држава („Исламска држава во Ирак и Левант“, ИДИЛ).

Во 2018 година, за време на неговиот прв мандат, новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп се обиде да ги повлече сите американски сили од Сирија, што предизвика оставка на поранешниот секретар за одбрана Џим Матис.

Минатиот месец, за време на офанзивата на групата Хајат Тахрир ал-Шам против Асад, која е прогласена за терористичка организација од САД, Трамп објави дека војската на Вашингтон треба да остане настрана од конфликтот.

САД одржуваат контингент од околу 2000 војници во Сирија, чија задача е да се борат против Исламската држава.

Тоа е многу повеќе од тврдењата на официјални претставници, според кои бројката е 900 лица. Тие беа испратени во Сирија во 2015 година, откако радикалната група зазеде големи делови од оваа блискоисточна земја.

Сојузниците на Украина и претседателот Володимир Зеленски денеска (9 јануари) ќе имаат средба во американската воена воздухопловна база Рамштајн во Германија за да разговараат за континуираната поддршка за Киев во војната со Русија.

Рамштајн е најголемата воздухопловна база надвор од СAД и беше домаќин на слични состаноци откако Русија ја нападна Украина пред речиси три години.

Американскиот секретар за одбрана Лојд Остин ги покани на конференцијата министрите за одбрана и високите воени лидери од земјите-членки на Контакт групата Украина.

Како и на претходните состаноци во Рамштајн, се очекуваат и претставници од земји што не се членки на НАТО.

Русија води војна против соседна Украина од 24 февруари 2022 година. Западот го поддржува Киев во неговата одбрана.

Украинските власти стравуваат дека американската поддршка за Украина може да се намали откако новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп ќе ја преземе функцијата на 20 јануари, јави ДПА.

Турција во средата повторно се заложи за мировен договор со две држави за Кипар, додека Обединетите нации се подготвуваат да се сретнат со страните на почетокот на пролетта со надеж дека ќе ги обноват официјалните разговори за решавање на прашањето за етнички поделениот остров.

Турскиот министер за надворешни работи Хакан Фидан рече дека Кипар „мора да продолжи по патот на решение со две држави“ и дека вложувањето напори во други аранжмани за ставање крај на половина вековната поделба на Кипар би било „губење време“.

Фидан разговараше со новинарите по разговорот со Ерсин Татар, водачот на отцепените кипарски Турци чиешто прогласување независност во 1983 година го призна само Турција.

Кипар е етнички поделен од 1974 година, кога Турција изврши инвазија по државен удар, поддржана од хунтата која владееше со Грција во тоа време, со цел да го обедини источниот медитерански остров со грчката држава.

Последниот голем обид за мировен договор не успеа во 2017 година.

Оттогаш, Турција се залага за аранжман со две држави во кој бројно помалите кипарски Турци никогаш нема да бидат малцинство во договорот за поделба на власта.

Сепак, кипарските Грци не го поддржуваат договорот за две држави, за кој сметаат дека ја официјализира поделбата на островот и го продолжува она што тие го гледаат како закана од постојано турско воено присуство на островот.

Официјални претставници на кипарските Грци велат дека разговорите во 2017 година пропаднале првенствено поради инсистирањето на Турција трајно да задржи барем некои од нејзините 35.000 војници, кои се проценува дека се на отцепениот север на островот, и да го запише правото на воена интервенција во новиот мировен договор.

Обединетите нации, Европската унија и другите актери го отфрлија договорот на две држави за Кипар, велејќи дека единствениот пат напред е договор за федерација со зоните на кипарските Турци и на кипарските Грци.

Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш се подготвува да биде домаќин на неформален состанок во Швајцарија во март за да слушне што предвидува секоја страна за мировниот договор. Минатата година, претставникот на Гутереш на Кипар, наводно, заклучил дека нема заедничка основа за враќање на преговорите.

Претседателот на кипарските Грци Никос Христодулидес рече дека е подготвен веднаш да ги продолжи официјалните разговори, но отфрли каква било дискусија за аранжман на две држави.

Татар, водачот на отцепените кипарски Турци, рече дека на состанокот ќе бидат вклучени двете страни во Кипар, министрите за надворешни работи на Грција и Турција и висок британски функционер за да се утврдат „следните чекори“ во врска со иднината на Кипар.

Мировниот договор не само што ќе го отстрани изворот на нестабилност во источниот Медитеран, туку исто така може да го забрза развојот на полињата со природен гас во спорната крајбрежна економска зона на Кипар.

Косовската полиција на 8 јануари ја затвори Даночната управа во Северна Митровица, која функционираше во српскиот систем, поради „незаконски активности“, додека Српската листа објави дека со затворањето на оваа институција, 80 работници се „оставени на улица“.

Заменик-директорот на косовската полиција за северниот регион, Ветон Елшани за РСЕ изјави дека за случајот бил информиран надлежниот обвинител, а на вработените им било дозволено само да ги извадат личните работи.

Во меѓувреме, филијалата на Дунав осигурување беше затворена во Северна Митровица поради сомневање дека работи без лиценца. Како што изјави Ељшани за РСЕ, полицијата во таа акција и помогнала на службениците на Централната банка на Косово, а информиран е и обвинителот, кој случајот го окарактеризира како „злоупотреба на економска активност“.

Дунав осигурување е акционерско друштво од Србија кое обезбедува над стотина услуги од областа на животното и неживотно осигурување. На нивната веб-страница за адресите на филијалите се наоѓа и онаа во Северна Митровица на северот на Косово, која беше затворена во средата.

Ова е продолжение на акциите за затворање на српските институции на Косово, кои официјална Приштина ги смета за „незаконски“ Министерот за внатрешни работи на Косово, Џељаљ Свечља на својот Фејсбук профил напиша дека „незаконските дејствија на Даночната управа на Србија ќе бидат“. истражени од сите наши институционални механизми“.

„Оваа институција незаконски собирала финансиски средства од граѓани и субјекти кои живеат и работат во Република Косово. Изнудата е казнива и строго забранета за секој што се занимава со тоа“, рече Свечља.

Од друга страна, Српска листа соопшти дека премиерот на Косово, Албин Курти, ја продолжува изборната кампања „над грбот на српскиот народ“ пред парламентарните избори на 9 февруари и најави дека во текот на денот тој ќе разговара со работниците од Даночната управа за можностите за помош и поддршка.

„Никој од нив нема да остане без своите приходи и дека нивната егзистенција ќе остане обезбедена“, се вели во соопштението на Српската листа, најголемата партија на Србите на Косово, која ја има поддршката од Белград.

Инаку, Косово започна со затворање на српските институции во јануари 2024 година и досега се затворени голем број привремени општински власти (Драгаш, Сува Река, Призрен и Ораховац Пеќ, Исток, Клина, Србица, Северна Митровица, Звечан, Зубин Поток и Лепосавиќ. инвалидско осигурување, Управниот округ Косово-Митровац и Центарот за социјална работа од Вучитрн, Управата за урбанистичко планирање, Дирекцијата за станбен и стопански простор и Дирекцијата за градежно земјиште во Северна Митровица.

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, во своето обраќање до јавноста во средината на септември минатата година рече дека со затворањето на српските институции на Косово, околу 5.800 луѓе останале без работа, но дека ќе продолжат да земаат плати.

Инаку, Србија одбива да ги затвори своите институции за територијата на Косово, а повеќето од нив ги пресели во близина на пограничните градови на српска страна.

Апелацискиот суд во Нови Сад ја поништи одлуката на Вишиот суд во тој град со кој беше отфрлен предлогот да му се определи притвор на поранешниот министер за градежништво, транспорт и инфраструктура Горан Весиќ.

Апелациониот суд ја прифатил жалбата на Вишото јавно обвинителство во Нови Сад и предметот го вратил до првостепениот суд на нова одлука, соопшти Апелациониот суд.

На 31 декември, несудскиот кривичен совет на Високиот суд во Нови Сад донесе решение со кое е одбиен притворот на Горан Весиќ, помошникот министер за железнички транспорт Анита Димоски и поранешната директорка на инфраструктурата на железници на Србија Јелена Танасковиќ поради падот на бетонската настрешница на Железничката станица во Нови Сад.

На Анита Димоски и Јелена Танасковиќ потоа им беше изречена забрана за напуштање на домот, а на останатите обвинети им беше продолжен притворот.

На 30 декември, Вишото јавно обвинителство во Нови Сад поднесе обвинителен акт против 13 лица, меѓу кои и поранешниот министер за транспорт Горан Весиќ и поранешната директорка на инфраструктурата на железници на Србија Јелена Танасковиќ, поради падот на настрешницата на влезот. до Железничката станица во Нови Сад, во која загинаа 15 лица.

Бетонската настрешница на Железничката станица во Нови Сад се урна на 1 ноември, при што загинаа 15 лица, а двајца беа тешко повредени.

Украинските власти соопштија дека најмалку 13 лица загинале, а десетици се повредени во руски воздушен напад врз јужниот град Запорожје, последен во серијата руски напади кои предизвикале цивилни жртви.

Нападот на 8 јануари погоди индустриски кварт на градот околу попладне, рече Иван Федоров, шеф на регионалната администрација.

На видеото објавено од службите за итни случаи се гледаат тела распрскани и крвави на тротоарите додека пожарникарите брзаат да го изгаснат пожарот на автомобилите и да го изгаснат пожарот во блиската административна зграда.

„Нема ништо посурово од воздушните напади врз градот, со знаење дека обичните цивили ќе настрадаат“, рече претседателот Володимир Зеленски во објава на Телеграм која вклучува графички снимки од последиците од експлозијата.

Не е јасно какво оружје е употребено, иако обемот на штетата и жртвите сугерираа поголемо оружје. Украинските власти, кои претходно се огласија со сирени за воздушен напад, предупредија на можноста за лансирање на проектил или можна лејд-бомба - водено оружје фрлено од воздух што Русија го употреби за разурнувачки ефект врз украинската одбрана.

Засега нема коментар за нападот од руски официјални лица.

Претходно, Украина тврдеше дека погодила складиште за нафта во Русија, кое служело на стратешка воздушна база во јужниот регион Саратов.

Нападот од 8 јануари „создава сериозни логистички проблеми за стратешката авијација на руските окупатори и значително ја намалува нивната способност да напаѓаат мирни украински градови и цивилни објекти“, објави Генералштабот на вооружените сили на Украина на социјалните мрежи.

Од почетокот на 2024 година, руските рафинерии се редовно мета на украински беспилотни летала. Во некои, примарните единици за преработка на нафта откажаа и бараа поправки. Русија соопшти дека делумно го обновила капацитетот на некои клучни рафинерии за нафта.

Нападот доаѓа откако украинските сили ги продолжуваат своите офанзивни операции во неколку правци во регионот Курск, за што аналитичарите рекоа дека Current Time му дава на Киев можност за преговарање во секој можен прекин на огнот или мировни преговори со Москва.

Новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп, на 7 јануари повтори дека е желен да види преговорите со Русија за завршување на војната во Украина да започнат наскоро откако тој ќе се врати во Белата куќа кон крајот на овој месец, но не даде конкретни детали за тоа кога тие ќе се одржат.

Трамп рече дека сака наскоро да види преговори бидејќи „Русија губи многу млади луѓе, а исто така и Украина“.