Руставели: Грузискиот пат на протестот

Демонстрантите пукаа со огномет кон полицијата на 4 декември среде протестите долж авенијата Руставели во Тбилиси.

Актуелните немири околу одлуката на грузиската влада да ги запре пристапните преговори со ЕУ се фокусираа околу оваа сообраќајница во Тбилиси. Тоа е најновото во долгата листа на политички пресврти што улицата ги преживеа.
 

Денешната авенија Руставели фотографирана во 1910-тите кога беше именувана Головин Проспект по руски генерал.
Патот бил изграден во 1840-тите од страна на рускиот вицекрал за Кавказ, кога Грузија била дел од Руската империја. Царските власти се обидоа да го трансформираат грузискиот главен град „од град во персиски стил во нова европска метропола“.

Тротоар на авенијата Руставели фотографиран во раните 1900-ти.

Авенијата го добила името по грузискиот поет од 12-тиот век Шота Руставели и е карактеристичен по убавите хотели и широките пешачки патеки кои ја „прикажувале“ модата на тоа време.
 

Авенија Руставели, со Националната галерија на Грузија, фотографирана на крајот на 20 век.

Улогата на Руставели во модерната политика започна кога прогонетите азербејџански националисти ја прогласија независноста на нивната земја, која тогаш беше окупирана од болшевичките сили, од хотелот Ориент на денешната авенија Руставели, во мај 1918 година.

Местото на авенијата Руставели како фокусна точка на протестот беше обезбедено кога православната катедрала на улицата беше урната од болшевиците во 1930 година, а на нејзино место беше изградена зградата на грузискиот парламент (на сликата овде во 1966 година).

Грузискиот историчар Габриел Чубиниџе изјави за РСЕ „во последните 200 години, авенијата Руставели беше политичкото срце на Грузија“.
 

Внатрешен двор на зградата на грузискиот парламент фотографиран во 1950-тите кога бил познат како Дом на Владата на Грузиската Советска Социјалистичка Република.

 

Советските трупи се собраа на авенијата Руставели во демонстрација на сила на 11 април 1989 година.

Авенијата Руставели беше место на еден од најозлогласените дела на доцната советска империја на 9 април 1989 година. Загинаа 21 лице, меѓу кои и неколку кои беа претепани до смрт со лопати.

 

Антивладин борец полни минофрлач на авенијата Руставели за време на војната во Тбилиси.

Во декември 1991 година, среде распадот на СССР, Руставели стана буквално воена зона бидејќи антивладините борци распоредија минофрлачи, тенкови и тешка артилерија на авенијата Руставели во обид да упаднат во парламентот.

Јавното училиште во Тбилиси  бр. 1, на авенијата Руставели во урнатини по војната во Тбилиси.

Конфликтот од 1991 до 1992 година уништи неколку историски згради на Руставели и резултираше со соборување на првиот избран претседател на Грузија од власт.

Фотографија без датум на уличен продавач на уметнички дела на авенијата Руставели.

Во независна Грузија, авенијата Руставели стана центар на шопинг и култура, каде локалното население можеше да се шета под сенката на чинари далеку од туристичкиот стар град. Но, со својата позиција пред парламентот и неговиот потенцијал ефективно да го затвори сообраќајот во Тбилиси, „сите протести, без разлика од каде почнуваат“, на крајот се спојуваат со Руставели, вели Чубиниџе.
 

Грузијците се собраа на авенијата Руставели пред парламентот во ноември 2007 година, повикувајќи на оставка на претседателот Михаил Саакашвили.

Многу протести се одржаа долж Руставели во 21 век, вклучително и „Револуцијата на розите“ која го доведе Михаил Саакашвили на власт во 2003 година, и протестите против Саакашвили во 2007 година (на сликата) кои беа насилно задушени од контроверзниот прозападен лидер.
 

Демонстрантите поставија импровизирана блокада на патот на авенијата Руставели за време на антивладините протести во 2009 година.

Во 2008 година, грузискиот писател Гурам Одишариа предвиде дека „без хармоничен однос меѓу властите и општеството, надежите на народот секогаш ќе бидат измамени и главниот играч во политичката историја на нашата земја ќе биде авенијата Руставели, а не грузиските политичари“.

Луѓето шетаат по авенијата Руставели на 3 декември 2024 година.

Среде сегашните немири, историчарот Чубиниџе вели дека се прават секојдневни напори за чистење на авенијата Руставели. „Владата се обидува да ги скрие знаците на протестите, така што во текот на денот се работи нормално, дури и графитите се чистат.“ Но, тој за РСЕ изјави, „од 19 часот. улицата почнува да се менува, станува бојно поле“.