За време на нивниот огнен удар во Овалната соба, американскиот претседател Доналд Трамп му рече на својот украински колега, Володимир Зеленски, дека „во моментов ги нема картите“ в рака.
Коментарот на Трамп минатиот месец се однесуваше на перцепирана слаба рака на Киев на бојното поле наспроти придобивките на Русија, како и на желбата на Белата куќа да стави крај на тригодишната војна.
Сега, кога Зеленски пристигнува во Саудиска Арабија, каде што украинскиот преговарачки тим потоа ќе се вклучи во разговори со високи влогови со американски официјални претставници на 11 март за потенцијален мировен договор, картите на Киев ќе бидат целосно прикажани.
„Украина има најслаба рака на масата“, вели Мајкл Фроман, претседател на американскиот Совет за надворешни односи.
„Како што Трамп и неговите емисари јасно кажаа, Вашингтон не е склон на неодредено време да го поддржува Киев“, додава тој.
По тој аргумент во Белата куќа кон крајот на февруари, Вашингтон го зголеми притисокот врз Украина, прекинувајќи ја воената помош и прекинувајќи го споделувањето разузнавачки информации. Клучниот договор за минерали меѓу САД и Украина, исто така, останува непотпишан.
Трамп изрази оптимизам за разговорите, велејќи им на новинарите дека „ќе направиме многу напредок, верувам, оваа недела“.
Зеленски пред да отпатува за Саудиска Арабија рече дека „ќе продолжи да работи за доброто на мирот“.
„Сега дојде време за нова рунда на обложување“, рече Фроман.
„Која е суштината на Украина, и со САД и со Русија? Кои американски чипови е подготвен да ги обложи Трамп за да постигне не каков било договор, туку договор што создава праведен и издржлив мир?“
Кој ќе биде на разговорите?
Еднодневните разговори во Саудиска Арабија ќе бидат први средби меѓу украинските и американските официјални претставници по напнатата посета на Зеленски во Белата куќа.
Тие, исто така, доаѓаат речиси еден месец откако американските и руските претставници одржаа разговори во саудискиот главен град Ријад, за завршување на војната во Украина, без присуство на Киев.
Украинскиот претседател ќе отпатува во Саудиска Арабија и ќе се сретне со саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман на 10-ти март.
Украинскиот преговарачки тим ќе остане во земјата за да се сретне со американските колеги следниот ден. Во делегацијата на Киев ќе бидат Андриј Јермак, началникот на кабинетот на Зеленски, украинскиот министер за надворешни работи Андриј Сибиха и министерот за одбрана Рустем Умеров.
Преговорите меѓу САД и Украина ќе се одржат во саудискиот град Џеда. Американскиот преговарачки тим ќе биде предводен од американскиот државен секретар Марко Рубио, а во него ќе биде и американскиот советник за национална безбедност Мајк Волц.
Беше планирано да присуствува и пратеникот на Трамп за Блискиот Исток, Стив Виткоф, кој присуствуваше на разговорите во Ријад. Но, извештаите сега покажуваат дека тој може да отпатува во Катар на разговори за кревкиот прекин на огнот меѓу Израел и Хамас во Појасот Газа.
Што сакаат САД од Украина на разговорите?
Трамп рече дека Украина е без работна сила и ресурси и дека треба брзо да дојде на преговарачка маса со Русија.
Централен фокус на разговорите во Џеда ќе бидат американските и украинските претставници кои ќе проценат каков вид на мировен процес е можен.
Виткоф минатата недела рече дека се надева дека ќе разговара за „рамката“ за потенцијален прекин на огнот и мировен договор за време на разговорите.
Американските власти, исто така, ќе бараат да видат каде Киев е подготвен на компромис. Од целосната инвазија на Русија на Украина во 2022 година, Киев повика на враќање на целата нејзина територија и целосно повлекување на руските сили.
Коментарите на Трамп и други американски официјални лица покажуваат дека оваа позиција не се гледа како реална во Белата куќа.
Редоследот на мировниот процес за постигнување договор, исто така, може да биде на маса, вклучувајќи прашања како што се предвремен прекин на огнот за воспоставување доверба, размена на затвореници и потенцијално, во одреден момент, избори во Украина.
Пред разговорите, Серхи Лешченко, советник на шефот на Кабинетот на украинскиот претседател, им изјави на новинарите дека Киев е подготвен да прифати делумен прекин на огнот што ќе ги покрие воздушните и поморските напади.
„Сакате примирје, ние сме подготвени“, рече тој на 10 март.
„Меѓутоа, не на копно, каде што [рускиот претседател Владимир] Путин ќе може да склучи примирје неколку месеци: да ги лекува ранетите, да регрутира пешадија во Северна Кореја, а потоа да ја продолжи оваа војна,“ додате Лешченко.
Во замена за отстапки од Украина, администрацијата на Трамп би можела да се обиде да го врати протокот на воена помош и размена на разузнавачки информации.
Трамп на 9 март рече дека Соединетите држави „штотуку“ ставиле крај на суспензијата за споделување разузнавачки информации со Украина, што укажува дека тоа би можело да продолжи со позитивен резултат во Саудиска Арабија.
Дали Украина има некаква преговарачка моќ?
Зеленски беше под силен притисок на САД да направи отстапки пред какви било мировни преговори и се залагаше за цврсти безбедносни гаранции за Киев, кои досега не ги добил.
Американскиот специјален пратеник Кит Келог го опиша зголемениот притисок предизвикан од прекинот на воените резерви и прекинот на разузнавачката соработка.
Над состанокот во Џеда „виси“ и судбината на договорот за минерали меѓу САД и Украина. Киев сакаше да вклучи јасна американска безбедносна гаранција во замена за пристап до одредени минерални ресурси во Украина, барање што Вашингтон го отфрли.
Тој договор беше ставен на мраз за време на посетата на Зеленски во Вашингтон, но двете страни изразија обновена подготвеност да го потпишат договорот. Пред претстојните разговори, Трамп рече дека мисли дека Украина ќе го потпише.
За време на неговото неодамнешно интервју, Келог посочи дека ова можеби е најдобрата опција за Киев.
„Ако Соединетите Американски Држави имаат директен економски интерес во Украина, тогаш Соединетите држави имаат директен и овластен интерес да ги заштитат и нивните економски интереси - што всушност служи како де факто безбедносна гаранција за Украина“, рече тој.
Што е со Русија?
Русија овојпат нема да биде на масата во Саудиска Арабија, но што Москва е подготвена да признае, ако ништо друго, е прашање кое исто така виси на состаноците меѓу САД и Украина.
Зеленски рече дека Путин не сака мир и нагласи дека рускиот лидер ги прекршил претходните договори за прекин на огнот.
Европските сојузници на Украина тврдат дека Киев може да постигне договор со Русија само од позиција на сила и дека Украина не треба да се брза на преговарачка маса.
И покрај тие размислувања, Украина е под притисок да направи компромис и сите соодветни потези на Соединетите Држави да ја натераат Москва да направи отстапки не се објавени.
Поранешниот руски директор за Советот за национална безбедност на претседателот Џорџ В. Буш, Томас Греам, кој одржува контакт со официјални претставници во Москва, вели дека „Кремљ не отстапил од своите максимални барања за прекин на конфликтот“.
Москва продолжува да се залага за задржување на Украина од НАТО, признавање на украинската територија што ја окупира, демилитаризација на Украина и укинување на западните санкции против руската економија.
„Кремљ ги поздравува повеќе последователни чекори кои ја нагризуваат позицијата на Украина, како што е одлуката на САД да ја прекине испораката на оружје за Украина, која портпаролот на Кремљ ја нарече „најдобар придонес за каузата за мир““, рече Греам.
Украинскиот сервис на РСЕ придонесе за известување за оваа сторија.
