Каков облик ќе добие долго одложуваната американска помош за Украина?

Украинскиот претседател Володимир Зеленски и претседателот на Претставничкиот дом на САД Мајк Џонсон, Вашингтон 12 декември 2023

По неколкумесечни одложувања кои ја ослабнаа силата на Украина во борбата против руската инвазија, американскиот Конгрес наскоро би можел да го усвои предлог-законот за помош од повеќе милијарди долари, иако тој сè уште се соочува со значителни предизвици, пишува Радио Слободна Европа (РСЕ) на англиски јазик.

Мајк Џонсон, републиканскиот претседател на Претставничкиот дом, за Фокс њуз на 31 март изјави дека сака новата помош за Украина да биде одобрена „веднаш“ и рече дека ќе предложи пакет набргу откако Конгресот ќе се врати од одмор на 9 април.

Џонсон рече дека предлогот ќе вклучува „важни иновации“, што укажува дека значително ќе се разликува од нацрт-законот што Сенатот го усвои во февруари по неколкумесечни расправии и републиканско отфрлање на пакетот што претседателот Џо Бајден го побара во октомври 2023 година.

Предлог-законот усвоен од Сенатот одобрува околу 60 милијарди долари помош за Украина, главно за оружје и друга воена помош.

Џонсон не ги детализираше плановите за неговата верзија на законот, но предложи пратениците да разгледаат најмалку три потенцијални елементи: обезбедување помош во форма на заеми; користење на замрзнати руски средства за поддршка на Украина; и зголемување на извозот на природен гас од САД со цел да се намалат приходите на рускиот буџет.

Во продолжение прочитајте го прегледот за тоа што може да содржи предлогот и како би можел да помине во Конгресот.

Кредити

Гласна група десничарски републиканци во Претставничкиот дом изразија загриженост за помошта за Украина, особено финансиската поддршка, наведувајќи ја долгогодишната репутација на земјата по корупција. Велат и дека парите подобро се трошат дома.

Додека повеќето од предложените 60 милијарди долари се состојат од оружје и воени услуги, како што се обука и размена на разузнавачки информации, некои се состојат од финансиска помош. Украинската економија е погодена од целосната инвазија на Русија, веќе трета година, а на Киев му е потребна странска помош за да се исплатат платите и да се задржат „светлата запалени“ во услови на интензивни напади врз неговата енергетска инфраструктура.

Видете и ова: Улогата на конфликтот во Израел во испраќањето американска помош за Украина

Поранешниот претседател Доналд Трамп, најверојатниот републикански кандидат кој ќе се соочи со Бајден на изборите во ноември и има огромно влијание во партијата, изрази резервираност за помошта на Украина, но рече дека ќе го поддржи кредитирањето на проблематичната земја, идеја што ја изнесе Џонсон.

„Дури и претседателот Трамп зборуваше за концептот на заем, каде што не даваме само странска помош, туку ја нудиме во таков однос во кој тие ќе можат да ја вратат кога ќе дојде вистинското време“, изјави Џонсон за Фокс њуз.

Тој не кажа дали сака целата поддршка од предлог-законот да биде предмет на рефундирање или само финансиска поддршка, иако некои експерти велат дека веројатно е второто.

Сенаторот од Јута Мит Ромни, републиканец кој го спонзорираше нацрт-законот во Сенатот, ја нарече идејата за позајмување пари на Украина „смоквин лист“, велејќи дека Киев нема да може да ги врати поради уништувањето предизвикано од војната.

Меѓународните финансиски институции ги процениле трошоците за обнова на Украина во стотици милијарди долари.

Законот за обнова на Украина

Некои во Соединетите Држави сакаат да ја принудат Русија да ја финансира реконструкцијата на Украина со запленување на резервите на руската централна банка на Запад и нивно користење за да го поддржи Киев, контроверзен потег за кој експертите велат дека може да ја поткопа довербата во американскиот долар.

Минатата година сенаторите го воведоа Законот за обнова, економски просперитет и можности за Украинците (Rebuilding, Economic Prosperity, and Opportunity for Ukrainians Act-REPO), кој на американскиот претседател ќе му даде овластување да заплени имот и да го пренесе на Украина.

Сепак, најголем дел од резервите на Централната банка се чуваат во Европската Унија, за што е потребно учество на Брисел. ЕУ ја разгледува идејата да го конфискува само приходот од каматата на главницата, која изнесува околу 300 милијарди долари. Резервите на руската централна банка генерираат неколку милијарди долари годишно како камата.

Во своите коментари за Фокс њуз, Џонсон рече дека користењето на запленетите руски средства за помош на Украина во борбата против Русија би било „чиста поезија“.

Извоз на ЛНГ гас

Соединетите Држави и Европската Унија настојуваа да ја поткопаат способноста на Русија да ја финансира војната против Украина со санкционирање на нејзиниот извоз на енергија, кој генерира повеќе од 30 отсто од приходите на државниот буџет. Додека извозот на нафта претставува лавовски дел од ова, извозот на природен гас е значаен извор на приход за Русија.

Соединетите Држави, најголемиот светски производител на природен гас, имаат ресурси за извоз на големи количини течен природен гас (ЛНГ), со што се намалува уделот на рускиот пазар. Но, немаат доволна инфраструктура за тоа, поточно терминали за извоз на ЛНГ.

На почетокот на оваа година, Бајден го паузираше издавањето нови дозволи за терминали за извоз на ЛНГ по протестите на еколозите, кое се клучно избирачко тело за демократите и изрази загриженост дека изградбата на нови капацитети ќе го влоши загадувањето што придонесува за климатските промени.

Трамп и другите републиканци се залагаат за помали ограничувања за производството на енергија. Републиканските јавни обвинители од 16 држави, предводени од Луизијана, од каде што потекнува Џонсон, ја тужеа администрацијата на Бајден поради нејзината одлука.

Во неговите коментари за Фокс њуз, Џонсон рече дека сака „да има извоз на природен гас за да помогне во нефинансирањето на воените напори на Владимир Путин“.

Реакции во Конгресот

Планот на Џонсон да воведе предлог-закон, потенцијално значително различен од нацрт-законот во Сенатот, предизвика загриженост кај поддржувачите на Украина од двете страни на политичкиот спектар во Горниот дом на Конгресот.

Сенаторката од Калифорнија, Лафонза Батлер, демократка, рече дека некои од потенцијалните промени на Џонсон во нацрт-законот за помош на Украина, како што е укинувањето на мораториумот на новите дозволи за терминалите за ЛНГ, може да предизвикаат долготрајна дебата, предупредувајќи дека времето во моментов не е на страната на Украина.

„Мислам дека отворањето на нови пакети во овој момент е веројатно една од работите што ќе одземе најмногу време, а за мене таквото отворање е уште едно одложување“, изјави Батлер за новинарите.

Видете и ова: Нов Маршалов план? Како Украина ќе биде обновена

Сенаторот Шелдон Вајтхаус, демократ од Род Ајленд, кој беше коавтор на законот за обнова на Украина, рече дека може да прифати поголем дел од потенцијалните промени, но изрази противење на укинување на мораториумот за ЛНГ.

„Мило ми е што изгледа дека помошта за Украина ќе започне. Мило ми е што мојот закон за обнова и просперитет на Украинците е дел од пакетот. Немам ништо против кредитот, ако претседателот може да се откаже од него. Но, едноставно е одвратно што на републиканците им треба дополнителна награда за нивните донатори на фосилни горива“, напиша Вајтхаус на мрежата X.

Мич Меконел од Кентаки, кој е лидер на републиканците во Сенатот и одигра клучна улога во донесувањето на нацрт-законот за помош на Украина во горниот дом во февруари, изрази фрустрација од планот на Џонсон да воведе сопствен предлог-закон, велејќи:

„Ни истекува времето. "

Републиканците во Претставничкиот дом во моментов имаат мнозинство од 218 спрема 213. Сепак, некои десничарски републиканци во Долниот дом се отворени противници на помошта за Украина, барајќи Џонсон да добие поддршка од демократските претставници.

Пратеничката Марџори Тејлор Грин (републиканка од Џорџија), која е една од најгласните критичари на помошта за Украина во Претставничкиот дом, поднесе резолуција минатиот месец за смена на Џонсон од претседателската функција. Во потегот без преседан, десничарските републиканци помогнаа да го соборат својот колега-претседател Кевин Мекарти во октомври, откако соработуваа со демократите за да го усвојатзаконот за трошење со кој се спречи затворање на владата.

Републиканскиот пратеник Мет Гаец од Флорида, уште еден гласен противник на помошта за Украина, рече дека сака новиот предлог-закон да вклучи и намалување на трошоците во услови на растечки буџетски дефицит.

„Да немаше компензации, ќе бевме разочарани. Мислам дека не треба да го трошиме дефицитот за финансирање на Украина. Исто така, мислам дека нашата сопствена граница треба да биде приоритет“, изјави Гаец за Си-Ен-Ен.

Не е јасно дали Џонсон и неговите колеги ќе се обидат да вклучат финансирање за промени на границата на САД со Мексико, спорно прашање што е главен фактор во жестоката дебата и блокирање на новата помош за Украина од минатата година.

Петиција за разрешување

Доколку Џонсон одбие да го донесе предлог-законот во Претставничкиот дом поради страв дека тврдокорните ќе го соборат од власт, сè уште ќе има шанси да биде одобрена помошта за Украина.

Поддржувачите на Украина во Претставничкиот дом покренуваат иницијатива позната како петиција за отпуштање, која ќе му овозможи на Долниот дом да гласа за нацрт-законот во Сенатот, со што ќе ги замени овластувањата на Џонсон.

Експертите велат дека има доволно поддршка меѓу демократите и републиканците во Претставничкиот дом за да се заврши овој процес и да се усвои законот во сегашната форма.