Сојузникот на прорускиот премиер е нов претседател на Словачка

Петер Пелегрини (лево) и словачкиот премиер Роберто Фицо по прогласување на победата на претседателските избори во Словачка, 6 април 2024 г.

Блискиот соработник на популистичкиот проруски премиер Роберт Фицо го победи прозападниот дипломат во вториот круг од претседателските избори во Словачка.

Претседателот на парламентот, кандидатот на националистичката левица, Петер Пелегрини, во саботата доби 53,26 отсто од гласовите, врз основа на речиси сите преброени избирачки места, додека поранешниот министер за надворешни работи, Иван Корчок, доби 46,73 отсто.

Фицо, кој во октомври лани по четврти пат ја презеде власта, ја сврте надворешната политика на земјата кон проруски позиции и започна реформи на казненото право и во медиумите кои предизвикаа загриженост за слабеење на владеењето на правото.

„Можам да ветам дека ќе бидам претседател на сите словачки граѓани“, рече Пелегрини. „Можам да ветам дека секогаш ќе бидам на страната на Словачка“.

Видете и ова: Словачка избира претседател во услови на длабоки поделби за војната во Украина

Како шести претседател на Словачка од независноста и распадот на Чехословачка во 1993 година, Пелегрини ја наследи Зузана Чапутова, која цврсто ја поддржуваше соседна Украина во борбата против руската инвазија, но која не се кандидираше за втор мандат.

Победата на Пелегрини го консолидираше владеењето на Фицо давајќи му и на неговите сојузници контрола над главните стратешки позиции.

Претседателот на Словачка нема многу извршни овластувања, но може да стави вето на законите или да ги оспори пред Уставниот суд. Тој назначува судии од Уставниот суд, кои би можеле да станат важни во политичките конфликти околу судбината на реформите на Фицо, што драматично ќе ги ублажи казните за корупција.

Коалицијата на Фицо, која ја вклучува и партијата предводена од Пелегрини, ги стопираше официјалните испораки на оружје од Словачка за Украина, а Фицо зборуваше за, како што рече, западното влијание во војната, што доведе само до меѓусебно убивање на словенските народи.

Пелегрини (48) рече дека неговата победа значи дека владата ќе има поддршка за нејзините цели и дека нема да се соочи со „опозициски, опортунистички центар на моќ“, мислејќи на либералната претседателка во заминување Зузана Чапутова.

„Ќе бидам претседател кој ќе ја поддржи владата во нејзините напори за подобрување на животот на луѓето“, рече Пелегрини во неговиот изборен штаб.

„Ќе направам сè за да се осигурам дека Словачка ќе остане засекогаш на страната на мирот, а не на страната на војната“, додаде Пелегрини, кој го претстави Корчок како воин за поддршка на вооружувањето на Украина и сугерирајќи дека може да ги води словачките трупи во војна во соседна земја, што Корчок е демантиран.

Пелегрини, кој се смета за поумерен од Фицо, претходно во саботата рече дека неговиот избор нема да значи брзање со фундаментални промени во надворешната политика.

„Не се работи за идниот правец на надворешната политика. Исто така, гарантирам, како и другиот кандидат, дека ќе продолжиме да бидеме силна членка на ЕУ и НАТО“, рече тој по гласањето.

Видете и ова: Уставниот суд во Словачка: Нема намалување на казните за корупција

Корчок го призна поразот и му честиташе на Пелегрини, но го критикуваше, наведувајќи дека победата ја постигнал со ширење страв.

„Може да се добие кампања со тоа што другите ќе бидат претставени како кандидати за војна. Нема да го заборавам тоа“, рече Корчок во неговиот изборен штаб.

Корчок, како и западните сојузници на Киев, тврдеше дека прекинот на испораките на Украина нема да доведе до мир, туку до победа на Русија.

Независниот Корчок (60) беше пратеник на Словачка во ЕУ, а подоцна и амбасадор во САД, пред да го преземе портфолиото за надворешни работи во владите на десниот центар во 2021-2022 година.

Пелегрини е долгогодишен сојузник на Фицо, кој го избра за премиер откако беше принуден да поднесе оставка поради јавните протести против корупцијата по убиството на истражувачки новинар во 2018 година.

Подоцна се отцепи од Фицо и ја основа партијата Глас, поцентристичка и полиберална од популистичко-левичарската СМЕР-ССД на Фицо, но минатиот октомври, сепак, формираше влада со Фицо и ултранационалистичката Словачка национална партија.