ТикТок, во сопственост на кинеската компанија Бајтденс (ByteDance), замина офлајн во САД непосредно пред федералната забрана да стапи на сила на 19 јануари, но се врати за само 12 часа.
Апликацијата објави дека „TikTok се враќа во САД!“ преку известување до своите корисници, го припиша своето враќање на идниот претседател на САД, Доналд Трамп, кој на 19 јануари рече дека ќе издаде извршна наредба по неговата инаугурација на 20 јануари за одложување на спроведувањето на законот со кој се бара од ByteDance да му го продаде TikTok на сопственик кој не е од Кина или ќе се соочи со забрана.
Одлуката го означува последниот дел од виорот на случувања кои ја вклучуваат судбината на TikTok, што исто така може да има големи последици за глобалниот технолошки натпревар меѓу Кина и Соединетите држави и да го постави тонот за односите на Трамп со Пекинг.
Популарната видео платформа е првата кинеска глобална апликација и ги надмина ривалите во сопственост на САД, како што се Инстаграм, Фејсбук и Икс.
Прашањето за кинеската сопственост е она што го стави ТикТок на нишанот на САД. Конгресот, во април 2024 година усвои закон за прашањата за националната безбедност, вклучително и ширење на дезинформации и шпионажа. Законот предвидуваше Бајтденс да ја продаде апликацијата до 19 јануари или ќе се соочи со забрана. Го избра второто.
ТикТок е меѓународна верзија на Дујин (Douyin) на Бајтденс, која служи на пазарите во Хонг Конг и Кина и се придржува до строгиот апарат за цензура во Пекинг.
Иако е исто така успешен бизнис, неговата популарност и влијание беа глобален поттик за Пекинг. Неподготвеноста на Бајтденс да ја отстапи сопственоста, исто така, ја покажува и вредноста на нејзиниот комерцијален алгоритам и на ТикТок да остане кинеска компанија.
Увертира дома и во странство
Иако потегот на Трамп да му даде одложување на TikTok да најде решение е исто така под влијание на внатрешната политика на САД, одлуката на идниот претседател може да влијае и на неговиот однос со кинескиот лидер Кси Џинпинг.
Откако прво ја поддржа забраната пред да излезе против неа, Трамп, исто така, на 17 јануари откри дека разговарал со Кси и разговарал за TikTok, меѓу другите прашања.
Прашањата што ја поттикнаа забраната на TikTok сè уште остануваат.
На 18 јануари, Трамп рече дека „најверојатно“ ќе му даде на Бајтденс одложување од 90 дена за да го продаде на не-кинески купувач или ќе се соочи со трајна забрана.
Хакирање, загриженост за шпионирање
Сето ова доаѓа во време на зголемени тензии меѓу Пекинг и Вашингтон, како и зголемена загриженост за кинеската шпионажа и хакирање во САД.
Додека критичарите на забраната велат дека слични податоци и загриженост за приватност постојат и за американските платформи за социјални медиуми, прашањето за кинеската сопственост додаде нова димензија.
Фирмите за сајбер безбедност сугерираа дека апликацијата може да собира податоци за корисниците надвор од содржината што ја гледаат на ТикТок, а Кина донесе закон во 2017 година што ги принудува кинеските државјани кои живеат во странство да соработуваат со нејзиниот разузнавачки апарат.
Јавните примери за ова се малку, но во 2023 година, на една британска новинарка нејзините податоци и локација ги следеа вработените на ТикТок во Кина и САД.
Судските поднесоци од поранешен вработен во Бајтденс, исто така, наведоа како кинеската Комунистичка партија пристапила до податоците на компанијата за да ги шпионира продемократските демонстранти во Хонг Конг во 2018 година.
Сега, одлуката на Трамп нуди рано предупредување за тоа како тој ќе се справи со односите со Кина.
Како Трамп се приближува кон потенцијалната забрана може да биде рано предупредување за тоа како ќе се справи со односите со Кина и видот на динамиката што ќе ја развие со Кси.
Последниот претседателски мандат на Трамп од 2017 до 2021 година се карактеризираше со неговата цврста линија кон Кина и таргетирање на кинески компании дома и во странство во позадина на продлабочената технолошка трка меѓу Пекинг и Вашингтон.
Таа конкуренција не исчезна, но Трамп - барем во првите денови од неговото претседавање - се чини дека сака да постигне поинаков тон.
Волстрит џурнал на 18 јануари објави дека Трамп сака да го посети Кси во Кина во првите 100 дена по преземањето на функцијата и изрази отвореност за преговори со кинескиот лидер.
