Вести
Орбан не може да биде посредник, смета Зеленски
Украинскиот претседател Володимир Зеленски смета дека Виктор Орбан не може да посредува меѓу Русија и Украина за да се стави крај на инвазијата на Москва додека унгарскиот премиер отпатува во Пекинг за да ја продолжи, како што ја нарекува, „мировната мисија 3.0“.
Состаноците на Орбан во Пекинг уследија по неговите посети на Киев и Москва откако Унгарија го презеде претседавање со Советот на ЕУ на 1 јули, за што претставниците на ЕУ и на САД се огласија со порака дека унгарскиот премиер на овие патувања не ја претставува Унијата.
Во писмото до претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел од 5 јули, Орбан рече дека, врз основа на неговите разговори со рускиот претседател Владимир Путин, верува дека сега има „поголема шанса за позитивен прием на сите можни предлози за прекин на огнот и за патоказ до мировните преговори“.
Мајк Карпентер, висок советник за Европа во Советот за национална безбедност на Белата куќа, пак, рече дека средбата на Орбан со Путин не била корисна.
„Не мислам дека [посетата на Орбан на Москва] ќе ја поддржи Украина и нејзините напори за изнаоѓање мир или суверенитет или територијален интегритет“, рече Карпентер на 8 јули на брифинг со новинарите одржан додека САД се подготвуваат за отворање на самитот на НАТО на 9 јули.
Претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, минатата недела рече дека ротирачкото претседателство на ЕУ „нема мандат да се ангажира со Русија во име на ЕУ“ и го повтори ставот на Унијата дека Русија е агресор во војната во Украина.
Орбан во своето писмо тврди дека раководството на САД е „ограничено“ поради тековната кампања за претседателските избори. Затоа, тој смета дека ЕУ не може да очекува никакви предлози од Вашингтон во наредните месеци и дека Брисел треба да размисли за покренување европска иницијатива.
Говорејќи на прес-конференција во Полска, Зеленски рече дека само моќните земји со вооружени сили многу посилни од руските можат да успеат да организираат мировни преговори.
„Дали има многу такви земји низ светот? Не многу. Верувам дека САД и Кина се такви земји. И ЕУ, не една земја, туку целата ЕУ. Ова може да биде посредничка мисија“, рече Зеленски.
Тој додаде дека Киев останува отворен за предлози од други земји за тоа како да се обликува патот кон мирот, но тие треба да се усогласат со украинската визија, особено со мировниот план од 10 точки.
Зеленски инсистираше на тоа дека територијалниот интегритет на Украина мора да биде основата на секој мировен договор.
Руски воздушен напад врз Киев, погодена е и детска болница
Путин, пак, вели дека условите за завршување на војната вклучуваат откажување на Киев од желбата да се приклучи на НАТО и отстапување на Крим и четири други окупирани региони во Украина.
Во писмото до Мишел, Орбан наведува дека тој не дал никаков предлог „и не изразил никакво мислење во име на Европскиот совет или Европската унија“.
Тој рече дека во однос на мировната формула презентирана од Зеленски, Путин повторно посочил оти Русија сè уште го смета за релевантен документот предаден за време на мировните преговори во април 2022 година во Турција. Особено делот што ги специфицира меѓународните безбедносни гаранции што треба да и се дадат на Украина.
Во писмото на Орбан, исто така, се вели дека толкувањето на Путин за ситуацијата на фронтот „суштински се разликува“ од она на Зеленски.
Рускиот лидер верува дека „времето не е на страната“ на Украина, туку на страната на руските сили. Според Орбан, Путин не се осврнал на руските жртви, но проценките на Русија за загубите на Украина се движат меѓу 40.000 – 50.000 војници месечно.
Затоа, Путин беше изненаден што Зеленски отфрли привремен прекин на огнот, вели Орбан.
„Русија е подготвена да го разгледа секој предлог за прекин на огнот што не служи за скриено преместување и реорганизација на украинските сили“, пишува Орбан во писмото.
Украина не објавува податоци за своите жртви, но Зеленски на 25 февруари рече дека 31.000 украински војници загинале во војната до тој момент и ги отфрли како неточни многу повисоките проценки што ги дава Москва за украинските загуби.
Во писмото Орбан се осврнува и на кинеско-бразилскиот мировен предлог што се разгледува од руска страна. Кина, во мировниот план од шест точки, предлага да се одржи меѓународна мировна конференција „во соодветно време“ и повикува на еднакво учество и на Украина и на Русија.
Москва е „подготвена да размени мислења за тоа, под услов рамката на мировните преговори да биде соодветна“, рече тој.
На самитот во Швајцарија, пак, беше разгледан предлогот на Украина за мир, а Киев се надева дека ќе се одржи и втор самит подоцна оваа година. Кина не присуствуваше на првиот состанок во Швајцарија.
По средбата на Орбан со Кси во Пекинг, тој му напиша посебно писмо на Мишел во кое наведува дека разговорите „потврдиле оти кинеската мировна политика, која се заснова на принципите да нема проширување, без ескалација и никаква провокација, ќе остане на сила во догледно време во иднина“.
види ги сите денешни вести
Зеленски: Путин сака да го врати Курск пред Трамп да ја преземе функцијата
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека Русија се обидува да ги истера неговите сили од регионот Курск пред новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп да ја преземе функцијата следната година, но додаде дека воената ситуација во регионот Доњецк е најкритична за неговата земја.
„Сигурен сум дека [рускиот претседател Владимир Путин] сака да не избрка пред 20 јануари“, рече Зеленски пред новинарите, мислејќи на денот на инаугурацијата на Трамп. „За него е многу важно да покаже дека ја контролира ситуацијата“ во Курск.
Украина го запрепасти Кремљ со навлегување во регионот Курск во август, заземајќи речиси 1.400 квадратни километри руска територија. Со ветувањето на Трамп дека ќе стави крај на војната по стапувањето на функцијата, Москва би можела да биде принудена да ја замени земјата што ја зазеде во Украина за територијата Курск, доколку не успее да ги истисне украинските сили навреме.
Путин испрати десетици илјади руски војници во Курск, кои ги зголемуваат контранападите бран по бран, рече извор од Генералштабот на Украина. Русија врати околу 800 квадратни километри во Курск или околу 40 отсто од територијата што Украина ја зазеде, рече изворот.
Зеленски рече дека Русија трпи загуби во Курск какви што досега не доживеала. Русија губеше по 1.500 војници дневно поради повреди и смрт минатиот месец, што е најмногу од почетокот на војната, соопштија украинските и западните власти.
„Русија не претрпела такви загуби како што трпи сега во Курск“, рече Зеленски.
Русија регрутираше повеќе од 11.000 севернокорејски војници за да ѝ помогнат да ја врати територијата на Курск. Севернокорејските трупи, наводно, пристигнале минатиот месец, иако не е јасно дали тие досега учествувале во борбите.
Соединетите држави и Обединетото Кралство, наводно, ѝ дале дозвола оваа недела на Украина да нападне во Русија со проектили ATACMS и Storm Shadow. Ракетите се прецизно, тактичко оружје дизајнирано да погоди командно-контролни центри, логистика и складишта за оружје во близина на фронтот.
Украина веќе ги искористи ракетите за да го нападне Курск и соседниот регион Белгород.
Во меѓувреме, руските копнени сили продолжуваат да напредуваат во источна Украина, вклучително и во близина на градот Велика Новосилка, според Дип Стејт, организација со врски со украинската армија, а потврдена и од други аналитичари.
Украина се бори да го спречи рускиот напредок поради недостаток на сила во луѓе, што ја зголемува загриженоста за можен пробив. Додека Русија ги губи силите со поголема стапка, Кремљ е во состојба брзо да ги замени благодарение на профитабилните плати и стимулации.
Путин на 23 ноември ги прошири тие стимулации, потпишувајќи закон со кој се дозволува отпишување на долговите за новите армиски регрути кои доброволно ќе се борат во Украина.
Новиот закон ѝ дозволува на државата да им прости долг до 10 милиони рубљи (95.835 долари) за оние кои потпишуваат договори со Министерството за одбрана да се борат во Украина најмалку една година, почнувајќи од 1 декември.
Законот се однесува на сите потенцијални регрути кои против нив биле отворени постапки за наплата на долгови пред 1 декември. Максималното простување на долгот е неколку пати повеќе од просечната годишна плата во руските провинции.
Валериј Залужниј, поранешен врховен командант на украинските вооружени сили, во интервју објавено на 23 ноември рече дека новите технолошки достигнувања ќе спречат „сериозен пробив“ на фронтот.
Украина и Русија забрзано развиваат извидувачки и ударни беспилотни летала, како и оружје за електронско војување. Технолошкиот напредок ѝ помогна на Украина делумно да го компензира недостатокот на војска.
Во интервјуто, Залужниј рече дека Русија ќе се бори да ја прошири линијата на фронтот и да се пробие затоа што ќе бара огромни ресурси „кои Русите повеќе ги немаат“.
COP29 - Богатите земји ја кренаа понудата за финансирање по бунтот на земјите во развој
Европската унија (ЕУ), САД и другите богати земји на COP29 ја зголемија својата понуда за климатски фондови за земјите во развој на 300 милијарди долари годишно, во обид да ги отклучат сè понапнатите преговори кои траеја подолго од планираното.
Самитот на ОН за климатски промени требаше да заврши на 22 ноември, но е продолжен до 23 ноември, бидејќи преговарачите од речиси 200 земји, кои мора да го усвојат договорот со консензус, се обидуваат за затворени врати да договорат план за финансирање за следната деценија.
Предлогот од 250 милијарди долари, изготвен од Азербејџанското претседателство COP29 на 22 ноември, беше отфрлен од земјите во развој како недоволен поради високите трошоци од бурите, поплавите и сушите предизвикани од климатските промени.
Не е јасно дали ревидираната понуда ќе биде доволна за да доведе до договор, но преговарачите од земјите во развој и островските земји на 23 ноември изразија фрустрација од процесот за кој рекоа дека не е инклузивен и привремено ги напуштија разговорите.
„Излеговме... чувствуваме дека не нѐ послушаа“, рече Седрик Шустер, претседател на Групата на мали островски држави, кој е од Самоа.
Еванс Нџева, претседател на групата најмалку развиени земји, рече дека сегашниот договор е „неприфатлив“ за нив.
Земјите во развој ги обвинија богатите земји дека се обидуваат да го постигнат својот пат, а малите островски нации, кои се особено ранливи на влијанието на климатските промени, ја обвинија земјата домаќин Азербејџан дека ги игнорирала во текот на две недели од конференцијата.
Богатите земји се обврзани да им помагаат на ранливите земји, според договорот постигнат на климатската конференција во Париз во 2015 година.
Земјите во развој бараат 1,3 трилиони долари за да им помогнат да се прилагодат на суши, поплави, подигнување на нивото на морето и екстремни горештини, да платат за загубите и штетите предизвикани од екстремните временски услови и да ги пренасочат своите енергетски системи подалеку од фосилните горива што ја загреваат планетата и да одат кон чиста енергија.
Еврокомесарот за клима, Вопке Хоестра, рече дека европската делегација прави се што може за конференцијата да биде успешна.
Азербејџанското претседателство на климатската конференција COP29 планира да го објави конечниот компромисен предлог попладнево, а потоа да го достави на усвојување на пленарна седница пред претставниците на речиси 200 земји поканети на конференцијата, која ќе биде повеќе од 24 часа подоцна од планираниот крај на состанокот.
Илјадници мигранти добија финансиска помош за да ја напуштат Германија
Илјадници мигранти на кои им е одбиен азил во Германија, или имаат мали шанси да добијат, добија финансиска помош доброволно да ја напуштат земјата оваа година.
Според одговорот на Владата на таа земја, 8.263 лица ја напуштиле Германија до крајот на октомври и добиле помош преку федералната и државната програма за финансирање.
Одговорот на Владата покажува дека одобрените средства за програмата годинава изнесуваат повеќе од 8,2 милиони евра, пишува франкфуртскиот весник „Алгемајне цајтунг“.
Во моментов не е можно да се одреди колкав дел од трошоците се на товар на федералните и државните влади. Тоа е затоа што Европската унија покрива најголем дел од трошоците за заминување во одредени околности, а федералните и државните влади треба да покријат само пет проценти од трошоците.
Преку програмата за реинтеграција и преселување на барателите на азил во Германија, сиромашните мигранти можат да добијат пари за авионски и автобуски билети или медицинска помош.
Депортациите обично се значително поскапи од доброволните заминувања.
„Треба да ја искористиме секоја можност да ги убедиме одбиените баратели на азил и другите странци кои треба да ја напуштат земјата да ја напуштат земјата“, рече Леиф-Ерик Холм, пратеник во Бундестагот.
Тој смета дека би било поевтино отколку да им се обезбеди целосна социјална помош.
Додека во Европската унија (ЕУ) растат тензиите околу прашањето за нерегуларната миграција, на 16 септември во Германија стапи на сила владината одлука за воведување гранични контроли.
Зголемените контроли на сите девет копнени граници на Германија се обид на Берлин да ја ограничи имиграцијата спречувајќи ги луѓето, особено барателите на азил кои веќе преминале во други земји од Европската унија, да влезат во Германија.
Притвор за министерот во оставка Горан Весиќ и другите осомничени за несреќата во Нови Сад
Високиот суд во Нови Сад им одреди притвор кој може да трае и до 30 дена на министерот за градежништво на Србија во оставка, Горан Весиќ и на поранешниот директор на Железничката инфраструктура на Србија, Небојша Шурлан.
Тие се во групата осомничени поради уривањето на бетонската настрешница на Железничката станица во Нови Сад, при што загинаа 15 лица, а двајца се тешко повредени.
Тримесечен куќен притвор добија в.д. директорката на Железничката инфраструктура на Србија, Јелена Танасковиќ и помошникот министер за железнички транспорт, Анита Димоски.
Судот на 23 ноември соопшти дека по рочиштето е донесено решение за приведување на осомничените за тешко кривично дело против општата безбедност, во врска со предизвикување општа опасност.
Притвор до 30 дена добија уште седуммина осомничени за незаконско и нередовно изведување градежни работи, а на овие одлуки на Судот може да се поднесе жалба.
Претходно, Високиот суд во Нови Сад на 22 ноември објави дека ѝ одредил притвор до 30 дена на Љиљана Милиќ Марковиќ, градежен инженер, потпишана како главен проектант на изградбата на брзата пруга Нови Сад-Суботица, во чии рамки беше реконструирана и железничката станица во Нови Сад.
Обвинителството претходно побара и распишување потерница по осомничениот Ј.С.М., поради тоа што е недостапна за органите на прогонот.
Црна Гора и Албанија станаа дел од СЕПА зоната за поевтини трансакции во евра
Црна Гора и Албанија се првите земји од Западен Балкан кои станаа дел од единствената зона за плаќање во евра (SEPA).
СЕПА е иницијатива на Европската Унија која има за цел да ги поедностави и стандардизира платежните трансакции, овозможувајќи побрзи, поевтини и побезбедни плаќања и повлекувања во евра меѓу земјите-членки.
Освен Црна Гора и Албанија, СЕПА ја сочинуваат сите 27 европски земји, како и Норвешка, Лихтенштајн, Швајцарија, Монако, Исланд, Сан Марино, Андора, Ватикан и Обединетото Кралство.
Членството во него е значаен чекор на земјата кон финансиска интеграција со Европската Унија.
Што значи овој систем за граѓаните и компаниите?
СЕПА трансакциите имаат пониски надоместоци од традиционалните меѓународни трансакции.
Обработката на трансакциите е брза, обично во рок од два дена.
Трансакциите во областа на СЕПА се многу поедноставни во споредба со претходните меѓународни начини на плаќање.
За компаниите, СЕПА носи придобивки во форма на намалени трансакциски трошоци и побрзи плаќања.
Тоа им го олеснува бизнисот на компаниите со европските партнери, отворајќи ја вратата за поголеми деловни можности и зголемување на конкурентноста на пазарот.
Како функционира СЕПА?
Пред СЕПА, прекуграничните трансакции беа побавни и поскапи од националните. Со воведување заеднички правила, технички стандарди и инфраструктура, СЕПА ги отстранува овие бариери.
Во иднина нема да има банки посредници.
При испраќање пари преку СЕПА се користат едноставни банкарски процедури. Наместо различно да ги обработува плаќањата во секоја земја, СЕПА дозволува парите да се испраќаат и примаат како да се работи за домашна исплата.
Можноста од СЕПА се и примателите, како што се комуналните претпријатија, осигурителните компании или давателите на претплатни услуги, да подигнат пари директно од сметката на клиентот, со негова согласност.
Процесот започнува со тоа што исплатувачот му дава согласност на примачот да ја задолжи сметката во договореното време и износ.
Македонски автобус се излизгал на автопатот Белград-Ниш
Македонски автобус се излизга и удри во банкина на автопатот кај Појате, во Србија, што е меѓу повеќето сообраќајни несреќи на патиштата кои се случија поради невремето што ја зафати земјата.
Дел српски медиуми објавуваат дека нема повредени патници, а дека но дека има значителна материјална штета.
Исто така во извештаите се вели дека надлежните служби интервенирале на местото каде што се случила несреќата што не предизвикала поголем застој во сообраќајот.
Како што јавува МИА од Белград, српското МВР засега не соопштува ништо за оваа сообраќајна несреќа.
Вчера се случи сообраќајна несреќа и на автопатот Ниш-Пирот кај тунелот Банчарево. Во судирот учествуваа камион и автомобил.
Обилните врнежи од снег предизвикаа колапс и на автопатот Милош Велики.
Состојбата на патиштата беше критична низ Србија поради снегот којшто не престануваше да врне.
19 загинати во израелски напади во Газа
Цивилната одбрана во Појасот Газа соопшти дека загинале 19 луѓе во синоќешните израелски напади и гранатирање на неколку места во енклавата, меѓу кои најмалку шест деца.
Портпаролот на цивилната одбрана, Махмуд Басал, изјави за АФП дека 19 Палестинци загинале, а повеќе од 40 се ранети во три израелски напади во Појасот Газа, како и во гранатирање со тенкови во Рафа, на југот на територијата.
Во еден од нападите, беше погодена куќа во Зејтун, населба во градот Газа, при што загинаа седум лица, меѓу кои три деца, а десет други беа ранети, рече Басал.
„Што направија овие луѓе? Тие спиеја дома, тоа се цивили кои немаат никаква врска со Хамас или отпорот“, изјави за АФП Абдала Шалдан, член на семејството чија куќа е целосно уништена.
Во вториот напад, во Кан Јунис, на југот на територијата, загинаа шест луѓе, од кои три деца, а 26 беа ранети. Станува збор за раселени луѓе кои живееле во шатори во близина на целната зграда, рече Басал.
Во кампот Нусејрат во центарот на Појасот Газа, уште четири луѓе беа убиени во напад на семејна куќа, а во Рафа, двајца млади мажи беа убиени во тенковски гранатирање, додаде тој.
Војната во Појасот Газа започна по ненадејниот напад врз израелска територија на 7 октомври 2023 година од страна на палестинскиот Хамас, кој САД и Европската унија го сметаат за терористичка група.
Во тој напад загинаа повеќе од 1.200 луѓе, а 251 лице беа киднапирани. Се верува дека има уште 97 заложници во Газа, од кои израелската војска објави дека 34 мртви.
Повеќе од 44.000 Палестинци, според палестинските власти, потоа беа убиени во израелската воена кампања за одмазда во Појасот Газа.
Русија на КОП29 ги вклучи емисиите од Крим, украинските власти протестираа
Русија ги вклучи териториите што ги окупира во Украина во својот неодамнешен извештај за инвентарот на стакленички гасови до Обединетите нации, што предизвика протести од украинските власти и активисти на климатскиот самит COP29 во Баку.
Потегот на Москва доаѓа кога рускиот претседател Владимир Путин гледа на потенцијалните мировни преговори со идниот американски претседател Доналд Трамп, кои би можеле да ја решат судбината на огромни делови од територијата.
„Гледаме дека Русија ги користи меѓународните платформи за да ги легализира нивните акции, да ја легализира нивната окупација на нашата територија“, изјави за Ројтерс заменик-министерот за животна средина на Украина, Олха Јухимчук.
Таа рече дека Украина е во контакт со официјални лица од Рамковната конвенција на Обединетите нации за климатски промени (UNFCCC), главното климатско тело на ОН, за да побара од неа да го реши спорот.
Русија веќе ги вклучи емисиите од украинскиот регион Крим, анектиран во 2014 година, во последните неколку поднесоци за известување до UNFCCC.
Шефицата на Европскиот парламент: Германија треба да испрати ракети во Украина
Претседателката на Европскиот парламент Роберта Мецола ја поддржа употребата на ракети со долг дострел од страна на Украина во одбрана од руската инвазија, велејќи дека Германија треба брзо да му достави на Киев ракетен систем со долг дострел.
Во интервју објавено од весникот Funke Mediengruppe на 23 ноември, Мецола вели дека поддржува испраќање вакви ракети во Украина и дека треба да им се дозволи да се користат против цели во Русија.
Германскиот канцелар Олаф Шолц се спротивстави на испраќањето на ракетниот систем Таурус во Украина.
Неговите коалициски партнери, Слободните демократи и Зелените се за испраќање проектили во Киев.
Дебатите за ракетите беа актуелни во последните денови откако, наводно, САД и дале дозвола на Украина да ги користи американските ракети АТАКМС за да ја напаѓа Русија.
Германските системи Таурус можат да нападнат цел оддалечена до 500 километри.
Русија во четвртокот истрела балистичка ракета со среден дострел врз украинскиот регион Днипро и предупреди дека таквите напади би можеле да бидат насочени и кон Западна Европа.
Војната во Украина започна на 24 февруари 2022 година. Рускиот претседател Владимир Путин ја нарече „специјална воена операција“ за демилитаризација на Украина.
Западот ѝ одговори на Русија со остри санкции за руската економија. Во руската инвазија на Украина, илјадници луѓе загинаа, а милиони беа раселени од своите домови.
Во израелски напади погоден центарот на Бејрут
Израелските воздухопловни сили на 23 ноември го нападнаа центарот на Бејрут, главниот град на Либан, додека Израел ја продолжува офанзивата против Хезболах, потврдија безбедносни извори, пишува Ројтерс.
Најмалку четири лица загинаа, а 23 се ранети во напад во областа Баста во Бејрут, јави телевизијата Хезболах ал Манар, повикувајќи се на информации од либанското Министерство за здравство.
Хезболах, проиранското движење во Либан, се смета за терористичка организација од Соединетите Американски Држави (САД), додека Европската унија (ЕУ) го стави на црната листа само неговото вооружено крило, но не и политичката партија претставена во либанскиот парламент.
Либанската Национална новинска агенција објави дека во нападот има жртви и дека е уништена осумкатница.
Снимката емитувана од либанската станица Ал Џадед покажува дека најмалку една зграда е уништена и неколку други се тешко оштетени.
Експлозиите го потресоа Бјерут околу 4 часот наутро, потврдија очевидци за Ројтерс. Безбедносни извори велат дека во нападот биле фрлени најмалку четири бомби.
Тоа е четврти израелски воздушен напад оваа недела насочен кон предградијата на Бејрут, иако повеќето израелски напади беа насочени кон јужните предградија контролирани од Хезболах.
Неколку функционери на Хезболах, најважниот сојузник на Техеран во регионот, беа убиени во воздушни напади врз јужните предградија на Бејрут.
Израел започна голема офанзива против Хезболах во септември, по речиси една година прекугранични непријателства предизвикани од војната во Газа.
Конфликтот започна кога Хезболах отвори оган во знак на солидарност со својот палестински сојузник Хамас, група на листата на САД и ЕУ како терористичка организација која го нападна јужен Израел на 7 октомври 2023 година.
Американскиот посредник Амос Хохштајн отпатува во Либан и Израел оваа недела во обид да обезбеди прекин на огнот.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете