Вести
Маричиќ позитивен на ковид, не оди во посета на Софија
Вицепремиерот за европски прашања Бојан Маричиќ денеска информира дека е позитивен на Ковид-19 и дека нема да биде дел од владината делегација која од денеска е во официјална посета на Софија. Тој додава дека не чувствува никакви симптоми, но, како што наложуваат правилата ќе биде во изолација.
„За жал, нема да сум присутен и на првиот состанок на заедничката меѓувладина работна група за европска интеграција и зелени политики со која јас копретседавам, но останувам во комуникација со колегите Грковска, Нуредини и Алити, како и со моите бугарски колеги околу деталите и заклучоците од средбата“, напиша Маричиќ на Фејсбук.
Тој порачува и дека дава целосна поддршка на процесот на продлабочување на соработката на сите нивоа и во сите области, како и зближување на двата народи, преку, како што наведе, видливи резултати од функционирањето на работните групи.
Владин тим предводен од премиерот Димитар Ковачевски од денеска ќе биде во дводневна посета на Софија.
Владината делегација официјално ќе биде пречекана од бугарскиот премиер Кирил Петков попладне во 16 часот на плоштадот „Св. Александар Невски“. Двајцата премиери ќе положат венци пред Споменикот на непознатиот војник. Утре ќе се одржи заедничка седница на владите на Република Северна Македонија и на Република Бугарија во резиденцијата „Бојана“ со воведно обраќање на премиерите Петков и Ковачевски.
Предвидено е да бидат потпишани неколку билатерални документи, по што двајцата премиери ќе одржат прес-конференција. Заедничката седница следува по минатонеделната посета на Петков на Скопје кога беше договорено формирање на работни групи од двете страни кои треба да работат за надминување на недоразбирањата и интензивирање на соработката меѓу двете земји.
види ги сите денешни вести
Калас - Европа да го зголеми притисокот врз Москва да се стави крај на војната
Шефицата за надворешна политика на ЕУ, Каја Калас, рече дека Киев и неговите партнери треба да продолжат да вршат притисок врз Русија за подобрување на позицијата на Украина во евентуалните преговори за ставање крај на војната.
Калас, говорејќи на 14 јануари во интервју за РСЕ и неколку европски весници, рече дека зголемениот економски притисок врз Москва и нејзината меѓународна изолација се единствените начини да се спречи Русија да добие предност.
„Не треба да ги потценуваме нашите сопствени способности и да ги преценуваме Русите“, рече Калас:
„Русија понекогаш изгледа како мистериозна сила која не може да се победи. Ова не е точно. Посилни сме, и во однос на воените, и во однос на економските можности. Треба да им пристапиме на работите од позиција на сила“.
Знаците на оптоварување на руската економија вклучуваат: клучни каматни стапки над 20 отсто, во Гаспром намалување на 40 отсто од својот менаџмент, пазар на труд во „многу лоша состојба“ и регрутирање севернокорејски војници да се борат на страната на Москва, рече таа.
„Сето ова покажува дека тие не се во добра позиција“, додаде таа.
Русија е убедена дека времето е на нејзина страна, но Калас рече дека верува дека тоа е погрешно и дека западните сојузници на Киев треба дополнително да го зголемат економскиот притисок.
„Гледаме дека нивните готовински резерви се целосно исцрпени. Тие имаат многу помал приход од продажбата на нафта и гас отколку порано“, рече таа.
Европската унија ќе разговара за санкциите додека тие се обидуваат да одлучат за 16-тиот пакет што ќе се совпадне со годишнината од војната на 24 февруари, изјави претставник на ЕУ за РСЕ. Тоа ќе биде суштински пакет и покрај тешкотијата да се најдат нови области за санкции, рече претставникот.
Затоа се очекува фокусот на пакетот да бидат технички и мерки против затајување. Покрај тоа, дискусиите ќе ги разгледаат увозните ограничувања на примарниот алуминиум, тарифите за земјоделските производи, вклучително и хемикалиите што се користат во вештачките ѓубрива и повеќе мерки за ограничување на таканаречената руска флота на танкери во сенка, според официјалниот претставник.
Калас изрази уверување дека Европската унија ќе може да одржи единство во својата политика за испраќање оружје и друга помош за Украина и покрај отпорот на неколку европски влади кои се симпатизери на Русија.
Муцунски - ЕУ да донесе стратешка одлука како ќе постапува со Северна Македонија
За жал оваа 2025 година одбележуваме еден многу неславен јубилеј - 20 години од стекнување на кандидатскиот статус за членство во ЕУ, изјави министерот за надворени работи и надворешна трговија Тимчо Муцунски.
Тој денеска беше на работен појадок со амбасадорите на земјите-членки на Европската унија акредитирани во земјава, и со евроамбасадорот во земјава Михалис Рокас.
„Точно две децении во кои донесовме серија на крупни одлуки во која направивме болни компромиси во името на остварување на генерацискиот стремеж за членство во ЕУ. Крајно време е да продолжиме по европскиот пат. Подготвени сме за дијалог во добра волја, и изнаоѓање на рационални решенија“, рече тој:
„Време е и Унијата да донесе стратегиска одлука за тоа како понатаму ќе се постапува со нашиот пример како своевиден лакмус за кредибилитетот на европската приказна во регионот и пошироко“, наведе Муцунски додавајќи дека очекува конечен почеток на пристапните преговори и отворање на поглавјата оваа година.
Евроамбасадорот Михалис Рокас кажа дека со оптимизам гледа на претстојната година поради досега вложените многу напори, година која вели почна и со сечење на ленти за два многу важни проекти од Коридорот 8 и Коридорот 10. Тој зборување и за значењето на усвоената реформска агенда.
„Кога вложуваме напори во испорачување резултати докажуваме дека се е возможно. Се надевам дека оваа година нема да се однесува само на сечење ленти, туку и на напредок во процесот на пристапување. Имаме одлична платформа со која можеме да работиме, реформската агенда е одличен документ, но исто така содржи и важни квадратчиња кои треба да се штиклираат во годината 2025-та“, рече Рокас.
Северна Македонија од 2005 година е земја кандидат за членство во ЕУ, н о во моментов Бугарија како членка на ЕУ мора да даде зелено светло за отворање на преговорите.
Скопје и Софија во 2017 година потпишаа Договор за добрососедство откако, но Бугарија во 2019 година стави вето Северна Македонија да добие датум за почеток преговорите за членство во ЕУ првично поради историски, јазичен и идентитетски спор. Сега Бугарија бара Северна Македонија да ги стави Бугарите во Уставот за да се одблокира процесот.
Бугарското вето дојде откако претходно почетокот на преговорите со години блокираше Грција поради спорот за името, кој беше решен со потпишувањето на Преспанскиот договор во 2018 година и со промената на уставното име Република Македонија во Република Северна Македонија.
Еврокомесарката за проширување Марта Кос на дебатата со членовите на Комитетот за надворешни работи на Европскиот парламент (АФЕТ) потенцираше дека Северна Македонија треба да покаже волја за промена на Уставот за да постигне напредок во процесот на пристапување кон ЕУ.
„Се надеваме дека земјата ќе ја исполни обврската за промена на Уставот и тогаш, сигурна сум дека штом ќе почнеме да се движиме со Северна Македонија, исто така и со поддршка на Бугарија, ќе можеме да продолжиме на тој пат“, рече Кос, одговарајќи на прашање на бугарскиот европратеник Андреј Ковачев.
СЗО: Осум починати во Танзанија сомнителни на вирусот Марбург
Светската здравствена организација (СЗО) објави дека за девет лица се сомневаат дека се заразени со смртоносниот вирус Марбург во северозападна Танзанија, од кои осум починале, неколку недели откако беше прогласена епидемија на болеста во соседна Руанда.
Вирусната хеморагична треска има стапка на смртност до 88 проценти и припаѓа на истата фамилија на вируси како и оној за еболата, која се пренесува на луѓето од ендемски вид лилјаци во тој дел на источна Африка, пишува Ројтерс.
СЗО објави дека добила веродостоен извештај за сомнителни случаи на вирусот Марбург во провинцијата Кагери во Танзанија на 10 јануари, со симптоми на главоболка, треска, болки во грбот, дијареа, повраќање крв, мускулна слабост и надворешно крварење.
Примероци од двајца пациенти чекаат тестирање во националната лабораторија на Танзанија за да се потврди избувнувањето на болеста, соопшти во вторникот СЗО.
Лицата кои биле во контакт со пациентите, вклучително и медицинските работници, се идентификувани и исто така се под надзор, додаде СЗО.
Во избувнувањето на болеста во Руанда, која ја дели границата со провинцијата Кагера, заразени се 66 луѓе, а 15 починаа пред да се прогласи епидемијата за завршена на 20 декември, потсетува Ројтерс.
Марбург вирусот може да се пренесе меѓу луѓето преку директен контакт или преку крв и други телесни течности на заразените лица, како и преку контаминирана постелнина или облека.
Избувнувањето во провинцијата Кагери во март 2023 година доведе до смрт на шест лица и траеше речиси два месеци.
Ново одложување на повтореното судење за модуларната болница
По четврти пат се одложи повтореното судење по пожарот во тетовската модуларна болница. За повторување на судењето одлука донесе Апелацискиот суд Гостивар во април 2024 година, откако претходно првичната пресуда беше донесена на 5 јуни 2023 година.
Во пожарот во модуларната болница во Тетово 14 луѓе ги загубија животите во пожарот на 8 септември 2021 година. Тие се лекуваа од ковид во рамки на Клиничката болница тетово.
Во повтореното судење последен пат рочиштетот се доложи на 5 ноември 2024 година. Денес рочиштето се одложи поради отсуство на судијата Јордан Велковски кој бил на боледување, а судијката која го заменуваше го закажа почетокот на судењето за 18 март 2025 година во 10 часот.
Првиот обид за повтореното судење беше на 26 јуни 2024 година, па се одложи за 25 септември кога исто така не се одржи јавна расправа.
Апелацискиот суд во април 2024 година донесе решение со кое наложи да има повторно судење за поранешните директори на тетовската болница Флорин Бесими и Артан Етеми, како и Јавната здравствена установа Клиничка болница Тетово како правен субјект.
За докторот Бобан Вучевски, Апелацискиот суд во април 2024 година ја одби жалбата на Обвинителството и ја потврди првостепената ослободителна пресуда за него.
На 5 јуни 2023 година Основениот суд Тетово одреди условна осуда за обвинетите директори Флорин Бесими и Артан Етеми за кривично дело „тешки дела против општата сигурност“, додека правното лице ЈЗУ Клиничка болница беше прогласено за виновно за делото „предизвикување општа опасност“ во судскиот процес по пожарот во модуларната болница во Тетово во 2021 година кога животите ги загубија 14 луѓе.
Судот тогаш одлучи да има ослободителна пресуда за докторот Бобан Вучевски и Клиничка болница за делото „непостапување по здравствени прописи“.
Според пресудата, на обвинетите Флорин Бесими и Артан Етеми им беше утврдена казна затвор од по една година и шест месеци, условна осуда и утврдената казна затвор дека нема да се изврши доколку обвинетите секој за себе во време од по три години нема да сторат ново кривично дело.
Правното лице требаше да плати парична казна во висина од еден милион денари, 30 дена по правосилност на пресудата.
Руските сили се обиделе да го спречат одведувањето на севернокорејскиот војник од Курск
Руските сили се обидоа да ги спречат украинските војници кои заробија севернокорејски војник во Курск на почетокот на овој месец, да го одведат од бојното поле, изјави за РСЕ украински војник вклучен во мисијата.
Украинскиот војник рече дека руските сили започнале со артилериски оган врз припадниците на 8-миот полк на украинските сили за специјални операции, спречувајќи ги да ја напуштат шумата со заробениот војник.
„Веројатно погодија дека сакаме да им го земеме борецот и започна масовното артилериско гранатирање“, рече војникот, кој се идентификуваше само со неговото повикувачко име „Грчки“.
„И тие пукаа многу блиску и многу прецизно, не сакаа да го изнесеме од таму до последен момент“.
Руските сили, исто така, се обидоа да користат беспилотно летало FPV (приказ на прво лице).
„Ниту тоа не не погоди, но тоа е добро за нас“, рече Грк.
Украинските специјални сили наишле на војникот откако виделе можност да напредуваат во областа што ја набљудувале. Војниците кои се повлекувале заминале без Севернокорејецот кој имал повредена нога.
„Ги изненадивме. Тие сè уште немаа време да се ориентираат, бидејќи ги оттурнавме од таа точка и едноставно го зедовме заробеникот“, изјави за РСЕ вториот украински војник вклучен во апсењето, идентификуван само со неговото име, Баџер.
Двајцата украински војници рекоа дека севернокорејскиот војник можеби не сфатил што се случува. Тие рекоа дека се приближиле многу брзо и дека тешко се гледаат во нивната камуфлажа.
Други војници го држеа под закана за да го спречат да им наштети на некој од присутните украински војници. Тој, исто така, беше вознемирен поради какви било какви помислувања дека можеби морал да изврши самоубиство.
На затвореникот му била дадена анестетичка инекција за раната и бил предаден на медицинските лица. Според украинската војска, тој сакал храна и вода.
Двата претходни обиди за фаќање севернокорејски војници беа неуспешни, соопшти војската. Првиот беше тешко ранет и умре набрзо откако беше заробен; вториот се самоубил.
Успешно заробениот севернокорејски војник е еден од двајцата за кои Украина објави дека нејзините сили ги заробиле во рускиот регион Курск овој месец.
Јужнокорејската разузнавачка агенција го потврди нивното апсење, но тоа не е потврдено ниту од Москва ниту од Пјонгјанг. Агенцијата цитираше еден од заробените севернокорејски војници велејќи дека „има значителни загуби меѓу севернокорејските војници во Русија“.
Исто така, се вели дека еден од затворениците бил без храна и вода четири до пет дена пред да биде фатен.
Украинското воено разузнавање (ХУР) на 13 јануари соопшти дека двајцата војници ќе бидат сослушани.
Руски воздушни напади врз инфраструктурата во западна Украина
Русија на 15 јануари ги нападна клучните инфраструктурни објекти во западна Украина, соопштија властите, во најновиот воздушен напад врз ослабената енергетска мрежа на земјата како што се приближува средината на зимата.
Гувернерот на западноукраинската област Лавов изјави дека во нападот биле оштетени два објекти, во окрузите Дрохобич и Стриј.
Во соседниот Ивано-Франковск, гувернерот рече дека локалната противвоздушна одбрана ги одбива руските напади врз објектите таму.
Двајцата рекоа дека нема повредени, но не наведоа други детали.
Претходно во средата, украинскиот национален мрежен оператор воведе вонредни прекини на струја во шест региони поради предупредувањата од воздухопловните сили на Киев за проектили лансирани од Русија за време на тревога за воздушен напад низ целата земја.
Исто така, украинскиот министер за енергетика, Герман Галушченко, на социјалните мрежи рече дека „превентивни мерки“ исто така се во сила, вклучувајќи го и дистрибутивниот систем.
Русија редовно изведува воздушни напади врз енергетската мрежа на Украина додека нејзините копнени сили напредуваат на бојното поле.
Косово ги затвора паралелните српски институции во десет општини
Косовскиот министер за внатрешни работи Џељаљ Свечља објави дека во средата наутро се затворени паралелните општини на Србија, поштите и даночните канцеларии во десет различни општини.
Полициски дејствија се преземени во општините Липјан, Обилиќ, Приштина, Косово Поле, Вуштри, Ново Брдо, Каменица, Вити, Раховец и Скендерај.
„Заедничката акција ќе стави крај на ерата на српските паралелни и криминални општини и институции во Република Косово“, рече Свечља.
На видеото што го објави Свечља се гледа и косовскиот министер за локална самоуправа Елберт Красниќи, кој рече дека „од денеска конечно се затворени 28 паралелни криминални српски општини на Косово и нивните пет окрузи“.
Властите во Косово велат дека работата на овие српски институции, кои функционираат од повоениот период во 1999 година, е „незаконска“.
Српскиот министер за надворешни работи Марко Ѓуриќ оцени дека акцијата што косовската полиција ја спроведе денеска е „опасна ескалација“.
„Овие агресивни потези не се само напад врз институциите, туку јасен обид за поткопување на колективните права и идентитетот на Србите во Косово“, напиша Ѓуриќ на својот Инстаграм профил.
Тој изјави дека „оваа стратегија само ги продлабочува поделбите и ја загрозува стабилноста во регионот“ и ја повика меѓународната заедница јавно и недвосмислено да ги осуди овие постапки и да ги заштити правата на Србите на Косово.
Директорот на Канцеларијата на српската влада за Косово, Петар Петковиќ - кој моментално е во Брисел на првиот состанок на заедничката косовско-српска комисија за исчезнати лица - ја опиша акцијата како „напад“ и рече дека „таков терор го доведува во прашање самиот дијалог“.
„Јасно е зошто (главниот преговарач на Косово Бесник) Бислими денеска не се појави во Брисел. Дојдов со делегација од Белград со намера да се осврнам на прашањето за исчезнатите денес, додека (косовскиот премиер Албин) Курти и Приштина го избраа патот на насилство и еднострани дејствија“, напиша Петковиќ на социјалните мрежи.
Радио Слободна Европа претходно објави дека косовската полиција влегла во српската пошта во Грачаница и во паралелната општина Приштина, која исто така функционира во Грачаница од повоениот период.
Пред зградата на Поштата Србија е поставена жолта лента, а новинарите на Радио Слободна Европа јавуваат дека во овие две институции моментално се стационирани полицајци, додека вработените во двете институции ги напуштаат просториите.
Косовската полиција соопшти дека регионалните дирекции на Приштина, Гњилане, Ѓаковица и Јужна Митровица спроведуваат полициски акции, но не потврдија за какви операции станува збор.
Дополнителни информации ќе бидат објавени по завршувањето на полициската акција“, соопшти косовската полиција во одговорот за РСЕ.
Косовската полиција на 8 јануари ја затвори Даночната управа во Северна Митровица, која работеше во српскиот систем, поради „незаконски активности“, како и осигурителната компанија од Србија – Дунав осигурување, поради сомнение дека работи без лиценца.
Косово почна да ги затвора српските институции уште во јануари 2024 година, прво затворајќи ги привремените општински тела во Драгаш, Сува Река, Призрен и Раховец, сите лоцирани јужно од реката Ибар.
Тогаш беа затворени привремените општински тела Пеќ, Исток, Клин, Скендерај, како и оние во општините на север: Северна Митровица, Звечан, Зубин Поток и Лепосавиќ.
Затворени се и филијалите на Српската пошта во северно Косово, седиштето на Народната банка на Србија во Лепосавиќ, Поштенската штедилница, Канцеларијата на Владата на Србија за Косово, Дирекцијата на Фондот за пензиско и инвалидско осигурување и Управниот округ Косово-Митровица.
Сите овие институции со илјадници вработени функционираа во рамките на српскиот систем.
Итни прекини на струја во Украина поради „масивни“ руски воздушни напади
Украина воведе вонредни прекини на струја во шест региони поради, како што соопштија властите, „масивни“ руски напади.
Националниот оператор, Укренерго, соопшти дека станува збор за прекини на електрична енергија во регионите Харков, Шуми, Полтава, Запорожје, Днепропетровск и Кировоград.
Украинскиот министер за енергетика Германски Галушченко изјави дека постојат и „превентивни мрежи“ кои го вклучуваат системот за дистрибуција на струја.
Русија редовно изведува воздушни напади врз украинската енергетска мрежа додека нејзините копнени сили напредуваат на бојното поле.
Суспендираниот претседател на Јужна Кореа е уапсен
По неколку неуспешни обиди, иследниците го уапсија суспендираниот претседател Јун Сук Јеол, соопштија истражните органи во Јужна Кореја.
Стотици полицајци и антикорупциски иследници се собраа пред резиденцијата на Јун во раните утрински часови. И покрај протестите на поддржувачите на Јун и на членовите на неговата владејачка партија, властите успеаја да го одведат сменетиот претседател во притвор.
Во претходно снимена видео порака, Јун вели дека одлучил да се согласи да биде испрашуван за да избегне „крвопролевање“. Јун рече дека решил да одговори на прашањата на антикорупциската агенција. Сепак, тој не ја признава законитоста на истрагата. Адвокатите на Јун оценија дека апсењето е незаконско и претставува обид за негово јавно понижување.
Претставници на претседателската безбедносна служба на Јун, вклучително и војници, на 3 јануари ги спречија иследниците да го уапсат претседателот во неговата резиденција во Сеул. Новиот обид за апсење на Јун се заснова на нов налог за апсење издаден во вчера на 14 Јануари
Јун ја втурна Јужна Кореја во политичка криза на почетокот на декември со прогласување воена состојба. Мерката ја искористи во буџетски спор, со што предизвика негодувања во земјата. Десетици илјади луѓе потоа излегоа на улиците против Јун и за зачувување на демократијата во Јужна Кореја. Но демонстрираа и поддржувачите на Јун.
Парламентот гласаше за смена на претседателот, прашање за кое Уставниот суд допрва треба да донесе конечна одлука. Постапката започна во вторникот.
Белоруската државна ТВ објави пропагандно „интервју“ со затворениот новинар на РСЕ Андреј Кузнечик
Белорускиот државен телевизиски канал ОНТ објави нов пропаганден филм за новинарите на Радио Слободна Европа (РСЕ), обвинувајќи ги дека наводно се обиделе „да потпалат оган во Белорусија“.
Вечерта на 14 јануари ОНТ ја емитуваше првата епизода од серијалот насловен „Слобода на говорот“.
Во 12-минутно видео беше прикажан новинарот Андреј Кузнечик, кој беше приведен пред повеќе од три години. Во видеото Андреј изгледа видно ослабено и уморно.
Интервјуто е снимено во затворски услови, најверојатно во затворот на КГБ во Минск, иако точната локација останува неизвесна. Во позадина на затворските ѕидови и решетки, може да се види како паѓа снег.
Андреј, облечен во јакна и капа, во видеото зборува со мирен тон, но изгледа исрпено. Видео сегментот завршува со снимка во која Андреј одејќи покрај ѕид е придружуван и чуван од стража.
Белорускиот сервис на РСЕ, кој ја пренесува веста, се придржува до политиката да не цитира изјави од лица во притвор добиени под непознати околности.
На крајот од видеото, телевизискиот канал контролиран од државата ја најавува следната епизода од пропагандниот серијал во која се прикажуваат затворениот новинар на РСЕ во Белорусија, Ихар Лосик, поранешниот ветеран-репортер Ихар Карни и опозицискиот активист Јурас Зјанкович, кој поседува двојно државјанство – белоруско и американско.
Новинарот Кузнечик, татко на две деца, беше уапсен на 25 ноември 2021 година и првично беше осуден на 10 дена затвор поради обвиненијата за хулиганство што тој ги отфрли.
По издржувањето на таа казна, тој не беше ослободен, туку беше обвинет за создавање екстремистичка група, нешто што официјалните лица со месеци не им го откриваа на роднините и на колегите на Кузнечик.
На 8 јуни 2022 година, регионалниот суд Махиљу на истокот на земјата го прогласи Кузнечик за виновен и го осуди на шест години затвор. Судењето траеше само еден ден.
Групите за човекови права во Белорусија го прогласија Кузнечик, кој работи за белорускиот сервис на РСЕ, за политички затвореник.
Кузнечик, кој остана на ставот дека е невин, и околу 150 други белоруски политички затвореници, вклучително и другиот новинар на РСЕ, Ихар Лосик, и поранешниот потенцијален претседателски кандидат Виктар Бабарика, отслужуваат казни во ист затвор во северниот град Наваполатск.
Објектот е познат како еден од најрестриктивните казнено-поправни установи во земјата.
Откако спорните претседателски избори во Белорусија одржани во август 2020 година предизвикаа масовни протести поради победата на авторитарниот владетел Александар Лукашенко, десетици илјади Белоруси беа уапсени поради изразување какво било несогласување со неговиот режимот.
Репресијата ги натера повеќето опозициски политичари, кои тврдат дека изборите биле наместени, да ја напуштат Белорусија плашејќи се за својата безбедност и слобода.
Многу западни влади одбија да ги признаат резултатите од изборите и не го сметаат Лукашенко за легитимен лидер на земјата.
Многу земји воведоа неколку пакети санкции против неговиот режим како одговор на задушувањето на несогласувањето во земјата.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете