Насловна страница на „Низ темјанот, еден лилјан“ на Сузана Спасовска.
Сузана В. Спасовска –застапник на женскиот глас во пишувањето
„Низ темјанот, еден лилјан“ е насловена четвртата по ред стихозбирка на поетесата Сузана В. Спасовска што деновиве треба да се појави во библиотеката „Огнови“ на издавачката куќа „Антолог“ од Скопје. Ова нејзино ново дело излегува по осумгодишна пауза, а првото негово претставување е планирано да се случи на претстојниот Саем на книгата.
Она што е особено импресивно во лирско-философскиот трактат на нашата поетеса во нејзината најнова поетска книга е тоа што тој како еден вид лирски тек на свеста е изнесен интроспективно низ Јас-формата на кажувањето. Таа интроспективна саморефлексија, која не само што ги открива преку себе катадневната божественост и светлина на жената, туку длаби и во архетипските митски библиски слики што ја осветлуваат изворно неа, е поетски и поетолошки функционална, духовно возбудлива и во некои песни префинета во својата интуитивна согледба и спознателност. Од светлината како основна космичка и онтолошка супстанција и симбол се извлечени сите основни деривати, метафорички, поетско-философски и идејни поими во оваа поезија, а тоа се: Љубовта, Жената, Бог, Детето, Телото“.
Отсекогаш сум сакала да го застапувам женскиот глас во пишувањето. Дали тоа ќе се нарече „женско лирско – јас“, „женски лирски глас“, „женско писмо“...независно, значи позицијата на женскоста.
Сузана В. Спасовска, поетеса.
Ова, меѓу другото, ќе го запише писателот Ефтим Клетников во поговорот за стихозбирката „Низ темјанот, еден лилјан“ на поетесата Сузана В. Спасовска насловен како „Пофалба на женскиот принцип на постоењето“. Тој дополнува дека токму ова дело, зад кое застана издавачката куќа „Антолог“ од Скопје, го потврдува тоа, а за авторката констатира дека поседува изграден поетски стих и творечки идентитет.
Сузана Спасовска, поетеса.
„Отсекогаш сум сакала да го застапувам женскиот глас во пишувањето. Дали тоа ќе се нарече „женско лирско – јас“, „женски лирски глас“, „женско писмо“...независно, значи позицијата на женскоста. Е, сега, дали таа ќе биде претставена преку женственоста, преку телесноста, преку совесноста...сето тоа се топоси а речеме, ама на крај секогаш се стигнува до некоја повисока покална точка – женскоста како парадигма наспрема машкоста, женско како феномен сам по себе“, истакнува поетесата.
Затоа решив да застанам на една точка од која ќе се слушне женскиот божествен глас. Ама не како спротивставеност, не како главност, туку токму како еден засебен глас кој што морал да до изрази својот полнеж.
Таа дополнува дека кога влегла во литературата се обидела но не го нашла писмото на Сафо, знајните и незнајни жени што оставиле белег во историјата, она што го дале Емили Дикенсон или Силвија Плат и другите кои стекнале светска препознатливост, та затоа и самата едно време талкала меѓу многу машки ракурси.
„Затоа решив да застанам на една точка од која ќе се слушне женскиот божествен глас. Ама не како спротивставеност, не како главност, туку токму како еден засебен глас кој што морал да до изрази својот полнеж.“
Родена 1972 година во Ротердам, Холандија, Сузана В. Спасовска дипломирала и магистрирала на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ во Скопје. Досега објавила три стихозбирки – „И љубов и заговор“ (1996, Македонска книга), „Смртно писмо“ (2004, Блесок – подоцна публикувана и како е-книга) и „Божествена жена“ (2006, Темплум).
Нејзини песни се застапувани во некои од антологиските избори на современата македонска поезија, а во 2006 година Спасовска ја приреди и антологијата на поновата македонска поезија насловена како „Пурпурни извори“, која беше печатена како издание на „Струшките вечери на поезијата“.
Од 2004 поетесата е член на новата редакција на книжевното списание „Разгледи“, пишува и објавува и книжевнотеориски текстови во периодиката, а работи како професионален лектор.
Говорејќи за осумгодишната пауза меѓу двете последни поетски објави, Сузана В. Спасовска, појаснува дека во тој период „божествената жена“ се проучувала себе си како мајка, родител, како битие на кое полека му станува јасно како и зошто му се случило потомството. Затоа, како што вели, и првиот циклус во „Низ темјанот, еден лилјан“ е насловен „Нашите деца“.
„Тоа практично беше едно спиритуално отсуство. Ги испитував сите можни прашања со што се соочува една мајка, една жена или еден родител кога пред него се едни две такви небесни суштества на кои што треба да им го покаже патот. Сите тие интроспекции низ мајчинството биле плод на мојата размисла и како резултат на сето тоа се појавиле и овие песни што сега се отпечатени во книгата.“
Авторката потенцира дека родителството го доживеала како исполнетост и дека тоа и дало сила да ја напише и новата книга во која своето тело, својот глас им го позајмува на сите женски аспекти на постоењето.
„Ќе се занимавам со библиските женски ликови, со митските можеби повеќе. Ова ќе биде ремитологизација на женското ама во една сосема друга насока и од една поинаква, друга перспектива а тоа е сепак да не заборавиме дека сме ѕвездени деца, дека сме небесни суштества кои што во себе го носат ѕвездениот оган, го носат спиритусот божествен и дека тоа, во оној момент кога кој и да е од нас ќе го заборави, секој следен треба да го потсети. Не смееме да заборавиме кои сме, од каде сме и зошто сме на оваа планета. “
Како новинар, водител и уредник Јолевски во новинарството е безмалку 4 децении. Кариерата ја почнал во Млад Борец на почетокот од 1980-тите. Потем долги години бил во Телевизија Скопје и во Македонското радио - Втора програма, како и во други медиуми. Во Радио Слободна Европа Јолевски е од самиот почеток на емитувањето на програмата на македонски јазик.
