Лоренс Фридман има напишано академски трудови за Студената војна, нуклеарното одвраќање и политиката на воените операции.
Во 2019 година, Oxford University Press ја објави својата книга Украина и уметноста на стратегијата, „приказ на потеклото и текот на конфликтот Русија-Украина низ леќата на стратегијата“.
Како плоден коментатор на современи прашања од одбраната и надворешната политика, тој беше член на истрагата за улогата на Британија во војната во Ирак.
РСЕ: Тема која се повторува во вашите книги за стратегија е дека војните ретко, ако не и воопшто, одат според планираното. Дали војната во Украина е класичен случај за тоа? Што значи тоа за Русија?
Лоренс Фридман: Тоа е екстремен случај, на некој начин. [Некои од нас] беа скептични околу тоа дали Русија ќе влезе во војна. Никогаш не би можеле да ја отфрлите можноста. Но, основите за да се биде скептичен главно беа врз основа на тоа што беше многу тешко да се види како Русија би можела некогаш да победи - поради големината на Украина и големината на населението, силите кои ќе бидат потребни за да бидат посветени на неодредено време, да се справуваат со востанија и отпор.
[Русија] не беше успешна ниту во почетните воени операции [во Украина]. Значи, ова е уште подобар пример отколку, на пример, Ирак во 2003 година.
Наместо неколку дена, кои би завршиле со марионетска влада во Киев, сега ја добивте оваа смртоносна војна, која ја растури Украина и ја однесе воената модернизација од Русија, со десетици илјади - веројатно над 100.000 - убиени. За многу мала добивка. Добивките што ги постигнаа Русите беа во голема мера постигнати на почетокот на војната. Од некои потоа се откажаа, бидејќи не можеа да ги задржат; други од кои биле принудени да излезат.
Ако го погледнете воениот напредок за Русија, дури и земајќи го предвид Соледар (град во регионот Доњецк) пред некој ден, можеби Бахмут што ќе дојде, тоа е многу маргинално. И она што тие го запленија е уништено во тој процес. Значи, не заробиле големи средства.
Значи, ова е навистина невообичаено залудна војна.
РСЕ: Зборувајќи за Ирак, вашиот многу гласен, одговор на лекциите за Британија во врска со нејзината вмешаност во војната во Ирак беше: „Не повторувајте го тоа“. Дали во некој момент гледате како Русите ја прифаќаат таа малку очигледна мудрост?
Фридман: Мислам дека во моментов е очигледно дека има многу Руси кои се целосно свесни за тоа колку лошо помина ова, како ниту една од целите [на Русија] не е навистина постигната и дека тоа ја врати земјата со години наназад.
Економијата помина во ред минатата година поради цените на енергијата, но цените на енергијата паднаа и тие го загубија својот пазар. Нема инвестиции во Русија. Така, сега е во период на економски пад.
Значи, многу Руси го знаат тоа. Но, постои некој вид на збирен ефект. Тоа не е атмосфера во која луѓето изразуваат предавнички мисли. Многу Руси се во состојба на негирање. Мислам дека проблемот за рускиот претседател Владимир Путин е, во извесна смисла, завршување на ова без да се постигнат неговите цели.
РСЕ: Може ли да стави крај?
Фридман: Мислам дека му е многу тешко, бидејќи штом ќе заврши, треба да се положат сметки. И цената на оваа војна ќе треба да се постави против се што е стекнато. Мислам дека ова влијае врз стратегијата во моментот. Моето објаснување за тоа што се случува, и жестокоста со која тргнаа по Бахмут, е дека тие сè уште ја имаат оваа идеја дека само ако можат да го заземат целиот Доњецк и да го задржат целиот Луганск, тоа може да функционира.
РСЕ: Тоа може да функционира како победа? Победа што можат да ја продадат?
Фридман: Можно е да функционира како победа што би можеле да ја продадат. Нивниот проблем е што Украинците најмногу би можеле да прифатат прекин на огнот. Тие сигурно нема да се согласат на примирје во однос на трансферот на суверенитетот. Значи, тоа не те носи многу далеку во пракса. Тоа само значи дека сте оставени со инхерентно нестабилна ситуација. Но, тоа е она со што ќе останете во секој случај, како резултат на ова, сè додека не добиете поинаква руска влада со различен став кон Украина. Значи, основната лекција од војните е дека полесно се започнуваат отколку завршуваат.
Треба да се има на ум дека оваа војна практично започна во 2014 година. Но, таа беше задржана - и едно од прашањата за иднината е дали може повторно да се ограничи на некој начин. [Конфликтот] не беше замрзнат; луѓето сè уште гинеа. Но дали во иднина ќе биде замрзнат на некој начин, не знам. Меѓу можностите, [замрзнат конфликт] е исто толку веројатен како и другите.
Целосен мировен договор сметам речиси е невозможно да се види во моментов, поради репарациите, прашањата за воените злосторства... За завршување на оваа војна, потребна ви е поинаква влада во Москва, или ви треба Путин на некој начин да биде настрана. И нема никаков знак за тоа во моментов. Но, тоа може да се случи. Мислам, никој навистина не знае што се случува во Москва.
РСЕ: Дали договорен прекин на огнот е поверојатно сценарио отколку целосна победа на едната или другата страна?
Фридман: Мислам дека Русија не би можела да извојува директна победа бидејќи едноставно не гледам како сега може да ја потчини Украина. Значи, може да редефинира што ќе значи победа.
РСЕ: Може ли Русија целосно да се победи?
Фридман: Ако Украина може да ги истисне руските сили од цела Украина, тоа ќе е пораз. Не е сосема невозможно, но мислам дека во моментов е многу тешко. Не е невозможно. Мислам дека губењето на Крим би било недвосмислено голем пораз за Путин.
РСЕ: Што е со делумна победа на Украина? Како би можело да изгледа тоа?
Фридман: Ако погледнете наназад на она што беше кажано од [украинскиот претседател Володимир] Зеленски на почетокот на војната, тие можеа да живеат, мислам, со враќањето на границите на 23 февруари. (Руската целосна инвазија на Украина започна на 24 февруари 2022 година.) Можеби немаше да ја прифатат, но Зеленски јасно размислуваше за заеднички решенија за некои од проблемите.
Тоа стана многу потешко. Тогаш имаше период, септември, кога Украинците станаа прилично оптимисти за тоа што би можеле да направат [но] тогаш Русите се мобилизираа. Русите се поорганизирани сега, генерално. Имаа време да ја средат мобилизацијата, да сфатат што прават со војниците; општата форма е подобра. И времето не беше погодно [за украинските војници]. Така, двете страни сега бараат нови офанзиви.
РСЕ: Кога Западот вели дека нема да дозволи Путин и Русија да успеат во Украина, тоа често се поврзува со фразата „нанесете и стратешки пораз на Русија“. Би сакал да ве прашам како изгледа тој стратешки пораз?
Фридман: Па, мислам дека моментот кога се соочени со стратешки пораз - со поставување цели што не ги постигнале - но, во таа смисла, тие се поразени.
Сега, можете да имате странични цели. Споредна цел на 25 март беше заземањето на Донбас, но тоа се уште не го постигнале. Така што не мислам дека самиот стратегиски пораз е многу тежок концепт. Прашањето е колку Русите го препознаваат тоа.
Историјата на тенковите Абрамс
Проблемот со тоа од првиот ден е што им треба на Русите да ја прекинат оваа војна. А Путин одби да стави крај и мислам дека се плаши да стави крај. Значи, војната продолжува со сите човечки трошоци што ги носи. И додека во Русија не се определи дека стратешки оваа игра е загубена и дека некако треба да се извлечат од оваа каша, ние сме таму каде што сме.
Кога би влегол Западот, ако војските на НАТО би се приклучиле на Украина, тогаш завршувањето на оваа војна би било многу едноставно, но и многу опасно... И така, има толку многу работи што ги чекаме, но некако најголемата работа што ја имаме се чека моментот кога Москва ќе утврди дека ова навистина никаде не оди и дека тој не може да си дозволи да го продолжи со толку малку што да покаже за тоа.
РСЕ: Кои би биле реалните воени цели за Западот овде? Дали тие се разликуваат од целите на Украина?
Фридман: Ставот отсекогаш бил дека, во некои аспекти, воените цели ги поставуваат луѓето кои ја водат војната. А тоа е Украина. Иако мислам дека една од најопасните идеи во моментов е дека ова е прокси војна, а Украинците навистина се борат за Американците.
РСЕ: До последниот украински…
Фридман: Сметам дека тоа е непријатен вид на анализа. Тоа често оди со тврдењето дека западната цел е да се поттикне фрагментацијата на Русија, што мислам дека воопшто не е западна цел. Мислам дека не постои некој кој особено верува дека тоа ќе произведе стабилност во Европа или што и да е. Некои луѓе можеби, но тоа не е официјален став на западните влади.
Мислам дека тие повеќе би сакале да имаат сериозна влада во Москва која ќе има одреден степен на легитимитет и ќе може разумно да се однесува со своите соседи и со остатокот од светот. Но, тоа е малку далеку. Но, нема смисла Западот да има цели за Русија бидејќи тоа ќе зависи од толку многу фактори во самата Русија; тоа не е причина да се води војна. Значи, западните цели се формулирани во однос на независноста и територијалниот интегритет на Украина. И тоа е местото каде што сме.
