Феми Кути - Музиката е јазикот на вселената

Она поради што сум толку многу среќен и поради што овој човек овде, Џијан Емин, го нарекувам „мој брат“ е тоа што тој влезе во мојата душа и таму најде нешто. Можеби и работи кои не сум ги почувствувал и самиот. Го грабна моето срце и заедно со оркестарот направи чиста екпресија. И затоа за него не чувствувам ништо друго освен љубов, почит и бескрајно сум му благодарен за она што го стори, вели славниот нигериски музичар и борец за човекови права Феми Кути во пресрет на престојниот концерт со Македонска филхармонија, в четврток на 7 јуни во скопскиот Градски парк.

Роден на 16 јуни 1961 година во Лондон, Олуфела Олуфеми Аникулапо Кути, познат како Феми Кути е нигериски музичар и најстариот син на пионерот на афробитот и борец за слобода и човекови права Фела Кути. Израснат во Лагос, професионалната кариера ја почнал во бендот на својот славен татко „ЕГИПТ 80“. Во 1986 година ги формирал ПОЗИТИВ ФОРС и започнал да се етаблира како артист кој сака да создаде сопствен израз на музицирање кој ќе го направи автентичен и единствен, та дури и независен од богатата оставнина на големиот Фела.

Во 1995 година, Феми го објавува деби албумот со неговото име и од тогаш концертира ширум светот и особено е познат и впечатлив по неговите настапи на концертните сцени. Потем следуваат и „Shoki, Shoki“ (1998), па „Fight to Win“ (2001) и „Day By Day“ ( 2008), а во 2010 година, го објавува и извонредниот „Africa for Africa“, за кој двата пати беше номиниран за престижната награда „Греми“.

Со микс од т.н. енергетски набиен фанк, џез, реге и традиционални африкански ритми, во неговите песни Феми Кути зборува за политичката корупција, сиромаштијатата, лошите животни услови во родната Нигерија, како и во светот, диктаторскиот режим... Неговата музика се занимава со политичкиот и социјалниот аспект на живеење, со општествениот ангажман, носи силни пораки и токму тие се врзивната точка меѓу таткото и синот. Феми Кути всушност, ја следи сличната филозофија на она што го втемели Фела Кути и затоа неговата музика инспирира, и има за цел да го промени и да го мотивира африканскиот народ.

Таквите негови заложби се присутни и на следните две објави „No Place For My Dream“ (2013) и актуелниот „One People One Dream“ (обата за прочуената њујоршка етикета Knitting Factory Records ), а нема двојба дека Феми Кути и натаму останува еден од оние музичари чија музика ги инспирира, менува и мотивира луѓето од Африка.

РСЕ: Господине Кути, мнозина од нас сè уште добро го паметат вашиот експлозивен концерт на Скопскиот џез фестивал во 2004 година. По нецели 14 години Вие, со вашиот бенд „Позитив форс“, наново сте тука и ќе настапите со Македонската филхармонија на концертот што ќе се одржи во Градски парк, в четврток на 7 јуни. Дали е ова ваше прво искуство да соработувате со голем оркестар?

Токму така. Ова ми е прв пат да се најдам во таква позиција, иако морам да признам дека тоа досега беше мојот најпосакуван сон. Секогаш мечтаев за таков еден зафат, но никогаш не мислев дека ќе ми се случи во животот. И таа желба немаше граници. Затоа сега ова ми изгледа како бајка. Убеден сум дека го живеам моментот кога сонот ми станува стварност.

Кој е „виновникот“ за тоа? Како започна оваа соработка со Македонска филхармонија?

Џијан Емин, овој човек што седи до мене и кого јас сега едноставно го нарекувам „брат“. Тој цели две години се обидувал да контактира со мене преку луѓето во мојот менаџмент, но без успех. Никој не сакал да слушне за неговата идеја, а јас бев постојано зафатен со организацијата на тековните настани и настапи. Едноставно така функционираат работите во Нигерија и навистина морате сами да внимавате на секој чекор. Сепак, Џијан немал намера да се откаже од идејата и конечно ме побара на социјалните мрежи и имавме навистина долг и плоден разговор за музиката. За она што тој имаше намера да го истурка до крај. Еве ме сега сум тука и како полека ја исправаме куќата на сите ни станува јасно колку е сево што го правиме сериозно. Колку е голем овој проект. Во овие неколку дена од нашата заедничка работа, од размената на идеи и енергии со Џијан и со оркестарот, мене ми се врежува една мисла – дека ова е можеби најголемата работа што ја правам во животот.

Ова што го велите ме упатува на заклучок дека многу лесно сте успеале да воспоставите професионални, емотивни и енергетски релации со овие музичари, посебно со диригентот и аранжерот. Имавте ли можност досега да се запознаете со македонската музика, конечно со творештвото на Џијан Емин?

Не. Но се обидов да стекнам што повеќе знаења за музиката на големите оркестри. За мене музиката е јазикот на вселената и со неа најлесно можете до комуницирате со кого било. Она што сега го правиме е резултат на мојот неотсонуван сон да се најдам пред голем оркестар. Со музичарите да ги споделам моите мисли, чувствата, пораките. Затоа пак ќе речам ова за мене е како бајка.

Верувате ли дека овој Ваш проект со Македонската филхармонија може да има убава иднина на интернационалната сцена?

Дефинитивно. Сметам дека луѓето од музичкиот бизнис ќе бидат шокирани од она што ќе го чујат. Вложивме многу емоции во него. Дури и претходно кога на пријателите и на некои продуценти ќе им кажев дека ќе работам со голем оркестар никој од нив не го криеше изненадувањето. Затоа не се сомневам дека кога сето ова ќе биде документирано оние што ќе имаат можност да го слушнат комплетно ќе забегаат. Убеден сум дека ова ќе биде нешто навистина големо. Она поради што сум толку многу среќен и поради што овој човек овде, Џијан Емин, го нарекувам „брат“ е тоа што тој влезе во мојата душа и таму најде нешто. Можеби и работи кои не сум ги почувствувал и самиот. Го грабна моето срце и заедно со оркестарот направи чиста експресија. И затоа за него не чувствувам ништо друго освен љубов, почит и бескрајно сум му благодарен за она што го стори. Верувам, силно верувам, дека ова ќе биде навистина големо нешто во музичката индустрија.

Носите маичка со ликот на вашиот татко легендарниот Фела Кути. Како силен продолжувач на неговото дело, како творец чија музика носи силни политички и хумани пораки, сметате ли дека оваа соработка ќе може да и даде нова и поинаква енергија на вашата мисија?

Секако. Нималку не се сомневам во тоа дека ова што сега го правам е можеби најважното нешто во мојот живот затоа што и се претставувам на една друга публика. На публика која ја сака класичната музика. На таа публика ѝ отворам нови видици. Ѝ покажувам како класиката може да се вкрсти со афробитот. Вообичаено луѓето афробитот го гледаат блиску до џезот. Вака отвораме еден поинаков сектор, сектор во кој музиката на Африка се испреплетува со класиката. И тоа е податливо за различна публика. Се отвораат и можат да се видат многу допирни точки и поинакви можности. Ова што се случува е нешто несекојдневно. Можеби и нешто што најмалку сме го очекувале. Сметам дека овој проектот е со важна интернационална порака. Мнозина ќе слушнат дека работите почнаа од овде, од Македонија. И, тоа е исто така важна работа за оркестарот, за диригентот, за сите учесници, за државата воопшто. Затоа во ниту еден момент не се мислев околу тоа дали да ја искористам ова можност или не. Едноставно ако не ја зграпчев, можеби таа никогаш немаше да се повтори. Затоа и сум среќен што ова се случува и кога во своите изјави Џијан го нарекувам „мој брат“, тоа е она како всушност треба браќата исправено да чекорат еден покрај друг.