Што содржи ЕУ предлогот на Договорот за нормализација на односите меѓу Србија и Косово?

Средба на српскиот претседател Александар Вучиќ и косовскиот премиер Албин Курти во Брисел со шефот за надворешна политика на ЕУ, Жозеп Борел и специјалниот пратеник Мирослав Лајчак, Брисел 27 февруари 2023

Лидерите на Србија и на Косово на 27 февруари се договорија да продолжат со дијалогот за спроведување на европскиот предлог за нормализација на односите. По средбата, Европската служба за надворешни работи го објави предлогот што инволвираните страни го добија минатата година. Го пренесуваме целиот договор.

Договорните страни,

Свесни за нивната одговорност да го зачуваат мирот, посветени на придонес кон плодната регионална соработка и безбедност во Европа и надминување на проблемите од минатото, свесни дека неповредливоста на границите и почитувањето на територијалниот интегритет и суверенитет и заштитата на националните малцинства се основни услови за мир, постепено врз основа на историските факти и без да влијаат на различните ставови на страните за основните прашања, вклучително и прашањата за статусот, желни да создадат услови за соработка меѓу страните за доброто на народот, се договорија за следново:

Член 1
Двете страни ќе развиваат нормални, добрососедски односи меѓу себе врз основа на еднакви права. Двете страни меѓусебно ќе ги признаваат документите и националните симболи, вклучувајќи пасоши, дипломи, регистарски таблички и царински печати.

Видете и ова: Борел: Србија и Косово ќе разговараат како да го спроведат планот на ЕУ

Член 2
Двете страни ќе се водат од целите и принципите утврдени во Повелбата на Обединетите нации, особено оние за суверена еднаквост на сите држави, почитување на нивната независност, автономија и територијален интегритет, правото на самоопределување, заштита на човековите права и недискриминација.

Член 3
Во согласност со Повелбата на Обединетите нации, страните ќе ги решаваат сите спорови меѓу нив исклучиво на мирен начин и ќе се воздржат од закана или употреба на сила.

Член 4
Страните постапуваат под претпоставка дека ниту една од нив не може да ја претставува другата во меѓународната сфера или да дејствува во нејзино име. Србија нема да се противи на членството на Косово во ниту една меѓународна организација.

Член 5
Ниту една страна нема да го блокира, или да охрабрува други да го блокираат напредокот на другата страна на нивниот пат кон ЕУ по сопствена заслуга. Двете страни ќе ги почитуваат вредностите од членовите 2 и 21 од Договорот за Европската Унија.

Член 6
Иако овој договор претставува важен чекор кон нормализацијата, двете страни ќе продолжат со процесот на дијалог предводен од ЕУ што треба да доведе до правно обврзувачки договор за сеопфатна нормализација на нивните односи.

Видете и ова: Вучиќ и Курти ќе се среќаваат во Македонија, Ковачевски подготвен да биде домаќин

Страните се согласија да ја продлабочат соработката во иднина на полето на економијата, науката и технологијата, транспортот и односите во областа на владеењето на правото, телекомуникациите, здравството, културата, религијата, спортот, заштитата на животната средина, исчезнатите лица, раселените лица и други слични области со склучување определен договор.

Деталите ќе бидат договорени во дополнителни договори олеснети од дијалогот предводен од ЕУ.

Член 7
Двете страни се обврзуваат да воспостават одредени аранжмани и гаранции, во согласност со релевантните инструменти на Советот на Европа и потпирајќи се на постоечките европски искуства, со цел да се обезбеди соодветно ниво на самоуправа на српската заедница на Косово и способност да обезбеди услуги во одредени области, вклучувајќи ја и можноста за финансиска поддршка на Србија и директен канал за комуникација на српската заедница до Владата на Косово.

Страните ќе го официјализираат статусот на Српската православна црква на Косово и ќе дозволат силно ниво на заштита на српското верско и културно наследство, во согласност со постоечките европски модели.

Член 8
Двете страни ќе воспостават постојани мисии. Тие ќе бидат основани во седиштата на соодветните влади. Практичните прашања поврзани со формирањето на мисиите ќе се решаваат посебно.

Член 9
Двете страни ги имаат предвид обврските и посветеноста на ЕУ и другите донатори за воспоставување посебен пакет инвестиции и финансиска поддршка за заеднички проекти на страните во економскиот развој, поврзувањето, зелената транзиција и други клучни области.

Член 10

Страните ќе формираат заеднички комитет, со кој ќе претседава ЕУ, кој ќе го следи спроведувањето на овој договор.

Двете страни ја потврдуваат својата обврска за спроведување на сите досегашни договори во дијалогот, кои остануваат валидни и обврзувачки.

Член 11
Двете страни се обврзуваат да го почитуваат Патоказот за имплементација, кој е приложен кон овој договор.