Вести
Курти: Правиме се за да ги ослободиме косовските полицајци
Косовскиот премиер Албин Курти изјави дека надлежните институции прават се Србија да ги ослободи тројцата припадници на косовската полиција, кои се во притвор откако беа уапсени од српските сили.
Косово и Србија изнесоа различни верзии за настаните, односно Приштина тврди дека српските сили „киднапирале“ полицајци на територијата на Косово додека патролирале во близина на границата, додека Белград тврди дека тие биле уапсени на територијата на Србија.
„Уште еднаш ја повикуваме меѓународната заедница да ја осуди агресијата на Србија на 14 јуни, кога нивните специјални воени и полициски единици ги киднапираа нашите полицајци“, изјави Курти.
Тој додаде дека офицерот за врска меѓу Косово и Србија, Јетиш Јашари, ќе ја посети полицијата на почетокот на следната недела.
На 17 јуни, заменик министерот за надворешни работи и дијаспора на Косово, Крешник Ахмети за Радио Слободна Европа изјави дека косовските полицајци се држат во нехумани услови. Ова тврдење Србија го демантираше.
Во меѓувреме, мировната мисија на НАТО на Косово соопшти дека „врз основа на достапните податоци не е јасно каде точно биле припадниците на косовската полиција во моментот на апсењето“.
Соединетите Американски Држави и Велика Британија повикаа на итно ослободување на косовските полицајци. Апсењето на косовските полицајци доаѓа во време на криза на северот на Косово, каде живее мнозинско српско население и се противи на доаѓањето на градоначалниците Албанци.
Тензиите кулминираа на 29 мај, кога српските демонстранти се судрија со припадниците на КФОР. Во судирите се повредени десетици луѓе од двете страни.
види ги сите денешни вести
Интерпол трага по водачот на секта чии членови живееле во БиХ и Северна Македонија
Меѓународната полициска организација Интерпол распиша потерница по водачот на сектата Лев Тахор, Џонатан Емануел Кардон Кастиљо (23).
„Кастиљо е баран од полицијата во Гватемала под обвиненија кои вклучуваат трговија со луѓе, силување и злоупотреба на малолетници“, се вели во потерницата на Интерпол.
Околу триесет членови на екстремната еврејска секта Лев Тахор останаа во Босна и Херцеговина на крајот на 2021 и почетокот на 2022 година. Дел од нив живееле и во Северна Македонија.
Службата за странци на Босна и Херцеговина тогаш објави дека станува збор за група од 37 државјани на Соединетите Американски Држави, Гватемала и Канада. Службата извршила надзор поради дојава од граѓани кои пријавиле дека „групата се однесува и изгледа чудно и се облекува чудно. Не разговараат со никого, бучни и гласни се додека вршат некои свои ритуали“.
„Странските државјани првично престојувале во областа на кантонот Сараево, по што се населиле во Источно Сараево“, соопшти Службата за работи со странци на Босна и Херцеговина.
„Со проверка на официјалната евиденција е утврдено дека лицата влегле во БиХ во текот на ноември 2021 година и дека престојуваат во БиХ врз основа на правото на безвизен престој“, беше објавено.
Надлежните безбедносни агенции извршиле дополнителни проверки на горенаведените лица, вклучително и евиденција на Интерпол, при што не е утврдено дека претставуваат закана за безбедноста.
Тие ја напуштија Босна и Херцеговина на 3 февруари 2022 година, откако истече периодот на безвизен престој од 90 дена за повеќето членови на групата.
Истиот период во Северна Македонија беа забележани членови на оваа група во Куманово. Дел од групата беше сместена во хотел во охридското село Горно Лакочереј. При пристигнувањето во земјава прво престојуваа во Куманово, од каде со полициско обезбедување се преместија во хотел Скопје.
Нивното невообичаено облекување и религиозните практики не минаа незабележано од локалците, а беше забележан инцидент при кој што беше нападната една од кумановските куќи каде беше сместена дел од групата. Локацијата на која беа сместени во Скопје се држеше во тајност, поради страв од напади.
„Луѓето непотребно се агресивни кон нас. Не бевме протерани од БиХ, тоа се само медиумски шпекулации, наш избор беше да заминеме оттаму согласно плановите, за потоа да дојдеме тука. Моментално немаме постојан престој, во потрага сме по земја каде ќе ни биде дозволено да ги практикуваме нашите човечки права и религиозни слободи, како што е запишано и во библијата. Во меѓувреме транзитираме, не знаеме кога тоа ќе се случи, но засега немаме планови за постојана дестинација“, изјави тогаш една од припадничките на Лев Тахор.
Групата која допатува во земјава во февруари 2022 година ја сочинуваат 37 лица од кои половината беа деца.
Од МВР тогаш повикаа на толеранција и соопштија дека членовите на групата имаат легални патни исправи, одобрен привремен престој во земјава, како и дека ги почитуваат законите.
Што се знае за Лев Тахор?
Лев Тахор на хебрејски значи чисто срце и има околу 250 членови. Тие имаат строги правила во врска со исхраната, облекувањето и верските обреди. Групата се соочи со повеќе обвиненија за сериозни злосторства откако беше основана во 1980-тите.
Членовите на Лев Тахор претходно беа осудени за киднапирање деца, педофилија, силување, малолетнички бракови, злоупотреба на деца. Познато е дека сектата има членови во Канада, Соединетите Американски Држави, Мексико, Гватемала и Израел.
Новинската агенција Асошиетед прес (АП) објави дека Џонатан Емануел Кардон Кастиљо е водач на сектата, повикувајќи се на извори од полицијата и обвинителството во Гватемала.
Кастиљо е државјанин на Гватемала, каде што е седиштето на Лев Тахор, и зборува хебрејски и шпански, се вели во соопштението.
Властите на Гватемала го претресоа комплексот Лев Тахора на 20 декември, по пријава за злоупотреба, и приведоа повеќе од 160 малолетници и 40 жени во заштитен притвор, пренесува Асошиетет Прес.
Вработени во службата за регистрација - осомничени за шверц на луксузни автомобили
Двајва вработени во управни служби за регистрација на возилата се меѓу десетмината осомничени за шверц на луксузни автомобили, соопшто Основното јавно обвинителство. Во нивното соопштение е наведено дека по спроведена претходна постапка и врз основа на обезбедените докази, Основното јавно обвинителство Скопје ќе поведе постапка против вкупно 10 лица за кои постои основано сомнение дека учествувале во дејствија криумчарење, фалсификување исправи и службени исправи, како и прикривање на стоки кои се предмет на криумчарење и царинска измама.
„ Лицата во текот на 2021 и 2022 година, со лажни документи и преправени броеви на шасија, внесувале во земјава автомобили кои биле предмет на меѓународна потрага, како и автомобили за кои на друг начин ја избегнувале царинската контрола“, се вели во соопштението.
Во него е посочено дека шверцуваните возила биле регистрирани во земјава и дел од нив по неколкупати меѓусебно си ги препродавале за да го прикријат криумчарењето, по што ги отуѓувале на крајни корисници.
„Еден од осомничените е државјанин на Република Грција и за него, со оглед на претходно воспоставената соработка меѓу Основното јавно обвинителство Скопје и грчките органи, кривичниот прогон ќе биде отстапен на Република Грција.“, е посочено во обвинителското соопштение.
Полицијата денеска вршеше претреси во Скопје, Битола, Неготино, Дојран, Гевгелија, во потрага по криминална група која шверцувала скапи возила од ЕУ.
Израелскиот премиер Нетанјаху на итна операција на простата
На израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху му е отстранета простатата во недела, 29 декември, соопшти неговиот кабинет. Оваа медицинска интервенција се случува во време на повеќе кризи, вклучително и војната во Газа и судењето за наводна корупција, објави новинската агенција Асошиетед прес.
75 годишниот Нетанјаху е дел од група постари светски лидери, меѓу кои и американскиот претседател Џо Бајден (82) и новоизбраниот претседател Доналд Трамп (78), чие здравје и кондиција се во фокус и дома и во странство поради нивната напредна возраст и последици кои би можеле да ги имаат.
Нетанјаху, кој имаше низа здравствени проблеми во последниве години, направи се за да го зајакне својот имиџ во јавноста како совршено здрав, енергичен лидер.
За време на неговото судење овој месец, тој се фалеше дека работел по 18 часа на ден, дури и ако тие долги часови биле придружени со цигари. Но, како лидер со најдолг стаж во Израел, таквата исцрпувачка работа во текот на вкупно 17 години на власт, исто така, може да го земе својот данок.
Адвокатот на Нетанјаху, Амит Хадад, во писмо до судот рече дека израелскиот премиер ќе биде целосно седативи за време на операцијата и ќе биде хоспитализиран „неколку дена“, барајќи да му се откаже тридневното сведочење оваа недела. Судот се согласи.
Вршителот на должноста премиер ќе биде назначен додека тој е подложен на медицинска процедура, иако не е веднаш јасно кој ќе се вклучи, изјави еден функционер за Асошиетед прес кој сакаше да остане анонимен, бидејќи не е овластен да разговара за деталите од процедурата со медиумите.
Со толку турбуленции во регион, здравјето на Нетанјаху за време на војната предизвикува грижа и за Израелците и за светот. Проблемите со простатата се чести кај постарите мажи, а закрепнувањето може да биде брзо.
Нетанјаху и претходно имал некои здравствени проблеми, вклучително и срцев проблем.
Минатата година, Нетанјаху беше итно пренесен во болница поради, како што рекоа лекарите, веројатно дехидрација, каде што остана во текот на ноќта, одложувајќи го тогашниот неделен состанок на владата.
На почетокот на оваа година, Нетанјаху имаше операција на кила, при што беше под целосна анестезија и онесвестен. Неговиот близок доверлив, министерот за правда Јарив Левин, беше вршител на должноста премиер за време на операцијата.
Азербејџан ја обвини Русија за прикривање на причините за авионската несреќа
Азербејџанскиот претседател Илхам Алиев на 29 декември ја обвини Москва дека се обидела да ја скрие причината за смртоносната авионска несреќа оваа недела и ја повика Русија да ја признае „вината“ за катастрофата, велејќи дека авионот бил соборен по грешка.
Алиев рече дека Баку жали што Москва „изнесе теории“ кои „јасно покажаа дека руската страна сака да го прикрие“ ова прашање.
„Признавањето на вината, навременото извинување на Азербејџан, која се смета за пријателска земја, и информирање на јавноста за тоа -- сето тоа беа мерки и чекори што требаше да се преземат“ изјави Алиев.
Претходно рускиот претседател Владимир Путин на азербејџанскиот лидер Илхам Алиев на 28 декември му рекол дека руската противвоздушна одбрана била активирана за да се одбие наводниот напад со украински беспилотни летала додека авион на Азербејџан ерлајнс се обидел да слета во рускиот град Грозни.
„Во ова време Грозни, (градот) Моздок и Владикавказ беа нападнати од украински борбени беспилотни летала, а руската воздушна одбрана ги одбиваше овие напади“, се наведува во соопштението од Кремљ за тоа што му рекол Путин на Алиев.
Меѓутоа, во него не е наведено дека Путин спомнал оти руската воздушна одбрана е одговорна за соборувањето на авионот, поточно дали руски проектил го соборил авионот.
Кога патничкиот авион со 67 луѓе се урна на брегот на Каспиското Море во Казахстан рано на 25 декември, руските власти и државните медиуми беа брзи во посочувањето на можните причини: густа магла, удар од птица и потоа се појавија снимки кои покажуваат оштетување на моторот пред несреќата и експлозија на резервоар за кислород во кабината.
Доказите, од кои голем дел не се потврдени од властите во Азербејџан, Казахстан или Русија, вклучуваат снимки од внатрешноста на авионот пред падот, слики по несреќата од делот од опашката на авионот со дупка, коментари на преживеан и профили кои укажуваат дека имало сомнителен напад со дрон околу времето кога авионот очигледно се обидел да слета во Грозни.
Втора скијачка несреќа во еден викенд на Светскиот куп во Италија
Швајцарскиот скијач Џино Кавизел доживеа тешка несреќа за време на Светскиот куп во Бормио, Италија во неделата на 29 декември и мораше да биде префрлен во болница со хеликоптер.
Кавизел беше првиот што се спушти, но неговиот спуст траеше едвај 50 секунди. На портата пред скокот во Сан Пјетро, 32-годишникот фатил раб, изгубил баланс при скијање и се лизнал надолу по стрмната падина.
Кавизел остана да лежи на патеката и доби третман пред да биде префрлен со хеликоптер, при што беше прекината трката.
Претходно , францускиот скијач Сиприен Саразин во саботата на 28 декември успешно беше опериран со цел спречување на крварење во мозокот откако падна додека тренираше за спустот за Светскиот куп во Бормио во петокот.
Седумдневна жалост во Јужна Кореја по авионската несреќа
Вршителот на должноста претседател на Јужна Кореја, Чои Санг-мок, на итен состанок во неделата вечерта, прогласи седум дневна национална жалост до 4 јануари поради авионската несреќа на меѓународниот аеродром Муан.
Најмалку 177 луѓе загинаа на 29 декември откако откако патнички авион се урна при слетување на аеродром во Јужна Кореја. На летот на нискобуџетната авиокомпанија „Џеџу ер“ со „боинг 737-800“ имаше 181 патник и пристигнуваше на аеродромот Муан, околу 290 километри јужно од Сеул, од Бангкок, Тајланд.
Авионот се излизга од пистата на аеродромот и се удри во бетонска ограда и се запали откако неговата предна опрема за слетување очигледно не успеа да се спушти. Бројот на загинати се очекува дополнително да се зголеми бидејќи останатите луѓе во авионот се водат како исчезнати околу шест часа по инцидентот.
Двајца членови на екипажот, маж и жена, беа спасени од опашката на запалениот авион, изјави на брифинг шефот на противпожарната служба на Муан, Ли Јунг-Хјун.
Ова е најтешката и најсмртоносната авионска несреќа во која учествувала јужнокорејска авиокомпанија во речиси три децении.
Избрана градската власт во Подгорица и покрај конфликтот меѓу коалициските партнери
Градското Собрание на црногорскиот главен град доцна синоќа го избра Саша Мујовиќ, функционер од „Движењето Европа сега“ и актуелен министер за енергетика за градоначалник на Подгорица. Претходно за претседател на градскиот парламент беше избрана Јелена Боровиќ Бојовиќ од коалицијата „За иднината на Подгорица“.
Со ова се официјализираше новата-старата коалиција, која ќе ја сочинуваат владејачките партии на државно ниво - Движењето Европа сега (ПЕС) на премиерот Милојко Спајиќ, Демократите и проруската партија Демократски фронт и Движењето за Подгорица (ПзПГ ) поддржан од претседателот на Црна Гора, Јаков Милатовиќ.
Со новото свикување на подгоричкиот парламент мнозинство ќе биде 31 од вкупно 59 советници.
„Моја голема желба е да создадам европска Подгорица која ќе биде вистински претставник на европска Црна Гора затоа што и припаѓа во секој поглед“, рече новиот градоначалник Мујовиќ.
Во опозиција ќе останат Демократската партија на социјалистите, која на изборите освои најмногу советнички мандати, Европската партија за напредок на Душко Марковиќ, Движењето УРА на Дритан Абазовиќ и Движењето Пресврт.
Договорот за формирање влада во Подгорица е постигнат и покрај отворениот конфликт и меѓусебните обвинувања меѓу претседателот Милатовиќ и владејачкото мнозинство предводено од премиерот Милојко Спајиќ.
Во последните објави на социјалните мрежи, Милатовиќ го нарече парламентарното мнозинство „антицрногорско и антиевропско“, додека Движењето Европа сега (ПЕС) на Спајиќ рече дека Милатовиќ е „политички погребан“.
Повод беше судир околу постапките за разрешување судии на Уставниот суд.
На расправата во Собранието на Подгорица беа споменати клучните проблеми на главниот град со кои ќе се соочи новото раководство.
Меѓу нив се отсуството на колектори за третман на отпадните води, немањето паркинг места, проблемите со отстранување на сметот и друго.
Дел од граѓаните, невладиниот сектор и дел од политичките партии дадоа отпор на носењето на новиот Просторен урбанистички план без јавна расправа.
Просторниот план е изготвен и предложен по ветувањето на Владата дека наскоро ќе почнат да градат нов станбен простор на периферијата на Подгорица за 20.000 жители.
Сириската преодна влада најави реструктуирање на безбедносните служби
Сириската преодна влада најави распуштање и реструктуирање на безбедносни и разузнавачки служби кои беа под капата на сега соборениот диктатор Башар ал Асад кој е обвинет за масовни убиства и злоупотреби. Ал Асад владееше со Сирија повеќе од две децении, а ја напушти земјата на почетокот на овој месец и доби политички азил во Русија.
Новоименуваниот шеф на разузнавањето Анас Хатаб рече дека сите безбедносни агенции ќе бидат распуштени и повторно изградени.
Хатаб го обвини режимот на Ал Асад за злоупотреба на безбедносниот апарат со цел потчинување на Сиријците.
"Нашиот храбар народ, со сите нивни различни вери и категории, претрпе многу неправда и угнетување од поранешниот режим преку неговите различни безбедносни служби", изјави Хатаб.
Безбедносните сили на преодната влада собраа околу 300 осомничени за помалку од една недела преку тековните операции во неколку делови на Сирија, објави Сириската опсерваторија за човекови права.
Според оваа опсерваторија со седиште во Велика Британија, Либан во саботата им предал на сириските власти околу 70 Сиријци, вклучително и поранешни офицери, на граничниот премин меѓу двете земји.
Хрватите избираат претседател
Хрватите на 29 декември по осми пат од независноста ќе избираат претседател на Републиката. Хрватската државна изборна комисија соопшти дека утрово биле отворени над 6.500 избирачки места во земјата и во 38 други држави во кои право на глас имаат над 3,7 милиони гласачи.
На изборите на 29 декември хрватските државјани одлучуваат дали ќе му дадат нов, втор мандат на актуелниот претседател Зоран Милановиќ кој го поддржуваат СДП и нејзините партнери или на некој од неговите противкандидати.
Негов ривал е кандидатот на владејачката Хрватска демократска заедница (ХДЗ) Драган Приморац, кој беше исклучен од партијата во 2009 година, кога се кандидираше самостојно на претседателските избори и тогаш освои околу шест отсто од гласовите.
Останатите кандидати се Миро Буљ од десничарската конзервативна партија Мост, Ивана Кекин од зелено-левичарската партија Моземо, Бранка Лозо, која стои зад десничарската партија Дом и национален собир (ДОМИНО) и независните кандидати Томислав Јоњиќ, Марија Селак Распудиќ и Нико Токиќ Картело.
„Ги повикуваме гласачите да излезат на гласање и да го остварат своето право. Исто така, повикуваме се да се одвива во мир, во демократска атмосфера и гласачите да го остварат своето уставно право“, изјави потпретседателката Весна Фабијанчиќ Крижаниќ, потпретседател на Државната изборна комисија, на прес-конференција.
Од независноста на Хрватска, Фрањо Туѓман и Стјепан Месиќ беа претседатели во два мандата. По еден мандат освоија Иво Јосиповиќ и Колинда Грабар Китаровиќ. Актуелниот претседател Зоран Милановиќ на овие избори се бори за втор мандат.
Инагуриран нов грузиски претседател, претходничката не се повлекува
Михаил Кавелашвили, поранешен фудбалер и десничарски популист, положи заклетва како нов претседател на Грузија во време на повеќемесечна политичка криза.
Саломе Зурабишвили, шефот на државата во заминување, истиот ден ја напушти својата резиденција во претседателската палата во главниот град Тбилиси, но рече дека таа останува легитимен претседател.
Прозападната Зурабишвили, чиј мандат заврши на 29 декември, рече дека нема да се повлече. Таа тврдеше дека нејзиниот наследник, избран во пратеничкиот дом во кој доминира владејачкиот „Грузиски сон“, е „нелегитимен“.
Грузија е место на антивладини протести откако „Грузискиот сон“ прогласи победата на парламентарните избори во октомври, кои според меѓународните организации и грузиската опозиција беа спроведени и нарушени со случаи на купување гласови, двојно гласање, физичко насилство и заплашување.
Протестите се интензивираа по одлуката на владата минатиот месец да ги одложи преговорите за пристапување на Грузија во Европската унија.
Во пркосниот говор пред илјадниците поддржувачи пред претседателската палата на 29 декември, Зурабишвили која им се придружи на демонстрантите, рече дека таа останува „единствениот легитимен претседател“ и вети дека ќе продолжи да се бори против него.
Нејзините изјави уследија неколку моменти откако 53-годишниот Кавелашвили, тврдокорен критичар на Западот, беше инаугуриран на церемонија во парламентот.
Еден ден претходно, Зурабишвили им се придружи на демонстрантите во Тбилиси додека учесниците на протестот вееја грузиски и знамиња на ЕУ, пуштаа музика и маршираа по мостот Сарбрикен во главниот град за да формираат „синџир на единство“.
Со вчерашниот собир беше одбележан еден месец од почетокот на неодамнешниот бран антивладини протести, кои беа проследени со насилни полициски акции, повредени луѓе и масовни апсења од страна на грузиските власти. Демонстрантите ја обвинуваат владата на партијата Грузиски сон дека ја оддалечува земјата од ЕУ и се приближува до Москва.
На 24 декември, Хјуман рајтс воч повика Грузиските безбедносни сили да бидат под истрага за „бруталното полициско насилство“ врз главно мирните демонстранти кои излегоа на улиците да протестираат.
На 27 декември, Соединетите Држави соопштија дека воведоа нови санкции за грузискиот милијардер и пријател на Русија, Бидзина Иванишвили, кој беше поранешен премиер и основач на партијата Грузиски сон, поради поткопување на демократијата во Грузија во „корист на Руската Федерација“.
„Под водство на Иванишвили, Грузискиот сон ги унапреди интересите на Кремљ со попречување на евроатлантската траекторија на Грузија - во директна спротивност со она што беше предвидено од грузискиот народ и грузискиот устав“, изјави државниот секретар Антони Блинкен.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете