Вести
Русија планира поморска база во оцепениот регион на Грузија
Русија планира да има поморска база на брегот на Црното Море на отцепениот грузиски регион Абхазија, изјави шефот на тој регион еден ден по средбата со претседателот Владимир Путин, пренесува Ројтерс.
Самопрогласениот претседател на отцепениот регион поддржан од Русија, Аслан Бжанија, рече дека е потпишан договор за постојана поморска база во регионот Очамчира.
„Потпишавме договор и во блиска иднина ќе има постојана база на руската морнарица во областа Очамчира“, изјави Бжанија за весникот „Известија“.
„Сето ова е насочено кон зголемување на нивото на одбранбените способности и на Русија и на Абхазија и овој тип на интеракција ќе продолжи. Има и работи за кои не можам да зборувам“, вели тој.
Русија ги призна Абхазија и другиот отцепен регион, Јужна Осетија, како независни држави во 2008 година, откако руските сили го одбија обидот на Грузија да ја врати контролата врз Јужна Осетија во петдневната војна што заврши на 12 август 2008 година.
Волстрит журнал објави дека Русија го повлече најголемиот дел од црноморската флота од својата главна база во анектираниот Крим поради украинските напади.
Русија сѐ уште не ги коментираше овие наводи.
види ги сите денешни вести
Италијанскиот брод со мигранти пристигна во албанското пристаниште Шенѓин
Италијански брод со 16 мигранти денеска (16 октомври) пристигна во албанското пристаниште Шенѓин. Ова е прва група мигранти што албанските власти се согласиле да ја прифатат.
На бродот „Либра“, кој тргна од италијанското пристаниште Лампедуза, се вели дека превезувал десет мигранти од Бангладеш и шест од Египет, кои биле спасени на море откако ја напуштиле Либија.
Овој договор - постигнат меѓу Тирана и Рим во ноември минатата година, а кој беше негативно критикуван од организациите за човекови права, предвидува Албанија да прифаќа до 36.000 мигранти годишно, а барањата за азил на овие мигранти ќе се обработуваат во два центри во Албанија.
Се вели дека петгодишниот договор ќе ја чини Италија 160 милиони евра годишно.
Италијанската премиерка Џорџа Мелони го опиша договорот со Албанија како иновативно решение за долгорочен проблем.
„Тоа е нов, храбар, пат без преседан, но совршено го одразува европскиот дух и ги има сите предуслови за пат што треба да се следи дури и со земји кои не припаѓаат на Европската Унија“, рече Мелони пред италијанските пратеници.
Албанскиот премиер Еди Рама во вторникот изјави дека неговата земја одбила многу барања од европските земји за прифаќање бегалци, но направи исклучок за Италија.
Тој рече дека Албанија е благодарна што Италија прифатила десетици илјади Албанци за време на падот на комунизмот во 1991 година, како и за помошта што ја пружи Рим за време на економската криза во 1997 година и по земјотресот во 2019 година.
Според договорот меѓу двете земји, процедурите за мигрантите ќе се одвиваат во два центри.
Првиот центар во Шенѓин ќе се користи за постапката за идентификација на мигрантите, додека вториот центар, во Ѓадер, на околу 20 километри од пристаништето, инаку поранешен воен аеродром, ќе се користи за сместување на мигрантите до разгледување на барањата за азил.
Центрите ќе работат според италијанскиот закон, со италијанско обезбедување, додека судиите ќе водат сослушувања преку видео врска од Рим. Италија се согласи да ги прифати мигрантите кои добиваат азил. Оние кои нема да добијат азил ќе бидат депортирани директно од Албанија.
Договорот го поддржа и шефицата на Европската Унија, Урсула фон дер Лајен, како модел за решавање на проблемите со мигрантите во Унијата.
Групите за човекови права тврдат поинаку.
Елиса де Пиери од Амнести интернешенел за Радио Слободна Европа изјави дека планот веќе е критикуван за кршење на човековите права и „колку и да се трудиме да го спроведеме непречено“, ќе има прекршувања, од моментот кога еден од мигрантите ќе биде „фатен“ на море до пристигнувањето во Албанија.
Таа рече дека е многу разочарувачки што Европската комисија го гледа ова како добар пат напред.
„Ова не е ништо ново. Многу земји ги испробаа овие начини да ја префрлат одговорноста од грижата за бегалците и мигрантите во земји кои се генерално посиромашни“, посочува Елиса де Пиери.
Бројот на мигранти кои пристигнуваат во Италија преку медитеранската рута е намален за 61 отсто во 2024 година во споредба со претходната година. Според податоците на италијанското МВР, до 15 октомври годинава во Италија пристигнале 54129 мигранти, наспроти 128 947 мигранти во истиот период лани.
Земјотрес со јачина од 6,3 степени ја погоди источна Турција
Земјотрес со јачина од 6,3 степени според Рихтеровата скала го погоди источниот дел на Турција, соопшти Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар.
Во извештајот се наведува дека земјотресот се случил во 10 часот и 46 минути по локално време, на длабочина од девет километри.
Земјотресот е измерен на 40 километри источно од градот Малтај, кој има повеќе од 440 000 жители, и 27 километри јужно од Баскил, каде живеат околу 16 000 луѓе.
За потсетување, Турција и Сирија беа погодени од разорен земјотрес на 6 февруари минатата година.
Еден од најсилните сеизмички удари некогаш забележан во тој регион остави половина милион луѓе без покрив над главата, а милиони остави длабоки трауми.
Речиси 60 000 луѓе исчезнаа во урнатините, повеќе од 53 000 во Турција и 6000 во Сирија.
По неколкудневна пауза Израел повторно го нападна Бејрут
За прв пат по неколку дена Израел го нападна главниот град на Либан, Бејрут.
Арапскиот портпарол на израелската војска ги предупреди цивилите во областа Дахија - за која се верува дека е упориште на Хезболах - дека воздушните сили ја гаѓаат зградата.
Тоа е прв напад во близина на главниот град од двата напади во кои загинаа 22 лица во густо населена населба минатиот четврток.
Сведоците слушнале експлозија и виделе облак чад во средата наутро (16 октомври), бидејќи израелската војска соопшти дека целта била објект за оружје.
„Хезболах го складираше ова оружје во подземен магацин во областа Дахие, клучното терористичко упориште на Хезболах во Бејрут“, се вели во соопштението.
Соединетите Држави го прогласија Хезболах за терористичка организација, додека Европската Унија на црната листа го стави само вооружентоо крило, а не и политичката партија која има места во либанскиот парламент.
Хезболах, група поддржана финансиски и воено од Иран, ја поддржува палестинската милитантна група Хамас, која САД, исто така, ја прогласија за терористичка организација, од почетокот на војната во Газа.
Пред нападот на Бејрут, во вторникот беа пријавени израелски воздушни напади низ целата земја.
Либанското Министерство за здравство извести дека пет лица загинале во Ријак, во долината Бека во источен Либан. На југ, уште петмина беа убиени во Србине и тројца во Тулин, додаде Министерството.
Во Кана, во близина на Тир на југ, имало серија напади. Според Министерството, едно лице загинало, а 30 се ранети. Државната новинска агенција вели дека бројот на загинати може да биде поголем.
Во друг дел на југот, четири лица се убиени во Мазраат Мешреф, соопшти управата за цивилна заштита. Најмалку 1315 луѓе се убиени низ Либан од 23 септември, според АФП, врз основа на официјални податоци. ОН наведуваат дека околу 700 000 луѓе се раселени.
Хезболах и Израел речиси секојдневно разменуваат оган од почетокот на војната во Појасот Газа. Израел започна копнена операција во Либан на почетокот на овој месец, со цел да го ослабне Хезболах.
Судски совет ќе разгледува барања за исклучување на јавноста во постапки за одговорност на судии
Судскиот совет на Република Северна Македонија треба да одржи седница на чиј дневен ред се повеќе точки помеѓу кои барања за исклучување на јавноста во постапки по поднесени барања за утврдување одговорност на судија/претседател на суд, утврдување на престанок на судиска функција поради пензија, избор на судии поротници на Основен Кривичен суд Скопје и формирање на Комисија за проверка на исполнетост на условите и критериумите за избор на претседател на Основен суд Кавадарци.
На дневен ред на 502. седница, покрај усвојување на записници од 496 и 497 седница, е и разгледување и усвојување на Извештај за резултати од проверка на знаење на практична работа со компјутери.
Разгледување и одлучување за времено упатување на судија за вршење на судиска функција во друг суд, разгледување и одлучување по поднесени жалби на ранг листи на кандидати за избор на судии во повисок суд и тоа за Апелационен суд Штип и Апелационен суд Гостивар и разгледување и одлучување по приговор од кандидат по објавен оглас за избор на претседател на Апелационен суд Битола, се, исто така, дел од дневниот ред.
Дополнително, денеска се очекува да биде разгледан и извештајот на Комисијата за одлучување по приговори за редовно оценување на судиите и претседателите на судовите за период 2019-2022 година како и извештаи на Комисии за проверка на исполнетост на условите и критериумите за избор на претседатели на Виш управен суд и основните судови во Берово, Делчево, Крушево, Охрид, Радовиш, Струмица и Гевгелија.
Во армијата на Северна Кореја се пријавиле 1,4 милиони доброволци
Северна Кореја соопшти дека околу 1,4 милиони млади луѓе се пријавиле да се приклучат или да се вратат во војската оваа недела, обвинувајќи ја Јужна Кореја за провокативен напад со беспилотно летало што „ја доведе тензијата до работ на војна“.
„Младите, вклучително и студенти и претставници на младински организации кои потпишаа петиции за приклучување во армијата, се решени да се борат во светата војна за да го уништат непријателот со оружјето на револуцијата“, се наведува во соопштението на КЦНА.
Тврдењето на Пјонгјанг дека повеќе од милион млади луѓе доброволно се приклучуваат на Корејската народна армија доаѓа во време на многу високи тензии на Корејскиот полуостров.
Минатата година државните медиуми објавија дека 800 000 граѓани доброволно се пријавиле во севернокорејската војска за да се приклучат во борбата против САД, а во 2017 година, речиси 3,5 милиони работници, членови на партијата и војници доброволно се приклучиле или повторно се приклучиле на армијата.
Според Меѓународниот институт за стратешки студии (IISS), Северна Кореја има 1,28 милиони активни војници и околу 600 000 резервисти.
Хезболах тврди дека соборил два израелски дрона
Либанскиот Хезболах, кој веќе три недели е во отворена војна со Израел, соопшти дека соборил уште еден „израелски дрон од типот Хермес 450“. Хезболах, која САД ја сметаат за терористичка група, иако ЕУ го стави само на црната листа военото крило, а не и на политичката партија, контролира голем дел од јужен Либан.
Според оваа проиранска милитантна организација, тој дрон бил виден „во пламен“ на израелската страна на границата.
Хезболах сега споменува „непосредни судири“ со израелските војници, кои почнаа со копнени напади на 30 септември во јужен Либан, кој граничи со северен Израел.
Оваа организација известува дека тие секојдневно го напаѓаат Израел со ракети и дронови.
Израел, од друга страна, го засили бомбардирањето на Либан, а неговите беспилотни летала постојано се во воздушниот простор на земјата.
Рама слави за Тирана, жали за Скопје
Првиот кластер од преговорите на Албанија со Европската Унија кој денеска беше отворен на втората меѓувладина конференција што на 15 октомври се одржа во Луксембург е кластерот „Темелни вредности“ во кој се содржат неколку преговарачки поглавја.
Албанскиот премиер Еди Рама денеска изјави дека слави за Тирана, но жали за Скопје. Албанија и Северна Македонија заеднички ги започнаа преговорите на 19 јули 2022 година во Брисел. Скопје и Тирана беа ставени во ист политички пакет за преговори со ЕУ, но откако Северна Македонија не ги изгласа уставните измени кои беа услов за одржување на втората меѓувладина конференција, пред две недели ЕУ донесе одлука за Тирана сама да продолжи со преговорите.
„Јас морам да кажам дека се чувствувам тажно, и искрено го кажувам тоа, поради фактот што нашата братска држава Северна Македонија, која што уште не може да влезе во оваа фаза, додека тие беа меѓу првите, или пак и првите кои што го започнаа процесот. Кога зборувам за нашите понижувања, три пати по ред бевме одбивани пред да ги започнеме пристапните преговори, се чувствувам посрамен, затоа што помислувам на Северна Македонија и за нивното посрамување, тие дури го сменија и името за да можат да го започнат ова“, изјави Рама.
Рама изјави дека ЕУ не може без Западен Балкан, исто како што Балканот не може без ЕУ. Тој додаде дека секој чекор на успех што ќе го направи Албанија треба да се гледа како чекор напред за целиот Балкан.
„Ќе ја направиме Албанија подготвена за Европската унија до 2030 година“, изјави Рама.
Унгарскиот министер за надворешни работи, Петер Сиарто, како претседавач со ЕУ, изјави дека Албанија го заслужува стартот на преговорите. Тој додаде дека и Скопје го заслужува истото и дека поддршката на Унгарија нема тука да застане.
„Мораме да сфатиме дека оваа политика го загуби кредибилитетот во последно време, со оглед на фактот дека просечното време на чекање на членство на земјите кандидати од Западниот Балкан сега надмина 15 години. Тоа е едноставно несоодветно, мораме да го забрзаме процесот на проширување, рече Сијарто, потсетувајќи дека проширувањето на ЕУ кон Западниот Балкан е еден од главните приоритети на унгарското претседателство со Унијата“, изјави тој на заедничката прес конференција.
Според еврокомесарот за профишривање Оливер Вархеји, денешниот старт на преговорите со Албанија по првиот кластер „Основи вредности“ можеби звучи како техничка работи, сепак тој го отвора патот за суштински разговори за условите под кои Албанија ќе стане членка на Европската Унија.
Кластерот „Темелни вредности“ опфаќа сет на поглавја поврзани со фундаменталните реформи, од чие спроведување ќе зависи целокупното темпо на преговарачкиот процес и почетокот на преговорите по другите кластери. Преговорите по овој кластер се отвораат први, а се затвораат последни.
Албанија е прва меѓу земјите кандидати за членство во ЕУ, што ќе ги води пристапните преговори според ревидираната методологија за проширување на Унијата усвоена во 2020 година.
Протестен марш за инклузија на луѓето со попреченост
Протестен марш под слоганот „И ние сме деца на Македонија“ одржаа во Скопје на 15 октомври членовите на организација на Коалицијата „Менуваме“. Со овој протестен марш, демонстрантите бараат од Владата преговарачка рамка во која ќе бидат вметнати сите недостатоци во системот кој ги опфаќа лицата со попреченост. Тие бараат поддршка и инклузија во општеството преку преговарачка рамка со надлежните институции.
Суарет Алиша од Коалицијата „Менуваме“ вели дека со новиот Закон е предвидено лицата со попреченост да плаќаат 20 часа за асистент што, според нив, е недозволиво бидејќи, како што рече, лицата со попреченост се социјална група.
„Тука сме да покажеме дека и ние сме деца на Македонија, да пратиме порака до државата да можат да нѐ разберат. Заедно со Црвениот Крст како најуспешен провајдер на асистенти имаме предлог решенија со цел да ги заштитиме асистентите да не бидат обесправени. Предлагаме формирање на мешовита установа водена од Црвениот Крст. Нашата цел е асистентите да можат да добиваат по 22 500 денари, согласно законот кој предвидува хонорарот на асистентите да не биде под минималната плата. Предлозите ги поднесовме вчера до Собранието, Владата и претседателката на државава“, дополни тој.
Маршот започна пред Собранието, а заврши пред Владата. Лицата со попреченост, нивните лични асистенти и негуватели протестираа за социјална правда и рамноправност.
Мелони го поздрави „храбриот“ договор за мигрантите со Албанија
Италијанската премиерка Џорџа Мелони на 15 октомври ги отфрли критиките за контроверзниот договор за испраќање мигранти во Албанија, јавува новинската агенција Франс прес. Италија во понеделникот почна да ги префрла првите мигранти во албанските центрите. Првите мигранти се 16 мажи од Египет и Бангладеш, а треба да пристигнат во Албанија во среда.
„Тоа е нов, храбар, пат без преседан, но кој совршено го одразува европскиот дух и има се што е потребно за да се следи и со другите нации кои не се членки на ЕУ“, рече Мелони.
Овој договор доаѓа пред самитот на Европската унија во Брисел неделава, каде темата миграцијата ќе биде една од главните теми за дискусија.
Во писмото до земјите-членки пред разговорите, шефицата на Европската комисија Урсула фон дер Лајен рече дека блокот „ќе може да извлече лекции од ова (албанско) искуство во пракса“.
Италијанските два прифатни центри во Албанија ќе работат според италијанскиот закон, со италијанско обезбедување и персонал, а судиите ќе ги разгледуваат случаите преку видео од Рим.
Но, групите за човекови права се прашуваат дали ќе има доволно заштита за барателите на азил.
„Првите луѓе што пристигнаа во новите италијански центри за притвор заслужуваат подобро отколку да бидат предмет на овој опасен политички експеримент“, вели италијанската директорка на хуманитарната организација Меѓународниот комитет за спасување,Сузана Занфрини.
„Дури и кога ќе се отвораат вратите на овие нови објекти, некои огромни прашања остануваат неодговорени за тоа како Италија ќе се погрижи правата на луѓето да бидат заштитени надвор од јурисдикцијата на ЕУ“, додаде таа.
Медитеранскиот брег на Италија долго време е цел на мигрантите кои се надеваат да стигнат до Европа.
Десничарската партија на Мелони вети дека ќе го запре мигрантскиот бран во Италија, во кампањата на парламентарните избори во 2022 година.
Таа се договори со албанскиот премиер Еди Рама во ноември 2023 година да ги отвори центрите за азил.
Во обраќањето пред Сенатот во Рим, Мелони рече дека нејзината влада им дава „добар пример“ на другите земји за тоа како да се справат со нерегуларната миграција.
Таа додаде дека Италија ќе организира неформален состанок на самитот на ЕУ „меѓу земјите-членки кои се најзаинтересирани за миграциското прашање“.
Петгодишниот договор, кој се проценува дека ќе ја чини Италија 160 милиони евра годишно, опфаќа одредени возрасни машки мигранти пресретнати со италијански чамци во меѓународни води, но во областа за пребарување и спасување на Италија.
Мигрантите кои се испраќаат во Албанија ќе бидат од земји кои се сметаат за „безбедни“, критериум за кој се расправа, но кој овозможува поедноставен процес на репатријација.
Вархеј:Првата исплата од Планот за раст до крајот на месецов
Првите исплати на средства во рамки на европскиот Планот за раст за земјите од Западниот Балкан, се очекува бидат реализирани уште во текот на овој месец, соопшти на 15 октомври еврокомесарот за проширување Оливер Вархеј, откако Советот на Европската Унија минатата недела ги одобри реформските агенди на земјите кандидати за членство во ЕУ.
„Сега отчукува часовникот со цел земјите кандидатки да започнат со реализација на реформите за да можеме да напредуваме со понатамошната исплата на средства“, изјави Вархеји на заедничката прес-конференција со албанскиот премиер Еди Рама и унгарскиот министер за надворешни работи и трговија Петер Сијарто по одржувањето на Втората меѓувладина конференција ЕУ-Албанија, со што земјата практично ги започна пристапните преговори по кластери.
Вархеји потсети дека Планот за Европската комисија за раст на Западниот Балкан има за цел да обезбеди дополнителни инвестиции во инфраструктурата, но и да им помогне на земјите од регионот да ги спроведат суштинските реформи кои се неопходни за да станат членки на Унијата. За таа цел во Планот за раст се предвидени шест милијарди евра во форма на грантови и заеми.
Но, за да функционира ова, според него, земјите кандидати мора да покажат резултати во спроведувањето на утврдените реформските агенди. Според него парите кои се во вредност од околу една третина од БДП на целиот регион, ЕУ ќе има инструменти за поддршка на земјите од регионот во приближувањето кон ЕУ и исполнувањето на стандардите за членство.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете