Парламентарните избори на Гренланд на 11 март донесоа изненадувачки победник и две јасни пораки: отфрлање на желбата на американскиот претседател Доналд Трамп за оваа артичка територија и сигнал дека независноста од Данска може да дојде – но со побавно темпо.
Опозициските Демократи, централно-десничарска либерална партија, завршија на првото место со речиси 30 отсто од гласовите, пред партијата која цврсто се залага за независност, која освои 24 отсто.
Изненадувачки, партиите од владејачката коалиција – Народниот сојуз на премиерот Муте Егеде и партијата Напред – двете поддржувачи на независноста, но со побавно темпо од она што го бара партијата Ориентациона точка, завршија на разочарувачкото трето и четврто место, без шанси да продолжат да владеат како констелација.
Видете и ова: Избори на Гренланд: Да станеш Американец, да останеш Данец или да бидеш независен?Најверојатно нов премиер ќе биде лидерот на Демократската партија Јенс-Фредерик Нилсен, кој беше еден од најгласните критичари на желбата на претседателот Трамп да го направи Гренланд американски најголем остров на светот.
Откако влезе во Белата куќа, американскиот претседател изрази интерес да ја преземе контролата врз оваа стратешки лоцирана и богата со ресурси територија, што предизвика вознемиреност, особено во Данска, сојузник на САД во НАТО.
Демократите претходно беа скептични за прекинување на врските со Копенхаген, кој сè уште ја контролира надворешната и монетарната политика на Гренланд.
Меѓутоа, во последниве години тие го променија својот став, сметајќи ја независноста за долгорочна цел, под услов островот да стане економски посамостоен. Во моментов, речиси половина од населението работи во јавниот сектор, кој во голема мера е финансиран од грантови од Данска.
Нилсен се надева дека ќе ги смени политичките одлуки кои го ограничија истражувањето за нафта и гас и го забранија ископувањето ураниум на Гренланд.
Сепак, тоа ги отежнува и коалициските преговори.
Видете и ова: Замрзнати амбиции: Долгото американско настојување за ГренландНајверојатниот партнер во владата, партијата Сојуз на народите, силно се залага за заштита на животната средина и цврсто се спротивставува на ваквите потези, поради што ваквите политики станаа заштитен знак на оваа партија во последните години.
Сепак, со тесно мнозинство во 31-члениот парламент, се очекува двете партии да се согласат да го држат Вашингтон на дистанца, а да одржуваат поблиски врски со Данска – барем засега.