Ивелин Михајлов е обвинет за водење на пирамидална шема во Бугарија, наводно користејќи незаконски стекнати добивки за изградба на историски тематски парк за кој властите се сомневаат дека го користи и вооружена екстремно десничарска милитантна организација.
И покрај неговото контроверзно минато и сомнителните деловни практики во Бугарија, иако не му е непозната и корупцијата, Ивелин Михајлов сега се подготвува да влезе во политичката арена со својата проруска, екстремно десничарска партија, пишува Радио Слободна Европа (РСЕ) на англиски јазик.
Партијата Величина (Величие) освои околу пет отсто од гласовите, според првичните резултати, на парламентарните избори во Бугарија на 9 јуни.
„Ова се изненадувачки избори“, изјави политичкиот аналитичар Огњен Минчев за бугарската национална телевизија, откако предизборните анкети не и дадоа многу шанси на партијата.
Тоа беа шести предвремени парламентарни избори во Бугарија во последните три години, во услови на тековна политичка нестабилност. Гласањето на 9 јуни беше поттикнато од колапсот на коалицијата помеѓу централно-десничарската партија ГЕРБ и прозападната партија „Продолжуваме со промените“ (ПП) во март.
Изборните резултати покажаа дека ГЕРБ победи со речиси 25 проценти. На вкупно шест други партии им беше потребно барем да го поминат прагот од четири отсто потребни за да добијат место во парламентот, вклучувајќи го и Движењето за права и слободи (ДПС), кое во голема мера го претставува големото бугарско турско малцинство, ПП и Препород, која, како и партијата Величина, е крајно десничарска, про-Кремљ партија.
Видете и ова: Како Румен Радев се обидува да стане бугарскиот Виктор Орбан?
Паралелно со изборите за Европскиот парламент се одржаа и изборите за Националното собрание, еднодомниот парламент на Бугарија со 240 пратенички места. На тие избори, ГЕРБ исто така беше на врвот, среде подемот на крајната десница низ Европа.
Подемот на Величина
Партијата е основана на 25 март 2023 година, според бугарскиот сајт за истражувачко новинарство Капитал. Михајлов, бугарски бизнисмен со темно минато, е еден од нејзините основачи.
Михајлов беше еден од клучните инвеститори во Историскиот парк, кој, според веб-страницата, „нуди авантура до 10.000 години во минатото за целото семејство“.
Истрагата на Капитал во 2019 година откри дека Историскиот парк, кој се наоѓа на околу 30 километри од црноморското одморалиште Варна, бил финансиран со средства од пирамидална шема, наводно за купување недвижен имот во областа. Сомнежите за проектот доведоа до истрага на МВР, но без официјална пријава.
Оние кои се вклучени во шемата негираат каква било погрешна работа.
Активностите на тематскиот парк го привлекоа и вниманието на пратениците. Калин Стојанов, бугарскиот министер за внатрешни работи, во мај рече дека Министерството добило извештаи за оружје, воени камиони и комуникациска опрема на локацијата. Екстремно десничарската група наречена Бугарски херој, која Стојанов ја опиша како паравоена организација, очигледно таму спроведувала воена обука. Министерството соопшти дека истражува.
Освен мрачниот Михајлов, другиот основач на партијата Величина е Николај Марков, поранешен потполковник во бугарската државна агенција за национална безбедност меѓу 1993 и 2007 година. Марков често се појавува во бугарските медиуми како експерт за национална безбедност.
Што значи Величина?
Партијата може да се опише како популистичка, евроскептична и проруска. На својата веб-страница партијата објаснува дека е основана за да го заштити она што Бугарите заедно го изградиле.
Михајлов упадна во политичките води во 2022 година, водејќи кампања за запирање на изградбата на турбини на ветер, ширејќи лажни тврдења дека тие се штетни за здравјето.
Неговата кампања криеше пошироки мотиви, тврдат критичарите. „Битката околу ветерните турбини во Ветрин (во североисточна Бугарија) постепено прераснува во битка со зелената енергија, за зачувување на електраните на јаглен, а исто така и против воената помош за Украина“, наведува factcheck.bg.
По почетокот на руската инвазија на Украина, на веб-страниците блиски до Кремљ почнаа да се појавуваат содржини од веб-страниците поврзани со Михајлов на теми како „нацизмот во Украина“ и повици за неутралност на Бугарија, пренесува бугарската служба на РСЕ.
И Михајлов и Марков се многу активни на социјалните мрежи. Групата Слободна и мирна Бугарија, основана од Михајлов, има 30.000 членови на Фејсбук и организира протести против воената помош што Бугарија и ја дава на Украина.
*Напишано од Тони Весоловски врз основа на извештај од бугарскиот сервис на РСЕ