Косовските власти најавија дека ќе го одложат спроведувањето на одлуките за 30 дена откако ќе се отстранат барикадите поставени од локалните Срби во северно Косово. Дотогаш, документите за влез во Косово на граѓаните на Србија им се издаваат на сите премини со Србија, освен на Јариње и Брњак, кои се затворени поради барикади. На 1 август неколку минути по полноќ на граничниот премин Мердаре му е издаден првиот документ за излез од државата на српски државјанин.
„Во моментот на отстранување на сите барикади и пречки, оваа одлука ќе биде суспендирана до 1 септември 2022 година“, напиша на Фејсбук министерот за внатрешни работи на Косово, Џелал Свечла.
Американскиот амбасадор во Косово Џефри Ховениер во неделата вечерта се сретна со претседателката на Косово Вјоса Османи и премиерот Албин Курти и побара одложување на спроведувањето на овие одлуки.
Одложена одлуката за регистарските таблички на Косово
„Владата на Косово се обврзува да го одложи спроведувањето на две одлуки од 29 јуни 2022 година до 1 септември 2022 година, од моментот кога во понеделник, 1 август 2022 година, ќе бидат отстранети сите барикади и ќе се воспостави целосна слобода на движење на сите патишта на северот на Косово“, соопшти Владата на Косово пред полноќ.
Оваа одлука на Косово ја поздрави и високиот претставник за надворешна политика и безбедност, Жозеп Борел на Твитер. „Очекувам сите блокади да бидат отстранети веднаш. Отворените прашања треба да се решат со дијалог со посредство на ЕУ и да се фокусираат на сеопфатна нормализација на односите меѓу Косово и Србија, што е од суштинско значење за нивната интеграција во ЕУ“, напиша Борел.
Одлуката ја поздрави и специјалниот пратеник на Европската унија за дијалог меѓу Косово и Србија, Мирослав Лајчак. „Ја поздравуваме одлуката на Косово да го прифати предлогот на Жозеп Борел за едномесечно одложување. ЕУ очекува веднаш да се отстранат сите блокади на патиштата. Борел ги повика Косово и Србија да се вклучат во понатамошен дијалог. Благодарам на американската амбасада во Приштина за силната поддршка “, напиша Лајчак.
Во соопштението, Владата на Косово остро ја осуди „блокадата на патиштата на северот на Косово и пукањето на вооружени луѓе таму врз нелегални предмети“. „Тоа е тенденција за дестабилизација на Косово и загрозување на мирот и безбедноста на нашите граѓани и на земјата. Попладневните и вечерните часови се случија бројни акти на агресија кои беа поттикнати и подготвени од официјален Белград“, соопштија од Владата.
Косовскиот премиер Албин Курти изјави дека претседателот на Србија Александар Вучиќ и директорот на Канцеларијата за Косово во Владата на Србија Петар Петковиќ се најодговорни за ситуацијата на северот на Косово. Петковиќ, пак, рече дека единствениот виновен за актуелната состојба е Курти, кој со неодговорни потези „предизвикува нова криза“ на Косово.
Соопштено е дека премиерот Курти и неговите заменици, како и претседателот Османи, претходно разговарале со меѓународните американски и европски фактори и му се заблагодариле на американскиот амбасадор „за неговата посветеност и придонес“.
Вучиќ – Уплашен сум само од можните реакции на српскиот народ на Косово
Српскиот претседател Александар Вучиќ им се заблагодари и на претставниците на американската амбасада и на високиот претставник за надворешна политика и безбедност на Европската унија, Жозеп Борел, за нивното посредување.
Претседателот на Србија, непосредно пред одлуката на Владата на Косово, вечерта во неделата на 31 јули изјави дека претстои веројатно најтешката политичка борба во наредните недели и месеци и порача дека се прави се за да се смири ситуацијата на северот на Косово. „Работиме на смирување. Сè што можеме, како можеме. Колку и да е тешко, нема да има предавање и Србија ќе победи“, изјави Вучиќ за ТВ Пинк. Тој им се заблагодари и на Србите во Косово за, како што наведе, воздржаноста.
Србите на северот на Косово на 31 јули ги блокираа патиштата на север со камиони и други возила во знак на протест против одлуките на Владата на Косово од 29 јуни. Овој документ се планира да се издава на сите копнени и воздушни премини и има важност од 90 дена, како и документот што српските власти го издаваат на граѓаните на Косово при влез во Србија.
Овој документ треба да го добијат и лица помлади од 16 години кои немаат документ за идентификација, но мора да имаат извод од матична книга на родените.
„Ние нема да земаме документи од луѓето кои доаѓаат од Србија на Косово, ќе им додадеме декларација. Значи, тие доаѓаат со документи издадени од Србија, ние не ги земаме, туку им издаваме декларација, бидејќи 11 години Србија се однесува исто со секој граѓанин на нашата Република кога ќе ја премине границата и ќе оди во Србија. Така, ќе има друг документ“, изјави на 31 јули косовскиот премиер Албин Курти.
Истовремено требаше да стапи на сила одлуката за пререгистрација на автомобилите со акронимите на градовите на Косово издадена од Србија.
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, на 31 јули изјави дека Косово се повикува на член 3 од Договорот за слобода на движење, што го постигнаа Приштина и Белград како дел од дијалогот со посредство на Европската унија.
Според него, тој напис не може да се однесува на Србите кои живеат на северот на Косово. Се проценува дека 10.000 автомобили со таблички како КМ (Косовска Митровица), ПЗ (Призрен), УР (Урошевац) итн. циркулира во општините на северот на Косово, населени со мнозинско српско население.
Курти до косовските Срби во врска со регистарските таблички - Имајте доверба и волја
Во неделата на 31 јули, откако Србите ги блокираа патиштата кон граничните премини со Србија на северот на Косово, Јариње и Брњак, косовската полиција соопшти дека на места се слушаат истрели, а дел од нив биле насочени кон полициските единици, но за среќа никој не беше повреден, не беше.
Целокупната безбедносна состојба во општините на северот на Косово е тензична, оцени мисијата на НАТО во Косово КФОР и изјави дека е подготвена да интервенира доколку е загрозена стабилноста на Косово, согласно нејзиниот мандат.
Вучиќ во неделата навечер изјави и дека началникот на Генералштабот на Србија, Милан Мојсиловиќ се сретнал со командантот на КФОР и дека размениле информации бидејќи, како што наведе, имало многу дезинформации во текот на вечерта. „Ги молевме да направат се, ако не да ја откажат (одлуката за имплементација), тогаш да ја одложат примената додека не се постигне договор во Брисел“, рече Вучиќ.
Фотографии од блокадите на северот на Косово
Во текот на вчерашниот ден косовската полиција соопшти дека добила информации за повеќе случаи на апсење и малтретирање на албански државјани „при што ги повредиле и им нанесувале материјална штета на возилата од осомничени лица за кои постои сомневање дека биле дел од организацијата за блокада на улици“.
Од полицијата претходно изјавија дека нема официјални информации за повредени граѓани или полицајци, а ги повикаа сите медиуми и граѓани да не наседнуваат на лажни вести кои велат дека ја дестабилизираат состојбата и создаваат паника.
Претседателката на Косово, Вјоса Османи, ги повика граѓаните на Србија во Косово да не наседнуваат на пропагандата од Белград. Министерството за одбрана на Србија на 31 јули ги демантираше дезинформациите дека нејзини припадници се судриле со косовската полиција.
„Поради големиот број дезинформации, кои намерно ги пласира приштинската администрација и кои се шират преку лажни сметки на социјалните мрежи и одредени веб-страници, на кои се наведува дека наводно имало некакви конфликти меѓу војската на Србија и т.н. повикана косовска полиција, Министерството за одбрана соопштува дека српската армија засега не ја преминала административната линија и на ниту еден начин не влегла на територијата на Косово и Метохија“, се вели во соопштението во кое не се наведени детали.
Барикадата беше привремено отстранета за премин на лидерот на Српската листа - водечката партија на косовските Срби. Во Рашка се сретнаа со директорот на Канцеларијата за Косово во Владата на Србија, Петер Петковиќ. Заедно со функционери на Српската листа, можноста за влез ја искористија и дел од граѓаните.
