Најмалку 133 лица загинаа, а повеќе од 140 се повредени во петокот(22.3) кога вооружени напаѓачи ја нападнаа преполната концертна сала Крокус во западното предградие на Москва. Вашингтон рече дека е веродостојно дека „Исламска држава“ може да стои зад нападот, откако самата милитантна организација го потврди тоа.
Лукас Вебер, ко-основач и уредник на MillitantWire.com, истражувачки центар за следење екстремистички и терористички групи, посочува дека „Исламска држава“ идентификувала дупки во рускиот безбедносен апарат, што ги проширила со своите кампањи во Африка.
РСЕ: Во врска со нападот во Москва, видовме дека американските власти велат дека нивните разузнавачки служби потврдиле дека зад него стои „Исламска држава“. Сепак, се чини дека се уште постои неизвесност за тоа кои се овие напаѓачи. Во говорот на рускиот претседател Владимир Путин слушнавме како тој навести вмешаност на Украина во нападот, што Киев го негира. Значи, што можеме да кажеме за припишувањето одговорност во овој момент?
Вебер: Централното раководство на „Исламска држава“ и нејзиниот официјален пропаганден апарат ја презедоа одговорноста за нападот во московскиот регион. Значи, во суштина, нападот речиси сигурно го изврши „Исламска држава“, а бруталната и неселективна природа на нападот одговара на моделот на меѓународните терористи и операциите на „Исламска држава“.
Овој напад предизвикува голема непријатност во Москва и е една од најголемите надворешни џихадистички операции во последните години што се одвива во центарот на руската моќ.
Ова доаѓа по судирите со милитантите на Исламската држава во клубовите, како и неодамнешните рации претходно во март против [терористичка] ќелија, очигледно поврзана со огранокот на Исламска држава Хорасан (ИД-К) со седиште во Авганистан и Пакистан, и за време на рацијата, која очигледно бил во ќелија насочена кон синагога во Москва. Двајца казахстански државјани беа убиени [во тој напад] и се чини дека е поврзан со централноазискиот контингент на Исламската држава, кој е активиран, зајакнат и мобилизиран за надворешни операции.
РСЕ: Но, зошто да ја таргетирате Русија? Што ја прави Русија посебна цел на „Исламска држава“ и огранокот на „Исламска држава Хорасан“?
Вебер: Поранешниот калиф Абу Бакр ал-Багдади ја издвои Русија заедно со САД на почетокот на 2014 година како примарен непријател во оваа неумолива војна против, како што велат, исламот и муџахедините. Тоа се засили дури во 2015 година кога Русија воено интервенираше во Сирија за да ја поддржи владата на [сирискиот претседател Башар ал-Асад] и продолжи да се интензивира по бројните воени интервенции на Русија и приватни воени оперативци низ Африка. А кога Талибанците го презедоа Авганистан, авганистанскиот огранок на „Исламска држава“ почна сè повеќе да ги нагласува односите на Талибанците со Русија.
Значи, тоа се голем број фактори кои развиле реторички говорни точки и теми преку пропагандата на „Исламска држава“. Мислам дека „Исламска држава“ ги идентификуваше дупките на рускиот безбедносен апарат, кој ги развлече со своите кампањи во Африка. Тоа е интензивна војна на трошење, потоа целосна конвенционална војна во Украина.
Во суштина, деградацијата на руските капацитети за борба против тероризмот, каде што некои беа испратени во Украина и претрпеа големи загуби, на пример, се сили кои инаку би биле распоредени за да се справат со домашните безбедносни прашања и поддршката за спроведување на законот за борба против тероризмот и слично. Значи, постојат бројни можности кои одат со зголемена мотивација и зголемен приоритет за Русија да биде на нивната листа.
РСЕ: Пред малку го споменавте големиот централноазиски контингент во рамките на „Исламска држава“. Има многу борци кои се по потекло од Кавказ. Колку е важна и влијателна таа гранка на организацијата која доаѓа од поранешниот Советски Сојуз и е главно од рускојазичното подрачје?
Вебер: Централноазискиот контингент на Исламската држава, центар на гравитација за време на областа на калифатот во 2010-тите беше во Ирак и Сирија, и тие имаа голем број странски борци. На пример, тие имаа пропагандни медиуми на централноазиски јазици и руски, приспособени на пораки против регионалните влади за да изградат поддршка, да привлечат средства, да [охрабруваат] регрутирање, да поттикнуваат насилство и слично во овие заедници, како и нивните дијаспори во Запад.
Она што го видовме во последниве години е дека централноазискиот тврдокорен фокус се префрли на нејзиниот огранок во Хорасан, кој првенствено е со седиште во Авганистан со одредено присуство и во Пакистан. А особено со надворешните операции на ИС-К во кои овој огранок стана лидер, предводејќи го меѓународно ориентираниот огранок на „Исламска држава“, бидејќи ограноците поврзани со централното раководство во Ирак и Сирија мораа повеќе да се фокусираат на опстанок, прегрупирање и реконституирање на нивните способности и мрежи во Ирак и Сирија.
Сега ИС-К се појавува како пропагандна сила, како и надворешна оперативна сила и сега произведува пропаганда на повеќе јазици од која било друга гранка на калифатот на Исламската држава во Ирак и Сирија. Така, оваа гранка особено инвестираше многу ресурси во проширување, градење поддршка и регрутирање борци од Централна Азија и можеме да видиме дека овие борци се особено ангажирани во нејзините надворешни операции.
Така, имаше три заговори во Европа од 2021 година во кои беа вклучени милитанти од Централна Азија и тие беа насочени кон цели во Европа. Има ќелија која главно е составена од луѓе од Централна Азија, кои се собрани во Австрија и Германија. Така, ова се вклопува со овој растечки контингент од Централна Азија во рамките на неговите надворешни операции, кои, исто така, беа вклучени во многу напади врз Иран и неодамнешниот напад врз црква во Истанбул.
