Достапни линкови

Гоз: Доколку Израел го нападне, Иран ќе возврати со удари врз арапските земји


Професорот Грегори Гоз оценува дека, во случај на израелски напад врз Иран, Техеран би можел да ги таргетира арапските земји во Персискиот Залив. Фото: Ирански крстосувачки ракети Абу Махди, 25 јули 2023 година.
Професорот Грегори Гоз оценува дека, во случај на израелски напад врз Иран, Техеран би можел да ги таргетира арапските земји во Персискиот Залив. Фото: Ирански крстосувачки ракети Абу Махди, 25 јули 2023 година.

„Мислам дека Иранците (во случај на израелски напади), откако видоа дека нивните два ракетни напади врз Израел навистина немаа многу ефект, ќе бараат други цели“, вели во интервју за РСЕ Грегори Гауз, професор на школата Буш за влада и јавна администрација од Универзитетот АиМ во Тексас.

РСЕ: Дали Израел би ги загрозил дипломатските и политичките односи со арапските држави доколку неговите авиони илегално навлегле во нивниот воздушен простор на пат кон Иран? Сунитските арапски влади не се толку ентузијасти за воспоставување блиски односи со шиитскиот Иран. Но, споменатата акција на Израел би ги ставила во таа ситуација.

Гоз: Тоа е дел од ризикот во случај на максималистички одговор од Израел. Доколку израелската акција би била успешна, а Иран не возврати со удари врз земјите од Персискиот залив, тогаш претпоставувам дека тие би го поздравиле, барем приватно.

Меѓутоа, ако властите во Техеран решат да одговорат на максималистичките израелски удари, со напад на американските интереси како и интересите на земјите од Персискиот залив, тогаш тоа би ги загрозило напорите на Израел да воспостави добри односи со арапските земји.

РСЕ: „Нашиот напад ќе биде смртоносен, прецизен и, пред сè, изненадувачки. Тие нема да разберат што се случи и како“, рече во средата израелскиот министер за одбрана Јоав Галант за одмаздата против Иран. Дали ова значи дека наскоро ќе следи израелски напад и ќе биде насочена кон клучната иранска инфраструктура?

Гоз: Не би ја читал оваа изјава како да е неизбежен напад. Всушност, изјавата може да се прочита како индикација дека Израелците можеби го одложуваат главниот одговор на иранскиот напад со образложение дека можеби е подобро, особено за нивните односи со Соединетите држави: да се обидат да возвратат на Иран на време и место по избор на Израел, можеби со тајни средства.

Израелците беа многу успешни во навлегувањето во Иран преку тајни операции, вклучувајќи го и убиството на Исмаил Ханије, лидерот на Хамас, додека тој беше во посета на Техеран на инаугурацијата на иранскиот претседател.

Така, мислам дека ова прашање сè уште е во воздухот за природата и времето на израелскиот одговор.

РСЕ: Дали ова значи дека Израел ќе реагира само за да го спаси лицето, бидејќи Иран ја нападна неговата суверена територија? Или планира да постигне нешто повеќе, да нанесе голема штета на инфраструктурата на Иран, пред се нуклеарните капацитети, можеби нафтените полиња и други. Значи, што точно е планот на Израел помеѓу, да речеме, умерените и максималистичките цели?

Гоз: Мислам дека тоа е суштината на дебатата што во моментов се води меѓу израелските носители на одлуки, дали нивниот одговор треба да биде, на некој начин, симболичен, за да укаже дека нема да седат со скрстени раце и да прифаќаат напади без одмазда.

Максималистичкиот план ќе вклучува голем удар врз нафтата, нуклеарните и другите средства на Иран важни за режимот, вклучително и обид да се ослабне со надеж дека ќе поттикне некој вид внатрешен бунт против властите во Техеран.

Мислам дека максималистичката стратегија е крајно опасна и мала е веројатноста да постигне толку многу амбициозни цели како што е промената на режимот. Исто така, мислам дека максималистичката стратегија го зголемува ризикот од голем конфликт меѓу САД и Иран.

Мислам дека администрацијата на Бајден охрабрува умерена стратегија, но јасно е дека има гласови во Израел, вклучувајќи го можеби и премиерот, кој, по успешната операција против раководството на Хезболах - го уби неговиот лидер Хасан Насрала и го десеткуваше раководството користејќи пејџери. и други средства - чувствуваат дека ова е моментот кога можат, да употребам американска фраза, да се лулаат по оградите, значи, максималистички.

Мислам дека не видовме доволно елементи за да кажеме по кој пат ќе одат Израелците.

РСЕ: Рековте дека Нетанјаху има „одврзани раце“ неколку недели. Ако ја искористи таа ситуација, дали тоа ќе има негативни последици за него, со оглед на тоа што на самиот почеток на интервјуто го посочивте ризикот, ако не и опасноста од максималистичка кампања против Иран? Пред тоа, што би значеле максималистичките цели во воена смисла? Израел има многу софистицирано оружје што може да погоди различни цели. Сепак, Иран е многу голема земја со значителна воздушна одбрана, особено ракетни системи.

Гоз: Мислам дека тоа би било крајно ризично. Иран е на голема оддалеченост од Израел. Земјите меѓу нив не се нужно доволно пријателски настроени кон Израел за да дозволат неговите авиони да прелетуваат.

Секако, летот на израелски авиони над ирачка територија би бил ризичен бидејќи властите во Багдад се блиску до Техеран на многу начини.

Арапските држави во Заливот - монархиите како Саудиска Арабија и помалите земји - мислам дека ќе бидат многу претпазливи да влезат во конфликт со Иран околу соработката со Израел. Значи, тоа би бил исклучително ризичен потфат.

Но, јас не би ги потценил воените способности на Израел. Израелската армија имаше одредени успеси во последните недели во Либан и секако нивниот брутален напад врз Газа.

Што и да мислиме за неговиот морал, тој секако е исто така многу сомнителен - но во воена смисла тој беше доста ефикасен.

Така, мислам дека можеби постои чувство меѓу Нетанјаху и клучните израелски носители на одлуки дека нивните способности се во согласност со максималистичкиот одговор.

Сега, без разлика дали тоа е вистина или не, тоа е ризик. Но, мислам дека денес веројатно има поголема доверба во Израел отколку пред една година во неговата способност да одговори максимално.

XS
SM
MD
LG