На почетокот на септември, една Русинка која се идентификуваше како Јелена се јави на една телевизиска конференција организирана од гувернерот на Ленинградската област и се пожали на условите во кои нејзиниот сопруг се бори во Украина.
"Мојот сопруг речиси 10 месеци се бори, живее, спие и јаде во ровови. Ние, сопругите, децата, мајките на мобилизираните војници испраќаме хуманитарна помош. Ја презедовме целата машка работа, секојдневните работи, воспитувањето на децата. Но човечките ресурси не се неисцрпни“, рече таа во повик на 4 септември.
Гувернерот Александар Дрожденко вети дека ќе направи што може.
„Благодарам за поддршката, за фронтот, за вашите сопрузи, браќа, синови што се вратија дома. Напред за победа!“, пишува Радио Слободна Европа (РСЕ) на англиски јазик.
Поплаките на Јелена, кои беше невозможно да се проверат, не се изолиран случај. Тие се последни во сè поголемиот број поплаки од војниците, нивните партнери и родители и оние кои ја поддржуваат руската војна и ги нагласуваат долгогодишните системски проблеми во руската војска.
По поплаките следуваа и повиците од команданти, воени блогери и националисти кои велат дека на Русија и требаат повеќе војници, истовремено Кремљ даде првични сигнали дека прави напори за зајакнување на своите трупи.
Само не го нарекувајте тоа мобилизација.
„Не сум сигурен дека ќе има нов бран на мобилизација во следните неколку недели, но сигурен сум дека мобилизација ќе има“, рече Јан Матвеев, руски воен аналитичар.
„Тоа е поврзано со воените потреби. Руската влада и воените функционери се обидуваат да најдат нови војници преку волонтерски договори. Но, не успеваат. А нема успех ниту на фронтот. Затоа мобилизацијата е неизбежна“, додава Матвеев.
Видете и ова: Новите учебници по историја во Русија-пропаганда за подготовка за војнаПавел Лузин, руски воен аналитичар и визитинг професор на Факултетот за право и дипломатија Флечер на Универзитетот Тафтс во Масачусет вели дека нема смисла да се шпекулира за мобилизација „Нема смисла да се шпекулира за мобилизација. Наскоро ќе видиме каква е реалноста“, рече Павел Лузин, руски воен аналитичар и визитинг професор на Факултетот за право и дипломатија Флечер на Универзитетот Тафтс во Масачусетс.
Дигитални повици
Откако започна инвазијата на Украина во февруари 2022 година, Кремљ се бореше да изолира голем дел од населението од мрачната реалност на војната, што е сè потешко со оглед на руските жртви кои се проценети на 120 000 мртви и 180 000 ранети.
Во септември 2022 година, по месеци регрутирање во сенка и со застој во напредокот на бојното поле, Кремљ најави мобилизација на стотици илјади Руси. Тоа беше прва мобилизација на земјата по Втората светска војна и премолчено признавање дека Кремљ се соочува со сериозни тешкотии на фронтот.
Конечно, околу 300 000 Руси беа мобилизирани и распоредени на фронтот. Заедно со борците на платеничката група Вагнер, кои регрутираа илјадници затвореници, руските линии беа стабилизирани, иако секоја офанзива против Украинците беше неуспешна.
Напорите за регрутирање и мобилизација фрлаат светлина врз застарениот систем на регрутирање за да се идентификуваат подобните мажи и да се принудат на воена служба.
Властите одговорија со модернизирање на нивните компјутерски системи за следење на подобните мажи, а законодавците се фокусираа на поставување дигитална база на податоци што го олеснува испраќањето повици до војската. Системот се потпира на постоечкиот национален владин веб-портал наречен „Госуслуги“, кој Русите го користат за да плаќаат даноци или да аплицираат за пензии или инвалидски бенефиции.
Според новиот закон, едно лице може да биде казнето доколку го игнорира повикот без разлика дали го користи порталот „Госуслуги“, кој вклучува забрана за напуштање на државата, забрана за возачка дозвола или купување стан и регистрирање мал бизнис.
Видете и ова: Во војна во Украина за „брзо“ руско државјанствоПосле тоа, пратениците ја зголемија старосната граница за воените резервисти за пет години. И во втората половина на септември, рускиот министер за одбрана, Сергеј Шојгу, издаде нов указ со список на здравствени состојби и болести кои ја исклучуваат обврската за служење војска.
„Во текот на оваа година, видовме дека руската влада луто се обидува да ги закрпи сите овие шевови и дупки за да го воспостави целиот овој процес на мобилизација“, рече Сергеј Кривенко, директор на „Граѓани и армија“, руска група за права која обезбедува легални помош за регрутираните војници.
„Усвоени се амандмани и електронски покани, казните се заострени и целиот систем се ревидира. Тоа е најзначајниот показател дека, секако, се поедноставува системот на воена регистрација и пријавување за регрутирање и мобилизација “, изјави Кривенко за „Курент тајм“.
На почетокот на септември, декрет, наводно потпишан од Шојгу, циркулираше на платформата Телеграм и другите канали на социјалните медиуми, со детали за претстојните декрети за мобилизација. Некои официјални лица го нарекоа лажен, вклучително и Андреј Картаполов, влијателен пратеник и шеф на Одборот за одбрана во Думата, долниот дом на рускиот парламент.
На ова му претходеа други непотврдени извештаи на Телеграм, вклучително и оној во кој се вели дека Советот за безбедност на Кремљ договорил план за 1,2 милиони повици до војската што ќе бидат испратени од 25 септември, од кои околу една третина ќе бидат за вистинска мобилизација.
Прашањето за нова мобилизација беше покренато и во средината на септември на економскиот форум во далечното источно пристаниште Владивосток, на кој присуствуваше и претседателот Владимир Путин.
„Нема потреба“, рече тогаш Путин, бидејќи 270 000 луѓе доброволно се пријавиле во воена служба во последните шест до седум месеци.
„Луѓето волонтираат во армијата под денешни услови, сфаќајќи дека ќе завршат на бојното поле. Нашите луѓе, Русите, разбираат дека можат да ги дадат своите животи за татковината или да бидат тешко ранети, но сепак тие се уште се ангажираат, свесно и доброволно, да ги бранат интересите на татковината“, рече Путин на 12 септември.
Видете и ова: Како едно село во Сибир се испразни поради руската инвазија врз УкраинаМеѓутоа, истиот ден, популарниот канал на Телегран, ВЧК-ОГПУ, кој е познат по протекувањето информации од Федералната служба за безбедност, главната руска разузнавачка агенција, објави објава во која се наведува дека подготовките за вториот бран на мобилизација веќе се во тек.
Мерките за мобилизација, се вели во соопштението, се одложени до локалните и регионалните избори на 10 септември и мора да бидат оперативни пред претседателските избори во март 2024 година, на кои се очекува Путин повторно да се кандидира.
Прашањето, според објавата на предизвика ВЧК-ОГПУ, „сериозни несогласувања“ меѓу претставниците на националната безбедност и претседателската администрација, влијателната извршна гранка на домашната политика во Кремљ.
Претседателската администрација, „плашејќи се од непредвидлива реакција, инсистира на одржување на сегашниот поредок“, додека другата страна „западна во еуфорија и бара да се оди до крај“, се наведува во објавата.
Во дневниот извештај на 11 септември, Генералштабот на украинската војска, кој ги преувеличува проблемите на Русија во нејзините напори да води пропагандна војна, се наведува дека големите жртви ќе ги принудат руските команданти да започнат масовна мобилизација, со цел да регрутираат меѓу 400 000 и 700 000 луѓе, заедно со уште 40 000 од рускиот регион Чеченија.
Во интервју за регионален ТВ канал на 1 септември, Андреј Гуруљов, друг влијателен пратеник на Думата, кој е познат по неговите блиски врски со врвот на војската, ги отфрли гласините за нова мобилизација, велејќи дека рускиот систем на опремување, вооружување, обука и распоредување војници не е во можност да процесуира голем број луѓе одеднаш.
Понатаму, следната двегодишна регрутација во Русија, според која сите мажи на возраст од 18 до 27 години треба да служат една година во вооружените сили, треба да започне на 1 октомври. Иако законот забранува распоредување на овие регрути во Украина, тие сепак ќе мора да бидат опремени, облечени и однесени во базите за обука. Во исто време може да има и можна масовна мобилизација.
„Некој секогаш се обидува да предизвика проблеми, гласини за мобилизација и зошто? Да, денес има војна, денес се испратени луѓе, тие одат, а ние имаме свои обврски кои треба да ги исполниме во нашиот регион“, изјави Гуруљов во едно интервју.
„Но, има уште едно прашање: за да ги мобилизираме масите, да речеме да мобилизираме три милиони војници, треба да им набавиме оружје, опрема, облека, муниција, средства за борба, за логистика, гориво, храна и сè друго. За да се мобилизираат луѓето одеднаш, индустрискиот комплекс едноставно нема да може да одговори“, рече Гуруљов.
Тоа, велат експертите, сугерира дека руското регрутирање може едноставно да се потпира на постоечкиот систем: патриотски рекламни кампањи кои налагаат профитабилни плати и бенефиции за волонтерите, заедно со пензии на ветераните и бенефиции за вдовиците.
„Видете, тоа нема да се случи во блиска иднина, бидејќи регрутирањето на војската започнува на 1 октомври. Центрите за регрутирање едноставно не можат да обработат и регрутирање и мобилизација. Нашето регрутирање трае до декември, така што мислам дека тоа нема да се случи за време на периодот на регрутирањето“, изјави за РСЕ Михаил Салкин, руски адвокат и активист за права.
„Потоа имаме претседателски избори, на кои веројатно нема да има стресни ситуации како мобилизација, тоа нема да биде јавно“, додаде тој.
Новата рунда мобилизација ќе ги повтори истите проблеми од минатата година, рече Лузин, но исто така ќе бара поголема принуда и ќе предизвика повеќе економски и политички нарушувања.
Регрутерите, исто така, може да одлучат да ги продолжат краткорочните договори на пријавените војници, помлади мажи кои ќе ја завршат својата задолжителна служба, рече тој.
Придобивката од тоа, смета Лузин е што „глупавите и слабо обучени 18-годишни војници се многу подобри од 35-годишните глупави и слабо обучени 18-годишни војници кои можат подобро да се мотивираат со пари што никогаш не ги виделе“.
„Сепак, во руската армија има недостиг од помлади команданти. Значи, можете да мобилизирате луѓе, но повторно имате проблем со командниот штаб“, предупредува тој.
Ако владата негира нешто, тоа дефинитивно ќе се случи
Сепак, Кремљ, а особено претседателската администрација, која внимателно го следи расположението на нацијата и јавното мислење, наводно почна поагресивно да реагира на разговорите за нова мобилизација.
Најмалку две руски организации, кои се сметаат за провладини, добија „итни барања“ од претседателската администрација да се воздржат од следење на гласините за нова мобилизација. Според веб-страницата Медуза, медиумите дури добиле наредба да не покриваат јавни деманти од претставници на Дума или претставници на такви гласини.
„И како што сите знаеме во Русија, ако владата негира нешто, тоа дефинитивно ќе се случи“, изјави еден руски новинар за Медуза.
Во меѓувреме, војниците кои служеа во Украина, исто така, велат дека очекуваат нова мобилизација.
Говорејќи за Idel.Realities на РСЕ додека беше на воено отсуство по од борбите во Украина, Алмаз Татар кој претходно се борел и во Чеченија, рече дека конфликтот во Украина е „илјада пати полош“.
„Украинците имаат многу оружје. Многу луѓе умираат на наша страна, а нас не нема доволно. Ќе има нова мобилизација. Тоа е неизбежно“, заклучува Татар.