Кон крајот на минатата недела, менаџерите во фабриката за преработка на природен гас во Астрахан им врачија на работниците летоци со упатства како да гласаат на претседателските избори во Русија од 15 до 17 март, објави Новости, повикувајќи се на Телеграмскиот канал Осторожно.
Според инструкциите, на 5000 работници на комбинатот ќе им бидат испратени СМС пораки со линк што треба да го отворат кога ќе бидат на избирачко место. Линкот ќе го лоцира нивниот телефон и ќе поднесе извештај до раководството на компанијата дека гласале. На работниците кои нема да добијат СМС-пораката, им е кажано да скенираат QR-код покажан од „лице“ на гласачкото место.
На 7 март, независната група за следење избори Голос, која е забранета во Русија, објави дека владејачката партија Единствена Русија создала проект наречен ГЕО-СМС кој има за цел „да го контролира одѕивот на гласачите во државниот сектор“, како што се медицинските работници , наставниците и вработените во државните претпријатија.
Употребата на софтвер за геолокација за зголемување на излезноста е иновација на овогодинешните избори, на кои долгогодишниот претседател Владимир Путин треба да обезбеди петти претседателски мандат. Тоа е видливо во протечениот документ што беше објавен на Телеграм минатиот месец од опозициската политичарка Олга Сиделникова, поранешен административен шеф на московската област Ломоносов, која сега живее во странство.
Сергеј Антонов, политички консултант од Удмуртија, кој сега живее во странство, вели дека е сигурен дека протечениот документ на Сиделникова е „вистински документ и дека аналози се издадени во сите региони на Русија“.
„Во петок 15 март, пред 14 часот, сите работници во државниот сектор треба да испратат на серверот порака со вклучена геолокација“, рече Сергеј Антонов, политички консултант од Удмуртија, кој сега живее во странство.
„Ова е нова технологија. Со секои избори системот се усовршува“, вели тој.
Гласачите „на нозе“
Изборите за време на Путин никогаш не биле праведно спроведени, велат мониторинг групите и критичарите на Кремљ, а државата ги контролира ресурсите од полицијата и судовите до изборните комисии, државните медиуми и локалните власти.
Но, сегашната кампања, која се води во време на руската инвазија на Украина и долгогодишното задушување на несогласувањето кое целосно ја маргинализираше опозицијата, нашироко се сметаат за најмалку конкурентни во неговите речиси 25 години владеење како претседател или премиер.
Медиумските извештаи и забелешките на официјални лица укажуваат дека Кремљ има намера да обезбеди 80-85 отсто од гласовите за Путин, со излезност од најмалку 70 отсто. Аналитичарите велат дека Путин и неговата администрација сакаат да ги искористат изборите за зајакнување на неговиот легитимитет преку појавата на масовна поддршка од народот за неговото владеење, како и за војната против Украина и за растечката конфронтација на Русија со Западот.
Обезбедувањето висок одѕив секогаш беше „слаба точка“ за владата, рече Сиделникова.
„И покрај иновациите во последните години, како што се елиминацијата на независниот мониторинг, проширувањето на онлајн гласањето, контролата на изборните комисии на сите нивоа, сепак им требаат луѓе кои ќе се појават на гласачките места. И контролирањето на излезноста не е лесно. Тоа е, грубо кажано, нивната слаба точка“, рече Сиделникова за Радио Слободна Европа.
„Им требаат луѓе кои всушност ќе застанат на нозе и ќе излезат на гласање. Откако ќе добијат излезност, можат да дадат каков резултат сакаат, имајќи предвид дека нема независен мониторинг и изборните комисии се целосно контролирани“, додава таа.
Според внатрешните докази, се чини дека документот до кој дошла Сиделникова им бил презентиран на официјални лица во Удмуртија, не подоцна од јуни 2023 година, во моментот кога планирањето за претседателската кампања веќе очигледно било во тек. Документот посветува значително внимание на проблемот со подигање на излезноста, од вообичаената бројка на Удмуртија од околу 55 отсто до целта од 80 отсто.
Покрај софтверот за геолокација, документот повикува на „мобилизација“ на гласачите преку канцелариите на партијата Единствена Русија и напорите на општинските администрации и локалните пратеници. Со него се упатуваат општинските администрации „да го контролираат одѕивот преку нивните претставници“ на комисиите за избирачките места.
Антонов вели дека Единствена Русија има намера „да го зголеми одѕивот на основно ниво со помош на административни ресурси - мобилизирање работници, одржување на различни натпревари и патриотски настани“.
Сепак, додаде тој, партијата честопати е хендикепирана во нејзината способност да ги спроведе таквите планови поради општиот недостиг на ентуазијазам на нејзините пониски нивоа.
„Кога станува збор за спроведување на такви идеи, излегува дека во локалните партиски ќелии има луѓе кои навистина не прават ништо или луѓе на кои им било вршено притисок да бидат таму“, рече Антонов.
„Проект чистка“
Протечениот документ, исто така, ги објаснува напорите на Кремљ да го „контролира јавното мислење“, вклучително и проширените напори на социјалните медиуми. Кампањата на Путин, се вели во документот, постојано ќе ги следи разговорите на социјалните медиуми и групите за дискусија со цел да ги контролира негативните информации и да ги дискредитира иницијативите на опозицијата.
Документот вклучува точки како што се „снимање и составување на корисна содржина“, „создавање и дистрибуција на контрасодржини“ и „подготовка и дистрибуција на мемиња, фалсификати, долги читања, истражувачки филмови и така натаму“. Документот вклучува и таканаречен „Проект чистка“ кој има за цел да го идентификува и „брзо елиминира“ целиот „опозициски агитационо-пропаганден материјал“ од Интернет просторот.
Владата, исто така, создава „територијална јавна самоуправна организација“, составена од активисти погодни за владата, од кои пак потоа регрутира „независни“ набљудувачи на изборите.
Тие се „псевдо-јавни псевдо-монитори“, вели Антонов за 4500-те монитори што владата планира да ги распореди во регионот.
Нивната задача е да не дозволат никакви „провокации“ или „фалсификати“. Тоа значи дека тие секогаш ќе кажат дека немало никакви прекршувања. Ако треба да дадат интервју, тоа ќе го кажат. Така им е кажано. За време на изборот на шеф на Удмуртија, во септември 2017 година, не открија ниту еден прекршок“, вели Антонов.
Според документот, кампањата на Путин во Удмуртија ја предводи лично регионалниот шеф Александар Бречалов, кој исто така е на чело на регионалниот огранок на Единствена Русија од јули 2020 година. Неговиот шеф на кабинет, Александар Журављов, е еден од неговите заменици во кампањата, задолжен за „организација“. Другите двајца заменици се заменик-претседателот на Удмуртија, Роман Јефимов, задолжен за финансии и шефицата на регионалната изборна комисија на Удмуртија, Светлана Палчик, задолжена за координација на работата на избирачките места и „партиската мобилизација“.
Структурата на кампањата наведена во објавениот документ, рече Антонов, „де факто ја дуплира структурата на владата на Удмуртија“.
„Изборите во Русија на Путин се доведени до нивното логично совршенство и ќе се одржат според моделот на СССР - без избори, со единствен кандидат“, заклучува политичкиот аналитичар Антонов.