Холандскиот суд нареди да се прекине извозот на делови за авиони Ф-35 во Израел

Борбен авион Ф-35 во воздухопловната база Неватим (архивска фотографија)

Холандскиот суд и нареди на земјата да ја запре испораката на делови за борбените авиони Ф-35, кои Израел ги користи за бомбардирање на Појасот Газа.

„Неоспорно е дека постои јасен ризик извезените делови на Ф-35 да се користат во сериозни прекршувања на меѓународното хуманитарно право“, рече судот.

Наредбата следува по жалбата на групите за човекови права против пресудата на понискиот суд, кој го отфрли нивниот аргумент дека испораката на делови придонела за израелско кршење на меѓународното право.

Борбениот авион Ф-35 е познат во Израел по хебрејското име „Адир“.

Случајот беше изнесен пред Окружниот суд во Хаг во ноември, врз основа на наводите за соучесништво во воените злосторства во Газа, поднесени од организациите за човекови права за извоз на делови за борбени авиони Ф-35 во Израел.

Видете и ова: Меѓународниот суд на правдата му нареди на Израел да преземе мерки за да спречи геноцид

Организациите, вклучително и холандските ограноци на Амнести Интернешнал и Оксфам, тврдат дека „Холандија придонела за широко распространето и сериозно кршење на хуманитарното право на Израел во Газа“ со тоа што дозволила испорака на резервни делови за израелски борбени авиони додека трае конфликтот, пишува Ројтерс.

Во масивната израелска воздушна и копнена офанзива во густо населениот Појас Газа загинале повеќе од 27 000 Палестинци, според здравствените власти на енклавата управувана од Хамас, која ЕУ и САД ја прогласија за терористичка организација. Повеќето од нејзините 2,3 милиони луѓе биле раселени од своите домови.

Израел негира дека извршил воени злосторства во неговите напади врз Газа, кои уследија по прекуграничниот напад на Хамас врз јужен Израел на 7 октомври во кој загинаа 1200 Израелци и зедоа околу 240 заложници.

Видете и ова: Израел повторно изврши напади во градот Газа

Во првата пресуда, понискиот суд не и нареди на холандската влада да го запре извозот, иако рече дека е веројатно дека F-35 придонеле за кршење на законите за војна. Се наведува дека земјата има голем степен на слобода кога станува збор за одмерување на политичките прашања при одлучувањето дали да извезува оружје.

Тоа беше отфрлено од Апелациониот суд, кој рече дека политичката и економската загриженост не го надминува очигледниот ризик од кршење на законите за војна.

Апелациониот суд, исто така, рече дека е веројатно дека Ф-35 биле користени во нападите врз Газа, што резултирало со неприфатливи цивилни жртви. Тој го отфрли аргументот на холандската држава дека не мора да изврши нова проверка на извозната дозвола.

Холандија е дом на едно од неколкуте регионални складишта за делови за Ф-35 во сопственост на Соединетите држави, од кои делови се дистрибуираат до земјите што ги бараат, вклучително и Израел во најмалку една пратка од нападот на 7 октомври 2023 година.