Вести
Генералното собрание на ОН ја поддржа палестинската кандидатура за членство
Генералното собрание на Обединетите нации денеска (10 мај) ја поддржа палестинската кандидатура за полноправно членство во ОН.
Со резолуцијата таа е признаена како „квалификувана за членство“ и се препорачава Советот за безбедност на ОН повторно „поволно да го преиспита ова прашање“.
Гласањето во 193-членото Генерално собрание беше глобален тест за поддршката на палестинскиот обид за полноправно членство во ОН – такво нешто би значело и признавање на палестинската држава откако САД ставија вето во Советот за безбедност на ОН минатиот месец, пишува Асошиејтед прес (АП).
За усвојување на резолуцијата денеска (10 мај) имаше 143 гласа, девет членки беа „против“ – вклучувајќи ги САД и Израел, а воздржани беа 25 земји.
Резолуцијата не им дава на Палестинците полноправно членство во ОН, туку едноставно ги признава како квалификувани да се приклучат на организацијата.
Во неа се „утврдува дека Државата Палестина … треба да биде примена за членство“ и „препорачува Советот за безбедност позитивно да го разгледа прашањето“.
Палестинскиот притисок за полноправно членство во ОН доаѓа по седум месеци војна во Појасот Газа меѓу Израел и палестинските милитанти Хамас, кои САД, ЕУ и некои други земји го сметаат за терористичка организација, како и во период кога Израел ги проширува населбите на окупираниот Западен Брег, што ОН ги сметаат за незаконски.
„Сакаме мир, сакаме слобода“, рече палестинскиот амбасадор во ОН Ријад Мансур на седницата на Генералното собрание пред гласањето.
„Гласот ’за‘ е глас за постоењето на Палестина, а не против која било држава … Тоа е инвестиција во мирот. Гласањето ’за‘ е вистинската работа“, рече тој во говорот кој наиде на аплауз, пренесе АП.
Според основачката Повелба на ОН, членството е отворено за „мирољубивите држави“ кои ги прифаќаат обврските од тој документ и се способни и сакаат да ги исполнат истите.
„Се додека многумина од вас ’мразат Евреи‘, всушност не ви е грижа што Палестинците не се ’мирољубиви‘“, рече амбасадорот на Израел во ОН, Гилад Ердан, кој зборуваше по Мансур.
Тој го обвини Генералното собрание за „распарчување на Повелбата на ОН“ и исече копија од Повелбата додека беше на говорницата.
„Срам да ви е“, рече Ердан.
Амбасадорот на Израел во понеделникот рече дека ако мерката биде одобрена, тој очекува САД да го намалат финансирањето на Обединетите нации и нивните институции, во согласност со американскиот закон.
Барањето за полноправна членка на ОН прво треба да биде одобрено од 15-члениот Совет за безбедност, а потоа и од Генералното собрание. Гласањето во Советот за безбедност, пишува АП, најверојатно ќе се соочи со истата судбина – американско вето.
„Советот мора да одговори на волјата на меѓународната заедница“, рече амбасадорот на Обединетите Арапски Емирати во ОН, Мохамед Абушахаб, во говорот пред гласањето.
Резолуцијата која беше усвоена во Генералното собрание им дава на Палестинците некои дополнителни права и привилегии од септември 2024 година, како што е место меѓу членките на ОН во собраниската сала, но не и право на глас.
Палестинците во моментов се „држава набљудувач што не е членка“, што е де факто признавање на државноста доделена од Генералното собрание на ОН во 2012 година, пишува АП.
Палестинската мисија во ОН во Њујорк во писмо до земјите-членки на ОН во четвртокот рече дека усвојувањето на Резолуцијата за поддршка на полноправното членство во ОН ќе биде инвестиција во зачувување на долго бараното решение за две држави.
Се наведува дека тоа „ќе претставува јасна реафирмација на поддршката во овој многу критичен момент за правото на палестинскиот народ на самоопределување, вклучително и неговото право на независна држава“.
Со мисијата во ОН раководи палестинската власт, која има ограничена самоуправа на Западниот Брег.
Хамас ја собори палестинската власт во Газа во 2007 година и усвои своја повелба која повикува на уништување на Израел.
Оваа милитантна организација, изврши напад врз Израел на 7 октомври, по што следеше израелски напад врз Газа.
Обединетите нации долго време ја поддржуваат визијата за две држави кои опстојуваат една до друга во безбедни и признати граници.
Палестинците сакаат своја држава на Западниот Брег, Источен Ерусалим и Појасот Газа, сите територии што Израел ги освои во војната со соседните арапски држави во 1967 година.
Мисијата на САД во Обединетите нации, пак, претходно оваа недела соопшти дека „останува ставот дека патот до државност за палестинскиот народ е преку директни преговори“.
Според американскиот закон, Вашингтон не може да финансира ниту една организација на ОН која дава полноправно членство на која било група што нема „меѓународно признати атрибути“ на државност.
Во 2011 година, САД го прекинаа финансирањето на агенцијата за култура на ОН, УНЕСКО, откако Палестинците се приклучија како полноправна членка.
Во четвртокот, 25 американски републикански сенатори, презентираа предлог-закон за заострување на ваквите ограничувања и прекинување на финансирањето на секој ентитет што дава права и привилегии на Палестинците.
Меѓутоа, малку е веројатно дека законот ќе помине во Сенатот, кој е под контрола на демократите на претседателот Џо Бајден, наведува АП.
види ги сите денешни вести
Финансиска полиција поднесе кривична за поранешниот министер за култура Исмаили
Управата за финансиска полиција поднесе кривична пријава за поранешниот министер за култура Хусни Исмаили за несовесно работење во службата, при што го оштетил државниот буџет за повеќе од половина милион евра. Финансиската полиција кривичната пријава ја испратиле до тетовското обвинителство.
Пријавениот поранешен министер ја злоупотребил својата службена положба во период од 2019 до 2020 година потпишал договори за финасирање на проекти, иако за тоа во државната каса немало пари.
„Потпишал решенија и склучил договори со правни и физички лица за финансирање на проекти во вкупен износ од 31.824.000 денари, иако бил свесен дека со извршениот ребаланс на буџетот од страна на Владата на Р.С.Македонија објавен во Службен весник бр.126 од 15.05.2020 година, недостасуваат финансиски средства за веќе преземените тековни обврски во однос на годишните конкурси за финансирање на проекти“, е наведено во соопштението на Финансиската полиција.
За поранешниот министер Исмаили обвинителството отворило предмет уште на 24 август 2021 година по доставено известување од Финансиската полиција за неправилности при доделување на пари за проекти од национален интерес од областа на културата за 2019 година.
Но, Финансиската полиција по две години побарала одложување на роковите за да испрати дополнителни докази, велат од обвинителството.
„По преземање на предметот во работа од страна на друг јавен обвинител, истиот веднаш достави втора ургенција на 1 март 2024 година со која побара Финансиската полиција веднаш да го достави известувањето по однос на преземените мерки и постапки, а во врска со првично издадената наредба. До денес УФП нема постапено по ова барање“, одговорија од Државното обвинителство за РСЕ на 29 октомври.
За спорниот начин на доделување на проектите од министерството за култура иницијатива до Обвинителството достави и Државната комисија за спречување на корупција.
Како што пишуваше РСЕ, додека со Министерството за култура раководел Исмаили, по 1.500 евра за проекти добиле Ѓорѓи Спасов, долгогодишниот партиски функционер на СДСМ, Зеќир Рамчиловиќ, како и поранешниот амбасадор во НАТО, Нано Ружин.
Клучен критериум за добивање финансиска поддршка бил квалитетот на проектите, беше тогашното објаснување на Исмаили.
Државниот завод за ревизија до Министерството за култура после извршената ревизија за 2023 година утврди нерегуларности како непотпишани фактури за трошење на парите од проектите, фактури без податоци за број на лица и денови за кои се реализирало сместување, превоз и поминати километри, а дел од фактурите за печатење на рекламен материјал се прифатени и реализирани без доказ дека се испечатени.
Дел од авторските договори за луѓето кои треба да организираат настани како што се симпозиуми, фестивали или манифестации, според равизорите достигнуваат и до 65% од вкупната сума во проектите, па надминуваат и 4 илјади евра, а сето тоа е поради нивното неограничување.
Почина владиката Тимотеј
По кусо боледување денеска (25 ноември) на 73 години во Скопје почина Митрополитот дебарско-кичевски, господин Тимотеј.
Владиката Тимотеј кој ја вршеше и функцијата портпарол на Синодот на Македонската православна црква, починал во болница каде бил хоспитализиран пред неколку денови поради проблеми со срцето.
Митрополитот Тимотеј, со световно име Славе Јовановски, е роден на 20 октомври 1951 година во Младо Нагоричане, Кумановско.
На 10 септември 1981 година во манастирот „Св. Јован Крстител" - Бигорски од десницата на тогашниот Архиепископ Охридски и Македонски г.г. Ангелариј е замонашен со монашко име Тимотеј, на 11 септември е ракоположен за јероѓакон во истиот манастир, додека на 13 септември 1981 година е ракоположен во јеромонашки чин во манастирот „Св. Богородица" - Пречиста кај Кичево. За архимандрит е произведен во метохот на манастирот „Св. Наум Охридски" во Битола.
По изборот за епископ од страна на САС на МПЦ, на 20 септември 1981 година е хиротонисан за архијереј на МПЦ во црквата „Св. Димитриј" во Скопје.
Од 21 септември 1981 година, со Одлука на САС на МПЦ, е назначен за Митрополит на Австралиската македонска православна епархија. Тогашните услови налагаа да му биде доделена и упразнетата Дебарско–кичевска епархија како нејзин Администратор со седиште во Охрид, од каде ќе раководи со двете епархии - со Австралиската до 1995 година која доброволно ја отстапува на друг надлежен архијереј, а продолжи да раководи само со Дебарско–кичевската епархија како Митрополит Дебарско–кичевски.
Турканици и тепачки меѓу пратениците на власта и опозицијата во српското Собрание
На седницата на Собранието на Србија на 25 ноември дојде до турканици и тепачка меѓу претставници на власта и опозицијата. Во инцидентот покрај пратеници учествуваа и владини министри, а ги раздели собраниското обезбедување.
Во преносот на собраниската седница тонот беше пригушен, па не можеше да се слушне што си зборуваат пратениците, ниту беше јасно како започнал инцидентот.
Она што може да се види од телевизискиот пренос е како членовите на власта и опозицијата ги разделува собраниското обезбедување, додека се удираат, влечат, туркаат и полеваат со вода меѓу себе.
Претседателката на Собранието Ана Брнабиќ ја прекина седницата, но инцидентите во салата продолжија и откако таа нареди пауза.
Пратениците од опозицијата претходно најавија дека ќе ја блокираат работата на Собранието бидејќи претседателката на Собранието, Ана Брнабиќ, го одби нивното барање да се закаже седница на која ќе се расправа за гласање недоверба на Владата, по несреќата на железничката станица во Нови Сад на 1 ноември, каде се урна настрешницата и притоа загинаа 15 лица.
Опозицијата бара разрешување на премиерот Милош Вучевиќ, како и утврдување политичка и кривична одговорност за несреќата.
Инцидентите започнаа во моментот кога во салата влегоа премиерот на Србија, Милош Вучевиќ и владините министри. Тие присуствуваа на седницата на која беше презентиран предлог-буџетот за 2025 година кој е на дневен ред на Собранието.
Откако Вучевиќ и министрите влегоа во салата, пратениците од опозицијата кренаа хартии на кои пишуваше „корупцијата убива“ и „рацете ви се крвави“, и извикуваа „убијци“.
Тие истакнаа и транспарент со ликот на претседателот на Србија, Александар Вучиќ, на кој неговите раце се обоени во црвено.
Дел од пратениците од опозицијата потоа се обидоа да се доближат до делот од салата каде седат владините министри. Не можеше да се слушне што си зборуваат.
По тоа собранискиот спикер го повика собраниското обезбедување да реагира.
Инцидент се случил и во галеријата на собраниската сала, каде реагирало и собраниското обезбедување.
Во галеријата претставниците на власта поставија транспарент на кој пишува „Жолтиот џган сака војна, Србија сака работа“. Потоа дошло до конфликт со пратеници од опозицијата кои се обиделе да го тргнат транспарентот.
Српскиот премиер Милош Вучевиќ пред паузата на покана на претседателката на Собранието почна да го презентира буџетот за 2025 година.
Опозицијата го прекина неговиот говор со свирежи и вувузели. Додека говореше Вучевиќ, пратениците од опозицијата застанаа околу него и министрите и ги држеа паролите „рацете ви се крвави“.
Сојузниците на НАТО ќе треба да инвестираат речиси три проценти од БДП во одбраната
Сојузниците на НАТО ќе мора да потрошат речиси три отсто од бруто домашниот производ (БДП) на своите воени сили за да ги спроведат новите одбранбени планови на алијансата, изјави во понеделникот висок воен претставник на НАТО, пренесе Ројтерс.
Така, трошоците би ги надминале досегашните два отсто инвестиција во армиите на земјите-членки, што беше поставена како актуелна цел на Алијансата.
Вкупниот процент потребен за да се направат новите планови остварливи е многу поблиску до три отсто од БДП отколку два отсто, изјави во Брисел претседателот на Воениот комитет на НАТО, Роб Бауер.
„Очекувам дека под новата администрација на Доналд Трамп во САД ќе има многу поинтензивна дискусија за тоа колку повеќе Европа и Канада треба да инвестираат, а тоа е здрава и валидна дискусија што треба да се води“, рече Бауер.
Во неговиот претходен претседателски мандат, Доналд Трамп ја предупреди Алијансата за ниските одбранбени трошоци на нејзините земји-членки, кои потоа потрошија помалку од два отсто од БДП на своите армии.
НАТО постојано повторува дека годинава членките на Алијансата треба да ги зголемат инвестициите во нивните одбранбени капацитети.
Поранешниот шеф на НАТО, Јенс Столтенберг, во септември изјави дека 32-те членки на Алијансата мора „да бидат подготвени да ја платат цената на мирот“ во справувањето со Русија.
Прва седница на новиот грузиски состав, опозицијата бојкотира
Новиот грузиски парламент ја одржа својата прва седница на 25 ноември, во услови на протести поради изборите за кои опозицијата тврди дека биле наместени и откако проевропската претседателка Саломе Зурабишвили побара поништување на резултатите.
Политичките превирања ја потресоа црноморската нација по гласањето на 26 октомври, на кое победи владејачката партија Грузиски сон.
Прозападните опозициски партии ги оспорија резултатите и одбиваат да влезат во новиот парламент, кој го сметаат за „нелегитимен“.
Зурабишвили во расправија со владејачката партија поднесе тужба до Уставниот суд барајќи да го поништи резултатот. Таа одби да издаде претседателски декрет за свикување на парламентот и ја обвини Русија за мешање во гласањето, што Москва го негираше.
Грузиски сон, кој обезбеди 89 места во 150-члениот совет, вели дека гласањето било слободно и фер.
Пратениците од владејачката партија се собраа напладне на инаугуративна седница која беше бојкотирана од опозицијата.
Зурабишвили ја прогласи пленарната седница за „неуставна“, велејќи дека „масовната изборна измама го поткопала нејзиниот легитимитет“.
„Одбив да ја свикам првата седница, а Уставот никого не признава за замена“, напиша таа на Фејсбук.
Водечкиот експерт по уставно право, Вакушти Менабде, рече дека „новиот парламент не може да се состане додека Уставниот суд не ја донесе својата одлука за тужбата на Саломе Зурабишвили“.
Силни полициски сили се присутни на улиците на Тбилиси, главниот град на Грузија. И покрај тоа, вечерта на 24 ноември демонстрантите почнаа да се собираат пред зградата на парламентот откако опозицијата повика на протести.
Стотици демонстранти поставија кампови, блокирајќи го сообраќајот долж главната сообраќајница во Тбилиси.
Опозицијата вели дека владата на партијата Грузиски сон ја врти надворешната политика кон Русија и ја поткопува нејзината долгогодишна амбиција за влез во Европската Унија. Од партијата ги отфрлаат овие обвинувања.
Од гласањето, десетици илјади луѓе излегоа на улиците на Тбилиси во знак на протест поради наводната изборна измама. Европската унија и САД повикаа на истрага за „нерегуларности“ за време на гласањето.
Хамнеи: Налозите за апсење на израелските лидери „не се доволни“
Иранскиот врховен лидер ајатолахот Али Хамнеи рече дека налозите за апсење издадени од Меѓународниот кривичен суд (МКС) за израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху и поранешниот министер за одбрана Јоав Галант за наводни злосторства против човештвото за време на конфликтот во Газа „не се доволни“.
На собирот на волонтерскиот корпус Басиџ на 25 ноември, Хамнеи истакна дека двајцата израелски лидери треба да се соочат со смртна казна.
Налогот го издаде обвинителот на МКС, Карим Кан, а судиите рекоа дека има „разумни основи“ да се верува дека Нетанјаху и Галант „намерно и свесно го лишиле цивилното население во Газа од предмети неопходни за нивниот опстанок“ како дел од „широк и систематски напад против цивилното население на Газа“.
Израел ги нарече налозите „апсурдни“.
Актуелната војна во Појасот Газа беше предизвикана од нападот врз Израел од страна на Хамас која е поддржана од Иран, а означена како терористичка организација од Соединетите Држави и ЕУ.
Околу 1200 луѓе загинаа во нападот, а уште 240 беа земени како заложници назад во Газа.
Неколку ранети и оштетена инфраструктура во руски напад на Харкив
Русија го гранатираше центарот на Харкив рано на 25 ноември, при што беа повредени најмалку 15 луѓе, објави на Телеграм Ихор Терехов, градоначалник на вториот по големина град во Украина.
Харкив постојано е цел на руски напади во последниве недели, претрпувајќи жртви и но и оштетувања на неговата енергетска инфраструктура.
Руските сили, исто така, ја нападнаа енергетската инфраструктура во јужниот регион Миколајев во Украина во текот на ноќта, соопштија украинските власти на 25 ноември, а пренесе регионалниот гувернер Виталиј Ким на каналот Телеграм.
Нема информации за жртви.
Русија, исто така, нападна уште еден јужен регион, Запорожје. Нападот е извршен со „десетици беспилотни летала“, пренесе регионалниот гувернер Иван Федоров, додавајќи дека едно дете е рането во нападот.
Во декември состанок на главните преговарачи на Белград и Приштина
Специјалниот претставник на ЕУ за дијалогот меѓу Белград и Приштина, Мирослав Лајчак, најави дека, во рамки на дијалогот во Брисел, следната средба на ниво на главните преговарачи на двете страни ќе се одржи во декември годинава.
Лајчак ова го објави на Фејсбук, и потсети на како што рече „продуктивните и проникливи“ претходни две недели, во кои ги посети Женева, Тирана и Париз.
„Со моите соговорници во Меѓународниот комитет на Црвениот крст, Кеј д’Орсеј и на други места, имав важни дискусии за дијалогот и за патот напред. Овие разговори се клучни за обликување на работата што ја врши мојот тим додека се подготвуваме за претстојниот состанок на главните преговарачи во декември. Со нетрпение го очекувам следниот период“, напиша Лајчак.
На 24 октомври во Брисел се одржа последната средба на ниво на главните преговарачи на Белград и Приштина, на која имаше и трипартитна средба меѓу Лајчак и главните преговарачи Петар Петковиќ и Бесник Бислими.
Лајчак потоа по средбата рече дека се разговарало за имплементацијата на Охридскиот договор, кој, како што наведе, суштински допрва треба да започне.
Состанок на европските министри за одбрана во Берлин
Министрите за одбрана на Германија, Франција, Полска, Италија и Велика Британија ќе се сретнат денеска (25 ноември) во Берлин за да разговараат за мерките за зајакнување на безбедноста и одбраната во Европа.
Руското таргетирање на Украина со нова ракета со среден дострел, за која се смета дека има импликации за цела Европа, најверојатно ќе одигра голема улога за време на дискусиите, јави ДПА.
По неодамнешното одобрение од Вашингтон, Украина почна да ги користи ракетите ATACMS од САД и британските крстосувачки ракети „Сенка на бурата“ (Storm Shadow) за гаѓање воени локации во Русија.
Рускиот претседател Владимир Путин потоа нареди ракетен напад врз украинскиот град Днепар кој има над милион жители, со нова ракета со среден дострел во четвртокот наутро.
Приватните автобуси повторно на скопските улици, но не со полн капацитет
Во јавниот градски превоз од денеска (25 ноември) се вклучуваат и приватните превозници, но не со целиот капацитет. Во сообраќај, како што најавија во саботата, ќе се вклучат оние превозници кои имаат финансиски можности.
Автобусите на ЈСП - Скопје од петокот сообраќаат во редовните термини, но Владата во четвртокот им позајми нафта само за седум дена, за колку што треба да се реализира ургетната набавка преку Бирото за јавни набавки.
Приватните превозници апелираа до градоначалничката на Град Скопје, советниците и Владата на заеднички состанок да најдат заеднички прифатливо решение за нивното барање за зголемување на цената за изминат километар.
„Приватните превозници ќе го дадат својот максимум од понеделник односно ќе се вклучиме во раните утрински часови онолку колку што можеме, не со целиот капацитет со цел за неколку дена да им излеземе во пресрет на граѓаните во градот Скопје. Воедно, ја користиме оваа прилика да се обратиме до сите советници во Градот Скопје - Ве молиме со консензус да изгласате покачување на цената за изминат километар со цел подобрување на состојбата во јавниот градски превоз. Со покачена цена се обврзуваме да го обновиме нашиот возен парк со еколошки климатизирани автобуси“, изјави Јовица Зафировски во саботата.
Приватните превозници, според него, имаат 200 автобуси и можат да го покријат недостатокот на автобуси од ЈСП доколку се најде заеднички прифатливо решение со Градот.
Проблемот со јавниот градски превоз кулминираше во четвртокот откако поради недостиг на нафта, поголем дел од автобусите на ЈСП останаа паркирани во нивните бази. Во сообраќај беа пуштени 25 автобуси кои работат на приорден гас и уште неколку кои имаат резерва на нафта.
Вонредна седница одржа Владата на која беше донесена одлука да се интервенира со нафта од државните резерви со што автобусите имаат нафта за седум дена. Вонредна седница истиот ден одржа и Советот на Град Скопје на која беше поздравена одлуката на Владата за позајмување на нафта од државните резерви за потребите на Јавното сообраќајно претпријатие (ЈСП) и воедно, побараа заедно во координација со ЗЕЛС, да продолжат разговорите со Град Скопје за нормализирање на состојбите во градот.
Во меѓувреме, премиерот Христијан Мицкоски најави можност за набавка на нови електрични автобуси.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете