Достапни линкови

Вести

Мицотакис со поддршка за проширувањето на ЕУ

Грчкиот премиер Киријакос Мицотакис пред пристигнувањето на самитот во ЕУ изјави дека го подржува евроинтегративниот пат на земјите од Западен Балкан.

„Целосно го поддржуваме патот за членство во ЕУ на нашиот северен сосед, тие целосно ги почитуваат меѓународните договори што ги потпишаа, тие го почитуваат владеењето на правото и се разбира ги почитуваат правата на малцинствата“ рече Мицотоакис.

Тој посочи дека треба на европско ниво да се посочи проблемот со кој Турција ги уценува Грција и Европската Унија, кое како што вели, не треба да се дозволи.

види ги сите денешни вести

ЕУ реагира на учеството на српски официјални претставници на неуставниот Ден на Република Српска

Одбележување на Денот на Република Српска, 9 јануари 2025
Одбележување на Денот на Република Српска, 9 јануари 2025

Европската Унија и порачува на Србија дека очекува од оваа земја да биде подеднакво посветена на европската перспектива на Босна и Херцеговина, како единствена, обединета и суверена земја како и сите други меѓународни партнери.

По повод учеството на претставници на државните институции на Србија на одбележувањето на неуставниот ден на босанско-херцеговскиот ентитет Република Српска (РС), од Брисел велат дека регионалната соработка и добрососедските односи се суштински дел од напредокот на патот кон европската интеграција.

„Треба да се избегнуваат дејствија и изјави кои негативно влијаат на добрососедските односи и придонесуваат за политички поделби“, се вели во реакцијата на прес-службата на ЕУ за Радио Слободна Европа.

Во Република Српска, 9 јануари се слави како Ден на РС.

Во одбележувањето на овој ден редовно учествуваат и претставници од Србија.

Годинава, меѓу другите, во име на Србија учествуваа премиерот на земјата Милош Вучевиќ, како и претседателката на Собранието, Ана Брнабиќ.

Во 2015 година, Судот на Босна и Херцеговина го прогласи овој датум за неуставен. Уставниот суд на БиХ не го оспори правото на Ден на РС, но утврди дека Денот на РС не може да биде 9 јануари.

И Европската Унија посочува дека одбележувањето на овој ден е противуставно.

„ЕУ нагласува дека мора да се почитуваат суверенитетот, територијалниот интегритет, уставниот поредок, вклучително и одлуките на Уставниот суд и меѓународниот идентитет на Босна и Херцеговина. ЕУ го повикува политичкото раководство на ентитетот Република Српска да се воздржи од провокативни реторика и акции за поделба, вклучително и поставување на прашањето за суверенитетот, единството и територијалниот интегритет на земјата“, се вели во одговорот на прес-службата на ЕУ.

ЕУ апелира до сите политички актери во Босна и Херцеговина да преземат решителна акција со цел да се спроведат потребните реформи на патот на ЕУ кон отворање на пристапните преговори со ЕУ.

Европската Унија ја повторува својата целосна посветеност за Босна и Херцеговина да се приклучи на Унијата како единствена, обединета и суверена земја.

По повод одбележувањето на тој ден, претходно говореше и високиот претставник во БиХ, Кристијан Шмит, кој оцени дека одбележувањето на 9 јануари како Ден на РС е јасно и директно непочитување на обврзувачките одлуки на Уставниот суд на БиХ, како и на одлуката на високиот претставник од 1 јули 2023 година

Исто така, Амбасадата на Соединетите Држави во Сараево изјави дека САД очекуваат органите за спроведување на законот и судските власти во БиХ да преземат брзи и решителни мерки за да го истражат секое прекршување на законот во врска со прославата на неуставниот Ден на РС.

Тројца израелски војници загинале, а тројца биле ранети во Појасот Газа

Појас Газа, илустрација
Појас Газа, илустрација

Израелската војска соопшти дека тројца израелски војници загинале, а тројца се ранети во борбите во северниот дел на Појасот Газа.

Според првичната истрага на Израелските одбранбени сили (ИДФ), војниците биле погодени од голема експлозивна направа која експлодирала во тенк за време на операциите во Беит Ханун.

Според официјални извори, уште тројца израелски војници загинале, а неколку биле ранети во одвоени борби во изминатите два дена, а Израел загубил 401 војник во досегашната копнена офанзива против Хамас во Појасот Газа.

Хамас е прогласена за терористичка организација од САД и ЕУ.

Најмалку 45936 Палестинци се убиени, а 109 274 се ранети во израелските напади од 7 октомври 2023 година, според Министерството за здравство во Газа, кое е под контрола на Хамас.

Палестинските лекари, исто така, соопштија дека 30 луѓе биле убиени низ енклавата во изминатите 24 часа.

Бугарската Агенција за патишта делумно виновна за автобуската несреќа на „Беса транс“

илустрација
илустрација

Агенцијата за патна инфраструктура на Бугарија (АПИ) има делумна вина за трагичната несреќа на автобусот на „Беса транс“ на автопатот Струма во 2021 година, во која загинаа 45 македонски државјани, пресуди Окружниот суд во Перник.

Според судот, АПИ е одговорна за 10% од настанатата штета и треба да и се наложи на секој од тужителите да им плати по 20 000 лева како надомест за нематеријална штета. Исто така, се признаваат околностите дека за предметната делница не е донесен акт 16 за автопат и затоа има статус на експресен пат, бидејќи делницата беше пуштена за сообраќај во 2007 година во фаза на акт 15, се вели во судската одлука.

Се наведува и дека возачот го возел автобусот со 106 километри на час, што е максималната брзина на делницата од 120 километри.

„При проектирањето на експресниот пат не биле испочитувани геометриските карактеристики. Проектираниот попречен наклон на кривината одговара на брзина од 90 километри на час, но нема поставено патна ознака Б26/90 километри на потребните места за ограничување на брзината“, додаваат од судот.

Несреќата на автопатот Струма се случи рано утрото на 23 ноември 2021 година, кај селото Боснек. Туристичкиот автобус во кој се наоѓаа 52 лица, удри во заштитната ограда на патот, се запали и целосно изгоре.

Автобусот, сопственост на компанијата „Беса транс“ од Северна Македонија, се враќал од Истанбул кон Скопје. Истрагата за несреќата ја водеше Националната истражна служба. Првичните заклучоци беа дека виновен е возачот на автобусот кој возел со голема брзина.

На 20 јануари 2022 година пред Окружниот суд Перник беше покрената граѓанска постапка за обезбедување докази во врска со инцидентот. Во август 2022 година роднините на настраданите поднеле барање за обештетување од 750 илјади евра против АПИ и Бугарската асоцијација на осигурување возила. Тезата на адвокатите на роднините на жртвите е дека во моментот на несреќата имало голем број технички неисправности на коловозот, погрешни ознаки и знаци, неквалитетни заштитни огради и асфалт, што влијаело на несреќата.

Во автобуската несреќа загинаа 45 лица, а седуммина беа повредени.

За случајот, кој се однесуваше на продолжено кривично дело „фалсификување на исправа“, Кривичниот суд во март годинава изрече една година и осум месеци казна затвор за сопственикот на „Беса Транс“, Беким Хаџиу, и парична казна од 800 000 денари, како и четиригодишна забрана за вршење на меѓународен превоз на правното лице.

Претходниот месец, Апелациониот суд ја укина првостепената пресуда за случајот „Беса Транс“ и предметот го врати на повторно судење.

Остин: Американската војска треба да остане во Сирија за да се спротистави на Исламска држава

Aмериканскиот секретар за одбрана, Лојд Остин
Aмериканскиот секретар за одбрана, Лојд Остин

САД мора да одржат воено присуство во Сирија за да ја спречат групата Исламска држава ИД повторно да се појави како закана по падот на владата на Башар ал Асад, изјави американскиот секретар за одбрана, Лојд Остин.

Таму се уште се потребни американски сили, првенствено за безбедност на камповите за десетици илјади поранешни борци на ИД и нивни семејства, рече шефот на Пентагон во едно од неговите последни интервјуа за американски медиуми.

Според различни проценки, меѓу 8000 и 10000 борци на групата се во камповите, а најмалку 2000 од нив се верува дека се многу опасни.

„Мојот став е дека ако Сирија е незаштитена, борците на ИСИС повторно ќе станат една од главните струи“, рече Остин во воздухопловната база Рамштајн во Германија, каде што пристигна да разговара за воената помош за Украина со околу 50 други партнерски земји.

Тој употребил друг акроним за групата Исламска држава („Исламска држава во Ирак и Левант“, ИДИЛ).

Во 2018 година, за време на неговиот прв мандат, новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп се обиде да ги повлече сите американски сили од Сирија, што предизвика оставка на поранешниот секретар за одбрана Џим Матис.

Минатиот месец, за време на офанзивата на групата Хајат Тахрир ал-Шам против Асад, која е прогласена за терористичка организација од САД, Трамп објави дека војската на Вашингтон треба да остане настрана од конфликтот.

САД одржуваат контингент од околу 2000 војници во Сирија, чија задача е да се борат против Исламската држава.

Тоа е многу повеќе од тврдењата на официјални претставници, според кои бројката е 900 лица. Тие беа испратени во Сирија во 2015 година, откако радикалната група зазеде големи делови од оваа блискоисточна земја.

Помош за Украина на агендата на новата средба во Рамштајн

Запорожје, Украина
Запорожје, Украина

Сојузниците на Украина и претседателот Володимир Зеленски денеска (9 јануари) ќе имаат средба во американската воена воздухопловна база Рамштајн во Германија за да разговараат за континуираната поддршка за Киев во војната со Русија.

Рамштајн е најголемата воздухопловна база надвор од СAД и беше домаќин на слични состаноци откако Русија ја нападна Украина пред речиси три години.

Американскиот секретар за одбрана Лојд Остин ги покани на конференцијата министрите за одбрана и високите воени лидери од земјите-членки на Контакт групата Украина.

Како и на претходните состаноци во Рамштајн, се очекуваат и претставници од земји што не се членки на НАТО.

Русија води војна против соседна Украина од 24 февруари 2022 година. Западот го поддржува Киев во неговата одбрана.

Украинските власти стравуваат дека американската поддршка за Украина може да се намали откако новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп ќе ја преземе функцијата на 20 јануари, јави ДПА.

Турција инсистира на решение со две држави за етнички поделениот Кипар

Тампон зоната на ОН што го дели грчкиот од турскиот дел на островот, 8 декември 2024 година.
Тампон зоната на ОН што го дели грчкиот од турскиот дел на островот, 8 декември 2024 година.

Турција во средата повторно се заложи за мировен договор со две држави за Кипар, додека Обединетите нации се подготвуваат да се сретнат со страните на почетокот на пролетта со надеж дека ќе ги обноват официјалните разговори за решавање на прашањето за етнички поделениот остров.

Турскиот министер за надворешни работи Хакан Фидан рече дека Кипар „мора да продолжи по патот на решение со две држави“ и дека вложувањето напори во други аранжмани за ставање крај на половина вековната поделба на Кипар би било „губење време“.

Фидан разговараше со новинарите по разговорот со Ерсин Татар, водачот на отцепените кипарски Турци чиешто прогласување независност во 1983 година го призна само Турција.

Кипар е етнички поделен од 1974 година, кога Турција изврши инвазија по државен удар, поддржана од хунтата која владееше со Грција во тоа време, со цел да го обедини источниот медитерански остров со грчката држава.

Последниот голем обид за мировен договор не успеа во 2017 година.

Оттогаш, Турција се залага за аранжман со две држави во кој бројно помалите кипарски Турци никогаш нема да бидат малцинство во договорот за поделба на власта.

Сепак, кипарските Грци не го поддржуваат договорот за две држави, за кој сметаат дека ја официјализира поделбата на островот и го продолжува она што тие го гледаат како закана од постојано турско воено присуство на островот.

Официјални претставници на кипарските Грци велат дека разговорите во 2017 година пропаднале првенствено поради инсистирањето на Турција трајно да задржи барем некои од нејзините 35.000 војници, кои се проценува дека се на отцепениот север на островот, и да го запише правото на воена интервенција во новиот мировен договор.

Обединетите нации, Европската унија и другите актери го отфрлија договорот на две држави за Кипар, велејќи дека единствениот пат напред е договор за федерација со зоните на кипарските Турци и на кипарските Грци.

Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш се подготвува да биде домаќин на неформален состанок во Швајцарија во март за да слушне што предвидува секоја страна за мировниот договор. Минатата година, претставникот на Гутереш на Кипар, наводно, заклучил дека нема заедничка основа за враќање на преговорите.

Претседателот на кипарските Грци Никос Христодулидес рече дека е подготвен веднаш да ги продолжи официјалните разговори, но отфрли каква било дискусија за аранжман на две држави.

Татар, водачот на отцепените кипарски Турци, рече дека на состанокот ќе бидат вклучени двете страни во Кипар, министрите за надворешни работи на Грција и Турција и висок британски функционер за да се утврдат „следните чекори“ во врска со иднината на Кипар.

Мировниот договор не само што ќе го отстрани изворот на нестабилност во источниот Медитеран, туку исто така може да го забрза развојот на полињата со природен гас во спорната крајбрежна економска зона на Кипар.

Косово ги затвора институциите кои работат во српскиот систем

Затворање на канцеларијата на осигурителната компанија од Србија - Дунав осигурување, на северот на Косово, на 8 јануари 2025 година.
Затворање на канцеларијата на осигурителната компанија од Србија - Дунав осигурување, на северот на Косово, на 8 јануари 2025 година.

Косовската полиција на 8 јануари ја затвори Даночната управа во Северна Митровица, која функционираше во српскиот систем, поради „незаконски активности“, додека Српската листа објави дека со затворањето на оваа институција, 80 работници се „оставени на улица“.

Заменик-директорот на косовската полиција за северниот регион, Ветон Елшани за РСЕ изјави дека за случајот бил информиран надлежниот обвинител, а на вработените им било дозволено само да ги извадат личните работи.

Во меѓувреме, филијалата на Дунав осигурување беше затворена во Северна Митровица поради сомневање дека работи без лиценца. Како што изјави Ељшани за РСЕ, полицијата во таа акција и помогнала на службениците на Централната банка на Косово, а информиран е и обвинителот, кој случајот го окарактеризира како „злоупотреба на економска активност“.

Дунав осигурување е акционерско друштво од Србија кое обезбедува над стотина услуги од областа на животното и неживотно осигурување. На нивната веб-страница за адресите на филијалите се наоѓа и онаа во Северна Митровица на северот на Косово, која беше затворена во средата.

Ова е продолжение на акциите за затворање на српските институции на Косово, кои официјална Приштина ги смета за „незаконски“ Министерот за внатрешни работи на Косово, Џељаљ Свечља на својот Фејсбук профил напиша дека „незаконските дејствија на Даночната управа на Србија ќе бидат“. истражени од сите наши институционални механизми“.

„Оваа институција незаконски собирала финансиски средства од граѓани и субјекти кои живеат и работат во Република Косово. Изнудата е казнива и строго забранета за секој што се занимава со тоа“, рече Свечља.

Од друга страна, Српска листа соопшти дека премиерот на Косово, Албин Курти, ја продолжува изборната кампања „над грбот на српскиот народ“ пред парламентарните избори на 9 февруари и најави дека во текот на денот тој ќе разговара со работниците од Даночната управа за можностите за помош и поддршка.

„Никој од нив нема да остане без своите приходи и дека нивната егзистенција ќе остане обезбедена“, се вели во соопштението на Српската листа, најголемата партија на Србите на Косово, која ја има поддршката од Белград.

Инаку, Косово започна со затворање на српските институции во јануари 2024 година и досега се затворени голем број привремени општински власти (Драгаш, Сува Река, Призрен и Ораховац Пеќ, Исток, Клина, Србица, Северна Митровица, Звечан, Зубин Поток и Лепосавиќ. инвалидско осигурување, Управниот округ Косово-Митровац и Центарот за социјална работа од Вучитрн, Управата за урбанистичко планирање, Дирекцијата за станбен и стопански простор и Дирекцијата за градежно земјиште во Северна Митровица.

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, во своето обраќање до јавноста во средината на септември минатата година рече дека со затворањето на српските институции на Косово, околу 5.800 луѓе останале без работа, но дека ќе продолжат да земаат плати.

Инаку, Србија одбива да ги затвори своите институции за територијата на Косово, а повеќето од нив ги пресели во близина на пограничните градови на српска страна.

Повторно ќе се одлучува за притворот на поранешниот министер Горан Весиќ

Поранешниот министер за градежништво, транспорт и инфраструктура на Србија, Горан Весиќ
Поранешниот министер за градежништво, транспорт и инфраструктура на Србија, Горан Весиќ

Апелацискиот суд во Нови Сад ја поништи одлуката на Вишиот суд во тој град со кој беше отфрлен предлогот да му се определи притвор на поранешниот министер за градежништво, транспорт и инфраструктура Горан Весиќ.

Апелациониот суд ја прифатил жалбата на Вишото јавно обвинителство во Нови Сад и предметот го вратил до првостепениот суд на нова одлука, соопшти Апелациониот суд.

На 31 декември, несудскиот кривичен совет на Високиот суд во Нови Сад донесе решение со кое е одбиен притворот на Горан Весиќ, помошникот министер за железнички транспорт Анита Димоски и поранешната директорка на инфраструктурата на железници на Србија Јелена Танасковиќ поради падот на бетонската настрешница на Железничката станица во Нови Сад.

На Анита Димоски и Јелена Танасковиќ потоа им беше изречена забрана за напуштање на домот, а на останатите обвинети им беше продолжен притворот.

На 30 декември, Вишото јавно обвинителство во Нови Сад поднесе обвинителен акт против 13 лица, меѓу кои и поранешниот министер за транспорт Горан Весиќ и поранешната директорка на инфраструктурата на железници на Србија Јелена Танасковиќ, поради падот на настрешницата на влезот. до Железничката станица во Нови Сад, во која загинаа 15 лица.

Бетонската настрешница на Железничката станица во Нови Сад се урна на 1 ноември, при што загинаа 15 лица, а двајца беа тешко повредени.

Најмалку 13 загинати, десетици повредени во руски напад во Запорожје

Рането лице на местото на рускиот напад врз индустрискиот кварт во градот Запорожје, Украина, на 8 јануари.
Рането лице на местото на рускиот напад врз индустрискиот кварт во градот Запорожје, Украина, на 8 јануари.

Украинските власти соопштија дека најмалку 13 лица загинале, а десетици се повредени во руски воздушен напад врз јужниот град Запорожје, последен во серијата руски напади кои предизвикале цивилни жртви.

Нападот на 8 јануари погоди индустриски кварт на градот околу попладне, рече Иван Федоров, шеф на регионалната администрација.

На видеото објавено од службите за итни случаи се гледаат тела распрскани и крвави на тротоарите додека пожарникарите брзаат да го изгаснат пожарот на автомобилите и да го изгаснат пожарот во блиската административна зграда.

„Нема ништо посурово од воздушните напади врз градот, со знаење дека обичните цивили ќе настрадаат“, рече претседателот Володимир Зеленски во објава на Телеграм која вклучува графички снимки од последиците од експлозијата.

Не е јасно какво оружје е употребено, иако обемот на штетата и жртвите сугерираа поголемо оружје. Украинските власти, кои претходно се огласија со сирени за воздушен напад, предупредија на можноста за лансирање на проектил или можна лејд-бомба - водено оружје фрлено од воздух што Русија го употреби за разурнувачки ефект врз украинската одбрана.

Засега нема коментар за нападот од руски официјални лица.

Претходно, Украина тврдеше дека погодила складиште за нафта во Русија, кое служело на стратешка воздушна база во јужниот регион Саратов.

Нападот од 8 јануари „создава сериозни логистички проблеми за стратешката авијација на руските окупатори и значително ја намалува нивната способност да напаѓаат мирни украински градови и цивилни објекти“, објави Генералштабот на вооружените сили на Украина на социјалните мрежи.

Од почетокот на 2024 година, руските рафинерии се редовно мета на украински беспилотни летала. Во некои, примарните единици за преработка на нафта откажаа и бараа поправки. Русија соопшти дека делумно го обновила капацитетот на некои клучни рафинерии за нафта.

Нападот доаѓа откако украинските сили ги продолжуваат своите офанзивни операции во неколку правци во регионот Курск, за што аналитичарите рекоа дека Current Time му дава на Киев можност за преговарање во секој можен прекин на огнот или мировни преговори со Москва.

Новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп, на 7 јануари повтори дека е желен да види преговорите со Русија за завршување на војната во Украина да започнат наскоро откако тој ќе се врати во Белата куќа кон крајот на овој месец, но не даде конкретни детали за тоа кога тие ќе се одржат.

Трамп рече дека сака наскоро да види преговори бидејќи „Русија губи многу млади луѓе, а исто така и Украина“.

Реакции за ветото на Сиљановска Давкова врз законот за заштита на децата

Илустрација
Илустрација

Демократската унија за интеграција (ДУИ) преку соопштение реагира на непотпишувањето на Законот за заштита на децата. Смета дека со ова се урива достоинството и националниот идентитет на Албанците во Северна Македонија.

„Кога станува збор за албанскиот јазик, за нашето достоинство и национален идентитет, ниту прогонот, ниту смрта не плаши. Напаѓајте што сакате, но држете ги рацете подалеку од она што за нас Албанците е свето! Рацете подалеку од албанскиот јазик!“, пишува меѓу другото во соопштението испратено од ДУИ.

Македонската претседателка Гордана Сиљановска Давкова стави вето, односно не го потпиша указот за Законот за заштита на децата кој беше изгласан во Собранието.

Со овие два члена во законот се предвидува покрај македонскиот, во лиценците да стои и јазикот што го зборуваат 20 проценти од граѓаните. Силјановска во своето објаснување вели дека дека спорните членови 9 и 10 од овој закон треба да се преиспитаат низ призма на аманданот пет од Уставот и постоечкиот Закон за употреба на јазиците, кој засега е оспорен во Уставниот суд.

По непотпишувањето на указот од страна на претседателката, од Владата информираа дека законот ќе се доработи и ќе се достави во Собранието во закониските рокови.

Денеска одговорија од владеачката ВМРО-ДПМНЕ. Реториката на ДУИ е веќе видена и со цел да ги заштити криминалците од нивните редови, велат од оваа партија.

„Реториката на ДУИ, со која се обидува да поттикне некаква политичка тензија и меѓуетничка нетрпеливост, нема да помине. Затоа што сите знаат, а најдобро албанските сограѓани, дека стекнатите колективни права во државата не се и никогаш не може да бидат загрозени, соопштија од владејачката партија“, се вели в осоопштението на ВМРО ДПМНЕ.

Според изјавата на премиерот Христијан Мицкоски се знае дека службен јазик на целата територија на државата е македонскиот јазик, но сите оние кои ќе побараат и на албански да биде формуларот за полагање, прецизно ќе се формулира во законот согласно Уставот и законите и ќе биде овозможено.

Претседателката пак смета дека не е пристрасната туку според неа во членовите 9 и 10 има одредби што треба парламентарниот состав да ги преобмисли.

Од владејачката Вреди ја обвинија Сиљановска-Давкова за политикантство мотивирано од опозицијата.

Опозициските партии го поздравија ветото на Сиљановска Давкова.

Вчитај повеќе

XS
SM
MD
LG