Тага и страв за Преспанското езеро: Што ќе биде утре?

Платформата што некогаш беше опкружена со водите на Преспанското Езеро денес стои на суво во близина на селото Стење, Северна Македонија, на 6 септември.

Нивото на водата во Преспанското Езеро, кое се протега на границите на Северна Македонија, Грција и Албанија, сега е за повеќе од 8 метри пониско отколку во доцните 1970-ти. Локалните жители велат дека се плашат од она што доаѓа.

Александар Илиевски скока од платформата на суво кај селото Стење. Само четири години претходно, во 2019 година, тој можеше да се нурне во водите на Преспанското Езеро токму на истото место.

„Пораснав во ова село и сите дојдовме да скокнеме од оваа платформа во вода. Во 2018 година многу скокавме од неа. Игравме со топки и со се, но сега гледате дека ситуацијата не е баш добра. водата отиде“.

Еден од најстарите слатководни екосистеми на континентот, Преспанското Езеро, ја исполнило оваа живописна долина во југоисточна Европа, според експертите, пред меѓу еден и пет милиони години.

Екологистите тврдат дека несоодветните врнежи, испарувањето и прекумерното наводнување се главните причини за губење на вода.

НАСА соопшти дека сателитски снимки од 2022 година покажуваат дека езерото изгубило 7 отсто од својата површина и половина од својот волумен помеѓу 1984 и 2020 година.

Рибарот Ване Василевски, чиј чамец често се насука на езерото, стои на минатогодишниот водовод.

„Нема дожд, нема зима, нема снег, нема реки. Само една река влегува во езерото. Нема [друга] вода до езерото. Ова е катастрофа, елементарна непогода“, рече Василевски.

Драган Арсовски, биолог од скопската невладина организација Македонско геолошко друштво, вели дека нивото на езерото низ вековите растело и паѓало и дека природата опстојувала. Тој додава дека луѓето кои живеат околу езерото не се прилагодуваат на новонастанатата ситуација.

Чамец на брегот на Преспанското Езеро кој се повлекува.

Василевски работи на својот чамец.

Програмата за развој на Обединетите нации предупреди дека дел од дивиот свет на езерото се во опасност од исчезнување поради уништување на нивното живеалиште од штетни земјоделски практики, ерозија и нетретиран отпад.

Еден човек оди на пристаништето во Претор.

Во регион каде што финансиските проблеми, стареењето на инфраструктурата и падот на стапката на плодност остануваат најитните прашања, прашањата за животната средина честопати се ставаат на дното на владината листа на приоритети.

Работник зема примероци вода во селото Стење во Северна Македонија на 7 септември.

Загрижените локални власти земаа примероци од вода за да проверат дали има пестициди и хемикалии. Резултатите покажуваат дека квалитетот на водата значително се влошува во некои клучни области.

Преспанското Езеро, едно од најстарите езера во Европа и дом на повеќе од 2.000 видови риби, птици, цицачи и растенија, брзо се повлекува. Мештаните, кои зависат од езерото за егзистенција, стравуваат од она што следува.