Косовскиот институт за јавно здравје соопшти дека во Косово е потврден првиот случај на вирусот Мпокс или мајмунски сипаници.

Лицето заразено со овој вирус е 30-годишен државјанин на Косово. Тој бил хоспитализиран на Инфективната клиника на Универзитетскиот клинички центар на Косово на 24 декември по враќањето од Западна Африка и имал симптоми како треска, осип, промени на кожата, осип на лицето и рацете и чешање.

„Пациентот е во стабилна здравствена состојба. Институтот ги следеше сите пријавени контакти на заразеното лице и членовите на неговото семејство, на кои им беа дадени препораки за мерки за превенција и контрола на инфекцијата“, се вели во соопштението.

Институтот повика на претпазливост, додавајќи дека луѓето со мајмунски сипаници обично имаат благи или умерени симптоми, кои траат две до четири недели.

Мајмунските сипаници се пренесуваат со близок контакт.

Тие обично се придружени со благи симптоми, но во некои случаи вирусот може да биде фатален за луѓето.

Вирусот е придружен со симптоми слични на грип, како и гнојни плускавци по целото тело.

Во август, Светската здравствена организација (СЗО) прогласи глобална вонредна состојба за јавно здравје.

Прогласувањето на болеста за глобална вонредна здравствена состојба значи дека може да се распределат повеќе ресурси и да се преземат активности на глобално ниво за да се спречи ширењето на вирусот.

Првиот севернокорејски војник за кој се сметаше дека е заробен во Русија откако Пјонгјанг распореди војници за да им помогне на руските воени напори во Украина, наводно, починал.

Според јужнокорејската новинска агенција Јонхап, Националната разузнавачка служба на земјата во кусото соопштение на 27 декември соопшти дека севернокорејскиот борец починал од раните здобиени пред неговото апсење од украинските трупи за специјални операции.

„Потврдивме преку сојузничката разузнавачка агенција дека севернокорејскиот војник, кој беше заробен на 26-ти, почина пред малку поради сериозни повреди“, се вели во соопштението.

Извештајот доаѓа еден ден откако украинскиот медиум Милитарњи објави дека војник за кој се верува дека е Севернокорејец бил заробен од украинските сили за специјални операции во рускиот регион Курск. Извештајот доаѓа еден ден откако украинскиот медиум „Милитарњи“ објави дека украинските сили за специјални операции заробиле војник за кој се верува дека е севернокорејски борец во рускиот регион Курск.

На Телеграм претходно беше објавена и фотографија од заробен војник, за кој се верува дека е ранет. Фотографијата не е независно потврдена.

Минатиот месец Пјонгјанг го ратификуваше договорот за „сеопфатно стратешко партнерство“ со Русија, зацврстувајќи го договорот што им го расчисти патот на неговите војници да се борат на руска територија против Украина.

Украинските сили окупираа дел од рускиот регион Курск, каде борбите се во тек.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски на 23 декември изјави дека повеќе од 3000 или околу една четвртина од севернокорејските специјални сили испратени во Русија биле убиени или повредени, иако тој ја оквалификувал неговата изјава како прелиминарна.

Националната разузнавачка служба на Јужна Кореја објави помал број, соопштувајќи дека на 19 декември околу 1100 припадници на севернокорејските специјални сили биле убиени или повредени во Русија откако влегле во борбата против Украина.

Одделот за истражување на украинскиот сервис на РСЕ, Шеми доби фотографии од украински воени извори на кои наводно се прикажани телата на загинатите војници во Курск, вклучително и оние за кои се вели дека се севернокорејски борци.

РСЕ не можеше независно да ги потврди тврдењата. Русија не го коментираше извештајот.

Севернокорејската воена поддршка доаѓа во критичен момент од војната во Украина. Русија се обидува да ја совлада украинската пешадија со недоволно екипаж и недоволно ресурси.

Русија загуби повеќе од 600 000 војници во речиси тригодишната војна, објави Пентагон на почетокот на октомври. Руските сили потрошија толку многу воен материјал што сега се борат да ги надополнат своите потреби од артилерија и ракетни средства во услови на огромни западни санкции.

Сега, речиси две третини од минофрлачите и гранатите што Русија ги истрела кон Украина доаѓаат од Северна Кореја, објави Волстрит Џурнал, цитирајќи го Андриј Коваленко, офицер во украинската армија. Украиснките власти соопштија дека с секоја трета балистичка ракета е направена во Северна Кореја.

Германскиот претседател Франк-Валтер Штајнмаер денеска (27 декември) се очекува да ја соопшти својата одлука дали ќе го распушти Долниот дом на германскиот парламент, со што ќе се отвори патот за предвремени парламентарни избори во февруари, јави ДПА.

Се верува дека Штајнмаер речиси сигурно ќе го исполни барањето на канцеларот Олаф Шолц за распуштање на Бундестагот.

Со распуштањето на Долниот дом, претседателот ќе одреди датум за избори. Тој датум се очекува да биде 23 февруари.

За тој датум се договорија парламентарните лидери на социјалдемократите на Шолц и конзервативната Христијанско-демократска унија.

Олаф Шолц го загуби гласањето за доверба во Бундестагот на 16 декември, откако минатиот месец се распадна коалицијата на Социјалдемократите, Зелените и Слободната демократска партија.

До денеска на полноќ (27 декември) кога почнува дводневниот изборен молк, останува кандидатите за претседател на Хрватска да ги убедат гласачите дека еден од нив е најдобриот избор за следниот петгодишен мандат.

Дводневниот изборен молк пред изборите в недела на 29 декември ќе трае цела сабота и недела до 19 часот или до затворање на избирачките места, од кои 6755 ќе бидат отворени во Хрватска и во странство.

Осум кандидати учествуваат на осмите претседателски избори од независноста, в недела на 29 декември.

Тоа се актуелниот претседател и кандидат на СДП и нејзините партнери Зоран Милановиќ, кандидатот на ХДЗ и нејзините партнери Драган Приморац, кандидатот на Мост, Миро Буљ, кандидатот на Можемо! Ивана Кекин, кандидатката на Партијата за дом и национално обединување (ДОМИНО) Бранка Лозо, и независните кандидати Марија Селак Распудиќ, Томислав Јоњиќ и Нико Токиќ Картело.

Додека е на сила молкот, се забранува секаква изборна кампања, објавување проценки за изборните резултати, како и објавување на претходни, неофицијални изборни резултати.

Забрането е и објавување фотографии на кандидати во медиумите, нивни изјави и интервјуа, како и цитирање на нивните изјави или пишани трудови.

Иако не се предвидени казни за прекршителите на претседателските избори, Државната изборна комисија (ДИК) ги повикува кандидатите, партиите што ги поддржуваат и другите правни и физички лица да го почитуваат изборниот молк.

Официјалната кампања започна на 11 декември, но беше одбележана со трагедијата во основното училиште „Пречко“ и божиќните празници, што ги натера кандидатите да ги прекинат или да ги забават своите активности.

Две јавни претпријатија кои работеа во Северна Митровица во српскиот систем - Дирекцијата за станбен и стопански простор и Дирекцијата за градежно земјиште, беа затворени на 26 декември.

Заменик-директорот за регионот север, Ветон Елшани, за Радио Слободна Европа изјави дека локалните власти побарале помош за да „ослободат некои канцеларии“.

Овие простории вообичаено се наоѓаат во станбена зграда во Северна Митровица и засега не е јасно кој е сопственик на просториите каде функционирале овие фирми.

Министерот за внатрешни работи на Косово, Џељаљ Свечља, на својот Фејсбук профил напиша дека се затворени институциите кои „незаконски наплатувале услуги на граѓани и бројни фирми за користење на објектите под нивно управување“.

„Оваа злоупотреба е извршена под знамињата и грбот на Србија. Освен што денеска беше затворена, ќе биде целосно истражена“, додаде тој.

Заменик-директорот за северниот регион Ветон Елшани за РСЕ изјави и дека бил контактиран и надлежниот обвинител, откако било утврдено дека во тие простории работат „нелегални и паралелни структури“.

Тој додаде дека е отворен случај за „фалсификување документи“, а зградата во која се наоѓале просториите на овие јавни претпријатија ќе биде под полициски надзор до „разрешување на случајот“.

Тој смета дека косовските институции кои работат во српскиот систем се нелегални, поради што на почетокот на годинава почна да ги затвора.

Реагираше Канцеларијата за Косово во Владата на Србија, која соопшти дека се „одземаат“ институциите на Србија на северот на Косово и дека таквите потези се „спротивни на важечките договори и договори“ постигнати во Брисел.

Израелската војска соопшти дека на 26 декември нападнала неколку цели во Јемен поврзани со движењето Хути, еден ден откако јеменските бунтовници поддржани од Иран извршија напад врз Израел.

Израелските напади го погодија меѓународниот аеродром во Сана и три пристаништа под контрола на бунтовниците долж западниот брег.

Телевизијата Ал Масира, која е под контрола на Хутите, соопшти дека во нападот на аеродромот загинале две лица, во нападот на пристаништето едно лице, додека 11 лица се ранети.

Покрај нападот врз воената инфраструктура во јеменските пристаништа Худајда, Салиф и Рас Канатиб, израелската војска соопшти дека ги погодила и електраните Хезијаз и Рас Канатиб.

Хутите постојано истрелуваа беспилотни летала и проектили врз Израел поради, како што велат, солидарноста со Палестинците во Појасот Газа. Покрај нападот во средата, Хутите во саботата извршија и напад со ракети и беспилотни летала, во кој во Тел Авив беа ранети 16 лица. Потоа, израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху рече дека наредил уништување на инфраструктурата на бунтовничката група.

Нетанјаху во петокот по нападот рече дека Израел ќе ја продолжи својата мисија додека не заврши: „Ние сме решени да ја отсечеме оваа терористичка рака на иранската оска“.

Портпаролот на Хутите Мохамед Абдулсалам рече дека нападите, еден ден откако Хутите истрелаа проектил и два беспилотни летала кон Израел, се „ционистичко злосторство против целиот јеменски народ“.

Пакистанскиот воен суд осуди 60 лица на затворски казни од две до 10 години поради насилните протести што избија по апсењето на поранешниот премиер Имран Кан во 2023 година, соопшти армиското медиумско крило на 26 декември.

Обвинетите, меѓу кои имаше и роднина на Кан, како и двајца пензионирани воени офицери, беа осудени во врска со напади врз воени објекти. По истите обвиненија на 21 декември беа осудени уште 25 лица.

Тие имаат право на жалба на казните, се вели во соопштението на военото медиумско крило.

Протестите избувнаа низ Пакистан во мај 2023 година, кога Кан беше уапсен за време на неговото појавување на суд под обвинение за корупција што тој и неговите поддржувачи гo негираат.

Илјадници приврзаници на Кан ограбуваа воени објекти и упаднаа во владините згради. Во немирите загинаа неколку луѓе, а десетици беа повредени.

Најмалку 1.400 демонстранти, вклучително и лидерите на Пакистанската партија Техрик-е-Инсаф (ПТИ) на Кан беа уапсени по немирите. Но, само 105 од приведените се соочија со воени судења.

ПТИ ја осуди пресудата и рече дека судот ги прекршил правата на обвинетите.

Соединетите Држави изразија длабока загриженост за казните, додека Велика Британија наведе дека судењето на цивили пред воените судови „нема транспарентност, независна контрола и го поткопува правото на правично судење“.

Европската унија соопшти дека казните се „неконзистентни со обврските што Пакистан ги презел според Меѓународниот пакт за граѓански и политички права“.

Управата за финансиска полиција поднесе кривична пријава до Основното јавно обвинителство Скопје против неколку лица и правни субјекти, осомничени за злоупотреба на службена положба и овластување, како и за злоупотреба на постапката за јавни набавки.

Според информациите од Управата, станува збор за неправилности поврзани со случајот „Државна лотарија“, со кои буџетот на државата бил оштетен за над 22 милиони денари.

Според информации до кои претходно дојде Радио Слободна Европа претходно, апсен е сопственикот на кумановската компанија „Ритрон копи“, Артан Ајрули во рамки на истрага поврзана со работата на поранешното раководство на Државната лотарија. Станува збор за добиени тендери за набавка на телевизори за државното акционерско друштво. На 17 декември, РСЕ објави дека пребројувањето на набавените уреди е направено по барање на Финансиската полиција, која ги истражува набавките на ТВ уреди во различни димензии од „Ритрон копи“.

Во соопштение на Управата за финансиска полиција од 26 декември, првопријавениот П.Б., како Генерален директор на Државната лотарија одобрил исплата на фактури со невистинита содржина, овозможувајќи противправна имотна корист од 3.102.015 денари.

Второпријавениот А.А., сопственик на РИТРОН КОПИ ДООЕЛ, заедно со П.Б., ги повредиле прописите на постапката за доделување на договор за јавна набавка, стекнувајќи противправна имотна корист од 12.980.000 денари. Третопријавениот С.Р. и четвртопријавениот М.З. потврдиле прием на опрема која не била евидентирана, оштетувајќи го буџетот на Државната лотарија за 6.772.283 денари.

Соопштението на Управата за финансиска полиција доаѓа откако претходно ги проверуваше испораките од кумановската компанија за бројот на доставени телевизори и дали се работи за истите брендови за кои биле склучени договорите.

Пред четири месеци, истражителите проверуваа и други тендери на Државна лотарија за маркетинг и промоција поврзани со оваа компанија. Станува збор за фирма на млад кумановец кој склучил договор за набавка на терминали за коцкање за потребите на Државна лотарија.

Минатата година, РСЕ пишуваше дека тендерот тежок околу 205.000 евра го доби компанијата „АП Солутионс“, чиј сопственик и управител Фљамур Невзатовски тој период бил вработен во „Ритрон копи“, компанијата која всушност била и единствената конкуренција на тендерот.

Јавно објавените податоци за компанијата „Ритрон копи“ на Фејсбук тогаш открија и фотографии од 2016 година на Артан Ајрули и Перпарим Бајрами, кој во тој момент нема никаква функција во Државната лотарија.

Анализата на тендерите, пак, покажа дека од јануари 2022 година, период кога Перпарим Бајрами ја презема раководната позиција како генерален директор во „Државна лотарија“, компанијата „Ритрон копи“ се појавува како победник на тендери во акционерското друштво.

Финансиска полиција во денешното соопштение наведува дека поднела кривична пријава против П.Б. во својство на Председател на Управен одбор-Генерален директор на АД за приредување на игри на среќа Државна лотарија на Република Северна Македонија поради постоење на основано сомнение за сторени кривични дела, Злоупотреба на службена положба и овластување по член 353 став 4 в.в. став 1 и Соизвршителство по член 22 за сторено кривично дело Злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување на договор за јавнa набавкa или јавно-приватно партнерство по член 275-в став 2 в.в. став 1 од Кривичен законик.

Пријавата против А.А. е во својство на сопственик и управител на правниот субјект Друштво за производство, трговија и услуги РИТРОН КОПИ ДООЕЛ увоз-извоз Куманово, поради постоење на основано сомнение за сторено кривично дело Злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување на договор за јавнa набавкa или јавно-приватно партнерство по член 275-в став 2 вв став 1 и Соизвршителство по член 22 за сторено кривично дело Злоупотреба на службена положба и овластување по член 353 став 4 в.в. со став 1 од Кривичен законик, се вели во соопштението.

Третопријавениот С. Р е во својство на Директор на сектор за продажба и комерцијални работи во АД за приредување игри на среќа Државна лотарија, Четвртопријавениот М.З , во својство на Директор на сектор за информатички технологии во АД за приредување игри на среќа Државна лотарија, се вели во соопштението на Управата за финанскиска полиција.

Основниот суд во Приштина го осуди Чедомир Акшиќ на 15 години затвор за воени злосторства извршени во периодот од јануари до мај 1999 година на територијата на општина Штимље во Косово, односно во селата Речак, Мулапољце и Петрово.

Ова е прва пресуда за воени злосторства донесена во отсуство врз основа на изменетиот Закон за кривична постапка во 2022 година.

Судењето во отсуство може да се одржи под услов обвинителството и судот да ги исцрпат сите средства за обезбедување присуство на обвинетиот. Во случајот со Акшиќ, судењето започна во ноември 2023 година.

Акшиќ беше осуден врз основа на обвинението во кое беше обвинет за предизвикување на страдање и повреда на телесниот интегритет или здравје, како и предизвикување на страв кај цивилното население, во периодот од јануари до мај 1999 година, заедно со други припадници на српските сили.

Исто така, Акшиќ заедно со членовите на споменатата група наредил протерување на населението и ги запалил куќите на настраданите.

На местото викано „Луг Неше“ во село Петрово кај Штимље, се вели дека Акшиќ со пушка пукал во едно лице, кое претходно бил запрен од осудениот.

Исто така, како што се наведува, Акшиќ учествувал и во убиство на неколку цивили во селото Речак.

Во декември минатата година, Специјалното обвинителство на Косово објави дека поднело вкупно 33 обвиненија, во кои има 89 лица, за воени злосторства извршени на Косово.

Од крајот на војната во Косово, околу 70 лица се осудени за воени злосторства пред домашните и меѓународните институции.

Од 2000 до 2008 година, воените злосторства на Косово ги истражуваше Мисијата на Обединетите нации на Косово (УНМИК), додека од 2008 година таа работа ја презеде Мисијата на Европската Унија за владеење на правото (ЕУЛЕКС) .

Потоа, во 2018 година, оваа мисија ги предаде сите предмети на косовското обвинителство и на локалните судови.

За време на војната во Косово, од 1998 до 1999 година, беа убиени повеќе од 13.000 цивили, додека илјадници се исчезнати.

Се уште се трага по околу 1.600 лица, главно од албанската заедница.

Уапсен е сопственикот на кумановската компанија „Ритрон копи“, Артан Ајрули, дознава Радио Слободна Европа (РСЕ).

Апсењето на Ајрули е во рамки на друга истрага поврзана со работата на поранешното раководство на Државната лотарија. Станува збор за добиени тендери за набавка на телевизори за државното акционерско друштво.

На 17 декември, РСЕ објави дека пребројувањето на набавените уреди е направено по барање на Финансиската полиција, која ги истражува набавките на ТВ уреди во различни димензии од „Ритрон копи“.

Финансиската полиција ги проверуваше испораките од кумановската компанија за бројот на доставени телевизори и дали се работи за истите брендови за кои биле склучени договорите.

Пред четири месеци, истражителите проверуваа и други тендери на Државна лотарија за маркетинг и промоција поврзани со оваа компанија.

Станува збор за фирма на млад кумановец кој склучил договор за набавка на терминали за коцкање за потребите на Државна лотарија.

Минатата година, РСЕ пишуваше дека тендерот тежок околу 205.000 евра го доби компанијата „АП Солутионс“, чиј сопственик и управител Фљамур Невзатовски тој период бил вработен во „Ритрон копи“, компанијата која всушност била и единствената конкуренција на тендерот.

Тогаш 19-годишниот Невзатовски не одговори на прашањата на РСЕ кои се неговите познавања од трговија и аплицирање на тендери со оглед на неговата возраст, од каде ќе ги набави терминалите за Лотарија и дали е можеби фиктивен сопственик на „АП Солутионс“.

Јавно објавените податоци за компанијата „Ритрон копи“ на Фејсбук тогаш открија и фотографии од 2016 година на Артан Ајрули и Перпарим Бајрами, кој во тој момент нема никаква функција во Државната лотарија.

Анализата на тендерите, пак, покажа дека од јануари 2022 година, период кога Перпарим Бајрами ја презема раководната позиција како генерален директор во „Државна лотарија“, компанијата „Ритрон копи“ се појавува како победник на тендери во акционерското друштво.

Бирото за јавни набавки покажува дека Државна лотарија склучила шест договори со оваа компанија за набавка на телевизори, компјутерска и комуникациска опрема, мултифункциски уреди и графички станици за ТВ извлекување.

Договорите се склучени во период од јуни 2022 до средината на октомври 2023 година. Нивната вредност изнесуваше 365.252 евра.

По заминувањето на Перпарим Бајрами од раководната позиција, Државната лотарија ги стопираше рамковните договори и повеќе не ги користи нивните услуги.