Решението за петте државни универзитети кои бараат колективен договор е да се чека да завршат претседателските и парламентарните избори, порача денеска (6 март) техничкиот премиер Талат Џафери.

Џафери потенцира дека во моментов пречка е тоа што се распишани избори, а според членот 8а од Изборниот законик децидно е забрането потпишување колективни договори по распишување на изборите. Штрајкот и протестот, вели премиерот, е неприкосновено право на секој граѓанин, но тој смета дека во овој момент притисоците и барањата кои доаѓаат синдикатите од пет државни универзитет се од политички карактер.

„Моментумот на таков начин на барање да се реализира определено право претходно знаејќи дека има законски пречки за тоа, пред сè од носителите на протестот - претседателите на синдикатите, кои по природа треба да се од правната фела, прават дејствија кои никако поинаку не можам да ги сфатам, освен како предизборна кампања која повеќе оди во кампањата на дневна политика, отколку на самите вработени и заинтересирани кои имаат придобивка од овие колективни договори“, изјави Џафери на прес-конференција.

Во прашање се барањата за колективен договор од синдикатите на петте државни универзитети: Тетовскиот универзитет, „Св. Климент Охридски“ во Битола, „Гоце Делчев“ во Штип, „Св. Апостол Павле“ во Охрид и „Мајка Тереза“ во Скопје.

Изминатиот период нивните синдикати бараа и итен прием кај премиерот Џафери, а се организираа и мирни протести.

Ова следуваше откако на крајот на 2022 година Универзитетот „Кирил и Методиј“ (УКИМ) во Скопје потпиша колективен договор со Собранието, кое е негов основал. Договорот почна да се применува од почетокот на 2024 година со што вработените добија покачени плати за 22 отсто.

Џафери на прес-конференцијата тврди дека по потпишувањето на овој договор по негова иницијатива како претседател на парламентот, била остварена средба со претставници на петте универзитети и им дал примерок од договорот до УКИМ, за да знаат како треба да изгледа содржината, да подготват материјали и да достават до Собранието.

Прв барање за колективен договор до Собранието доставил битолскиот универзитет во мај 2023, но другите тоа го направиле во периодот од октомври до крајот на декември лани, кога веќе Џафери бил номиниран за премиер во техничката влада и почнале процедурите за нејзин избор.

„Решението е да се чека да се завршат изборите. Собранието е основач на универзитети, а тоа ниту е политичка партија ниту е личност. Тоа е државна институција и е највисок орган. По изборите продолжува процедурата по однос на барањата. Кој и да е нареден претседател или состав на Собранието ќе мора да го овласти претседателот на Собранието Имајќи предвид дека искуствено оние слабости од барањето на УКИМ се надминати и сите имаат примерок како треба да изгледа содржината на договорот, полесно и побрзо ќе може да се заврши процедурата“, вели премиерот.

Џафери одговарајќи на новинарско прашање ја коментираше и иницијативата на Државната комисија за спречување корупција (ДКСК) за разрешување на директорот на Фондот за иновации технолошки развој (ФИТР) Фестим Халили поради грантови доделени на Дрин Ахмети, внук на лидерот на ДУИ, Али Ахмети.

Тој вели дека Владата нема да постапи по иницијативата и да го разреши директорот додека не се докаже неговата вина.

„Владата ниту е судија, ниту е обвинител. Соодветната независна институција поднела информација до таму каде треба да поднесе и Владата не може да постапи како судија и суд. Презумција на невиност е основно правило на правото и надлежните институции што треба да постапат, ако имаат поинаква соодветна одлука нема причина да не постапи владата. Владата не може да ја преземе улогата на другата институција, треба да направиле разлика по однос на надлежноста“, вели Џафери.

Во врска со критиките од Брисел за тоа дека не се постапува по иницијативите на Антикорупциска, Џафери вели со став:

„Антикорупциска е независно тело формирано од Собранието и е независно во својата работа и според законот има надлежност да поднесува извештаи до надлежните институции кои имаат можност за постапување. Понатаму кој било коментар е сувишен и непотребен бидејќи оти може да се смета како мешање на работите меѓу властите“.

За доделувањето грантови на Дрин Ахмети, покрај на директорот на ФИТР, Антикорупциска побара од Владата разрешување на сите членови на Управниот одбор и Комитетот за одобрување на инвестиции. Иницијативата беше изгласана од минатиот состав на ДКСК на чело со претходната претседателка Билјана Ивановска на седница на 6 февруари, која беше и последна за овој состав на Комисијата, по што на должност стапија новите антикорупционери.

Наредната недела се очекува враќање на повеќе повредени од пожарот во Кочани кои сега се лекуваат во странство, изјави министерот за здравство Арбен Таравари по состанокот на Кризниот штаб.

Протоколот за враќање ќе биде испратен во Министерството за надворешни работи. Таравари соопшти дека во болниците во земјава се лекуваат 55 повредени, а во странство има 115 повредени. Петтемина повредени кои се во критична состојба се на лекување во странство.

„Надвор од државата се 115 пациенти, во критична состојба продолжуваат да бидат пет пациенти, но состојбата на пациентите флуктуира. Седми ден е, нула починати. Нема ниту еден пациент кој починал. Очекуваме да се подобрува состојбата. Следната недела имаме најави за враќање на повеќе пациенти во државава“, рече Таравари на денешната изјава за медиумите, по завршување на редовниот состанок на кризниот штаб.

Во македонските болници пак сите пациенти се во стабилна и добра состојба.

Се планира девет пациенти да бидат испишани на почеток на неделата, откако ќе им бидат направени сите токсиколошки и психолошки испитувања.

Израелската војска на 23 март соопшти дека соборила ракета лансирана од Јемен пред таа да влезе на израелска територија.

Овој напад претставува ескалација на ситуацијата меѓу Израел и јеменските бунтовници, Хути, кои се поддржани од Иран.

Јеменските бунтовници ја презедоа одговорноста за нападот, велејќи дека групата истрелала балистичка ракета кон аеродромот Бен Гурион, во близина на Тел Авив, изјави воениот портпарол Јахја Сари.

Сари рече дека нападот довел до прекин на воздушниот сообраќај на овој аеродром на час и половина.

Сепак, органот кој управува со аеродромите во Израел соопшти дека аеродромот не бил погоден од овој напад.

Портпаролот на бунтовниците Хути - група означена како терористичка група од страна на САД - тврдеше, без да обезбеди никакви докази, дека бунтовниците извршиле напади врз американскиот носач на авиони, УСС Хари С. Труман, во Црвеното Море во неделата.

Бунтовниците Хути неодамна ветија дека ќе ги ескалираат нападите, вклучително и нападите врз Израел, како одговор на американските напади на почетокот на овој месец, кои ја сочинуваат најголемата американска воена операција на Блискиот Исток откако претседателот Доналд Трамп се врати во Белата куќа во јануари.

Во американските напади врз јеменските бунтовници загинаа најмалку 50 луѓе.

Исто така, последниот напад на јеменските бунтовници доаѓа откако тие ветија дека ќе ги прошират своите цели во Израел, како одговор на обновените израелски напади врз Газа, кои оставија стотици мртви во последните денови.

Папата Франциско ја напушти болницата Гемели во Рим на 23 март, откако пет недели се бореше со пневмонија. По излегувањето од болницата, Папата ја поздрави насобраната толпа и автомобилот со кој патуваше се упати кон црквата во Рим, а потоа кон неговиот дом во Ватикан.

Во Ватикан, големи толпи луѓе се собраа на улиците за да го пречекаат 88-годишниот папа.

Во саботата лекарите најавија дека папата ќе биде пуштен од болница, но тој, рекоа лекарите, треба да избегнува средби со големи групи луѓе и да не си предизвикува замор. По некое време, лекарите рекоа дека Светиот Отец може да се врати на сите негови вообичаени активности.

Аргентинскиот папа, кому кога беше млад му беше отстранет дел од белите дробови, беше примен во болницата Гемели на 14 февруари бидејќи состојбата со бронхитис се влоши.

Лекарите првично му дијагностицирале респираторна инфекција, а потоа рекле дека има пневмонија на двете бели дробови. Тестовите на крвта покажаа знаци на анемија и проблеми со бубрезите, но овие компликации се подобрија откако папата беше подложен на два третмани за трансфузија на крв.

На 28 февруари неговата состојба се влошила, бидејќи имал проблеми со дишењето и морал да прима кислород преку маска. Неколку дена подоцна доживеал и два респираторни напади.

Граѓаните на Кочани денеска организираа 60-минутен Марш со молк, како симболична почит за сите 60 лица кои починаа како последица од пожарот во дискотеката „Пулс“ што се случи минатата недела.

Без транспаренти и тивко, колоната граѓани помина по улиците во централното градско подрачје и стигна пред зградата на Општина Кочани.

Со мотото „Молкот зборува најгласно“, стоејќи мирно, учесниците на маршот испратија симболична порака дека бараат одговорност за трагедијата којашто уништи неколку генерации млади луѓе.И во Охрид во организација на младинската и ученичките заедници, заедно со Студенските собранија и Локалниот младински совет, денеска на пладне на Градскиот плоштад во Охрид се одржа 60-минутен молк во знак на почит кон жртвите од трагедијата во Кочани.

На крајот од 15-минутната почит за загинатите, беше упатена благодарност до сите пријателски држави кои на лекување ги примија повредените од пожарот. Во пораката до институциите беше нагласено дека граѓанските протести и собири не се за менување власт, туку повик за менување на свеста против начинот на кој функционира целиот систем во државата.

„Ние во Кочани секогаш сме биле разумни и рационални луѓе, а проблем е што ова е гнил систем кој не функционира. Ако кренеш глава за правда ќе те избркаат од работа, ќе те наместат, ќе те затворат. Системот не функционира веќе 30 години, но ние немаме намера да рушиме власт. Оваа држава има прекрасни луѓе, но половината се во странство, а другите, нашите најдобри интелектуалци ги ставивме во дупките во земја. Сега ќе имаме и работа и фирми, но немаме деца. Не бараме револуција за промена на власт, туку бараме револуција за менување на нашата свест. Да се свестиме и да прекинеме со партиските поделби, да почнеме од овој момент да создаваме нормално општество. Во сите партии има прекрасни луѓе, но тие се во десеттиот, единаесеттиот ешалон. Што треба да се случи полошо од ова, кога веќе немаме ништо. Ако умре овој град, барем нека се спасат другите градови, рече Влатко Здравко, учесник во маршот.

Граѓани на Охрид на дождливо време одадоа почит на настраданите во кочанската трагедија, искажувајќи поддршка на нивните и на семејствата на сите повредени во најголемата несреќа во историјата на независната македонска држава.

Инаку, Општина Охрид за престојната седмица најави свикување седница на Советот, на која ќе одлучува за доделување финансиска помош за семејствата на починатите и за повредените лица во пожарот што се случи во дискотеката „Пулс“ во Кочани.

За утре во 18.59 движењето „Кој е следен“ најави протест на плоштадот „Македонија“ и објави повеќе барања до властите.

На Универзитетската клиника за хируршки болести во Скопје во моментов се лекуваат десет пациенти од пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани, од кои на шест веќе им е направена трансплантација на кожа поради степенот на изгореници, информираше денеска директорот на Клиниката, Небојша Настов на заедничката прес-конференција со портпаролите на Владата, Марија Митева и Венера Љатифи Азизи, како и градоначалникот на Кисела Вода Орце Ѓорѓиевски.

Како што посочи Настов, шесте пациенти на кои им е направена трансплантацијата се со трет степен на изгореници, додека кај останатите пациенти продолжуваат редовните преврски и веќе во текот на наредната недела се очекува да бидат пуштени на домашно лекување. Но, како што рече, ситуацијата е флуидна и може да се смени од час во час.

„Во однос на актуелната здравствена состојба на пациентите од болницата од која што доаѓам, а тоа е Универзитетската клиника за хируршки болести во Скопје, во моментов се хоспитализирани 10 пациенти, од кои на шест е веќе направена трансплантација на кожа заради тоа што тие беа пациенти со највисок степен на изгореници, односно трет степен. Кај останатите пациенти продолжуваат редовните преврски и веќе во текот на наредната недела според плановите кои што ги имаме, иако морам да повторам дека ситуацијата е многу флуидна и може да се смени од час во час, се планираат првите испусти за дома, рече Настов

Во врска со пациентите кои се лекуваат во странските држави, Настов посочи дека тие до одредена фаза ќе се лекуваат таму, но, како што рече, во одредена фаза ќе треба да се вратат и повторно да бидат сместени во хоспиталните капацитети во земјава, за што, рече, се прават протоколи и координации како ќе оди враќањето на пациентите во зависност од темпото со кое ќе бидат испишувани.

„Пациентите кои се лекуваат надвор од земјава до одредена фаза ќе се лекуваат во странските држави кои ни излегоа во пресрет, но во одредена фаза истите тие ќе дојде време кога ќе треба да се вратат во нашата држава и кога ќе треба повторно да бидат сместени во болниците, односно во сите хоспитални капацитети во државата. За таа цел, се прават протоколи и координации меѓу Министерството за здравство, Министерството за надворешни работи и Службата за општи и заеднички работи на Владата во која координација ќе оди враќањето на пациентите во зависност од темпото со кое ќе бидат испишувани од болничките установи од странство, рече Настов.

Прашан за тоа каква е состојбата на шесте пациенти кои се лекуваат во странство и се во критична здравствена состојба, Настов посочи дека ќе има информација по денешниот состанок на Кризниот штаб, бидејќи, како што рече, болниците од странските држави за состојбата на пациентите брифираат еднаш дневно.

„Во моментот ги немам тие информации заради тоа што имаме состанок на Кризниот штав од 14 часот, а тогаш обично ги добиваме вестите и верувајте дека болниците еднаш во денот брифираат за состојбата, а не на еден час или пола час, посочи Настов.

Се очекува подоцна попладнето да биде објавена и нивната состојба.

Околу стотина граѓани се собраа на 23 март во близина на пазарот Калениќ во Белград на протест против активистите на владејачката Српска напредна партија (СНС) кои поставија партиски штандови.

Како што јави новинарот на Радио Слободна Европа (РСЕ) од местото на настанот, граѓаните скандираат „Крадци, крадци“ и прават врева со свирежи и вувузели.

Досега немало никакви инциденти.

Меѓу активистите на СНС е и Горан Караџиќ, поранешен кошаркар на Сојузна Република Југославија. Тој се појави обвиен во српското национално знаме, со кренати три прста.

Граѓаните протестираа и во белградската општина Звездара, каде што активисти на СНС поставија и партиски штандови. Трибините беа поставени на аголот од улиците Вељко Дугошевица и Ѕвездарских Јелки, а меѓу двете групи беше поставен полициски кордон.

Како што јавува теле визијата N1, во еден момент дошло до физички контакт, кога еден од насобраните граѓани турнал активист на СНС, но немало поголеми инциденти.

Граѓаните свират и меѓу другото скандираат „Ѕвездара не те сака“ и „Спакувај се“.

Како што јави N1, во 11:52 часот граѓаните со 16-минутен молк им оддадоа почит на жртвите од уривањето на настрешницата во Нови Сад.

Од новосадската трагедија на Железничката станица на 1 ноември 2024 година, кога загинаа 16 лица, а едно беше тешко повредено, ширум Србија се одржуваат масовни студентски и граѓански протести на кои се бара кривична и политичка одговорност.

Студентите блокираа повеќе од 60 факултети низ земјата од крајот на ноември, а организираа и неколку масовни протести. На 15 март, на повик на академици, во Белград се одржа еден од најмасовните протести во последните неколку децении.

Граѓаните, сепак, се собираат и во помалите градови, каде протестираат пред зградите на локалната самоуправа или пред седиштето на владејачката Српска напредна партија. Во Ниш, Обреновац и Краљево локалните функционери беа гаѓани со јајца.

Во израелските воздушни напади низ јужниот дел на Појасот Газа загинаа најмалку 19 Палестинци во текот на ноќта меѓу 22 и 23 март.

Меѓу убиените има и висок политички лидер на Хамас - палестинската група прогласена за терористичка организација од Соединетите Држави и Европската унија, а загинаа и неколку жени и деца.

Израелската армија им нареди на луѓето да евакуираат делови од градот Рафа, кој се наоѓа на границата со Египет. Армијата соопшти дека наскоро ќе преземе акција против милитантите во областа Тел ал Султан - која претрпе голема штета поради претходното гранатирање - во Рафах. Сепак, се уште не е јасно дали наредбата за евакуација сигнализира нова израелска копнена операција.

Израел започна голема офанзива во Рафах во мај минатата година, кога ја презеде контролата врз стратешкиот коридор долж границата со Египет и важен премин.

Во меѓувреме, Хамас соопшти дека Салах Бардавил, член на неговото политичко биро и на палестинскиот парламент, бил убиен за време на нападите во Маваси. За време на нападите била убиена и неговата сопруга.

Бардавил беше добро познат член на политичкото крило на радикалната палестинска група, кој исто така даваше интервјуа за различни медиуми во последните години.

Во меѓувреме, две болници во јужниот дел на Газа соопштија дека ги примиле телата на 17 Палестинци убиени во нападите во текот на ноќта, вклучувајќи жени и деца.

Израел минатата недела го заврши примирјето со Хамас и започна бран воздушни напади во кои загинаа стотици Палестинци во Газа.

Прекинот на огнот, постигнат во јануари, ги прекина тешките борби што беа предизвикани од нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври 2023 година. Хамас уби речиси 1.200 луѓе и киднапираше речиси 250 други.

Како резултат на израелската офанзива во Газа, загинаа 49.747 Палестинци, а според Министерството за здравство на Газа, повеќе од половина од жртвите се жени и деца. Израел, во меѓувреме, без да обезбеди докази, тврди дека убил речиси 20.000 милитанти.

Од 138 контроли за вршење превоз на патници и стоки кои во претходните три дена ги направиле инспектори за патен сообраќај, неправилности се утврдени кај 21 правно и физичко лице и им се изречени соодветни казни.

Министерство за транспорт –Државен инспекторат за транспорт денеска информира дека инспекциските надзори биле спроведени согласно нивниот Акциски план и дека за утврдените неправилности ќе бидат информирани Министерството за внатрешни работи и Јавното обвинителство, со цел нивно натамошно постапување.

Инспекторатот ги соопшти 11-те правни лица за кои е констатирана неправилност и за кои се изречени казни: Дурмо турс од Гостивар; Дени интернационал од Илинден; Свис мак алигега од Гостивар; Зем промет – компани од Сарај; Словин Билјана од Охрид; Бис од Охрид; Пештер ДОО од Чаир, Димитриоски од Гази Баба; Хисари-ГД од Дебар; Инком бизнис од Куманово и Палас експорт-импорт од Гостивар.

Покрај овие 11 правни лица, биле констатирани и неправилности кај 10 физички лица кои вршат дејности за превоз на патници и стока.

Министерство за транспорт – Државен инспекторат за транспорт информира дека согласно донесениот Акциски план за инспекциски надзори при превоз на патници и стока, од утре инспектори ќе спроведуваат секојдневни интензивни инспекциски контроли над превоз на патници и стока, проверка на документи (лиценци, изводи од лиценци, дозволи, сертификати за професионална компетентност на возач, тахографи), надзор на безбедноста во сообраќајот и спречување нелегален превоз.

Во руските воздушни напади врз Украина рано во неделата загинаа цивили, објавија властите во Киев, додека светот расправаше за можен прекин на огнот, еден ден откако тричлено семејство беше убиено во напади во регионот Запорожје.

Остатоци од беспилотно летало уништено од украинската противвоздушна одбрана предизвикаа пожар во стан во киевскиот кварт Днипровски, при што една жена загина, а околу 30 луѓе се евакуирани, соопштија официјални лица.

Во меѓувреме, украинските власти објавија дека едно лице е убиено во напад во текот на ноќта во областа Холосивски во Киев, иако деталите за нападот се уште не се јасни.

Во исто време, вршителот на должноста гувернер на руската област Ростов изјави дека во напад со дрон загинало едно лице додека биле во автомобил на автопатот Морозовск-Цимлјанск. Вршителот на должноста гувернер Јуриј Сљусар изјави дека цел на нападот била и станбена зграда, но дека нема жртви.

Извештаите за напади на бојното поле засега не можат независно да се потврдат.

Само 24 часа претходно, бран од најмалку 179 беспилотни летала од типот Шахед од Русија во текот на ноќта погоди четири украински региони, при што уби тричлено семејство во Запорожје, а рани најмалку 12 лица.

Украинските воени извори соопштија дека собориле 100 руски беспилотни летала, но повеќето од нив успеале да погодат цели во регионите Запорожје, Суми и Харков, како и во регионот на Киев.

Околу Киев се откриени 52 руски беспилотни летала, а силите за воздушна одбрана соопштија дека уништиле 36 од нив.

Последниот бран напади е дел од острата ескалација на конфликтот и нападите меѓу Русија и Украина, во напади со беспилотни летала што следеа по разговорите за прекин на огнот меѓу Украина, САД и Русија.

Русија користеше беспилотни летала, проектили и бомби во нападите, а тие го следеа ветувањето на претседателот Владимир Путин за време на телефонскиот разговор со Белата куќа на 18 март да ги запре нападите врз енергетската инфраструктура.

Неколку часа по тој разговор со американскиот претседател Доналд Трамп, руски беспилотни летала ја погодија украинската енергетска и водна инфраструктура, училишта и болници.

Украинските власти и меѓународните организации овие напади ги нарекоа воени злосторства. Украина, од друга страна, ги нападна руските нафтени постројки и базата за стратешки бомбардери во Енгелс, предизвикувајќи огромен пожар.

Судот во Турција во неделата пресуди дека градоначалникот на Истанбул, Екрем Имамоглу треба да остане во затвор до почетокот на неговото судење.
Имамоглу беше уапсен претходно оваа недела под обвинение за корупција и помагање на терористичка група.
Масовни протести потоа беа одржани во повеќе од десетина турски градови, вклучувајќи ги Истанбул и Анкара.

Членовите на турската опозициска Републиканска народна партија (ЦХП) во недела гласаат на партиските избори, а се очекува Имамоглу да биде избран за кандидат на следните претседателски избори.

ЦХП, исто така, ги повика непартиските членови да гласаат со цел да се зајакне отпорот на јавноста по приведувањето на Имамоглу.
Градоначалникот на Истанбул ги негираше обвинувањата.

Аналитичарите велат дека Имамоглу би можел да биде сменет и заменет доколку формално биде обвинет за врски со забранетата Курдистанска работничка партија (ПКК), која Турција и нејзините западни сојузници ја третираат како терористичка организација.

ЦХП, која има повеќе од 1,5 милиони членови, постави 5.600 гласачки кутии во 81 турска провинција.
Следните избори се закажани за 2028 година.