Кримската уметност „Орнек“ на листата на УНЕСКО

Овие обетки и нараквица се сложени примери на орнек, украинска уметничка форма што ја практикуваат Кримските Татари.

Орнек шиење на предмети од Кримските Татар. На 16 декември, УНЕСКО го вклучи орнекот на својата листа на нематеријално културно наследство на човештвото.

Етничките Татарки шијат текстилни предмети со шари на орнек на Крим во 2004 година. Орнек е систем на уметничка симболика што се користи во везот, ткаењето, керамиката, гравирањето, накитот, резба на дрво, како и стаклото и ѕидното сликарство.

Обоен стаклен орнек украс. Со исламскиот закон кој забранува претставување на човечки фигури, симболиката на орнек традиционално се користела за раскажување приказни за лозата и културата. На дното на овој украс, бадемот претставува невенчана девојка.

Глинени садови украсени со орнаменти од орнек. Според експертите во уметничката форма, секој цвет и друг украс во уметничкото дело орнек има значење, што заедно формираат читлив наратив. Постојат околу 35 различни симболи кои се користат во орнек.

Извезена лента од ткаенина дизајнирана да ги држи чорапите. Може да се комбинираат некои симболи на орнек, на пример, лале (претставува маж) и роза (мажена жена) укажува на љубовта помеѓу мажот и жената.

Глинени бокали богато украсени со орнек приказна. Како и создавањето на орнек, во натписот на УНЕСКО беше вклучено и разбирањето на симболиката на уметноста.

Фес украсен со орнек уметност. Адави Ефендиева, која почина во 1944 година, за деталните приказни во нејзината уметност орнек рече: „Моите мисли се во моите орнаменти“.
 

Влошка за игла извезена со дизајни на орнек. Занаетчиите се слободни да ја изберат бојата и големината на симболите, но уметноста на орнек се придржува до стандардизираните дизајни.​

Ученик во Киев црта орнек шара. Уметничката традиција за малку ќе згаснала под советско владеење.

Орнек чинии на изложба во 2018 година. Од 1990-тите, се прават напори да се заштити значењето на уметничката форма, со повеќе од 30 истражувачки експедиции испратени на Крим за да се интервјуираат постари луѓе за симболологијата на орнек.

Фенер со орнек. Во успешната апликација за листата на УНЕСКО, авторите забележуваат дека вклучувањето на списокот ќе го фокусира вниманието врз „симболичкото значење на Орнек, наместо врз неговата улога на само убава декорација“.