На почетокот на арбитражната постапка во Хаг, Украина денеска (23 септември) ја обвини Русија дека се обидела илегално да преземе контрола над стратешки важното Азовско Море и Керченскиот теснец.
Сослушувањата во Постојаниот арбитражен суд (PCA) се најнови во серијата меѓународни правни случаи меѓу Русија и Украина поврзани со руската анексија на Крим во 2014 година и нејзината инвазија на Украина во 2022 година, додека борбите продолжуваат да беснеат на боиштата во Украина.
„Русија сака да го окупира Азовското Море и Керченскиот теснец, затоа изгради голема порта на влезот за да го спречи минувањето на меѓународните бродови, притоа дозволувајќи им на сопствените мали речни бродови да влезат“, рече украинскиот претставник Антон Кориневич.
Тој ја обвини Русија дека мисли дека е над меѓународното право и дека може да „игра по свои правила“.
„Украина е тука да ги докаже многуте прекршувања на морските закони од страна на Русија и да покаже дека Русија не е слободна да ги пропишува законите на морето“, додаде Кориневич.
„Русија сега ги гледа Керченскиот Теснец, Азовското Море, а можеби дури и делови од Црното Море како свои води“, рече Кориневич.
„Русија сака овие води да се третираат како дел од нејзината империја на 21 век“, нагласи украинскиот претставник. Мостот е нелегален и мора да се урне“, изјави Кориневич пред арбитражната комисија.
Видете и ова: Кремљ „не ги признава“ налозите за апсење од Меѓународниот кривичен судКиев бара отштета.
Русија инсистира дека арбитражниот трибунал нема јурисдикција. Тој тврди дека ако неговите пет судии решат дека имаат јурисдикција, судот треба да ги отфрли барањата на Украина.
„Обвинувањата на Украина во овој случај се, се разбира, целосно неосновани и безнадежни“, рече рускиот претставник Генадиј Кузмин пред панелот.
Тој тврди дека Азовското Море и Керченскиот теснец претставуваат „внатрешни води“ кои не се опфатени со Конвенцијата на Обединетите Нации за правото на морето, договор што Украина вели дека Русија го прекршува.
Според него, мостот Керч е изграден со цел да се ослободи од, како што рече, украинската „блокада“ на Крим и негира дека таа го попречува транспортот.
„Сите тврдења на Украина се неосновани, не спаѓаат во ваша јурисдикција и треба целосно да се отфрлат“, рече Кузмин на сослушувањето.
Русија по анексијата на Крим изгради мост преку Керченскиот теснец, долг 19 километри и чини 3,5 милијарди долари, кој ги поврзува Црното и Азовското Море. Тој носи патен и железнички сообраќај и е од витално значење за одржување на руските воени операции во јужна Украина.
Видете и ова: Украина го ратификуваше основачкиот акт на Меѓународниот кривичен судУкраина ја поднесе тужбата во 2016 година, две години откако Русија го анектираше Крим. Таа ја обвинува Москва дека последователно го прекршила Поморскиот договор на Обединетите Нации со изградбата на мостот, потоа за оневозможување на пристапот на украинските рибари до водите каде традиционално ловеле риба, оштетување на животната средина и ограбување подводни археолошки локалитети.
Русија поднесе приговор во 2019 година, тврдејќи дека судот нема надлежност. Москва рече дека Украина сака ПЦА да донесе одлука за суверенитетот на Крим, што е надвор од нејзините надлежности.
Во 2020 година, судот пресуди дека Русија има право и побара од Украина соодветно да поднесе жалба. Основана во 1899 година, PCA е најстариот арбитражен трибунал во светот.
Ги решава споровите меѓу државите и приватните страни за договори, специјални договори и разни договори, како што е Конвенцијата на ОН за поморското право.