Претседателката на српскиот Парламент и поранешна премиерка Ана Брнабиќ на 22 јуни изјави дека би било „ненормално“ доколку Србија се откаже од ископувањето на литиум и дека земјата има строги и високи стандарди за заштита на животната средина.
Брнабиќ пред новинарите во Белград изјави дека ископувањето на литиум е добро за Србија и дека ќе биде надгледувано не само од домашните институции, туку и од институциите на Европската унија, невладините организации и граѓанското општество.
„Ако сите во Лозница се против проектот Рио Тинто, зошто луѓето продавале земја? Ниту еден милиметар земја не е добиена со експропријација, сите продавале земја“, рече таа.
Таа додаде дека не знае дали ќе има референдум за прашањето за ископ на литиум во Србија и изјави дека не е нејзино да ја донесе таа одлука.
Видете и ова: Србија е подготвена да даде зелено светло за рудникот за литиум во Рио ТинтоМултинационалната компанија „Рио Тинто“ имала намера да отвори рудник за литиум во долината на реката Јадар во западна Србија.
Но, во 2022 година, по масовните еколошки протести, Владата на Србија ги откажа дозволите за тој проект вреден 2,4 милијарди долари. Во тоа време на чело на владата беше Ана Брнабиќ.
Тогаш таа изјави дека „апсолутен крај“ е ставен на истражувањето на литиум и бор од компанијата „Рио Тинто“.
Во текот на 2021 и 2022 година, еколошките организации во Србија собраа 30.000 потписи на петиција со која се бараше Парламентот да усвои закон за стопирање на истражувањето за литиум во земјата.
Во текот на 2004 година, компанијата „Рио Тинто“ во Србија откри „јадарит“ - комбинација од литиум и бор, чии резерви се проценети над 158 милиони тони руда.
Литиумот, вреден метал на светскиот пазар, се користи за производство на батерии, пред се за мобилни телефони, компјутери и електрични автомобили.
Противењето на ископувањето литиум во Србија доведе до масовни протести и блокади на патиштата кон крајот на 2021 година и почетокот на 2022 година.
Еколошките активисти изјавија дека екстракцијата на литиум ќе го загади речниот слив, почвата и ќе остави непроценливи негативни последици за животната средина.
Еколошки активисти и здруженија на граѓани тврдат дека ископувањето на литиум би довело до загадување на животната средина.
Одговарајќи на нивните наводи, „Рио Тинто“ во своите соопштенија вели дека ги почитува еколошките прописи и дека проектот Јадар ќе се развива „на безбеден и одговорен начин“.
Оваа британско-австралиска мултинационална компанија со седиште во Лондон работи во 35 земји и е една од најголемите рударски и металуршки компании во светот.
Во текот на својата долга историја, компанијата „Рио Тинто“ се соочи со неколку обвинувања за уништување на животната средина или кршење на човековите права на светскиот пазар.
Еден од најпознатите примери е случајот во Папуа Нова Гвинеја, кога населението започна бунт поради владиниот притисок да продолжи да работи во рудник за злато и бакар. Бунтот се претвори во граѓанска војна за независност на островот Бугенвил што се водеше од 1988 до 1997 година.
Во мај 2020 година, светските агенции објавија дека компанијата „Рио Тинто“ уништила две абориџински светилишта во Западна Австралија, во регионот Пилбара. Инцидентот се случи за време на истражување на железна руда во клисурата Јукан, а беше уништен археолошки локалитет стар 46.000 години.