Вести
Потпишани неколку билатерални договори на меѓувладината седница во Софија
Одделни седници денеска одржаа работните групи меѓу Северна Македонија и Бугарија во рамки на заедничката меѓувладина седница во Софија, соопшти прес-службата на македонската Влада.
На меѓувладината седница потпишани се и неколку билатерални договори за соработка, меѓу нив за железничкиот Коридор 8 и за воведување на директна авиолинија.
Денеска македонскиот Владин тим предводен од премиерот Димитар Ковачевски престојува во официјална посета на Софија каде што се одржа заедничка седница на владите на Северна Македонија и на Бугарија во резиденцијата „Бојана“. Предвидено е да бидат потпишани неколку билатерални документи.
Од Владата на Северна Македонија информираат дека работната група што ја опфаќа соработката во економијата, енергетиката, финансиите, иновациите, развојот, инвестициите и земјоделството, ја договорила динамиката на работа и заедничката основа за размена на добри практики и искуства за интензивирање на директната соработка во овие области.
Истот така, втората работна група која ги опфаќа транспортот, инфраструктурата, локалната самоуправа и меѓуграничната соработка, соработката во областа на информатиката и комуникациите, ги поставила определбите за работите на Коридорот 8 и поврзувањето со другите патни правци долж границата на двете земји.
„Како приоритет на оваа работа група е поставено воспоставувањето на авионската линија Софија-Скопје и заложбата за поскоро намалување на цената на роамингот меѓу двете држави“, се вели во владиното соопштение.
Во третата работна група се европските интеграции, зелените политики и доброто владеење, а во неа се поставени основите за поддршка и соработка на европските интеграции на Северна Македонија, како и за заедничките иницијативи во проектите опфатени со стратегијата „Зелен договор“ на ЕУ, додоека четвртата во фокусот ги има културата, образованието и науката, туризмот, и младите и спортот. Во неа како задача е поставено преземање на чекори од двете страни за изготвување на сеопфатна програма за соработка во овие области.
Заедничката седница следува по минатонеделната официјална посета на бугарскиот премиер Петков на Скопје кога беше договорено формирањето на работните групи од двете страни кои интензивно треба да работат за надминување на недоразбирањата и интензивирање на соработката меѓу двете земји.
Премиерот Димитар Ковачевски и неговиот бугарски колега Кирил Петков денеска имаа средба во рамките на официјалната посета на владината делегација на Северна Македонија на Република Бугарија.
Како што соопшти владината прес-служба, на средбата била истакната динамиката со која се реализирала заедничката седница како и почетокот на активностите на работните групи, со што била потврдена заложбата на двајцата премиери да бидат поставени основите за идниот брз напредок на меѓусебните односи.
види ги сите денешни вести
СЗО: Осум починати во Танзанија сомнителни на вирусот Марбург
Светската здравствена организација (СЗО) објави дека за девет лица се сомневаат дека се заразени со смртоносниот вирус Марбург во северозападна Танзанија, од кои осум починале, неколку недели откако беше прогласена епидемија на болеста во соседна Руанда.
Вирусната хеморагична треска има стапка на смртност до 88 проценти и припаѓа на истата фамилија на вируси како и оној за еболата, која се пренесува на луѓето од ендемски вид лилјаци во тој дел на источна Африка, пишува Ројтерс.
СЗО објави дека добила веродостоен извештај за сомнителни случаи на вирусот Марбург во провинцијата Кагери во Танзанија на 10 јануари, со симптоми на главоболка, треска, болки во грбот, дијареа, повраќање крв, мускулна слабост и надворешно крварење.
Примероци од двајца пациенти чекаат тестирање во националната лабораторија на Танзанија за да се потврди избувнувањето на болеста, соопшти во вторникот СЗО.
Лицата кои биле во контакт со пациентите, вклучително и медицинските работници, се идентификувани и исто така се под надзор, додаде СЗО.
Во избувнувањето на болеста во Руанда, која ја дели границата со провинцијата Кагера, заразени се 66 луѓе, а 15 починаа пред да се прогласи епидемијата за завршена на 20 декември, потсетува Ројтерс.
Марбург вирусот може да се пренесе меѓу луѓето преку директен контакт или преку крв и други телесни течности на заразените лица, како и преку контаминирана постелнина или облека.
Избувнувањето во провинцијата Кагери во март 2023 година доведе до смрт на шест лица и траеше речиси два месеци.
Ново одложување на повтореното судење за модуларната болница
По четврти пат се одложи повтореното судење по пожарот во тетовската модуларна болница. За повторување на судењето одлука донесе Апелацискиот суд Гостивар во април 2024 година, откако претходно првичната пресуда беше донесена на 5 јуни 2023 година.
Во пожарот во модуларната болница во Тетово 14 луѓе ги загубија животите во пожарот на 8 септември 2021 година. Тие се лекуваа од ковид во рамки на Клиничката болница тетово.
Во повтореното судење последен пат рочиштетот се доложи на 5 ноември 2024 година. Денес рочиштето се одложи поради отсуство на судијата Јордан Велковски кој бил на боледување, а судијката која го заменуваше го закажа почетокот на судењето за 18 март 2025 година во 10 часот.
Првиот обид за повтореното судење беше на 26 јуни 2024 година, па се одложи за 25 септември кога исто така не се одржи јавна расправа.
Апелацискиот суд во април 2024 година донесе решение со кое наложи да има повторно судење за поранешните директори на тетовската болница Флорин Бесими и Артан Етеми, како и Јавната здравствена установа Клиничка болница Тетово како правен субјект.
За докторот Бобан Вучевски, Апелацискиот суд во април 2024 година ја одби жалбата на Обвинителството и ја потврди првостепената ослободителна пресуда за него.
На 5 јуни 2023 година Основениот суд Тетово одреди условна осуда за обвинетите директори Флорин Бесими и Артан Етеми за кривично дело „тешки дела против општата сигурност“, додека правното лице ЈЗУ Клиничка болница беше прогласено за виновно за делото „предизвикување општа опасност“ во судскиот процес по пожарот во модуларната болница во Тетово во 2021 година кога животите ги загубија 14 луѓе.
Судот тогаш одлучи да има ослободителна пресуда за докторот Бобан Вучевски и Клиничка болница за делото „непостапување по здравствени прописи“.
Според пресудата, на обвинетите Флорин Бесими и Артан Етеми им беше утврдена казна затвор од по една година и шест месеци, условна осуда и утврдената казна затвор дека нема да се изврши доколку обвинетите секој за себе во време од по три години нема да сторат ново кривично дело.
Правното лице требаше да плати парична казна во висина од еден милион денари, 30 дена по правосилност на пресудата.
Руските сили се обиделе да го спречат одведувањето на севернокорејскиот војник од Курск
Руските сили се обидоа да ги спречат украинските војници кои заробија севернокорејски војник во Курск на почетокот на овој месец, да го одведат од бојното поле, изјави за РСЕ украински војник вклучен во мисијата.
Украинскиот војник рече дека руските сили започнале со артилериски оган врз припадниците на 8-миот полк на украинските сили за специјални операции, спречувајќи ги да ја напуштат шумата со заробениот војник.
„Веројатно погодија дека сакаме да им го земеме борецот и започна масовното артилериско гранатирање“, рече војникот, кој се идентификуваше само со неговото повикувачко име „Грчки“.
„И тие пукаа многу блиску и многу прецизно, не сакаа да го изнесеме од таму до последен момент“.
Руските сили, исто така, се обидоа да користат беспилотно летало FPV (приказ на прво лице).
„Ниту тоа не не погоди, но тоа е добро за нас“, рече Грк.
Украинските специјални сили наишле на војникот откако виделе можност да напредуваат во областа што ја набљудувале. Војниците кои се повлекувале заминале без Севернокорејецот кој имал повредена нога.
„Ги изненадивме. Тие сè уште немаа време да се ориентираат, бидејќи ги оттурнавме од таа точка и едноставно го зедовме заробеникот“, изјави за РСЕ вториот украински војник вклучен во апсењето, идентификуван само со неговото име, Баџер.
Двајцата украински војници рекоа дека севернокорејскиот војник можеби не сфатил што се случува. Тие рекоа дека се приближиле многу брзо и дека тешко се гледаат во нивната камуфлажа.
Други војници го држеа под закана за да го спречат да им наштети на некој од присутните украински војници. Тој, исто така, беше вознемирен поради какви било какви помислувања дека можеби морал да изврши самоубиство.
На затвореникот му била дадена анестетичка инекција за раната и бил предаден на медицинските лица. Според украинската војска, тој сакал храна и вода.
Двата претходни обиди за фаќање севернокорејски војници беа неуспешни, соопшти војската. Првиот беше тешко ранет и умре набрзо откако беше заробен; вториот се самоубил.
Успешно заробениот севернокорејски војник е еден од двајцата за кои Украина објави дека нејзините сили ги заробиле во рускиот регион Курск овој месец.
Јужнокорејската разузнавачка агенција го потврди нивното апсење, но тоа не е потврдено ниту од Москва ниту од Пјонгјанг. Агенцијата цитираше еден од заробените севернокорејски војници велејќи дека „има значителни загуби меѓу севернокорејските војници во Русија“.
Исто така, се вели дека еден од затворениците бил без храна и вода четири до пет дена пред да биде фатен.
Украинското воено разузнавање (ХУР) на 13 јануари соопшти дека двајцата војници ќе бидат сослушани.
Руски воздушни напади врз инфраструктурата во западна Украина
Русија на 15 јануари ги нападна клучните инфраструктурни објекти во западна Украина, соопштија властите, во најновиот воздушен напад врз ослабената енергетска мрежа на земјата како што се приближува средината на зимата.
Гувернерот на западноукраинската област Лавов изјави дека во нападот биле оштетени два објекти, во окрузите Дрохобич и Стриј.
Во соседниот Ивано-Франковск, гувернерот рече дека локалната противвоздушна одбрана ги одбива руските напади врз објектите таму.
Двајцата рекоа дека нема повредени, но не наведоа други детали.
Претходно во средата, украинскиот национален мрежен оператор воведе вонредни прекини на струја во шест региони поради предупредувањата од воздухопловните сили на Киев за проектили лансирани од Русија за време на тревога за воздушен напад низ целата земја.
Исто така, украинскиот министер за енергетика, Герман Галушченко, на социјалните мрежи рече дека „превентивни мерки“ исто така се во сила, вклучувајќи го и дистрибутивниот систем.
Русија редовно изведува воздушни напади врз енергетската мрежа на Украина додека нејзините копнени сили напредуваат на бојното поле.
Косово ги затвора паралелните српски институции во десет општини
Косовскиот министер за внатрешни работи Џељаљ Свечља објави дека во средата наутро се затворени паралелните општини на Србија, поштите и даночните канцеларии во десет различни општини.
Полициски дејствија се преземени во општините Липјан, Обилиќ, Приштина, Косово Поле, Вуштри, Ново Брдо, Каменица, Вити, Раховец и Скендерај.
„Заедничката акција ќе стави крај на ерата на српските паралелни и криминални општини и институции во Република Косово“, рече Свечља.
На видеото што го објави Свечља се гледа и косовскиот министер за локална самоуправа Елберт Красниќи, кој рече дека „од денеска конечно се затворени 28 паралелни криминални српски општини на Косово и нивните пет окрузи“.
Властите во Косово велат дека работата на овие српски институции, кои функционираат од повоениот период во 1999 година, е „незаконска“.
Српскиот министер за надворешни работи Марко Ѓуриќ оцени дека акцијата што косовската полиција ја спроведе денеска е „опасна ескалација“.
„Овие агресивни потези не се само напад врз институциите, туку јасен обид за поткопување на колективните права и идентитетот на Србите во Косово“, напиша Ѓуриќ на својот Инстаграм профил.
Тој изјави дека „оваа стратегија само ги продлабочува поделбите и ја загрозува стабилноста во регионот“ и ја повика меѓународната заедница јавно и недвосмислено да ги осуди овие постапки и да ги заштити правата на Србите на Косово.
Директорот на Канцеларијата на српската влада за Косово, Петар Петковиќ - кој моментално е во Брисел на првиот состанок на заедничката косовско-српска комисија за исчезнати лица - ја опиша акцијата како „напад“ и рече дека „таков терор го доведува во прашање самиот дијалог“.
„Јасно е зошто (главниот преговарач на Косово Бесник) Бислими денеска не се појави во Брисел. Дојдов со делегација од Белград со намера да се осврнам на прашањето за исчезнатите денес, додека (косовскиот премиер Албин) Курти и Приштина го избраа патот на насилство и еднострани дејствија“, напиша Петковиќ на социјалните мрежи.
Радио Слободна Европа претходно објави дека косовската полиција влегла во српската пошта во Грачаница и во паралелната општина Приштина, која исто така функционира во Грачаница од повоениот период.
Пред зградата на Поштата Србија е поставена жолта лента, а новинарите на Радио Слободна Европа јавуваат дека во овие две институции моментално се стационирани полицајци, додека вработените во двете институции ги напуштаат просториите.
Косовската полиција соопшти дека регионалните дирекции на Приштина, Гњилане, Ѓаковица и Јужна Митровица спроведуваат полициски акции, но не потврдија за какви операции станува збор.
Дополнителни информации ќе бидат објавени по завршувањето на полициската акција“, соопшти косовската полиција во одговорот за РСЕ.
Косовската полиција на 8 јануари ја затвори Даночната управа во Северна Митровица, која работеше во српскиот систем, поради „незаконски активности“, како и осигурителната компанија од Србија – Дунав осигурување, поради сомнение дека работи без лиценца.
Косово почна да ги затвора српските институции уште во јануари 2024 година, прво затворајќи ги привремените општински тела во Драгаш, Сува Река, Призрен и Раховец, сите лоцирани јужно од реката Ибар.
Тогаш беа затворени привремените општински тела Пеќ, Исток, Клин, Скендерај, како и оние во општините на север: Северна Митровица, Звечан, Зубин Поток и Лепосавиќ.
Затворени се и филијалите на Српската пошта во северно Косово, седиштето на Народната банка на Србија во Лепосавиќ, Поштенската штедилница, Канцеларијата на Владата на Србија за Косово, Дирекцијата на Фондот за пензиско и инвалидско осигурување и Управниот округ Косово-Митровица.
Сите овие институции со илјадници вработени функционираа во рамките на српскиот систем.
Итни прекини на струја во Украина поради „масивни“ руски воздушни напади
Украина воведе вонредни прекини на струја во шест региони поради, како што соопштија властите, „масивни“ руски напади.
Националниот оператор, Укренерго, соопшти дека станува збор за прекини на електрична енергија во регионите Харков, Шуми, Полтава, Запорожје, Днепропетровск и Кировоград.
Украинскиот министер за енергетика Германски Галушченко изјави дека постојат и „превентивни мрежи“ кои го вклучуваат системот за дистрибуција на струја.
Русија редовно изведува воздушни напади врз украинската енергетска мрежа додека нејзините копнени сили напредуваат на бојното поле.
Суспендираниот претседател на Јужна Кореа е уапсен
По неколку неуспешни обиди, иследниците го уапсија суспендираниот претседател Јун Сук Јеол, соопштија истражните органи во Јужна Кореја.
Стотици полицајци и антикорупциски иследници се собраа пред резиденцијата на Јун во раните утрински часови. И покрај протестите на поддржувачите на Јун и на членовите на неговата владејачка партија, властите успеаја да го одведат сменетиот претседател во притвор.
Во претходно снимена видео порака, Јун вели дека одлучил да се согласи да биде испрашуван за да избегне „крвопролевање“. Јун рече дека решил да одговори на прашањата на антикорупциската агенција. Сепак, тој не ја признава законитоста на истрагата. Адвокатите на Јун оценија дека апсењето е незаконско и претставува обид за негово јавно понижување.
Претставници на претседателската безбедносна служба на Јун, вклучително и војници, на 3 јануари ги спречија иследниците да го уапсат претседателот во неговата резиденција во Сеул. Новиот обид за апсење на Јун се заснова на нов налог за апсење издаден во вчера на 14 Јануари
Јун ја втурна Јужна Кореја во политичка криза на почетокот на декември со прогласување воена состојба. Мерката ја искористи во буџетски спор, со што предизвика негодувања во земјата. Десетици илјади луѓе потоа излегоа на улиците против Јун и за зачувување на демократијата во Јужна Кореја. Но демонстрираа и поддржувачите на Јун.
Парламентот гласаше за смена на претседателот, прашање за кое Уставниот суд допрва треба да донесе конечна одлука. Постапката започна во вторникот.
Белоруската државна ТВ објави пропагандно „интервју“ со затворениот новинар на РСЕ Андреј Кузнечик
Белорускиот државен телевизиски канал ОНТ објави нов пропаганден филм за новинарите на Радио Слободна Европа (РСЕ), обвинувајќи ги дека наводно се обиделе „да потпалат оган во Белорусија“.
Вечерта на 14 јануари ОНТ ја емитуваше првата епизода од серијалот насловен „Слобода на говорот“.
Во 12-минутно видео беше прикажан новинарот Андреј Кузнечик, кој беше приведен пред повеќе од три години. Во видеото Андреј изгледа видно ослабено и уморно.
Интервјуто е снимено во затворски услови, најверојатно во затворот на КГБ во Минск, иако точната локација останува неизвесна. Во позадина на затворските ѕидови и решетки, може да се види како паѓа снег.
Андреј, облечен во јакна и капа, во видеото зборува со мирен тон, но изгледа исрпено. Видео сегментот завршува со снимка во која Андреј одејќи покрај ѕид е придружуван и чуван од стража.
Белорускиот сервис на РСЕ, кој ја пренесува веста, се придржува до политиката да не цитира изјави од лица во притвор добиени под непознати околности.
На крајот од видеото, телевизискиот канал контролиран од државата ја најавува следната епизода од пропагандниот серијал во која се прикажуваат затворениот новинар на РСЕ во Белорусија, Ихар Лосик, поранешниот ветеран-репортер Ихар Карни и опозицискиот активист Јурас Зјанкович, кој поседува двојно државјанство – белоруско и американско.
Новинарот Кузнечик, татко на две деца, беше уапсен на 25 ноември 2021 година и првично беше осуден на 10 дена затвор поради обвиненијата за хулиганство што тој ги отфрли.
По издржувањето на таа казна, тој не беше ослободен, туку беше обвинет за создавање екстремистичка група, нешто што официјалните лица со месеци не им го откриваа на роднините и на колегите на Кузнечик.
На 8 јуни 2022 година, регионалниот суд Махиљу на истокот на земјата го прогласи Кузнечик за виновен и го осуди на шест години затвор. Судењето траеше само еден ден.
Групите за човекови права во Белорусија го прогласија Кузнечик, кој работи за белорускиот сервис на РСЕ, за политички затвореник.
Кузнечик, кој остана на ставот дека е невин, и околу 150 други белоруски политички затвореници, вклучително и другиот новинар на РСЕ, Ихар Лосик, и поранешниот потенцијален претседателски кандидат Виктар Бабарика, отслужуваат казни во ист затвор во северниот град Наваполатск.
Објектот е познат како еден од најрестриктивните казнено-поправни установи во земјата.
Откако спорните претседателски избори во Белорусија одржани во август 2020 година предизвикаа масовни протести поради победата на авторитарниот владетел Александар Лукашенко, десетици илјади Белоруси беа уапсени поради изразување какво било несогласување со неговиот режимот.
Репресијата ги натера повеќето опозициски политичари, кои тврдат дека изборите биле наместени, да ја напуштат Белорусија плашејќи се за својата безбедност и слобода.
Многу западни влади одбија да ги признаат резултатите од изборите и не го сметаат Лукашенко за легитимен лидер на земјата.
Многу земји воведоа неколку пакети санкции против неговиот режим како одговор на задушувањето на несогласувањето во земјата.
ЕУ ќе предложи забрана за увоз на руски алуминиум, најавуваат европски дипломати
Европската комисија има намера да предложи забрана за увоз на руски примарен алуминиум во нејзиниот 16-ти пакет санкции против Русија поради нејзината инвазија на Украина, изјавија денеска, 14 јануари, дипломати на ЕУ.
Членките на ЕУ се надеваат дека ќе го усвојат 16-тиот пакет санкции во февруари на третата годишнина од војната.
Европската комисија, денеска, одржа неформални состаноци со земјите-членки за да разговараат за деталите од претстојниот пакет, посочуваат упатени извори. Еден извор додаде дека забраната за увоз на руски алуминиум ќе се воведува постепено.
Кон крајот на минатата година, во писмо десет членки на ЕУ предложија дополнителни санкции за трговијата со Русија, вклучително и за производите од нејзината метална индустрија, како што е алуминиумот.
Досега ЕУ воведе забрани за производи од алуминиум, вклучувајќи жица, цевки и фолија.
САД и Велика Британија го забранија увозот на метали произведени во Русија во 2024 година, но ЕУ одби да го следи примерот поради противењето на некои земји-членки.
Гаши: Интерпелацијата за Даути нема правни последици
Тоа што беше изгласана интерпелација на пратеничката Илире Даути за позицијата претседателка на Комисијата за социјална политика, демографија и млади, нема правни последици, повтори денеска, 14 јануари, претседателот на Собранието Африм Гаши, по низата партиски реакции.
Во писмена изјава до медиумите, тој вели дека „како претседател на Собранието, неговата главна одговорност е да го почитува и спроведува Деловникот и процедурите на Собранието“ и оти неговата улога завршила со самото гласање. Топката сега ја префрла кај останатите собраниски тела и пратениците.
„Важно е да се напомне дека интерпелацијата, по својата природа, не носи правни последици или ефекти. Мојата улога како Претседател заврши по завршувањето на процесот на интерпелација, како што се случи во случајот со интерпелацијата поднесена против мене пред неколку месеци. Прашањата како што се разрешувања или оставки се процедури на Комисијата за прашања на изборите и именувањата, пратеничките групи или пратениците“, вели Гаши.
Претседател на Комисијата за прашања на изборите и именувањата е пратеникот Ѓорѓи Сајкоски од ВМРО-ДПМНЕ, кој во изјава за државната агенција МИА рече дека чека следните чекори да дојдат од пратеничките групи.
„Во заклучокот од Собранието се кажува дека наводите во интерпелацијата се основани, односно дека со 61 пратеник, претседателот на Комисијата е разрешен, во случајот г-ѓа Даути, бидејќи не ги исполнила деловничките одредби. Тоа е она што е суштината. Комисијата за прашања на изборите и именувањата не е надлежна самата да презема бидејќи не е ни повикана. Чекаме следни чекори од пратеничките групи“, вели Сајкоски.
Интерпелација за Илире Даути поднесе пратеничката група на Левица бидејќи таа како претседателка на комисија одбиваше да го стави на дневен ред Законот за бранители.
Интерпелација беше изгласана со поддршка и од ВМРО-ДПМНЕ и ЗНАМ. Албанските партии гласаа „против“, додека СДСМ ја напушти седницата, која се одржа на 10 јануари.
На истата седница на дневен ред беа и интерпелации поднесени од Европскиот фронт предводен од ДУИ, а за работата на вицепремиерите Изет Меџити и Иван Стоилковиќ, како и министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и неговиот заменик Астрит Исени. Ниту една од нив не доби поддршка од мнозинството пратеници. Социјалдемократите ја напуштија таа седница бидејќи рекоа дека не поддржуваат нови поделби по етничка основа.
Дека интерпелацијата на Даути нема правни последици од кабинетот на Гаши се огласија уште по самото гласање на 10 јануари.
Повторениот став од претседателот на Собранието доаѓа по прозивките од партиите и прашањето кое се покрена во јавноста – која е целта на интерпелацијата ако нема правно дејство и што понатаму.
Од Левица денеска порачаа дека ако Даути сама не си поднесе оставка, тие ќе поднесат предлог за разрешување од претседателската позиција во Комисијата за социјална политика, демографија и млади.
Социјалдемократите, пак, вчера го повикаа Гаши да ги каже следните чекори по интерпелацијата на Даути, додека од Движењето ЗНАМ, кое е дел од владината коалиција, побараа од Европскиот фронт да предложи нов претседател на Комисијата бидејќи претседателското место во оваа Комисија и припаѓа на оваа пратеничка група.
Од владејачката ВМРО-ДПМНЕ оценија дека Илире Даути нема кредибилитет да претседава со собраниската Комисија за социјална политика, демографија и млади, откако беше изгласана недоверба по расправата за интерпелација.
Преку писмено соопштение вчера се обрати и самата Даути која истакна дека соочена со изборот меѓу губењето на функцијата претседател на Комисијата и дејствување под диктат, не се сомнева дека ќе ја прифати слободата на дејствување како пратеничка.
Мултимедија
Најпосетени
Што треба да знаете