Амбасадорот на Соединетите Држави во Косово, Џефри Ховениер, го повтори ставот на САД дека официјална Приштина мора да формира Заедница на општини со српско мнозинство, а тоа мора да биде и во согласност со Уставот и законите на Косово.
„Не треба да има трето ниво на власт, не треба да има извршни овластувања, не сакаме друга Република Српска (ентитет во Босна и Херцеговина), не сакаме нешто што негативно би влијаело на функционирањето на Косово како држава“, изјави Ховениер во Северна Митровица.
На 21 октомври, претставниците на западните земји и на Европската унија (ЕУ) на Косово и Србија им презентираа нацрт-статут за формирање на Заедницата, по што двете страни рекоа дека тоа е „прифатливо“.
Радио Слободна Европа имаше увид во нацрт-статутот, за кој извори од Брисел потврдија дека е еден од последните нацрт-закони, кој може да биде предмет на мали измени.
Овој документ за формирање на Заедницата треба да им обезбеди на Србите во Косово одредено ниво на самоуправување. Јасно е прецизирано дека Унијата нема да има извршни овластувања и дека нема да ја загрози независноста и интегритетот на Косово. Се додава дека документот ќе го разгледува и Уставниот суд на Косово.
Видете и ова: Дачиќ: Итното формирање на ЗСО е предуслов за разговори за решение меѓу Белград и ПриштинаМеѓу другото, овој нацрт-статут јасно ја предвидува можноста за финансиска поддршка на Заедницата од Србија и „ефективен директен канал на комуникација меѓу заедницата на косовските Срби и Владата на Косово преку Министерството за локална самоуправа“.
Ховениер посочи дека има многу критики за овој статут и дека, според него, фокусот треба да биде на чекорите напред, односно тој да биде проследен на оценка до Уставниот суд.
„Ние веруваме дека треба брзо да продолжиме напред. Сите оние кои ја нагласуваат важноста Косово да мора да се координира со САД, Западот и Европа, треба да имаат на ум дека овој статут дојде од пријателите на Косово во Европа и САД“, рече Ховениер.
Опозициските партии во Косово изразија загриженост дека нацрт-статутот за формирање Заедница на општини со српско мнозинство на Косово може да влијае на унитарниот карактер на државата и да создаде паралелна влада.
На прашањето дали може да се смени статутот, Ховенјер рече дека тоа е прашање на пратеникот на ЕУ за дијалог Мирослав Лајчак, но дека на Владата на Косово и на другите им рекол дека е отворен за коментари.
„Тимот на Лајчак, со поддршка од САД, работеше тесно на овој нацрт за да гарантира дека ги исполнува сите услови што ги споменав. Има ли простор за подобрување? Можеби. Но, не треба да губиме време на детали“, рече тој.
Видете и ова: Курти подготвен да ја прошири својата визија за формирање на Заедницата
Надлежностите или овластувањата се прашањата што ги натераа косовските власти да одбијат да ја формираат Унијата според бриселскиот договор, со образложение дека тоа може да ја загрози внатрешната функционалност на земјата, како ентитетот Република Српска во Босна и Херцеговина.
Уставниот суд на Косово во 2015 година утврди дека некои од принципите за формирање на Заедница на општини со српско мнозинство не се во согласност со словото и духот на Уставот. Но, во заклучокот на одлуката беше наведено дека приговорите може да се усогласат со статутот на Заедницата или со уредбата на Владата на Косово.
По неколкугодишни неуспешни напори на меѓународната заедница Приштина и Белград да ги усогласат своите ставови по ова прашање, ЕУ на крајот на октомври објави дека на партиите им бил врачен „модерен нацрт-статут“ за формирање на Заедницата. Ова беше поддржано од други западни земји: САД, Германија, Франција и Италија.