Достапни линкови

Вести

Машко бебе е првото во 2025 година

Илустрација
Илустрација

На Универзитетската клиника за гинекологија и акушерство во Скопје во 00.01 часот се роди првото бебе во Македонија.

„Се роди здраво машко бебе, тешко 3190 грама и долго 50 сантиметри, информираат од Универзитетската клиника за гинекологија и акушерство.

Мајката на новороденчето е Сања Талевски.

види ги сите денешни вести

Пресврт во Романија: Според излезните анкети прозападниот Дан води пред десничарот Симион

Никусор Дан со членовите на неговиот изборен тим
Никусор Дан со членовите на неговиот изборен тим

Независниот кандидат, градоначалникот на Букурешт Никусор Дан, е на пат да победи на претседателските избори во вториот круг против ултранационалистичкиот кандидат Георге Симион.

Анкетите на Авангарда и CURS ја процениле победата на Дан со нешто повеќе од 54 отсто од гласовите на изборите одржани во неделата, на 18-ти мај.

Победата на Дан се гледа како резултат што ќе ја задржи Романија на нејзиниот прозападен курс.

Романија е сведок на изборен пресврт по триумфот на десничарскиот кандидат Симион во првиот круг од изборите одржан на 4-ти мај.

Тоа е и пресврт од резултатите од поништените избори одржани пред шест месеци, на кои победи кандидатот на десницата Калин Ѓорѓеску.

Тие избори беа поништени од Уставниот суд, наведувајќи го руското мешање во изборниот процес во корист на Ѓорѓеску, што Москва го негираше.

Изборите во неделата беа кулминација на повеќемесечната политичка криза што ја потресе Романија, а резултатите покажуваат дека јавноста се префрли од крајната десница кон Никосур Дан, центристичкиот кандидат.

За тоа несомнено придонесе рекордната излезност на изборите во неделата од 64 отсто од гласачите.

Своето право на глас го искористија околу 11,6 милиони гласачи, над два милиони повеќе отколку во првиот круг и повеќе од првичното гласање пред шест месеци.

Првата порака на Никусор Дан

„Има една заедница која ги загуби денешните избори“, рече 55-годишниот Никусор Дан во своето прво обраќање пред своите поддржувачи по затворањето на гласачките места, на митинг во романската престолнина Букурешт.

„Заедница која е огорчена од начинот на кој досега се води политика, толку револтирана што верува дека единственото решение е револуцијата“, рече Дан.

Наша должност е да ги убедиме дека реформите во судството и борбата против корупцијата ќе бидат приоритет“, заклучи тој.

Симеон тврди дека победил

Симион, водачот на партијата АУР (Сојуз за Сојузот на Романците), ги отфрли резултатите од излезните анкети, велејќи дека неговите податоци покажуваат дека победил со околу 400.000 гласови.

„Јас ќе бидам претседател на сите Романци, па ќе бидам и ваш претседател“, рече Симион во своето прво обраќање пред приврзаниците во Букурешт, непосредно по објавувањето на првите резултати од анкетата.

Тој тврди дека победил на изборите.

„Им благодарам на милионите луѓе кои ја овозможија оваа победа. Тоа е победа на човекот кој требаше да биде претседател на Романија, тоа е победа на Калин Горгеску“, рече тој.

Кој е Никусор Дан?

Дан влезе во политиката во 2015 година, ветувајќи дека ќе се бори против корупцијата во главниот град.

По професија математичар, докторирал на Универзитетот Сорбона во Париз во 1998 година, по што се вратил на работа во Математичкиот институт во Романија.

Во тој период почнува да се занимава како активист за прашања поврзани со дивоградбите, урбанистичкото планирање и заштитата на културното наследство.

Дан не е член на ниту една партија, победи во трката за градоначалник на Букурешт како независен кандидат, а сега тоа го направи и на претседателските избори.

Кога станува збор за надворешната политика, Ден зборуваше за одржување блиски односи со САД, со конзистентен проевропски став.

Во однос на овластувањата, претседателот го назначува премиерот со одобрение на парламентот и ја претставува Романија на самитите на НАТО и ЕУ. Може да го искористи и правото на вето во ЕУ.

Кој е Георге Симион?

Симион вети дека целосно ќе ја смени политиката на Романија, усвојувајќи евроскептичен став во Европската унија и ставајќи крај на поддршката за Украина.

Тој ја нагласи и идеолошката поврзаност со „движењето MAGA“ („Make America Great Again“, слоган на кампањата на Доналд Трамп).

Во тоа име, тој на интернет објави фотографија на која носи црвена бејзбол капа и натпис „Трамп ја спаси Америка“.

Мицкоски најави големи промени и во Владата и во ВМРО-ДПМНЕ

Христијан Мицкоски, архивска фотографија
Христијан Мицкоски, архивска фотографија

Големи промени во ВМРО-ДПМНЕ и Владата кон крајот на годината, по редовниот конгрес на партијата најави партискиот лидер и премиер Христијан Мицкоски во денешното обраќање на Конференцијата на Унијата на жени на владејачката партија. Додаде дека „кој ќе се покаже во работата ќе остане, а на другите ќе им се заблагодари“.

Мицкоски кажа дека очекува убедлива победа на локалните избори, но и политичка пензија за лидерот на ДУИ Али Ахмети. Според него кандидатите за градоначалници на ВМРО-ДПМНЕ во сите општини воделе 3 до 4 пати споредбено со кандидатите од опозицијата. Најави дека нивните имиња ќе се објават во два циклуси, од кои првиот ќе биде кон крајот на месецов.

Во своето обраќање премиерот упати жестоки критики кон доскорешниот владин партнер Арбен Таравари, кој одлучил да биде маша на ДУИ, која како што рече, од него побарала да објави самостојни советнички листи со цел да брои повеќе советници од ВРЕДИ.

Мицкоски се осврна и на договорот за стратешко партнерсво со Обединетото кралство и инвестицискиот циклус од 6 милијарди евра. Тој уште еднаш го нарече историски, нагласувајки дека ќе ја зајакне македонската економија и ќе отвори нови работни места.

Во израелските воздушни напади загинаа најмалку 100 луѓе во Газа

Илустрација
Илустрација

Во израелските воздушни напади загинаа најмалку 100 Палестинци низ Појасот Газа во текот на ноќта, соопштија во неделата локалните здравствени власти, додека посредниците организираа нова рунда разговори за прекин на огнот меѓу Израел и Хамас.

Засега нема коментар од израелската војска, која ги прошири своите напади врз енклавата, убивајќи стотици луѓе од четвртокот, како подготовка за нова копнена офанзива за постигнување „оперативна контрола“ во делови од Газа.

„Имаме најмалку 100 мртви од синоќа. Цели семејства се избришани од граѓанскиот регистар со израелските бомбардирања“, изјави телефонски за Ројтерс Калил Ал Декран, портпарол на Министерството за здравство во Газа.

Израел го блокираше влезот на медицински и прехранбени резерви, како и гориво, од почетокот на март во Газа, во обид да изврши притисок врз Хамас да ги ослободи израелските заложници и да одобри планови кои би можеле да вклучуваат заземање на целиот Појас Газа и контрола на помошта.

Хамас вели дека ќе ги ослободи заложниците само во замена за израелски прекин на огнот.

Зеленски се сретна со папата откако Русија почна голем напад со дронови врз Украина

Архивска фотографија од средбата на Зеленски со папата Лав XIV по инаугурацијата во Ватикан
Архивска фотографија од средбата на Зеленски со папата Лав XIV по инаугурацијата во Ватикан

Украинскиот претседател Володимир Зеленски се сретна со папата Лав XIV на денот на неговата инаугуративна миса на плоштадот Свети Петар во Ватикан на 18 мај.

Украинскиот лидер побара од поглаварот на Римокатоличката црква да помогне во напорите да се запрат борбите во речиси 39-месечната војна на Русија против Украина.

Папата Лав Четиринаесетти се сретна со Зеленски на 18 мај, откако беше официјално поставен, и тоа беше една од неколкуте приватни состаноци што ги одржа по церемонијата.

„Измачената Украина чека конечно да се случат преговорите за праведен и траен мир“, рече папата во молитвата по мисата.

Канцеларијата на Зеленски подоцна објави фотографии од украинскиот лидер и папата, заедно со сопругата на Зеленски, Олена и неговите министри за надворешни работи и за одбрана.

„Му благодариме на Ватикан за неговата подготвеност да стане платформа за директни преговори меѓу Украина и Русија. Подготвени сме за дијалог во кој било формат заради вистински резултати“, рече Зеленски.

Претходно, украинскиот лидер се сретна и со американскиот потпретседател Џеј Ди Венс на маргините на церемонијата во Ватикан. Тоа беше нивна прва средба по исклучително жестоката расправија во Овалната соба во Белата куќа во февруари.

Сепак, ниту еден официјален претставник не објави детали за средбата.

Средбата на Зеленски со папата доаѓа неколку дена откако руските и украинските преговарачи ги одржаа своите први разговори лице в лице по повеќе од три години, во обид да ги запрат борбите.

Сепак, немаше голем напредок во овој поглед, но страните се договорија да извршат голема размена на воени заробеници.

Русија ги отфрли повиците од Украина, европските земји и Соединетите држави за 30-дневен прекин на огнот во војната, која сега е четврта година.

Москва започна голем напад со беспилотни летала врз Украина во текот на ноќта, а најновите напади погодија област во близина на Киев и регионот Суми, иако американскиот претседател Доналд Трамп рече дека ќе разговара со руските и украинските лидери во одделни повици со надеж дека ќе се постигне прекин на огнот.

Украинската војска соопшти дека Русија истрелала 273 беспилотни летала врз украински цели во текот на ноќта на 18 мај, што е еден од најголемите напади од почетокот на инвазијата во 2022 година. Војската тврди дека пресретнала или соборила најмалку 88 беспилотни летала и дека околу 130 не успеале да ги погодат своите цели.

Една 28-годишна жена е убиена, а едно четиригодишно дете е меѓу повредените во напад со беспилотно летало во област надвор од главниот град Киев, изјави регионалниот гувернер.

Еден ден претходно, напад со руско беспилотно летало погоди минибус со цивили во регионот Суми, во близина на руската граница, при што загинаа девет лица, а неколку беа ранети, соопштија украинските власти.

Трамп ќе разговара со Путин и Зеленски за „запирање на крвопролевањето“

Графичка илустрација - Владимир Путин, Доналд Трамп и Володимир Зеленски
Графичка илустрација - Владимир Путин, Доналд Трамп и Володимир Зеленски

Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека ќе разговара со лидерите на Русија и Украина на одвоени разговори утре (19 мај 2025), откако во смртоносниот напад на руско беспилотно летало вчера загинаа девет патници во минибус во Украина, еден ден откако првите директни мировни преговори во последните три години не постигнаа напредок.

Во објавата на својата мрежа „Truth Social“ на 17 мај, Трамп рече дека ќе разговара со рускиот претседател Владимир Путин по телефон, а темите на повикот ќе бидат „запирање на крвопролевањето“ што во просек убива повеќе од 5.000 руски и украински војници неделно и трговија.

Тој додаде дека потоа ќе разговара со украинскиот претседател Володимир Зеленски и ќе има групна дискусија со Зеленски и „разни членки на НАТО“.

„Да се надеваме дека ќе биде продуктивен ден, дека ќе има прекин на огнот и дека оваа многу насилна војна, војна што никогаш не требаше да се случи, ќе заврши“, напиша тој.

Еден ден пред украинските и руските делегации да одржат разговори во Истанбул на 16 мај, Трамп рече: „Ништо нема да се случи додека Путин и јас не се сретнеме“, а откако тие разговори завршија без напредок кон мирот, Трамп рече дека бара средба со Путин.

Руски напад врз цивили во Украина

Претходно, на 17 мај, напад со руско беспилотно летало погоди минибус со цивили во регионот Суми, во близина на руската граница, при што загинаа девет лица, а уште четири беа ранети, соопштија украинските власти.

Нападот на 17 мај се случи еден ден откако првите директни мировни преговори по повеќе од три години завршија без напредок, при што Киев ја обвини Москва дека поставува „неприфатливи“ барања.

Русија ги отфрли повиците од Украина, европските земји и САД за 30-дневен прекин на огнот во војната, која сега е во четврта година откако Русија ја нападна Украина во февруари 2022 година.

Нападот е извршен со беспилотно летало, соопшти воената управа на регионот Суми.

Украинската национална полиција ги обвини руските сили дека намерно го гаѓале минибусот, кој се користел како меѓуградски автобус. Беше погоден во близина на градот Билопили, недалеку од руската граница.

Сликите објавени на Телеграм од Националната полиција покажуваат уништен минибус Мерцедес и остатоци расфрлани на патот.

Немаше непосреден коментар од Русија, која тврди дека не е насочена кон цивили и покрај многуте докази за спротивното. Регионот Суми е место на чести руски напади.

По кратките и неуспешни преговори меѓу украинската и руската делегација во Истанбул на 16 мај, американскиот претседател Доналд Трамп рече дека е потребна средба со рускиот претседател Владимир Путин за да се постигне напредок во ставањето крај на најдолгиот конфликт во Европа од Втората светска војна.

Русија бара Украина да се повлече од четири свои региони и да се откаже од воена отштета, објави Ројтерс

Фотографија од преговорите во Истанбул, мај 2025
Фотографија од преговорите во Истанбул, мај 2025

Руските преговарачи на мировните преговори во Истанбул побараа Украина да ги повлече своите сили од сите украински територии за кои претендира Москва пред да се согласи на прекин на огнот, изјави за Ројтерс висок украински функционер запознаен со разговорите.

Тоа барање, заедно со другите поставени во петокот, ја надминува рамката на нацрт-мировниот договор предложен од САД минатиот месец по консултациите со Москва.

Првите директни разговори во Истанбул меѓу двете страни по три години завршија со договор за размена на воени заробеници, без договор за прекин на огнот.

Според украински функционер, Русите предложиле повлекување на украинските трупи од Доњецк, Запорожје, Херсон и Луганск како услови за мировен договор и дури тогаш ќе дојде до прекин на огнот.

Русија ги контролира повеќето од овие региони, но украинската армија се уште се бори во некои делови. Москва дополнително бара меѓународната заедница да признае пет региони на Украина како руски. Покрај Доњецк, Луганск, Запорожје и Херсон, се бара и признавање на Крим, анектиран во 2014 година, како дел од руската територија.

Американскиот предлог вклучува „де јуре“ признавање само за Крим и „де факто“ признавање за делови од други региони под руска контрола.

Москва побара од сите страни да се откажат од правото на воени отштети, додека САД бараат Украина да добие компензација. Украинскиот функционер рече дека руските преговарачи ги поставиле овие барања усно, а не писмено, објави Ројтерс.

Украина оцени дека руската преговарачка позиција во Истанбул покажала дека Москва не е сериозна за постигнување мир, а европските сојузници на Киев бараат од американскиот претседател Доналд Трамп да воведе нови санкции кон Русија.

Киев и неговите европски сојузници подготвија алтернативен предлог според кој прво би се случило прекин на огнот, а дури потоа би почнале преговорите. Тие исто така одбиваат да разговараат за територијални прашања до подоцнежна фаза.

Израел почна нова голема офанзива во Појасот Газа

Илустрација
Илустрација

Израелската армија (ИДФ) во петокот доцна вечерта објави дека започнала нова голема офанзива во Појасот Газа.

„Во текот на изминатиот ден, ИД започна со големи напади и мобилизација на силите за да постигне оперативна контрола во Појасот Газа. Ова е дел од подготовките за проширување на операциите и исполнување на целите на војната, вклучително и ослободување на заложниците и разбивање на терористичката организација Хамас“, се вели во соопштението на армијата на платформата Х.

Израелските медиуми објавија дека проширувањето на операциите ќе започне по завршувањето на патувањето на американскиот претседател Доналд Трамп во регионот на Персискиот Залив, доколку дотогаш не биде постигнат нов договор за Газа.

Трамп оттогаш го заврши своето повеќедневно патување, а нов договор сè уште не е на повидок.

Во петокот, палестинската новинска агенција ВАФА објави дека најмалку 100 луѓе се убиени во северниот дел на Појасот Газа од четвртокот вечерта по повеќекратните израелски воздушни напади, додека здравствените власти контролирани од Хамас соопштија дека се убиени 93 лица, а повеќе од 200 се повредени.

Бројките не прават разлика меѓу цивилни и воени жртви и не можат независно да се проверат.

Израелската влада веќе два месеци ја блокира сета помош за територијата, додека меѓународните хуманитарни организации предупредуваат на катастрофални хуманитарни услови.

Макрон се надева дека ќе се обнови дијалогот Косово - Србија

Емануел Макрон на прес-конференција во Тирана, 17 мај 2025
Емануел Макрон на прес-конференција во Тирана, 17 мај 2025

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека се надева оти дијалогот меѓу Косово и Србија ќе биде рестартиран „во наредните недели“.

Тој оваа изјава ја даде на заедничката прес-конференција со албанскиот премиер Еди Рама, откако беше прашан за критиките на косовската претседателка Вјоса Османи дека Европската унија го губи кредибилитетот.

„Поминавме многу време во дијалогот меѓу Белград и Приштина. ЕУ има легитимитет да бара конкретен напредок за политичките прашања“, рече Макрон за време на неговата посета на Албанија, на еднодневниот самит на Европската политичка заедница.

Тој ја спомена загриженоста на ЕУ за „политичките и социјалните тешкотии“ во Косово и Србија и рече дека овие позиции на ЕУ се познати и не се ништо ново.

„Не е добра идеја кога се обидуваме да ги поделиме линиите или да се обидеме да го доведеме во прашање процесот“, додаде Макрон.

Поради кризата на северот на Косово, која ги зголеми тензиите меѓу двете земји, од септември 2023 година во Брисел не се одржува рунда политички дијалог, туку се водат само разговори на ниво на главни преговарачи.

Ден претходно Османи ја повика Европската унија да ги укине казнените мерки против Косово пред да продолжи дијалогот меѓу Косово и Србија за нормализација на односите.

„Прво треба да разговараме за укинување на мерките од страна на ЕУ, бидејќи тоа го нарушува самиот кредибилитет на ЕУ“, рече Османи во Тирана.

update

Соопштени детали за договорот со Лондон: Ќе се градат железници, болници, студентски дом...

Прес-конференција на премиерот Мицкоски и британскиот амбасадор Лосон за договорот за стратешко партнерство, Скопје 17 мај 2025
Прес-конференција на премиерот Мицкоски и британскиот амбасадор Лосон за договорот за стратешко партнерство, Скопје 17 мај 2025

Со документот за стратешко партнерство, двете влади испраќаат силна порака дека интересите на граѓаните се најважни, а дека политиката е моќен инструмент кога создава вредности, а не поделби, истакна денеска, 17 мај, премиерот Христијан Мицкоски на заедничката пресконференција со британскиот амбасадор Метју Лосон по повод согласноста за договор за стратешко партнерство со Обединетото Кралство.

Премиерот нагласи дека договорот ќе биде основата за инвестициски циклус којшто „ќе има вкупна рамка од 5 милијарди фунти, односно 6 милијарда евра, при што дел од овие пари ќе бидат употребени за инвестиции во инфраструктурата, изградба на модерна карго и брза патничка железницата од Табановце до Гевгелија, инвестиции во здравството и нови болници, завршување на проектот на клиничката болница во Штип, заедно со зградата на новиот медицински факултет, студентски дом со капацитет од двестотини легла, изградба на болницата во Кичево заедно со здравствен дом, реконструкција на клиничката болница во Тетово...“.

„Партнерството што го формализираме, ќе придонесе за модернизација на нашите вооружени сили и подлабока интеграција во НАТО стандардите. Ќе ни овозможи да ја зголемиме безбедноста на границите и да се спротивставиме на трговијата со луѓе и шверцот“, изјави Мицкоски.

Според премиерот, стратешкото партнерство не е награда туку е признание за нашата досегашна доследност.

„Ова што се постигна претставува втор клучен столб на нашата меѓународна позиционираност, по стратешкото партнерство со САД. Овој договор е голема потврда дека нашата држава чекори по патот на стабилноста, безбедноста, развојот и европската иднина“, нагласи премиерот.

Амбасадорот Метју Лосон оцени дека договорот е врвен момент во билатералната врска меѓу двете земји, изградена на заеднички вредности, заедничко членство НАТО и мошне богата трговска врска.

„Ние сме големи инвеститори и британската Влада реши да го надградува тоа преку договор меѓу двете влади кој се фокусира на трговија и инвестиции за да се креира поголем раст и стотици милиони фунти од кои граѓаните на оваа земја ќе имаат корист заедно со граѓаните на нашата земја“, рече Лосон.

Тој демантираше дека со договорот државава се обврзала на прифаќање мигранти, појаснувајќи дека станува збор за соработка на полициски сили и подобро справување со криминални групи.

Руски дрон погоди цивилен минибус, загинаа деветмина, соопшти Киев

Остатоците од минибусот погоден од руски дрон, Суми 17 мај 2025
Остатоците од минибусот погоден од руски дрон, Суми 17 мај 2025

Во напад на руско беспилотно летало е погоден минибус со цивили во регионот Суми, во близина на руската граница, при што загинаа девет лица, а четворица беа ранети, соопштија украинските власти.

Нападот на 17 мај дојде еден ден откако првите директни мировни преговори по повеќе од три години завршија без позитивен резултат и кога Киев ја обвини Москва за „неприфатливи“ барања. Русија ги отфрли повиците на Украина, европските земји и Соединетите Држави за 30-дневен прекин на огнот во војната, сега веќе во нејзината четврта година од целосната инвазија на Русија на Украина во февруари 2022 година.

Нападот е извршен со дрон, соопшти регионалната воена управа на Суми. Националната полиција на Украина обвини дека руските сили намерно го гаѓале комбето, кое се користело како меѓуградски автобус. Беше погоден во близина на градот Билопиља, недалеку од руската граница.

Сликите објавени од Националната полиција на Телеграм покажаа извалкан минибус Мерцедес и остатоци расфрлани на патот.

Немаше моментален коментар од Русија, која тврди дека не цели цивили и покрај многуте докази за спротивното. Регионот Суми е место на чести руски напади.

По видливите и неубедливи разговори меѓу украинската и руската делегација во Истанбул на 16 мај, американскиот претседател Доналд Трамп рече дека е потребна средба со рускиот претседател Владимир Путин за да се постигне напредок во ставањето крај на најдолгиот конфликт во Европа од Втората светска војна.

„Мораме да се собереме“, изјави Трамп во интервју за Фокс њуз. Тој рече дека е оптимист за ангажман со Путин, но е подготвен да изврши притисок врз Русија доколку е потребно.

Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, на 16 мај рече дека средбата Трамп-Путин на која ќе се разговара за билатералните врски, Украина и други прашања е „сигурно неопходна“, но ќе биде потребно време за да се подготви и не треба да се одржи освен ако не даде резултати.

На разговорите во Истанбул, кои траеја околу 90 минути, преговарачите се согласија да разменат по 1.000 затвореници од секоја страна во блиска иднина, изјавија шефовите на двете делегации. Тоа би била најголемата поединечна размена од почетокот на целосната инвазија.

Но, немаше индикации дека големите јазови меѓу Русија и Украина за прашања како територијата и прекинот на огнот беа намалени. Европските лидери му се придружија на украинскиот претседател Володимир Зеленски во осудата на Москва.

„Руската позиција е јасно неприфатлива, и тоа не е првпат“, рече британскиот премиер Кир Стармер во заедничката изјава со лидерите на Полска, Германија и Франција на самитот во Тирана, Албанија.

Тој рече дека по состанокот со Зеленски, кој исто така беше на самитот, и заедничкиот телефонски разговор со Трамп на кој разговараа за разговорите во Истанбул, „сега тесно ги усогласуваме и координираме нашите одговори и ќе продолжиме да го правиме тоа“.

Вчитај повеќе

XS
SM
MD
LG