Вести
Голем раст на руските сајбер напади врз НАТО земји во 2022 година, открива Гугл
Бројот на руски кибернапади во земјите на НАТО се зголемил за 300 отсто во 2022 година споредено со 2020 година, а во Украина за 250 проценти, се наведува во новиот извештај на Гугл (Google).
Во него стои дека зачестеноста на нападите, што се совпадна со инвазијата на Москва на прозападна Украина на 24 февруари 2022 година, е знак дека сајбер војната ќе стане сè поприсутна во идните конфликти.
Притоа се појаснува дека напаѓачите поддржани од руската влада ги засилиле сајбер операциите почнувајќи од 2021 година, во периодот пред инвазијата.
Нејзините автори забележале „подеструктивни сајбер напади во Украина во текот на првите четири месеци од 2022 година, споредено со претходните осум години, при што нападите достигнаа врв околу почетокот на инвазијата“.
Извештајот наведува дека сајбер офанзивата, вклучително и против корисниците низ НАТО земјите, се движела од киднапирање веб-страници до собирање разузнавачки информации и кампањи за да го поколебаат јавното мислење, вклучително и во корист на руската платеничка група Вагнер.
„Јасно е дека сајберот сега ќе игра интегрална улога во идните вооружени конфликти, дополнувајќи ги традиционалните форми на војување“, велат од Гугл.
Оттаму забележуваат и дека во сајбер нападите учествуваат мноштво нови актери.
„Војната предизвика напаѓачите поддржани од кинеската влада да го пренасочат својот фокус кон украинските и западноевропските цели за да соберат информации за конфликтот“, се дополнува во извештајот.
Македонија стана дел од НАТО во 2020 година.
види ги сите денешни вести
Србија бара објаснување од Хрватска и Албанија за трилатералниот меморандум со Косово
Српското Министерство за надворешни работи ќе испрати итно барање до министерствата за надворешни работи на Хрватска и Албанија за детално објаснување во врска со потпишувањето на трилатералниот меморандум за соработка со Косово во областа на одбраната.
Во соопштението од српското министерство е наведено дека со тој договор двете земји „презеле чекори кои ја поткопуваат регионалната стабилност“.
Српските власти, кои не ја признаваат независноста на Косово, оценија дека иницијативата, која се спроведува без Белград, но со Приштина, „претставува отворена провокација и грубо непочитување на реалноста на теренот“.
„Очекуваме итен одговор од Загреб и Тирана за вистинските намери и крајни цели на оваа опасна воено-безбедносна игра. Србија нема да дозволи никакви еднострани дејствија кои можат да го загрозат нашиот територијален интегритет, безбедноста на граѓаните и мирот во регионот“, се вели во соопштението.
Српското Министерство за надворешни работи оцени дека меморандумот е резултат на „стратегија насочена кон изолација на Србија“.
Србија не ја признава независноста на Косово, додека со Европската унија преговара за нормализирање на односите со Приштина.
Во Охридскиот договор постигнат во 2023 година меѓу Србија и Косово, меѓу другото стои дека Србија „нема да се противи на членството на Косово во ниту една меѓународна организација“.
Министрите за одбрана на Хрватска, Албанија и Косово на 18-ти март во Тирана потпишаа Декларација, со која се зајакнува трилатералната соработка и се нагласува важноста на заедничките одговори на безбедносните предизвици, хибридните закани и другите ризици кои можат да ја загрозат регионалната стабилност.
Декларацијата вклучува, како што јави Хрватската радио телевизија, унапредување на одбранбените способности и соработка меѓу одбранбените индустрии, зајакнување на интероперабилноста преку образование, обука и вежби, спротивставување на хибридните закани, како и целосна поддршка за евроатлантските интеграции.
Како што е наведено, отворена е можноста и за други членки да се приклучат на Декларацијата.
Тошковски: Претреси во Министерството за економија, управителот и одговорното лице на „Пулс“ и Општината Кочани
Министерот за внатрешни работи Панче Тошковски на 18 март, соопшти дека за случајот со пожарот во дискотеката во Кочани досега приведени се 18, а задржани се 16 лица. За 14 лица е изречена мерка притвор во траење од 48 часа.
Тој додаде дека биле направени претреси во домови на две лица, вработени во Министерство за економија, при што одземени се техничка опрема, документација, оружје, муниција. Дополнителни биле извршени претреси и во службените простории кои се користат од државен советник во рамки на Министерство за економија.
Претреси, исто така, извршени се и кај управителот и одговорното лице на дискотеката, а денеска полициски службеници од одделот за крим полиција и организиран криминал влегоа и во општината, каде, како што изјави Тошковски, се преземаат мерки и активности за обезбедување на документација поврзана со дискотеката.
Досега, на 11 лица им е одредена мерка притвор за постоење на основано сомнение за сторени „тешки дела против општата сигурност“, додека на три лица име одреден притвор за „несовесно работење“.
Тошковски посочи дека последното задржано лице се терети за „тешки дела против општата сигурност“ во врска со предизвикување на општа опасност, а истото е потписник на еден од потребните документи за ставање во функција на еден кабаре клуб.
„Постојат основи, кои што, одат во насока дека незаконито, паушално, без утврдување на фактичка состојба биле изготвувани круцијални документи, кои што биле предуслов во понатамошната постапка за ставање во функција за предметното кабаре“, изјави Тошковски.
Во врска со агенцијата за обезбедување на дискотеката, Тошковски рече дека во овој момент согласно информациите коишто ги има и оние коишто може да ги сподели со јавноста, постојат основи на сомнение дека управителот на подружницата заедно со дел од ангажираните лица имаат сторени одредени незаконитости коишто ќе бидат предмет на кривична постапка, поврзани со кривично правниот настан.
Меѓу приведените со краткотраен притвор се поранешен министер за економија, поранешниот директор на Државниот пазарен инспекторат и поранешниот директор на Дирекцијата за спасување и кризи.
Започна мирниот собир на плоштадот во Скопје во чест на починатите во Кочани
Стотици граѓани се собираат на на плоштадот Македонија во Скопје за да им оддадат почит на 59 -те жртвите во пожарот во Кочани. Вечерта на 15 спрема 16 март во пожар во дискотеката „Пулс“ загинаа 59 млади луѓе, а над 180 се повредени.
Голем дел од пациентите кои се во критична состојба имаат проблеми со респираторните органи, а некои дури и оштетувања од превисока температура. Дел од нив се уште дишат со респираторна поддршка.
„Вашиот систем уби една цела генерација- иднината на Кочани,“ „Парите со крвави раце ги броите“ и „Немаше да има крв, ако беше се по закон“ се дел од паролите на транспрентите со кои граѓаните излегоа на мирниот собир.
Грутка во грлото: Собир во Скопје за почит кон жртвите од трагедијата во Кочани
Граѓаните во Скопје се одѕваа на повикот на социјалните мрежи под паролата „ Кој е следен?“, откако во изминативе два дена се организираат во повеќе градови мирни собири на кои палат свеќи, оставаа цвеќиња и се потпишуваат во „книги на жалост“ во спомен на починатите.
Вчерашниот мирен собир во Кочани, на кој дојдоа стотици граѓани, се претвори во протест на кој демонстрантите бараа правда и одговорност за како што рекоа „корумпираниот систем во кој живеат“. Дел од нив гневни го демолираа кафулето кое според изјавите на жителите било во сопственост на човекот кој ја менаџирал дискотеката „Пулс“. Дел од демонстрантите својот револт го изразија и пред општината Кочани, полицијата и судот.
Објектот во кој изби пожар, а дел од министрите го нарекоа „шупа“, бил дивоградба изградена во 1999 година. Првично служел како текстилна работилница, а негова пренамена во кабаре не е пријавена. Легализиран бил во 2005 година. Реновиран е лани. Лиценца имал од Министерството за економија за која сега власта тврди дека е фалсификат и дека истекувала два дена пред да се случи пожарот.
Инаку за трагичниот настан до сега краткотраен притвор од 48 часа добија 16 луѓе, меѓу кои поранешен министер за економија, секретар во истото министерство екс директор на Државниот пазарен инспекторат, службеници и сопственикот на дискотеката.
Речиси третина дискотеки и кабареа работеле без валидна лиценца
Вкупно 22 угостителски објекти имале лиценца, а на 15 им била истечена, е исходот од 50-те контроли што ги спровеле инспекторите од Државниот пазарен инспекторат на 16 и 17 март. Угостителските објекти биле регистрирани како кабаре, ноќен клуб, диско клуб и за диско клуб на отворен простор. Масовната инспекција беше спроведена откако ноќта на 15 спрема 16 март во пожар што изби во кочанската дискотека „Пулс“ загинаа 59 луѓе, а над 180 се повредени.
„Со оглед дека овие угостителски објекти не работат деновиве поради денови на жалост, ДПИ ги обезбедил документите потребни за надзорот преку контакти со одговорните лица“, изјави владината портпаролка Марија Митева по седницата на Влада на која се разговарало за добиените информации за инспекцијата.
Митева додаде дека на цела територија на земјава се утврдени 22 угостителски објекти од овој сектор со валидни лиценци за вршење дејност, а 15 имале лиценци со истечена важност.
Од 13 објекти во Скопје, само два имале лиценци со важност за кабаре. Како што рече, осум биле истечени, а три воопшто немале лиценца.
Во Куманово има три објекти и сите со важечка лиценца за кабаре.
Штип, Виница и Делчево по еден објект регистриран како кабаре, сите со лиценца со важност.
Во Струмица има четири објекти – две лиценци со важност за диско клуб, една лиценца со важност за диско клуб на отворен простор и една истечена лиценца.
Во Гевгелија има еден објект со лиценца со важност за диско клуб. Битола се четири објекти – три се со важност за кабаре, една лиценца со важност за диско клуб на отворен простор.
Во Прилеп имаме два објекта и двата се со истечена лиценца. Кавадарци еден објект со лиценца со важност, Неготино еден објект со истечена лиценца.
Во Велес еден со важност за кабаре, Охрид четири објекти – две лиценци со важност, една лиценца за диско клуб, еден објект е без лиценца.
Кичево еден објект со важност за кабаре, Гостивар имаме еден објект со истечена лиценца, во Тетово шест објекти од кои за четири нема податок, а два се со истечена лиценца, информираше Митева.
Трамп и Путин телефонски разговараа за изгледите за прекин на огнот во војната во Украина
Американскиот претседател Доналд Трамп и неговиот руски колега Владимир Путин разговараа повеќе од 90 минути во обид да постигнат прекин на огнот во војната во Украина што ги исцрпи војниците и ресурсите на двете страни.
Руската државна новинска агенција ТАСС го цитираше портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, кој потврдил дека двајцата лидери го завршиле разговорот.
Не беа дадени детали за содржината или исходот од повикот, но Песков пред новинарите во Москва претходно во текот на денот изјави дека разговорот ќе опфати „голем број прашања“ во врска со односите меѓу САД и Русија, како и војната во Украина.
„Сакаме да видиме дали можеме да ја завршиме таа војна. Можеби можеме, можеби не можеме, но мислам дека имаме многу добри шанси“, рече Трамп на 16 март кога првпат објави дека ќе се одржи повикот.
На прашањето за можните отстапки кои би можеле да бидат потребни за да се обезбеди прекин на огнот, Трамп рече дека „ќе зборуваме за земјиште. Ќе зборуваме за електрани“.
„Мислам дека имаме многу за тоа веќе дискутирано од двете страни, Украина и Русија“, изјави Трамп.
Трамп го постави приоритет во првите месеци од неговиот втор мандат да постигне договор за прекин на огнот во тригодишната војна во Украина.
По одржувањето на разговорите во Саудиска Арабија, украинските и американските власти на 11 март објавија дека Киев се согласил на 30-дневен предлог за прекин на огнот, во зависност од договорот на Русија.
Москва досега реагираше ладнокрвно на идејата, при што Путин предложи дополнителни услови, вклучително и замрзнување на испораките на американско оружје за Киев.
Во меѓувреме, висок руски функционер рече дека Москва ќе инсистира на Украина да не и се приклучи на НАТО и да остане „неутрална“ во каков било мировен договор, услови кои Киев долго време ги отфрла.
Една од првичните поплаки на Кремљ во оправдувањето на инвазијата во февруари 2022 година продолжува да биде едно од централните барања на Киев, а тоа е проширувањето на НАТО.
На 14 март, Путин рече дека секој договор треба да доведе до долгорочен мир кој се однесува на „основните“ причини за војната, очигледно повикување на проширувањето на НАТО и други случувања, за кои Путин тврди дека ја загрозиле безбедноста на Русија.
Во забелешките објавени на 17 март, рускиот заменик-министер за надворешни работи Александар Грушко изјави за рускиот весник „Известија“ дека „ ќе бараат безбедносните гаранции да станат дел од овој договор“.
„Дел од овие гаранции треба да биде неутралниот статус на Украина, одбивањето на земјите од НАТО да ја прифатат во алијансата“, рече тој.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски честопати нагласуваше дека за Киев да прифати каков било мировен договор, тој мора да има безбедносни гаранции за Украина од нејзините западни партнери, вклучително и евентуално членство во НАТО.
„Инсистирав [на членството на Украина во] НАТО, но знаете кои беа одговорите“, рече тој во февруари, сугерирајќи дека патот кон приклучување кон западната воена алијанса останува попречен.
На 16 март, американскиот државен секретар Марко Рубио во интервју за Си-Би-Ес рече дека конечниот мировен договор „ќе вклучува многу напорна работа, отстапки и од Русија и од Украина“, додавајќи дека би било тешко дури и да се започнат такви разговори „додека тие пукаат еден кон друг“.
Исто така, на 17 март, францускиот претседател Емануел Макрон и новиот канадски премиер Марк Карни се состанаа во Париз и „ја потврдија својата непоколеблива поддршка за Украина додека таа продолжува да се спротивставува на неоправданата руска војна за агресија“, се вели во заедничката изјава.
Во меѓувреме, Зеленски на 16 март го разниша своето воено раководство, назначувајќи го генерал-мајор Андриј Хнатов за нов началник на Генералштабот на Украина, на местото на генерал-полковник Анатолиј Бархилевич, додека Киев сака да го забрза темпото на реформи и реорганизација.
„Ние постојано ги менуваме вооружените сили за да ги направиме уште поборбено подготвени. За да го постигнеме тоа, го менуваме системот за управување и воведуваме јасни стандарди“, рече министерот за одбрана Рустем Умеров.
Во соопштението се вели дека Бархилевич, кој беше назначен на функцијата во февруари 2024 година, сега ќе биде генерален инспектор на Министерството за одбрана. Бархилевич го замени генерал-полковник Серхи Шаптала кога ја презеде функцијата во Генералштабот во 2024 година.
Европол: Криминалните банди стануваат поопасни поради вештачката интелигенција
Организираниот криминал напредува благодарение на употребата на вештачката интелигенција (ВИ) и другите нови технологии, објави во вторникот Европол. Експертите на европските полициски сили со седиште во Холандија гледаат „фундаментална промена“ во средствата, тактиките и структурите, јавува германската новинска агенција ДПА.
„Организираниот криминал дестабилизира сè повеќе општества, се повеќе се храни со интернет и е значително забрзан од вештачката интелигенција и другите нови технологии“, се наведува во извештајот.
Според Европол, вештачката интелигенција се користи во врска со сексуалната злоупотреба на деца.
Се фалсификуваат фотографии или филмови и се користат за уцена на деца. Гласовите и лицата, исто така, може да се направат да изгледаат измамнички реално со помош на вештачка интелигенција. Анализата на организираниот криминал ја објавува Европол на секои четири години.
„Тие се пофлексибилни и поопасни од кога било досега“, вели шефот на Европол, Кетрин Де Боле.
Еден јасен тренд е поголемото регрутирање млади луѓе од криминални банди, некои на возраст од 14 години. Тие се регрутирани на социјалните мрежи, на пример, за да извлечат пакети со кокаин од контејнери во пристаништата, но и за екстремни акти на насилство, вклучително и нарачани убиства, се наведува во извештајот.
Унгарија ја забрани „Парадата на гордоста“
Парламентот во Унгарија донесе закон со кој се забранува годишната „Парада на гордоста“ која се залага за правата на ЛГБТК заедницата и дополнително законски уреди заострување на ограничувањата за изразување на нехетеросексуален идентитет во јавноста, јавува германската новинска агенција ДПА.
Пратениците го усвоија предлогот на итна седница во вторникот, со 137 гласа „за“ и 27 „против“ во 199-члениот парламент. Мерката беше предложена од десничарската влада на унгарскиот премиер Виктор Орбан.
Гласањето предизвика протести во салата, каде што противниците на законот поставија димни бомби кога беше објавен резултатот.
Орбан го најави овој предлог во говорот во февруари, предупредувајќи ги организаторите „Парадата на гордоста“ дека подготовката за овогодинешната парада би била „губење време и пари“, затоа штоорганизаторите и учесниците може да се соочат со казни.
Властите планираат да користат технологија за препознавање лица за да ги идентификуваат прекршителите.
Оваа забрана е дел од законот познат како „закон за заштита на децата“ во Унгарија.
Иако настаните на гордоста не се експлицитно именувани, парламентарните дебати јасно покажаа дека тие потпаѓаат под новите ограничувања.
Унгарскиот Закон за заштита на децата од 2021 година веќе го забранува пристапот на малолетниците до информации за нехетеросексуалниот начин на живот. Книгите, филмовите и другите медиуми кои содржат ЛГБТК содржина не смеат да им бидат достапни на децата според законот.
Владата, дополнително подготвува уставен амандман со кој во Уставот ќе се дефинира секое лице како машко или женско, исклучувајќи го признавањето на небинарни поединци.
Од 2020 година, уставот на Унгарија пропишува дека мајка може да биде само жена, а татко може да биде само маж.
Мерките се дел од поширокиот притисок на владата на Орбан да ги ограничи правата на ЛГБТК, предизвикувајќи остри критики од групите за човекови права и Европската унија.
Мицкоски: Не правам ПР со посетите на повредените, одговарам на прашања
Целта не е „да прави ПР, туку за да излезам пред вас, да не се кријам и да зборувам отворено за сето она со кое се соочуваме“, одговори на новинарско прашање премиерот Христијан Мицкоски по реакцииите во јавноста за посетите на болнички соби во кои лежат повредените од пожарот во кочанската дискотека „Пулс“ каде загинаа 59 луѓе, а 180 се повредени.
Реакциите на социјалните мрежи и во јавноста настанаа по посетата на српскиот претседател Александар Вучиќ кој со толпа новинари и камери влезе во болничките соби на повредените кои се лекуваат во Србија.
Над 50 пациенти се испратени надвор од државата, од кои 9 пациенти се во Турција, во Бугарија 14 пациенти од кои 8 пациенти во Софија, 5 пациенти во Солун, 17 пациенти во Србија, како и 2 лица во Будимпешта и 4 лица во Романија, соопшти министерот за здравство Арбен Таравари.
Во Клинички центар моментално има 49 пациенти, а во ГОБ „8 Септември“ 18 пациенти, во Стара Градска болница 17.
Мицкоски изјави дека при посетата на пациентите повредени во пожарот во Кочани, коишто се хоспитализирани во Скопје ги запазил сите протоколи. Овој одговор следуваше на прашањето според кој протокол е дозволена посета на политичари, кога ни на семејствата не им е дозволена посета во ситуација кога е можно посетата да предизвика последици по кревкото здравје на повредените.
Мицкоски вели дека „има и такви коишто влегуваа со камери и слично“, но дека тој никаде не влегол со камери и нема намера да прави ПР од сето ова.
„Фотографиите се во тил, нема ниту едно лице, многу внимателно ги биравме фотографиите за да нема ниту едно лице. Не го правам тоа поради ПР, туку го правам за да излезам пред вас за да не се кријам и за да зборувам отворено за сето она со кое се соочуваме“, изјави Мицкоски по посетата на повредените во болницата „8-ми Септември“.
Тој смета дека неговата задача е преку медиумите да се обрати со пораки до граѓаните, кои се важни.
„Но, ако е тоа проблем, подготвен сум да сносам одговорност, додаде премиерот.
Премиерот апелираше до луѓето кои преживеале да се јават на матичен лекар на проверка на нивното здравје, поради можното вдишување на јаглерод диоксид.
Во пожарот кој настана ноќта меѓу 15 и 16 март, загинаа 59 луѓе и над 180 повредени.
Претседателот на Европската народна партија: ЕУ да го поддржи Радио Слободна Европа
Претседателот на Европската народна партија (ЕПП), Манфред Вебер, рече дека Европската Унија (ЕУ) треба да го поддржи Радио Слободна Европа како медиум кој ги промовира европските вредности - слобода, демократија, владеење на правото.
Вебер тоа го кажа во Подгорица, на конференцијата „Семејството на ЕПП во регионот на Западен Балкан“.
Тој оцени дека Црна Гора е лидер во процесот на пристапување во Европската унија (ЕУ), наведувајќи дека е „видлива посветеноста на Владата и на целото општество кон оваа цел“.
„Црна Гора и другите земји во регионот бараат интеграција заснована на заслуги и секој спротивен сигнал од наша страна треба да се избегне“, смета Вебер.
На новинарско прашање дали ЕУ треба да го поддржи Радио Слободна Европа откако претседателот на САД, Доналд Трамп потпиша извршна наредба да се скратат седум федерални агенции, вклучително и Американската агенција за глобални медиуми УСАГМ (USAGM), која меѓу другите го надгледува и Радио Слободна Европа/Радио Слобода (РСЕ/РЛ), Вебер рече дека тоа е пример колку се менува геополитичката ситуација.
„Верувам дека оние кои ги промовираат овие вредности, а тоа е Радио Слободна Европа во Прага, во Чешка, треба да бидат поддржани од Европската унија“, рече Вебер.
Тој се осврна и на буџетот потребен за работа на Радио Слободна Европа.
„Зборуваме за буџет од приближно 140 милиони евра, колку што е сегашното финансирање на РСЕ. Затоа, од моја перспектива, мора сериозно да бараме решение за да ги обезбедиме потребните средства. Тие ги бранат принципите за кои се залагаме“, рече тој.
Вебер кажа дека одлуките што ги носат не смеат да бидат краткорочни, туку „мора да се водат од она во што веруваме и за што се бориме“.
Вебер е претседател на ЕПП, најголемата група во Европскиот парламент, Европскиот совет и Европската комисија, од која потекнуваат претседателката на ЕК, Урсула фон дер Лајен и претседателката на ЕП, Роберта Мецола.
Некои членки на Европската унија почнаа да ја разгледуваат можноста за поддршка на Радио Слободна Европа по извршната наредба на Трамп.
Чешка, Полска, Летонија, Естонија и Литванија изразија поддршка за идејата, нагласувајќи дека затворањето ќе биде „подарок за противниците на Европа“ и дека затворањето ќе биде „непоправлива штета за демократските аспирации ширум светот“.
„Прекинот на финансирањето на РСЕ би бил „огромен подарок за американските непријатели“, рече претседателот и извршен директор на РСЕ, Стивен Капус на 15 март.
„Иранските ајатоласи, кинеските комунистички лидери и автократите во Москва и Минск ќе го прослават распаѓањето на РСЕ по 75 години. Давањето победа на нашите противници ќе ги направи посилни, а Америка послаба“, речеКапус во изјавата.
Радио Слободна Европа емитува програма во 23 земји на 28 јазици, со мисија да ги промовира демократските вредности и институции преку ширење информации и идеи.
Склад за гориво до изгорената дискотека во Кочани
Жителите на Кочани тврдат, дека сопственикот на дискотеката, кој веќе е во притвор имал голем резервоар за нафта близу дискотеката „Пулс“ во која настана пожарот во кој загинаа 59 луѓе. Сметаат дека е избегната поголема трагедија, бидејќи огнот не го зафатил и резервоарот. Прв оваа информација ја објави српскиот сајт Информер по што македонското обвинителство ја потврди информацијата.
„При увидот е констатирано дека постоел склад за гориво во близина на објектот. Сите други околности се испитуваат“, велат од обвинителството.
Од снимките кои ги објавуваат медиумите се гледа дека надворешна пумпна станица се наоѓа веднаш над дискотеката во ограден дел од куќа, а под земја се наоѓа складот кој е на исто ниво со објектот на дискотеката.
Инаку за пожарот во кој се повредени повеќе од 180 луѓе, во притвор за сега се 16 осомничени меѓу кои е и газдата на клубот. Загинаа 59 млади луѓе.
Пожарот настана од користење на пиротехнички сретства на настап на групата ДНК.
Вчера граѓаните протестираа пред куќата на сопственикот на дискотеката и го демолираа и другиот кафе бар кој го има во градот.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете